Οι αντιδράσεις των χωρών όπου θα περάσει ο αγωγός LNG και δύο νέα έργα υποδομής που μετατρέπουν την Ελλάδα και σε οδικό κόμβο

Ο κάθετος ενεργειακός «αγωγός» αποτελεί στρατηγική επιλογή των ΗΠΑ αλλά και των Ευρωπαίων για την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Ρωσία, την επεκτατική απειλή της οποίας αισθάνονται πρωτίστως οι ίδιοι ως γείτονες μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Παράλληλα αυτοκινητόδρομος και σιδηρόδρομος αναμένεται να διασυνδέσουν τις χώρες όπου θα περάσει ο αγωγός LNG με τη Μεσόγειο Θάλασσα μέσω Αλεξανδρούπολης ή και παρακάτω, καθιστώντας την Ελλάδα, εκτός από ενεργειακό, και οδικό κόμβο. Εκτός απροόπτου αρχές Δεκεμβρίου πρόκειται να υπογραφεί στις Βρυξέλλες σύμφωνο συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για το εν λόγω πρότζεκτ.

Ο κάθετος άξονας θα ενώνει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία και από εκείνον τον άξονα θα συνδέονται ανατολικά η Μολδαβία και η Ουκρανία και δυτικά η υπόλοιπη Ευρώπη. Η Ελλάδα αποκτά έναν πολύ σημαντικό γεωστρατηγικό και εμπορικό ρόλο, αφού τα λιμάνια της θα είναι πύλες εισόδου για όλη την Ευρώπη.

Το LNG, βγαίνοντας από την Ελλάδα, στη διαδρομή θα τροφοδοτεί τις χώρες διέλευσης, οι οποίες θα συγκρατούν τις αναγκαίες ποσότητες. Οι βαλκανικές ηγεσίες, πέραν του ενεργειακού, είδαν τη διάσκεψη των Αθηνών ως μια καλή ευκαιρία να συναντήσουν και να συνομιλήσουν με υψηλόβαθμους Αμερικανούς αξιωματούχους που δύσκολα θα έβρισκαν – εξ ου και έστειλαν αντιπροσωπείες στο υψηλότερο επίπεδο.

Ειδικά η σημερινή ηγεσία της Ρουμανίας, της σημαντικότερης χώρας του διαδρόμου, επιδιώκει διακαώς να αποκαταστήσει τις σχέσεις της με το τραμπικό στρατόπεδο, καθώς αυτές είχαν διαρραγεί στις τελευταίες εκλογές, στις οποίες δεν εξελέγη ο «ευνοούμενος» του Αμερικανού προέδρου.

«Ενισχύσαμε τη θέση της Ρουμανίας ως στρατηγικού παράγοντα στην περιοχή, δίνοντας έμφαση στη διατλαντική συνεργασία στον τομέα της ενέργειας και στις αμερικανικές επενδύσεις στη χώρα μας. Επιβεβαιώσαμε επίσης τη δέσμευση της Ρουμανίας έναντι του κάθετου ενεργειακού διαδρόμου, ενός έργου ζωτικής σημασίας για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και για τη σύνδεση της περιοχής της Μαύρης Θάλασσας με τα ευρωατλαντικά δίκτυα», δήλωσε, επιστρέφοντας στο Βουκουρέστι, ο Ρουμάνος υπουργός Οικονομικών, Αλεξάντρου Ναζάρε.

Υπό τον τίτλο «Η Βουλγαρία προσφέρει συγκεντρωτικές προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου των ΗΠΑ στην περιοχή», το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Βουλγαρίας (ΒΤΑ) δημοσιεύει δήλωση του υπουργού Ενέργειας Ζέκχο Στάνκοφ, στην οποία μεταξύ άλλων τονίζει πως «για τη Βουλγαρία, η συνδεσιμότητα, η διαφοροποίηση και η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού αποτελούν βασικές προτεραιότητες», και εμφανίζει τη χώρα του ως «έναν αξιόπιστο και ενεργό εταίρο στην οικοδόμηση ενός ισχυρού, σύγχρονου και βιώσιμου ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος».

Ο τρίτος βασικός μέτοχος του διαδρόμου, η μικρή Μολδαβία, όπως δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας Ντορίν Γιουνγκέτου, που επίσης βρέθηκε στην Αθήνα, έπαψε πλέον να εξαρτάται από το φυσικό αέριο, καθώς προμηθεύεται από τις διεθνείς αγορές «και από ευάλωτος καταναλωτής που ήταν στο παρελθόν συμμετέχει πλέον ενεργά στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης».

Οσο κι αν ακούγεται παράδοξο, η Ουκρανία, που προβάλλει ως ο μεγάλος πελάτης του αμερικανικού LNG μέσω του κάθετου διαδρόμου, παρά τον πόλεμο δεν φλέγεται επί του παρόντος για φυσικό αέριο. Μπορεί και προμηθεύεται ποσότητες μέσω Σλοβακίας, αλλά και από τον σταθμό επαναεριοποίησης στη Λιθουανία, τις οποίες συγκεντρώνει σε τεράστιες υπόγειες αποθήκες.

Παρά ταύτα δεν θα μπορεί να τα χρησιμοποιήσει, καθώς οι Ρώσοι βομβαρδίζουν και καταστρέφουν τα συστήματα και τον εξοπλισμό που μετατρέπουν τα καύσιμα σε ενέργεια.

Δεδομένου ότι αποτελεί προτεραιότητα για τους Ουκρανούς η αντικατάσταση του κατεστραμμένου μηχανολογικού εξοπλισμού στα ενεργειακά τους δίκτυα, η ουκρανική αντιπροσωπεία συζήτησε με την ελληνική πλευρά το θέμα στο περιθώριο της διάσκεψης των Αθηνών και συμφωνήθηκε να σταλούν γεννήτριες και άλλα παλιά μηχανολογικά εξαρτήματα από μονάδες παραγωγής με λιγνίτη στην Πτολεμαΐδα, την Καρδιά, τη Μεγαλόπολη τα οποία θερμοηλεκτρικά εργοστάσια αλλάζουν στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.