Ουκρανία: Άμεσες κινήσεις της κυβέρνησης Ζελένσκι για να περιορίσει το σκάνδαλο διαφθοράς στην ενέργεια

Η κυβέρνηση του Κιέβου προχωρά σε παραιτήσεις και ελέγχους για να καθησυχάσει τους Δυτικούς εταίρους μετά την αποκάλυψη μίζας 100 εκατ. δολαρίων.

Η Ουκρανία κινείται ταχύτατα για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του μεγάλου σκανδάλου διαφθοράς που αποκαλύφθηκε αυτή την εβδομάδα, με στόχο να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των Δυτικών εταίρων της.

Ανώτατοι αξιωματούχοι σπεύδουν να καθησυχάσουν μετά την αποκάλυψη του φερόμενου σχεδίου μίζας ύψους 100 εκατ. δολαρίων στον τομέα της ενέργειας, στο οποίο εμπλέκονται νυν και πρώην στελέχη, καθώς και άτομα από το περιβάλλον του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

«Πρέπει να δράσουμε γρήγορα και αποφασιστικά τόσο στο πεδίο της μάχης όσο και σε κρίσιμους τομείς του κράτους. Η αποστολή της κυβέρνησης είναι να αποδείξει στην ουκρανική κοινωνία και στους εταίρους μας ότι δεν θα ανεχτούμε καμία μορφή διαφθοράς και θα αντιδρούμε άμεσα σε κάθε περιστατικό», δήλωσε η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο στο POLITICO.

Η ίδια τόνισε: «Εκτιμούμε τις ισχυρές και διαρκείς σχέσεις μας με τους ξένους εταίρους. Είναι σημαντικό να διατηρηθεί η εμπιστοσύνη και οποιαδήποτε απειλή προς αυτήν είναι απαράδεκτη».

Μεγαλώνοντας το σκάνδαλο, το Κίεβο ανακοίνωσε ηχηρές παραιτήσεις, κυρώσεις κατά του πρώην επιχειρηματικού εταίρου του Ζελένσκι, σημαντικό έλεγχο και αναδιάρθρωση στις κρατικές εταιρείες ενέργειας, επιδιώκοντας να δείξει ότι μπορεί να «καθαρίσει» αποτελεσματικά τον κρατικό μηχανισμό.

«Σε περίοδο πλήρους κλίμακας πολέμου, όταν η Ρωσία καταστρέφει καθημερινά το ενεργειακό μας σύστημα και ο λαός μας υπομένει συνεχείς διακοπές ρεύματος, πρέπει να πολεμήσουμε τη διαφθορά με την ίδια αποφασιστικότητα που αντιμετωπίζουμε την εξωτερική απειλή», υπογράμμισε η Σβιριντένκο.

Σημείωσε ακόμη: «Στις πιο δύσκολες στιγμές, η δύναμή μας είναι η ενότητα. Η εκκαθάριση κάθε μορφής διαφθοράς σε δημόσιους φορείς αποτελεί ζήτημα αξιοπρέπειας για την κυβέρνηση. Φέρουμε ευθύνη απέναντι στους υπερασπιστές της χώρας».

Διαβεβαιώσεις προς τους ξένους εταίρους

Το ίδιο μήνυμα προώθησαν και εκπρόσωποι του Ζελένσκι. «Δεν υπάρχει χώρος για ατιμωρησία, είτε πρόκειται για στενό συνεργάτη είτε όχι», δήλωσε η πρέσβης της Ουκρανίας στις ΗΠΑ Όλγα Στεφανίσινα, στο NBC News. «Δεν είναι ευχάριστο, αλλά ποτέ στην ιστορία της Ουκρανίας δεν είχαμε τέτοιο φαινόμενο – κάτι που δείχνει ότι οι θεσμοί λειτουργούν».

Το σκάνδαλο ξέσπασε σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς η Ουκρανία ζητά από τους εταίρους της στην ΕΕ να αναλάβουν ρίσκο εγκρίνοντας δάνειο αποζημιώσεων ύψους 140 δισ. ευρώ, με κεφάλαια από δεσμευμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.

Η χώρα χρειάζεται επειγόντως οικονομική στήριξη για να αντέξει τον πιθανώς δυσκολότερο χειμώνα από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022, ενώ οι σύμμαχοι απαιτούν πλέον απαντήσεις για τη διαφθορά.

«Ο πρόεδρος ήταν ξεκάθαρος: Για εκείνον δεν υπάρχει κανένα “ανέγγιχτο” άτομο που να εμπλέκεται σε διαφθορά ή έγκλημα. Είναι άνθρωπος αρχών. Πρώτα απ’ όλα, ο ίδιος δεν είναι διεφθαρμένος», δήλωσε ο επικεφαλής σύμβουλος του Ζελένσκι Αντρίι Γερμάκ, μιλώντας στο Axel Springer Global Reporters Network.

Ο Γερμάκ πρόσθεσε: «Όλα όσα συνέβησαν είναι αποτέλεσμα απολύτως ανεξάρτητων ερευνών. Αυτό αποδεικνύει πως οι αρμόδιοι φορείς λειτουργούν με αυτονομία».

Aνατροπές στους θεσμούς κατά της διαφθοράς

Τον Ιούλιο, επικαλούμενη ρωσική διείσδυση, η ουκρανική βουλή ψήφισε αιφνιδιαστικά νόμο που αφαιρούσε την ανεξαρτησία βασικών μηχανισμών κατά της διαφθοράς, θέτοντάς τους υπό πολιτικό έλεγχο.

Ο Zelensky υπέγραψε τον νόμο αλλά στη συνέχεια υπαναχώρησε μετά από έντονες πιέσεις των δυτικών συμμάχων που θεώρησαν το μέτρο αντιδημοκρατικό.

Τότε, το Εθνικό Γραφείο Κατά της Διαφθοράς (NABU) ερευνούσε τον Τιμούρ Μίντιτς – πρώην συνέταιρο του Ζελένσκι και συνιδιοκτήτη της Kvartal 95 Studio, εταιρείας παραγωγής που ίδρυσε ο πρόεδρος πριν αναλάβει τα καθήκοντά του.

Ο Μίντιτς διέφυγε στο Ισραήλ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα πριν κατονομαστεί ως φερόμενος εγκέφαλος του σκανδάλου εκατομμυρίων στον ενεργειακό τομέα· δεν έχει σχολιάσει δημόσια μέχρι στιγμής.

Eξαγγελίες για μεταρρυθμίσεις και ελέγχους

Το Kίεβο, θέλοντας να καθησυχάσει τους συμμάχους, ανακοίνωσε σειρά μέτρων. Ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος δήλωσε ανώνυμα στο POLITICO ότι η ηγεσία επιδιώκει να δείξει αποφασιστικότητα στην εξάλειψη διεφθαρμένων πρακτικών που υπονομεύουν τη χώρα εν μέσω της συνεχιζόμενης επίθεσης από τον Bλαντίμιρ Πούτιν.

Mεταξύ των κινήσεων ήταν οι σχεδόν άμεσες αποπομπές των υπουργών Δικαιοσύνης Γκερμάν Γκαλουστσένκο και Ενέργειας Σβετλάνα Γκριντσούκ. Ο Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι η Σβιριντένκο θα προτείνει νέους υποψηφίους για τις θέσεις αυτές.

Eπιπλέον, την Τρίτη έγινε επανεκκίνηση του εποπτικού συμβουλίου της Energoatom – κρατικής εταιρείας ενέργειας στο επίκεντρο του σκανδάλου – ενώ καταργήθηκαν το εποπτικό συμβούλιο και ο αντιπρόεδρος της εταιρείας.

Tην Τετάρτη ανακοινώθηκε μεγάλος οικονομικός έλεγχος στις κρατικές συμβάσεις προμηθειών της Energoatom και άλλων κρατικών εταιρειών κυρίως στον ενεργειακό κλάδο.

Eπίσης, σταμάτησε ο διαγωνισμός για τη διοίκηση του κρατικού συστήματος μεταφοράς αερίου καθώς ένας εκ των φιναλίστ εμφανίζεται στις παρακολουθήσεις του NABU ως ύποπτος συμμετοχής στα σχέδια του Μίντιτς. Παράλληλα ζητήθηκαν έλεγχοι σε όλα τα στρατηγικά κρατικά επιχειρηματικά σχήματα με έμφαση στην ενέργεια.

Nέα ώθηση στη μεταρρύθμιση ζητούν οι οργανώσεις

Kατά τους ουκρανούς watchdogs ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω βήματα για πλήρη αποκατάσταση της εμπιστοσύνης. Μια μεγάλη νέα μεταρρυθμιστική προσπάθεια θα μπορούσε να μετατρέψει το πλήγμα στη φήμη σε ευκαιρία ώστε η χώρα να δείξει ότι πράγματι επιδιώκει μόνιμη εξάλειψη της διαφθοράς, σύμφωνα με τον Μιχαΐλο Ζερνάκοβ, διευθυντή του οργανισμού Dejure Foundation με έδρα το Κίεβο.

“Πιστεύω πως η ουκρανική κυβέρνηση έχει όλα τα μέσα ώστε να δείξει στους εταίρους ότι παρά τα λάθη λανσάρει συστημικές αλλαγές αντί για αποσπασματικές λύσεις”, δήλωσε ο Ζερνάκοβ.

Tην Παρασκευή αργά το βράδυ, ο Γερμάκ ανακοίνωσε μέσω Telegram ότι συναντήθηκε με την Αμερικανίδα επιτετραμμένη στην Ουκρανία Τζούλι Ντέιβις για να συζητήσουν τα ζητήματα αυτά.

“Συζητήσαμε τη μάχη κατά της διαφθοράς”, ανέφερε. “Εκφράσαμε την κοινή πεποίθηση ότι οι έρευνες στις πρόσφατες πολύκροτες υποθέσεις πρέπει να είναι διεξοδικές, επαγγελματικές και αμερόληπτες – οδηγώντας σε πραγματικά αποτελέσματα και όχι στη χειραγώγηση προς όφελος των ρωσικών σχεδίων”.

Διαβάστε το αρχικό άρθρο εδώ.