LNG-Υδρογονάνθρακες: Δύο ιστορικές συμφωνίες που εδραιώνουν το γεωστρατηγικό αποτύπωμα της Ελλάδας-Τι αλλάζει στην πράξη

Οι δύο εξελίξεις – LNG και υδρογονάνθρακες – στην 6η P-TEC δείχνουν ότι η Ελλάδα αρχίζει να αποκτά ενεργειακή ταυτότητα με εξαγωγικό και στρατηγικό αποτύπωμα. Με την Ευρώπη να αναζητά νέες πηγές και οδεύσεις ενέργειας, η χώρα αποκτά τη δυναμική να λειτουργήσει όχι μόνο ως αγωγός, αλλά ως διαμορφωτής ισορροπιών στην ενεργειακή αρχιτεκτονική της περιοχής. Για τη συμφωνία με το αμερικανικό LNG ανώτατα στελέχη της Venture Global, σημείωσαν ότι πρόκειται για το πρώτο long-term LNG συμβόλαιο με ελληνικό αντισυμβαλλόμενο. Όπως τόνισαν, ο συνδυασμός τερματικών και διασυνδέσεων καθιστά την Ελλάδα σημείο εισόδου για διαφοροποιημένες ροές προς τον βορρά.

Και όντως το συμβόλαιο που υπεγράφη στο περιθώριο της 6ης συνόδου για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία, μεταξύ της εταιρείας των ομίλων ΔΕΠΑ – Aktor, Atlantic – See LNG Trade με την αμερικανική Venture Global, παρουσία της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, είναι ένα από τα μεγαλύτερα σε διάρκεια και ποσότητες για αμερικανικό LNG στην περιοχή. Ισχύει για 20 χρόνια, με έτος έναρξης την 1η Ιανουαρίου 2030 και προβλέπει την προμήθεια ποσοτήτων ύψους 0,5 δισ. κ.μ. αερίου κατ’ ελάχιστον ετησίως και δυνατότητα επέκτασης, σύμφωνα με πληροφορίες, έως τα 4 δισ. κ.μ. Βάσει ενός θεωρητικού υπολογισμού, η αξία του συμβολαίου για την 20ετία με σημερινές τιμές ΤΤΦ (30 ευρώ/μεγαβατώρα) εκτιμάται στα 25 δισ. ευρώ, με τη Venture Global –έχει κλείσει ήδη τη δυναμικότητα του 25% του FSRU Aλεξανδρούπολης– να διασφαλίζει εγγυημένες πωλήσεις και έσοδα για την παραγωγή της.

Ήδη η Atlantic – See LNG Trade (ΔΕΠΑ – Aktοr) κινήθηκε παράλληλα με τη συμφωνία για να διασφαλίσει τη διάθεση του LNG. Οι πρώτες τέτοιες συμφωνίες σε μορφή MοU (μνημόνια συνεργασίας) έκλεισαν και υπεγράφησαν επίσης χθες στο Ζάππειο.

Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν, η Atlantic – See LNG Trade υπέγραψε MοU με την κρατική εταιρεία της Ουκρανίας Naftogaz για τη σύναψη σύμβασης αγοραπωλησίας LNG έως 0,7 δισ. κυβικά μέτρα ετησίως για διάρκεια 20 ετών, που θα τεθεί σε εφαρμογή από 1.1.2030.

Ενα δεύτερο MοU υπέγραψε με τις ρουμανικές εταιρείες Nova Power & Gas και Transgaz για τη σύναψη σύμβασης αγοραπωλησίας LNG περίπου 1,4 δισ. κ.μ. ετησίως για 20ετή περίοδο, επίσης με εφαρμογή από 1.1.2030. Η ελληνική εταιρεία βρίσκεται σε συζητήσεις με τους δυνητικούς πελάτες της για την οριστικοποίηση των όρων που θα διέπουν τις τελικές συμφωνίες αγοραπωλησίας. Σε συζητήσεις βρισκόταν η ελληνική εταιρεία και με βουλγαρικές εταιρείες οι οποίες δεν κατέληξαν χθες σε συμφωνία και θα συνεχιστούν.

Η ΔΕΠΑ, η οποία συνεχίζει την αυτόνομη πορεία της στην προμήθεια αερίου για την εσωτερική αγορά, βρίσκεται, σύμφωνα με πληροφορίες, σε συζητήσεις με αμερικανικές εταιρείες για να καλύψει ανάγκες στο διάστημα από τις αρχές του 2028 που θα απαγορευτούν οι ρωσικές εισαγωγές έως και το 2030 που θα τεθεί σε ισχύ η σύμβαση με τη Venture Global.

Παράλληλα, η ανάπτυξη του FSRU Αλεξανδρούπολης και του Κάθετου Διαδρόμου ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια ολόκληρης της περιοχής, δίνοντας στην Ελλάδα νέο γεωπολιτικό βάρος. Στην πράξη, η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή: από απλός καταναλωτής και εισαγωγέας, αναδεικνύεται σε διαμετακομιστικό κόμβο και προμηθευτή της ευρύτερης περιοχής.

Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, η χώρα γίνεται διαμετακομιστικός κόμβος για το πώς μπορεί η Ευρώπη να απεξαρτηθεί από το ρωσικό αέριο, ενώ για την Αθήνα, το LNG εξελίσσεται σε στρατηγικό εργαλείο εξωτερικής πολιτικής και ανάπτυξης.

Η αμερικανική κυβέρνηση έχει εκφράσει ανοιχτά τη στήριξή της στην προσπάθεια ενίσχυσης του ρόλου της Ελλάδας ως πύλης εισόδου ενέργειας από τη Μεσόγειο προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Στον τομέα των υδρογονανθράκων και τις επικείμενες γεωτρήσεις νότια της Κρήτης και στο Ιόνιο το πιο ηχηρό νέο της φετινής P-TEC ήταν η είσοδος της ExxonMobil με ποσοστό 60% στην κοινοπραξία που της έχει παραχωρηθεί το μπλοκ του Ιονίου, σε συνεργασία με την Energean και τη Helleniq Energy.

Ο αντιπρόεδρος της εταιρεία Τζον Αρντίλ, επιβεβαίωσε ότι η ExxonMobil εξετάζει προσεκτικά και τις παραχωρήσεις στην Κρήτη. Η επεξεργασία των τρισδιάστατων σεισμικών δεδομένων αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2026, οπότε θα ληφθεί απόφαση για το αν θα γίνει ερευνητική γεώτρηση στο μπλοκ «Νοτιοδυτικά της Κρήτης». Το δεύτερο μπλοκ, «Δυτικά της Κρήτης», έχει μείνει προς το παρόν πίσω με τα σενάρια για απόσυρση του ενδιαφέροντος να μην έχουν επιβεβαιωθεί.

Η γεώτρηση στο Ιόνιο θα αποτελέσει επένδυση ύψους 50 έως 100 εκατομμυρίων δολαρίων, ενώ σε περίπτωση ανακαλύψεων το συνολικό επενδυτικό αποτύπωμα μπορεί να φτάσει τα 5 έως 10 δισ. δολάρια.

Η κοινοπραξία σχεδιάζει να ολοκληρώσει την αδειοδότηση το 2026 και, εφόσον όλα εξελιχθούν σύμφωνα με το πρόγραμμα, η πρώτη ερευνητική γεώτρηση αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο εξάμηνο του 2027, με διάρκεια δύο έως τριών μηνών. Τα πρώτα αποτελέσματα, δηλαδή αν υπάρχουν υδρογονάνθρακες, θα είναι γνωστά προς το τέλος του 2027.