Αποκάλυψη Euractiv: Η Κομισιόν εξετάζει την έκδοση ευρωομολόγου για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας

Ενώ παραμένουν διαφωνίες για τα ρωσικά παγωμένα περιουσιακά στοιχεία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμφωνα με το Euractiv εξετάζει το ενδεχόμενο να καλύψει το τεράστιο χρηματοδοτικό κενό της Ουκρανίας με κεφάλαια που θα προκύψουν από κοινό χρέος της ΕΕ (ευρωομόλογο) και διμερείς επιχορηγήσεις από τα κράτη μέλη, σύμφωνα με τρεις πηγές με γνώση του θέματος.

Οι δύο αυτές επιλογές – οι οποίες θα περιγραφούν αναλυτικά σε ένα “options paper” της Επιτροπής προς το Κίεβο, που αναμένεται να κυκλοφορήσει στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τις επόμενες εβδομάδες – έρχονται επιπλέον της λεγόμενης πρότασης “δανείου αποζημίωσης”.

Η τελευταία αυτή πρόταση επιδιώκει τη χρήση 140 δισ. ευρώ από παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στην Euroclear, τον οίκο εκκαθάρισης με έδρα τις Βρυξέλλες, για τη στήριξη της πολεμικής προσπάθειας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας.

Το “δάνειο αποζημίωσης” αποτελεί την προτιμώμενη επιλογή της Επιτροπής για τη στήριξη της Ουκρανίας, παρά το γεγονός ότι το Βέλγιο αρνήθηκε να στηρίξει το σχέδιο στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ τον Οκτώβριο στις Βρυξέλλες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Πολλά κράτη μέλη – μεταξύ αυτών η Γερμανία και οι βαλτικές χώρες – συμμερίζονται αυτή τη θέση.

Το Βέλγιο πέτυχε τον προηγούμενο μήνα να μετριάσει τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, τα οποία τελικά ανέθεσαν στην Επιτροπή να ετοιμάσει “επιλογές” για την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών του Κιέβου χωρίς να γίνεται ρητή αναφορά στη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, που δεσμεύτηκαν μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.

Διχογνωμίες για το ρίσκο και νέες προτάσεις στήριξης

Ο πρωθυπουργός του Βελγίου Bart De Wever έχει διαμηνύσει ότι θα μπλοκάρει το σχέδιο δανείου αποζημίωσης εκτός αν τα υπόλοιπα κράτη μέλη μοιραστούν τους νομικούς και οικονομικούς κινδύνους που συνεπάγεται, καθώς και αν αξιοποιηθούν ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες πέραν του Βελγίου.

Η Επιτροπή εκτιμά πως περίπου 25 δισ. ευρώ σε ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία βρίσκονται εντός ΕΕ αλλά εκτός Βελγίου. Ανάμεσα στα κράτη που φέρεται να κατέχουν τέτοια περιουσιακά στοιχεία είναι η Γερμανία, η Γαλλία και το Λουξεμβούργο.

Ο De Wever πρότεινε επίσης μετά το τελευταίο Συμβούλιο να εξεταστεί η λύση του κοινού δανεισμού ως εναλλακτική στήριξης προς το Κίεβο.

“Το μεγάλο πλεονέκτημα του χρέους είναι ότι ξέρεις τι είναι,” δήλωσε ο De Wever. “Ξέρεις πόσο είναι. Ξέρεις πόσο θα διαρκέσει. Ξέρεις ακριβώς ποιος είναι υπεύθυνος. Το μειονέκτημα των ρωσικών χρημάτων είναι ότι δεν έχεις ιδέα πόσο θα διαρκέσουν οι δικαστικές διαμάχες, πόσο χρόνο θα πάρουν ή τι προβλήματα μπορεί να προκύψουν.”

Η δυνατότητα κοινού δανεισμού που θα περιγράφεται στο έγγραφο της Επιτροπής δεν θα στηρίζεται στον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, καθώς δεν υπάρχει επαρκές δημοσιονομικό περιθώριο, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.

Το σχετικό “options paper” βρίσκεται ακόμη υπό εξέταση και ενδέχεται να υπάρξουν αλλαγές πριν οριστικοποιηθεί.

Αναμένεται κρίσιμη συζήτηση ενόψει Δεκεμβρίου

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) εκτιμά ότι το χρηματοδοτικό κενό στον προϋπολογισμό της Ουκρανίας αγγίζει τα $65 δισ. (55 δισ. ευρώ) για τα έτη 2026 και 2027, με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν να βασίζονται σε αυτές του ΔΝΤ.

Σύμφωνα με τις πηγές, τεχνικές συνομιλίες μεταξύ αξιωματούχων της Επιτροπής και του Βελγίου για το δάνειο αποζημίωσης έχουν προγραμματιστεί για την Παρασκευή.

Προς το παρόν δεν προβλέπονται συνομιλίες σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, ωστόσο δεν αποκλείεται να πραγματοποιηθούν σύντομα.

Η επόμενη συνάντηση των ηγετών της ΕΕ είναι προγραμματισμένη στις 18 και 19 Δεκεμβρίου, στις Βρυξέλλες.