Παραμένουν οι καθυστερήσεις στη Δικαιοσύνη- 5 φορές παραπάνω διαρκούν οι δίκες στην Ελλάδα

Παραμένουν οι μεγάλες καθυστερήσεις στη Δικαιοσύνη στην Ελλάδα παρά τις επανειλημμένες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο ενώ υπάρχει δυσπιστία και για τον θεσμό. Έως και 5 φορές βραδύτερος είναι ο χρόνος ολοκλήρωσης μίας δίκης, σύμφωνα με τον διευθυντή του Νομικού Γραφείου της Προεδρίας της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Κουσούλη. Παρά τις αλλαγές στο νομικό πλαίσιο ξανά και ξανά, μέχρι στιγμής, η ελληνική Δικαιοσύνη εξακολουθεί να καθυστερεί με ό, τι αυτό συνεπάγεται για την ταλαιπωρία των πολιτών, των επιχειρήσεων αλλά και την απροθυμία των ξένων επενδυτών.

Ο εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης (CEPEJ) Κωνσταντίνος Κουσούλης παρουσίασε τα προβλήματα κάνοντας αναφορές σε καθυστερήσεις αλλά και στον βαθμό εκτίμησης της κοινωνίας στη Δικαιοσύνη, τη δικαστική ανεξαρτησία κ.λπ.

Σύμφωνα με την έκθεση της Ε.Ε. για το 2025, στοιχεία της οποίας παρουσίασε ο ομιλητής σε ημερίδα που διεξήχθη στο αμφιθέατρο του υπουργείου Δικαιοσύνης, «το επίπεδο της εκλαμβανόμενης ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα είναι χαμηλό για το ευρύ κοινό (38%) και εξακολουθεί να είναι μέτριο για τις επιχειρήσεις (49%), ενώ συγκριτικά με τις άλλες χώρες-μέλη, στην από το ευρύ κοινό εκλαμβανόμενη ανεξαρτησία η Ελληνική Δικαιοσύνη κατατάσσεται 23η και ως προς τις επιχειρήσεις 16η».

Με τις ιδιότητες του διευθυντή του νομικού γραφείου της Προεδρίας της Δημοκρατίας, του εθνικού εκπροσώπου στην Επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης, παρουσία του υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη, του υφυπουργού Ιωάννη Μπούγα, του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα και παρουσία πλήθους πολιτικών, αναφέρθηκε στις αδυναμίες της Ελλάδας για τη δικαστική ανεξαρτησία όπως την αντιλαμβάνονται οι πολίτες και ο επιχειρηματικός κόσμος.

«Η αποδοτικότητα στο δικαστικό μας σύστημα κατατάσσεται για σειρά ετών στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε.», εξήγησε ο Κωνσταντίνος Κουσούλης. Υποστήριξε πως «σε ό,τι αφορά τη δικαστική ανεξαρτησία και την αποδοτικότητα, βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με την ποιότητα και τις ικανότητες των δικαστών, των εισαγγελέων και των δικαστικών υπαλλήλων της χώρας μας, αλλά είναι όμως υπαρκτή και εκθέτει τόσο την Ελληνική Δικαιοσύνη όσο και τη χώρα μας».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της CEPEJ, οι εκκρεμείς υποθέσεις και κατά το 1ο τρίμηνο του 2025 λιμνάζουν.

Οι εκκρεμείς υποθέσεις στο Πρωτοδικείο Αθηνών είναι 248.019 και στο σύνολο των πρωτοδικείων της χώρας ο αριθμός ανέρχεται σε 413.279.

Στο Εφετείο Αθηνών οι εκκρεμείς πολιτικές υποθέσεις είναι 14.175 και σε όλα τα Εφετεία πανελλαδικά 28.641.

Ο κ. Κουσούλης ως εκπρόσωπος της CEPEJ έκανε ειδική αναφορά στον χρόνο που απαιτείται για τη διεκπεραίωση των δικαστικών υποθέσεων, καταλήγοντας ότι «ο χρόνος διεκπεραίωσης των υποθέσεων σε όλες τις δικαιοδοσίες και σε όλους τους βαθμούς υπερβαίνει κατά πολύ τον μέσο όρο της Ε.Ε., μέχρι και 5 φορές».

Όπως τόνισε στα πολιτικά δικαστήρια απαιτούνται στον πρώτο βαθμό 771 ημέρες, ενώ ο μέσος όρος της Ε.Ε. είναι 247 ημέρες, στα Εφετεία είναι 673 ημέρες (Ε.Ε. 204 ημέρες). Για τον Άρειο Πάγο δεν δόθηκαν στοιχεία, αλλά ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι 234 ημέρες.

Αντίστοιχα, για τα ποινικά δικαστήρια ο προβλεπόμενος χρόνος σε πρώτο βαθμό είναι 460 ημέρες (μέσος όρος Ε.Ε. 134 ημέρες), στα Εφετεία 694 ημέρες (Ε.Ε. 148 ημέρες), στον Άρειο Πάγο 152 ημέρες (Ε.Ε. 108 ημέρες).

Χρειάζονται στον πρώτο βαθμό για τα διοικητικά δικαστήρια 439 ημέρες (Ε.Ε. 322 ημέρες), στα Εφετεία 703 ημέρες (Ε.Ε. 288 ημέρες), στο Συμβούλιο της Επικρατείας 1.232 ημέρες (Ε.Ε. 220 ημέρες).

«Με βάση την εκτίμηση χρόνου περαίωσης των αστικών και εμπορικών διαφορών σε όλους τους βαθμούς για το 2023 η χώρα μας κατατάσσεται προτελευταία (πριν από την Ιταλία), ενώ αντίστοιχα για τις διοικητικές διαφορές κατατάσσεται τρίτη από το τέλος επί 25 χωρών της Ε.Ε.», είπε ο κ. Κουσούλης.

Αναφέρθηκε στην έλλειψη αποδοτικότητας του δικαστικού μας συστήματος το οποίο κατατάσσεται επί σειρά ετών στις τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. αλλά και των κρατών-μελών και παρατηρητών του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Σύμφωνα με στοιχεία του 2023, στην Ελλάδα ανά 100.000 κατοίκους η αναλογία δικαστών είναι 37,2, ενώ ο μέσος όρος στο Συμβούλιο της Ευρώπης είναι 21,9. Η αναλογία δικηγόρων ανά 100.000 κατοίκους στη χώρα μας είναι 441,5, έναντι 189 στην Ε.Ε. και η αναλογία δικαστικών υπαλλήλων ανά 100.000 κατοίκους στην Ελλάδα είναι 1,2, ενώ στην Ευρώπη είναι 4,12. Στον πάτο του πηγαδιού είναι η χώρα μας στην κατάταξη των 27 κρατών-μελών της Ε.Ε. στη χρήση ψηφιακής τεχνολογίας από τα δικαστήρια και τις εισαγγελίες.

Για τις προαγωγές δικαστών ζήτησε την αναμόρφωση του θεσμού της σύνθεσης των Ανωτάτων Δικαστικών Συμβουλίων τα οποία θ΄ αποφασίζουν. Για του λόγου το αληθές, πρότεινε «να καταστούν συλλογικά όργανα με επαρκή χρονικά θητεία (5 ή και 6 ετών), αποκλειστική απασχόληση των μελών και εκπροσώπηση όλων των βαθμών και να είναι αρμόδια για τον προγραμματισμό, τον καθορισμό στόχων ανά δικαιοδοσία, τη λογοδοσία, τις υπηρεσιακές μεταβολές, την αξιολόγηση των δικαστών και των δικαστηρίων, το πειθαρχικό δίκαιο, την εκπαίδευση και την κατάρτιση των υποψηφίων δικαστών και την επιμόρφωση των υπηρετούντων».