Όρια συνταξιοδότησης: “Παγώνουν” τουλάχιστον έως το 2030

Η εξέλιξη του προσδόκιμου ζωής, που αποτελεί κομβικό παράγοντα για την αύξηση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με τις μελέτες από το 2010 έως το 2015 αυξήθηκε κατά περίπου ένα έτος, ενώ από το 2015 έως το 2020 παρέμεινε στάσιμο – κυρίως λόγω της πανδημίας. Ούτω ή άλλως η αλλαγή των ορίων ηλικίας είναι εξαιρετικά δύσκολη κατά το έτος 2027, καθώς πρόκειται για εκλογική χρονιά και ένα τέτοιο θέμα «κουβαλάει» ιδιαιτέρως υψηλό πολιτικό κόστος.

Τρεις είναι οι βασικοί δημογραφικοί δείκτες που θα κρίνουν το μέλλον του συνταξιοδοτικού:

• Ο δείκτης εξάρτησης ηλικιωμένων, δηλαδή το ποσοστό του πληθυσμού άνω των 65 σε σχέση με τους οικονομικά ενεργούς,
• Ο δείκτης γήρανσης, που αποτυπώνει τη σχέση ηλικιωμένων και νέων εργάσιμης ηλικίας.
• Και ο δείκτης γονιμότητας, που ενώ βελτιώθηκε ελαφρώς, παραμένει στο χαμηλό επίπεδο του 1,5 παιδιού ανά γυναίκα.

Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η κυβέρνηση αναμένεται να λάβει στις τελικές της αποφάσεις το δεύτερο εξάμηνο του 2026, με επικρατέστερη εκδοχή αυτή της αναβολής – όποιων – μέτρων τουλάχιστον για μία τριετία.

Μέχρι ώρας η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί ότι τα όρια θα παραμείνουν σταθερά μέχρι το τέλος του 2027, ενώ σποραδικά διαρρέουν σενάρια για σταδιακή αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης την τριετία 2028 έως 2030.

Σύμφωνα με την υφιστάμενη νομοθεσία, από το 2027 και μετά, τα όρια συνταξιοδότησης θα επαναπροσδιορίζονται κάθε τρία χρόνια, με βάση το προσδόκιμο ζωής των ασφαλισμένων.

Το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας στη χώρα μας θα τεθεί στο τραπέζι με βάση τη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής, η οποία εκπονείται κάθε τρία χρόνια και θα αποτυπώσει, όπως δείχνουν τα μέχρι τώρα στοιχεία, αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο για αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.

Πάντως, τα αρμόδια στελέχη του υπουργείου Εργασίας έχουν ήδη διαβεβαιώσει ότι η αύξηση των ορίων θα είναι σταδιακή (3-4 μήνες κατ’ έτος) ώστε να μην επιβαρυνθούν άμεσα οι ασφαλισμένοι.

Η έκθεση Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρει για την χώρα μας το ενδεχόμενο η θεσμοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης να αυξηθεί στα 67,5 έτη

Ενδεικτική είναι πρόσφατη αναλογιστική μελέτη της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής, η οποία περιγράφεται και στην αντίστοιχη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Η έκθεση κατ’ ουσίαν έθεσε επί τάπητος τις δυσοίωνες δημογραφικές εξελίξεις και τις επιπτώσεις τους. Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής σε συνδυασμό βέβαια με τις περιορισμένες γεννήσεις και τη γήρανση του πληθυσμού, έχουν ως άμεσο αποτέλεσμα την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης.

Η έκθεση αναφέρει για την χώρα μας το ενδεχόμενο η θεσμοθετημένη ηλικία συνταξιοδότησης να αυξηθεί στα 67,5 έτη από τα 62 έτη που είναι σήμερα – με 40 έτη ασφάλισης.