Τσίπρας: Γράφεται το τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου-Η παραίτηση ανατάραξε το πολιτικό σκηνικό-Έντονο παρασκήνιο στον ΣΥΡΙΖΑ 

Η είδηση  της παραίτησης του Αλέξη Τσίπρα από τη θέση του  βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, αν και αιφνιδιαστική ως προς τον χρόνο, δεν αποτέλεσε έκπληξη για όσους παρακολουθούσαν στενά τις εξελίξεις αλλά και τα σενάρια που κυκλοφορούσαν τους τελευταίους μήνες. Η  κίνηση αυτή όχι μόνο σήμανε την έναρξη μιας νέας πολιτικής εποχής, αλλά πυροδότησε και μια σειρά από αντιδράσεις, που αποκαλύπτουν τις δυσκολίες και τις προκλήσεις που έρχονται για τον ΣΥΡΙΖΑ και το ευρύτερο προοδευτικό μέτωπο.

Ράνια Τραγόμαλλου

Στην πραγματικότητα η κίνηση  του Αλέξη Τσίπρα  λειτουργεί ως θρυαλλίδα που δρομολογεί την αναδιαμόρφωση του πολιτικού χώρου της Αριστεράς και ευρύτερα της κεντροαριστεράς που καλούνται να ανασυνταχθούν, να απαντήσουν σε προκλήσεις και να διαμορφώσουν συμμαχίες που θα τους επιτρέψουν να ξαναβρούν τον βηματισμό τους.

Το τελευταίο κεφάλαιο που γράφεται ακόμα

Η χρονική συγκυρία συμπίπτει με την τελική φάση επεξεργασίας του νέου βιβλίου του Αλέξη Τσίπρα που είναι στο στάδιο επεξεργασίας για την έκδοση του. 

Με δεδομένες τις τελευταίες εξελίξεις, δεν αποκλείεται να αναθεωρείται ή να εμπλουτίζεται με ένα νέο -ενδέκατο ή δωδέκατο- κεφάλαιο. Ένα τελευταίο κεφάλαιο που πιθανόν  δεν θα περιορίζεται στην καταγραφή της παραίτησής του, αλλά ίσως λειτουργήσει ως συμβολική πράξη πολιτικής επανεκκίνησης.

Μετά από 16 χρόνια στη Βουλή, που έχει υπηρετήσει σε όλες τις θέσεις, ως βουλευτής, πολιτικός αρχηγός, αρχηγός της αξιωματικής Αντιπολίτευσης και πρωθυπουργός, ο Αλέξης Τσίπρας παραιτήθηκε του βουλευτικού αξιώματος. Για τον ίδιο ήταν «μια απόφαση  συνείδησης». Σίγουρα όμως η παραίτηση δεν σηματοδοτεί αποχώρηση από την πολιτική ζωή, αλλά αντίθετα την «επιστροφή» του σε μια πιο αυτόνομη και ενεργή παρέμβαση.  

Τώρα στο επίκεντρο της μετα παραίτησης εποχής, μπαίνει  το νέο βιβλίο του, που λειτουργεί ταυτόχρονα ως μέσο επικοινωνίας και εργαλείο επαφής με την κοινωνία. Οι περιοδείες του σε πόλεις της Ελλάδας  θα του επιτρέψουν να «αφουγκραστεί» ξανά τον κόσμο, προετοιμάζοντας το έδαφος για το νέο εγχείρημα.

«Απελευθέρωση»

Η φράση του  «Παραιτούμαι από βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, δεν παραιτούμαι από την πολιτική δράση.» αποκαλύπτει  τον βασικό πυρήνα της στρατηγικής: ο Αλέξης Τσίπρας δεν αποσύρεται — αλλά απελευθερώνεται από το θεσμικό περιθώριο για να σμίξει «με τους πολλούς», αφήνοντας  μια χαραμάδα ελπίδας σε κάποιους  για μελλοντικές συνεργασίες ή συμμαχίες: «ίσως σύντομα να ταξιδέψουμε  μαζί σε πιο όμορφες θάλασσες»,

Η απομάκρυνση από την Κουμουνδούρου του επιτρέπει  να κρατήσει αποστάσεις ασφαλείας από τη διαρκή κρίση και τις εσωκομματικές έριδες, απαλλάσσοντάς τον από βαρίδια που εμπόδιζαν την κινητικότητα και την πολιτική ανανέωση.

Οι λέξεις που προσεκτικά χρησιμοποίησε ο  Αλέξης Τσίπρας στο μήνυμα της ανάρτησης,  δεν παραπέμπουν καθαρά στη δημιουργία κόμματος ωστόσο περιγράφουν τον τρόπο, δίνοντάς προτεραιότητα στην επικοινωνία με τον κόσμο.

Πίσω από τις προτάσεις αναδεικνύεται ότι η  παραίτηση, όπως έχει διαμορφωθεί, δεν είναι μια αποχώρηση — είναι μια επικοινωνιακή πράξη υψηλού συμβολισμού:

• Καλεί τον κόσμο να συνοδοιπορήσει
• Δεν δείχνει πρόθεση να βάλει απέναντι τους συντρόφους του 
• Δημιουργεί πλαίσιο ενεργής παρουσίας  
• Η επίθεση στη Βουλή και στο κομματικό κατεστημένο λειτουργεί ως πολιτική αφετηρία μιας νέας ιδεολογικής και θεσμικής επανατοποθέτησης.

Επίσημη γραμμή και παρασκήνιο

Η αντίδραση στον ΣΥΡΙΖΑ ήταν μουδιασμένη. Ο πρόεδρος του κόμματος, Σωκράτης Φάμελλος, ενημερώθηκε τηλεφωνικά λίγο πριν τη δημοσιοποίηση της παραίτησης και επέλεξε στην αρχή  να αποφύγει τις δηλώσεις- δείγμα της σοβαρότητας της κατάστασης που διαμορφώνεται.

Αργότερα μίλησε με προσεκτική φρασεολογία για μια «πολύ σημαντική εξέλιξη». «Τιμώ τον Αλέξη Τσίπρα, τη συνεργασία μας και την ιστορική παρακαταθήκη της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ», ανέφερε ο πρόεδρος του κόμματος.

Η επίσημη γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι σε  αντιπαραθετική τροχιά. Στελέχη ωστόσο τονίζουν την διαφορετική οπτική με τον Αλέξη Τσίπρα σε θέματα συγκλήσεων και συνεργασιών του προοδευτικού χώρου. αφού για την Κουμουνδούρου «μόνο ένας ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ» μπορεί να γίνει  η συγκολλητική ουσία για συνεργασίες και συμπόρευση των προοδευτικών δυνάμεων.

«Θα συνεχίσουμε κανονικά όλες τις πρωτοβουλίες μας» διαμηνύουν στελέχη του κόμματος, αν και υπάρχουν ήδη βουλευτές που είναι στην αναμονή  για πιθανή ίδρυση νέου κόμματος από τον πρώην πρωθυπουργό. Περιμένουν με την προσδοκία ότι θα τους εντάξει στον νέο φορέα, όταν και εάν  αποφασίσει να προχωρήσει στην επόμενη πιστά και να ηγηθεί νέου σχήματος.

Διαφορετικές «ταχύτητες»

Ορισμένοι εκφράζουν την άποψη ότι ο κ. Τσίπρας  «έκανε λάθος που παραιτήθηκε» και πως «μεγαλύτερο είναι το λάθος που δεν είχε καμία παρέμβαση στην Βουλή για τα σημαντικά που απασχολούν την κοινωνία».

Η παραίτηση  βρήκε σε διαφορετικές ταχύτητες τα στελέχη και τους βουλευτές. Ο  Παύλος Πολάκης ανέφερε δηκτικά: «Άρα η συζήτηση δεν γινόταν «ερήμην». Καλές  θάλασσες λοιπόν… (με την 5η διάσπαση).  Όλοι θα κριθούν στις πράξεις, όχι στις προθέσεις».

Ο Γιώργος Καραμέρος  έκανε λόγο για πράξη υπέρβασης. «Το μήνυμα σε όλους εμάς είναι η προοπτική για ένα ταξίδι σε πιο όμορφες θάλασσες», ανέφερε αλλά πρόσθεσε οτι «η εμπιστοσύνη των πολιτών είναι η δύναμή μου και όσο μου το επιτρέπουν οι συνθήκες στον ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία , θα κάνω το καθήκον μου με αυταπάρνηση».

Ανοιχτό άφησε το ενδεχόμενο προσχώρησής του σε πιθανό κόμμα Τσίπρα  o Χάρης Μαμουλάκης ενώ  τόνισε ότι «ως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά με όρους κοινωνικής ανάγκης και της ανάγκης της χώρας, το βλέπω ως μια θετική εξέλιξη»

Κρίσιμες ισορροπίες

Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για το πώς θα εξελιχθούν οι εσωκομματικές ισορροπίες στον ΣΥΡΙΖΑ. Μέχρι το τυχόν επόμενο βήμα του Αλέξη Τσίπρα  πάντως η Κουμουνδούρου, θα συνεχίσει να απευθύνεται στις προοδευτικές δυνάμεις με προτάσεις συνεργασίες και  κοινής δράσης.    

Για το ΠΑΣΟΚ, που βρίσκεται ήδη σε πορεία διεύρυνσης, η κίνηση Τσίπρα αποτελεί πρόκληση αλλά και ευκαιρία.  Αν και επισήμως επαναλαμβάνουν ότι είναι εσωτερικό ζήτημα του ΣΥΡΙΖΑ και δεν ασχολούνται, στελέχη κάνουν λόγο για «καιροσκοπισμό και προσβολή στον κόσμο που τον ψήφισε». Υποστηρίζουν ότι είναι προσβλητικό να αναφέρεται με απαξιωτικό τρόπο για το Κοινοβούλιο που  «είναι το πεδίο  άσκησης αντιπολιτευτικών καθηκόντων».     

Πάντως, σύμφωνα με παρατηρητές,  η παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα ήταν αναγκαία προκειμένου να αποτοξινωθεί από τις εσωτερικές αντιπαραθέσεις και να ανοίξει έναν νέο κύκλο με φρέσκες δυνάμεις, μακριά από τα παλιά στελέχη και μηχανισμούς.