Μαξίμου: Έκτακτη σύσκεψη για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου μετά την εμπλοκή με ΑΔΜΗΕ και Χριστοδουλίδη
Οι πρωινές δηλώσεις του προέδρου της Κύπρου, Νίκου Χριστοδουλίδη, κατά του ΑΔΜΗΕ για διεκδικήσεις χρημάτων για το καλώδιο Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ, πυροδότησαν αλυσιδωτές αντιδράσεις στην Αθήνα, λίγες μέρες μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη – Χριστοδουλίδη στη Νέα Υόρκη. Υπό το πρίσμα αυτής της έντασης, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη στο Μέγαρο Μαξίμου στις 17:00 με τη συμμετοχή της ηγεσίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και της διοίκησης του ΑΔΜΗΕ.
Η δημόσια προειδοποίηση του Κύπριου προέδρου ότι «η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται» και ότι ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ «δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει» αποτελεί την κορύφωση κλιμακούμενης διαμάχης γύρω από το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου (Great Sea Interconnector).
Το δημοσίευμα της κυπριακής εφημερίδας «Φιλελεύθερος» ανέφερε ότι ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε από τη ΡΑΕΚ να ανατρέψει το πλάνο πληρωμών του Ιουλίου και να εγκριθούν μεγαλύτερες δαπάνες. Ο ΑΔΜΗΕ διέψευσε ότι διεκδικεί άμεσα €82 εκατομμύρια, υποστηρίζοντας πως ζητά μόνο την πρώτη ετήσια δόση των €25 εκατομμυρίων όπως έχει συμφωνηθεί.
Η αδυναμία εκταμίευσης της πρώτης δόσης οφείλεται στη δυστοκία του έργου, το οποίο παραμένει ακινητοποιημένο στον βυθό έξω από την Κάσο, ενώ η Λευκωσία ζητά πειστικό οδικό χάρτη υλοποίησης πριν την πληρωμή. Η ΡΑΕΚ έχει εξηγήσει ότι η έγκριση του μηχανισμού χρέωσης δεν συνεπάγεται αυτόματη πληρωμή πριν αποδειχθεί η πραγματική δαπάνη με τιμολόγια.
Σύμφωνα με πληροφορίες, ο ΑΔΜΗΕ άσκησε ένσταση στην απόφαση της ΡΑΕΚ του Ιουλίου, θεωρώντας ότι οι βεβαιωμένες δαπάνες είναι μεγαλύτερες των €82 εκατομμυρίων, αλλά επιχειρεί να διευκρινίσει ότι δεν διεκδικεί άμεσα τα ποσά αυτά, παρά μόνο την πρώτη δόση των €25 εκατ., στο πλαίσιο της συμφωνίας. Το γαϊτανάκι δηλώσεων, διαψεύσεων και αλληλοκατηγοριών αποτέλεσε το φόντο πάνω στο οποίο ο Νίκος Χριστοδουλίδης ανέβασε τους τόνους της αντιπαράθεσης.
Αυστηρή αντίδραση Χριστοδουλίδη
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σχολιάζοντας τις νέες αξιώσεις του ΑΔΜΗΕ, δήλωσε:
«Να αναφέρω πρώτα ότι έχω ενημερωθεί από το πρωτοσέλιδο που έχετε αναφέρει. Να σημειώσω ότι για το συγκεκριμένο έργο υπάρχει πλήρης κατανόηση και συμφωνία πλαίσιο ανάμεσα στην Ελληνική και στην Κυπριακή Κυβέρνηση. Πρόσφατα στη Νέα Υόρκη συμφωνήσαμε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό για το πώς προχωρούμε πολύ συγκεκριμένα και, μάλιστα, εκδόθηκε και μια σχετική ανακοίνωση.»
Ο κ. Χριστοδουλίδης πρόσθεσε με έμφαση: «Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού.»
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το γεγονός ότι μεγαλομέτοχος του ΑΔΜΗΕ είναι η Ελληνική Κυβέρνηση, ο Πρόεδρος ξεκαθάρισε: «Δεν είναι η Ελληνική Κυβέρνηση που αποφασίζει για τις επιστολές που στέλνει ο ΑΔΜΗΕ, γιατί με την Ελληνική Κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Έλληνα Πρωθυπουργού και εμένα, μετά τη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη.»
Από το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, τονίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη συνεννόηση και τη συνεργασία με την Κύπρο, ενώ αναμένεται επίσημη ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ μέσα στις επόμενες ώρες.
Διαψεύδει ο ΑΔΜΗΕ
Στην κατηγορηματική διάψευση δημοσιεύματος του κυπριακού «Φιλελεύθερου», σύμφωνα με το οποίο ο ΑΔΜΗΕ διεκδικεί κονδύλια πολλαπλάσια των 25 εκατ. ευρώ της πρώτης δόσης για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, προχώρησε ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής.
«Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ» τονίζει ο διαχειριστής, σημειώνοντας ότι το ποσό αποτελεί μέρος του 1,9 δις. Ευρώ του έργου, που θα ανακτηθεί σε βάθος 35ετίας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε αναθεώρηση της απόφασης που έλαβε η ΡΑΕΚ στις 31 Ιουλίου, επειδή η τελευταία «δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει. Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες».
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει τα 25 εκατ. ευρώ για το 2025, ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου και ζητά από τη ΡΑΕΚ το σύνολο των πραγματικών δαπανών του μέχρι σήμερα.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ:
Ο ΑΔΜΗΕ διαψεύδει κατηγορηματικά πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο δημοσίευμα της κυπριακής ιστοσελίδας philenews με τίτλο «Αποκαλυπτικό: Κήρυξε πόλεμο ο ΑΔΜΗΕ για το καλώδιο – Επιστολή βόμβα στη ΡΑΕΚ – Ετοιμάζεται για προσφυγή στη δικαιοσύνη», σχετικά με διεκδικήσεις του για το ύψος της προβλεπόμενης αποζημίωσης από την ΡΑΕΚ, όσον αφορά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δις €, του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά.
Ο λόγος που ο ΑΔΜΗΕ με βάση το προβλεπόμενο συμβατικό δικαίωμά του αιτήθηκε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025, είναι ότι η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει.
Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες.
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει το προς ανάκτηση ποσό των 25 εκατ ευρώ για το 2025 ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου, το οποίο ρυθμιστικά θα πρέπει να υπολογιστεί στη βάση του συνόλου των επενδυτικών δαπανών, όπως πράττει η ΡΑΑΕΥ, διεκδικεί για τον λόγο αυτόν την αναγνώριση από τη ΡΑΕΚ του συνόλου των πραγματικών δαπανών του έως σήμερα. Με την ένσταση προσκομίζονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη.
Τι είχαν πει Μητσοτάκης και Χριστοδουλίδης
Υπενθυμίζεται ότι σε ότι αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης, από το βήμα της ΔΕΘ ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε προ μηνός σαφές μήνυμα προς τη Λευκωσία λέγοντας ότι: «Η Κύπρος θα επωφεληθεί από το καλώδιο. Για να γίνει το έργο, πρέπει και εκείνη να αποδείξει έμπρακτα ότι το θέλει. Υπάρχουν τεχνικά ζητήματα, που αφορούν καταβολές ποσών από την Κύπρο».
Το γάντι σήκωσε στη συνέχεια ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης ο οποίος διαβεβαίωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι απόλυτα δεσμευμένη στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, το οποίο χαρακτήρισε γεωστρατηγικής σημασίας. Τόνισε ότι η Λευκωσία θα εκπληρώσει στο ακέραιο τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει και εξέφρασε την ελπίδα όλοι οι εμπλεκόμενοι να πράξουν το ίδιο.
Ακολούθησε η συνάντηση των δύο ηγετών στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισαν ότι για την ηλεκτρική διασύνδεση των δύο κρατών θα παραμείνουν «προσηλωμένοι στην υλοποίηση της»