Εμπλοκή στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου: Καταγγελία κατά ΑΔΜΗΕ, αυστηρή δήλωση Χριστοδουλίδη- “Δεν εκβιαζόμαστε”
Μέτωπο έντασης άνοιξε ανάμεσα σε Ελλάδα και Κύπρο με αφορμή το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, μετά από δημοσίευμα του «Φιλελεύθερου» που έκανε λόγο για απαιτήσεις του ΑΔΜΗΕ πολλαπλάσιες της συμφωνημένης πρώτης δόσης των 25 εκατομμυρίων ευρώ. Το ρεπορτάζ προκάλεσε άμεση αντίδραση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, ο οποίος έστειλε σαφές μήνυμα ότι η Λευκωσία δεν πρόκειται να εκβιαστεί.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο ΑΔΜΗΕ φέρεται να επιχειρεί να μεταθέσει τις ευθύνες για την πιθανή καθυστέρηση ή αποτυχία του έργου στη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) και την κυπριακή κυβέρνηση, ενώ την ίδια στιγμή ζητά από τη ΡΑΕΚ να του αναγνωριστεί ποσό 251 εκατ. ευρώ για δαπάνες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί. Η ρυθμιστική αρχή είχε εγκρίνει μόνο 25 εκατ. ευρώ για το 2025, στο πλαίσιο του Πλαισίου Συμφωνίας που υπέγραψαν οι δύο κυβερνήσεις τον Ιούλιο του 2024.
Το δημοσίευμα υποστηρίζει ότι ο ΑΔΜΗΕ, με ένσταση προς τη ΡΑΕΚ, ζητά να ανατραπεί η απόφαση του Ιουλίου και να επιτραπεί η άμεση ανάκτηση όλων των εξόδων του έργου, κάτι που θα ανέτρεπε πλήρως τη συμφωνία Ελλάδας – Κύπρου, βάσει της οποίας η Κυπριακή Δημοκρατία θα καταβάλει 25 εκατ. ευρώ ετησίως έως το 2029, με το υπόλοιπο κόστος να αποπληρώνεται μετά την ολοκλήρωση της διασύνδεσης μέσω των Κύπριων καταναλωτών.
Η κυπριακή κυβέρνηση, σύμφωνα με πληροφορίες, αναγνωρίζει την υποχρέωση καταβολής της πρώτης δόσης, αλλά επιφυλάσσεται να την καταβάλει «αφού ικανοποιηθούν οι δεσμεύσεις του ΑΔΜΗΕ», παραπέμποντας στις θαλάσσιες έρευνες μεταξύ Κρήτης και Κύπρου, που αποτελούν βασική προϋπόθεση για την έναρξη της πόντισης του καλωδίου.
Εάν η ένσταση του ΑΔΜΗΕ απορριφθεί, ο οργανισμός έχει δικαίωμα να προσφύγει στο Διοικητικό Δικαστήριο της Κύπρου, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρωτοφανή νομική αντιπαράθεση ανάμεσα σε δύο κράτη-μέλη της ΕΕ, δεδομένου ότι το πλειοψηφικό πακέτο του ΑΔΜΗΕ ανήκει στην Ελληνική Δημοκρατία.
Αυστηρή αντίδραση Χριστοδουλίδη
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σχολιάζοντας τις νέες αξιώσεις του ΑΔΜΗΕ, δήλωσε:
«Να αναφέρω πρώτα ότι έχω ενημερωθεί από το πρωτοσέλιδο που έχετε αναφέρει. Να σημειώσω ότι για το συγκεκριμένο έργο υπάρχει πλήρης κατανόηση και συμφωνία πλαίσιο ανάμεσα στην Ελληνική και στην Κυπριακή Κυβέρνηση. Πρόσφατα στη Νέα Υόρκη συμφωνήσαμε με τον Έλληνα Πρωθυπουργό για το πώς προχωρούμε πολύ συγκεκριμένα και, μάλιστα, εκδόθηκε και μια σχετική ανακοίνωση.»
Ο κ. Χριστοδουλίδης πρόσθεσε με έμφαση: «Αν ο επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ νομίζει ότι με τέτοιες επιστολές ή με πληρωμένες καταχωρήσεις εκβιάζεται η Κυπριακή Κυβέρνηση, προφανώς δεν ξέρει με ποιους έχει να κάνει. Η Κυπριακή Κυβέρνηση δεν εκβιάζεται από κανέναν επικεφαλής του ΑΔΜΗΕ και είναι εδώ για να στηρίξει μόνο τα συμφέροντα του κυπριακού λαού.»
Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου σχετικά με το γεγονός ότι μεγαλομέτοχος του ΑΔΜΗΕ είναι η Ελληνική Κυβέρνηση, ο Πρόεδρος ξεκαθάρισε: «Δεν είναι η Ελληνική Κυβέρνηση που αποφασίζει για τις επιστολές που στέλνει ο ΑΔΜΗΕ, γιατί με την Ελληνική Κυβέρνηση υπάρχει πλαίσιο για το πώς προχωρά το έργο, για τις υποχρεώσεις του καθενός, και υπάρχει και η πρόσφατη κοινή ανακοίνωση του Έλληνα Πρωθυπουργού και εμένα, μετά τη συνάντησή μας στη Νέα Υόρκη.»
Από το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως, τονίζεται ότι η ελληνική κυβέρνηση παραμένει προσηλωμένη στη συνεννόηση και τη συνεργασία με την Κύπρο, ενώ αναμένεται επίσημη ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ μέσα στις επόμενες ώρες.
Διαψεύδει ο ΑΔΜΗΕ
Στην κατηγορηματική διάψευση δημοσιεύματος του κυπριακού «Φιλελεύθερου», σύμφωνα με το οποίο ο ΑΔΜΗΕ διεκδικεί κονδύλια πολλαπλάσια των 25 εκατ. ευρώ της πρώτης δόσης για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, προχώρησε ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής.
«Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ» τονίζει ο διαχειριστής, σημειώνοντας ότι το ποσό αποτελεί μέρος του 1,9 δις. Ευρώ του έργου, που θα ανακτηθεί σε βάθος 35ετίας.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση, ο ΑΔΜΗΕ ζήτησε αναθεώρηση της απόφασης που έλαβε η ΡΑΕΚ στις 31 Ιουλίου, επειδή η τελευταία «δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει. Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες».
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει τα 25 εκατ. ευρώ για το 2025, ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου και ζητά από τη ΡΑΕΚ το σύνολο των πραγματικών δαπανών του μέχρι σήμερα.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΑΔΜΗΕ:
Ο ΑΔΜΗΕ διαψεύδει κατηγορηματικά πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο δημοσίευμα της κυπριακής ιστοσελίδας philenews με τίτλο «Αποκαλυπτικό: Κήρυξε πόλεμο ο ΑΔΜΗΕ για το καλώδιο – Επιστολή βόμβα στη ΡΑΕΚ – Ετοιμάζεται για προσφυγή στη δικαιοσύνη», σχετικά με διεκδικήσεις του για το ύψος της προβλεπόμενης αποζημίωσης από την ΡΑΕΚ, όσον αφορά το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει και διεκδικεί τη συμφωνημένη πρώτη δόση των 25 εκατ. ευρώ για το 2025, και τίποτα περισσότερο όσον αφορά τις επενδυτικές δαπάνες του έργου (capex), και διαψεύδει την αυθαίρετη και αδιασταύρωτη πληροφορία του δημοσιεύματος περί άμεσης διεκδίκησης των 251 εκατ. ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος των 1,9 δις €, του έργου, και το οποίο θα ανακτηθεί στο βάθος χρόνου των 35 ετών απόσβεσης που έχει προσδιοριστεί ρυθμιστικά.
Ο λόγος που ο ΑΔΜΗΕ με βάση το προβλεπόμενο συμβατικό δικαίωμά του αιτήθηκε αναθεώρηση της απόφασης της ΡΑΕΚ της 31ης Ιουλίου 2025, είναι ότι η ΡΑΕΚ με αυτή την απόφαση δεν αναγνώρισε τα έξοδα που έχει κάνει ο Διαχειριστής έως σήμερα, παρά τα στοιχεία που έχει λάβει και παρά το γεγονός ότι η Ελληνική ρυθμιστική αρχή τα αναγνωρίζει.
Συγκεκριμένα η ΡΑΕΚ αναγνώρισε μόνο ποσό ύψους 82 εκατ. ευρώ, έναντι περίπου 251 εκατ. ευρώ, τα οποία αποτελούν βεβαιωμένες έως σήμερα επενδυτικές δαπάνες.
Ο ΑΔΜΗΕ αναγνωρίζει το προς ανάκτηση ποσό των 25 εκατ ευρώ για το 2025 ως έναντι του πραγματικού εσόδου του έργου, το οποίο ρυθμιστικά θα πρέπει να υπολογιστεί στη βάση του συνόλου των επενδυτικών δαπανών, όπως πράττει η ΡΑΑΕΥ, διεκδικεί για τον λόγο αυτόν την αναγνώριση από τη ΡΑΕΚ του συνόλου των πραγματικών δαπανών του έως σήμερα. Με την ένσταση προσκομίζονται όλα τα απαραίτητα στοιχεία που πρέπει να ληφθούν υπόψη.