Ο Ερντογάν προχωρά σε ριζική οργανωτική ανασύνταξη του ΑΚΡ

Σε μια κλειστή αλλά εξαιρετικά πλούσια σε μηνύματα σύσκεψη στην Άγκυρα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συγκέντρωσε την Πέμπτη τους προέδρους των οργανώσεων του Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) από τις 81 επαρχίες της χώρας και ξεδίπλωσε τη «μεγάλη εικόνα» της οργανωτικής ανανέωσης: επανεκκίνηση των τοπικών δομών, μόνιμη παρουσία στο πεδίο, συνεχής επαφή με τους πολίτες και αυστηρή προσήλωση στην ατζέντα «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία». Το μήνυμα ήταν διττό και σαφές. Εσωκομματικά, δίνεται προτεραιότητα σε ένα μοντέλο «ολικής ανανέωσης χωρίς ρήξεις», με ανακύκλωση στελεχών και άνοιγμα στη νέα γενιά.

Σπύρος Σιδέρης

Πολιτικά, ο Τούρκος πρόεδρος εξέπεμψε σήματα τόσο προς το εσωτερικό –στοχεύοντας το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP)– όσο και προς το εξωτερικό, καταδικάζοντας με οξύτητα την επίθεση του Ισραήλ κατά του στολίσκου Global Sumud Flotilla με προορισμό τη Γάζα, την οποία χαρακτήρισε «πράξη πειρατείας».

Όλα αυτά συνδέονται με έναν στόχο-ομπρέλα: προετοιμασία για τις εκλογές του 2028, με μια κομματική μηχανή που θέλει να ξαναγίνει κυρίαρχη στο πεδίο και πειστική στην κοινωνία.

«Πολιτική χωρίς φίλτρα»: η εντολή για διαρκή παρουσία στον δρόμο

Ο Ερντογάν ζήτησε από τους επικεφαλής των οργανώσεων να είναι «σε μόνιμη κίνηση», να λειτουργούν «24/7» και να καταστήσουν το ΑΚΡ «παρόν σε κάθε πτυχή της καθημερινότητας». Η λογική της «πολιτικής συνολικής κάλυψης» –όπως την περιέγραψε– βασίζεται στην άμεση, αμφίδρομη επαφή με τους πολίτες: από την εξυπηρέτηση καθημερινών αιτημάτων έως την απορρόφηση κοινωνικών κραδασμών που προκαλούν η οικονομική κρίση, η ανεργία και η ακρίβεια.

Η πρωτοβουλία «Τουρκία χωρίς τρομοκρατία» παρουσιάστηκε ως μη διαπραγματεύσιμη ραχοκοκαλιά του αφηγήματος ασφάλεια–σταθερότητα, με προειδοποίηση ότι «οποιαδήποτε χαλάρωση δεν συγχωρείται».

Οργανωτικό έλεγχος 81 επαρχιών, 922 τοπικών οργανώσεων – και κύμα αλλαγών

Η σύσκεψη ακολούθησε εκτεταμένη αξιολόγηση της κομματικής λειτουργίας: 81 επαρχίες και 922 τοπικά παραρτήματα βαθμολογήθηκαν σε τρία κριτήρια:

• παρουσία στο πεδίο,
• ποιότητα επικοινωνίας με τους πολίτες,
• ταχύτητα ανταπόκρισης σε καθημερινά αιτήματα.

Το συμπέρασμα ήταν ετερογενές: ισχυροί θύλακες αποτελεσματικότητας συνυπάρχουν με εστίες κόπωσης και χαμηλής διείσδυσης. Με βάση αυτά, το ΑΚΡ ξεκίνησε επανασχεδιασμό της τοπικής ηγεσίας για να κλείσει κενά και να ενισχύσει τον οργανωτικό συγχρονισμό. Το μήνυμα που μεταφέρθηκε από κομματικές πηγές: «Δεν είναι εκκαθαρίσεις, είναι σκυταλοδρομία». Έτσι, είδαμε νέους προέδρους οργανώσεων σε επαρχίες με την προειδοποίηση ότι το κύμα αλλαγών μπορεί να επεκταθεί.

Η γραμμή που περιέγραψε η επίσημη ανακοίνωση είναι σαφής: η αλλαγή «σημαιοφόρων» κρίνεται αναγκαία για να παραμείνει το ΑΚΡ η πιο δυναμική δύναμη του πολιτικού σκηνικού. Στο πολιτικό υπόβαθρο συνυπολογίζεται η διπλή ήττα σε Κωνσταντινούπολη και Άγκυρα (2019) και η αδυναμία ανακατάκτησής τους το 2024 – παράγοντας που επιβάλλει αυτοκριτική, νέο αίμα και λειτουργικές μεταρρυθμίσεις.

«Όχι ρουλέτα προσώπων αλλά μεθοδική ανανέωση»

Ο Χασάν Καρατζά, στέλεχος της Νεολαίας του ΑΚΡ, περιέγραψε την αλλαγή ως συστημική ανανέωση με μετρήσιμα κριτήρια. Όπως είπε, η αντικατάσταση προσώπων δεν είναι αυτοσκοπός: προηγείται πλήρης αποτίμηση με βάση την επίδοση στο πεδίο, το βάθος επαφής με τους πολίτες και την ικανότητα διαχείρισης των τοπικών προκλήσεων. Το νέο μείγμα δεν «σβήνει» την εμπειρία· επιδιώκει ισορροπία ανάμεσα σε βετεράνους και ανερχόμενους, ώστε το κόμμα να εμφανιστεί ανανεωμένο χωρίς να χάσει τη θεσμική μνήμη του.

Μηνύματα εξωτερικής πολιτικής: Γάζα, Global Sumud Flotilla και ρητορική «πειρατείας»

Το κομματικό βήμα μετατράπηκε σε πλατφόρμα εξωτερικής πολιτικής. Ο Ερντογάν καταδίκασε «με τον πιο έντονο τρόπο» την ισραηλινή επίθεση στον στολίσκο «Global Sumud Flotilla» με κατεύθυνση τη Γάζα, μιλώντας για «πράξη πειρατείας» που στοχεύει στην παρεμπόδιση ανθρωπιστικής βοήθειας. Επανέλαβε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να στηρίζει τον παλαιστινιακό λαό και να εργάζεται για αποκλιμάκωση. Η αναφορά συντονίζεται με το προφίλ που χτίζει διεθνώς: ηγεσία που συνδυάζει ασφάλεια στο εσωτερικό και κανονιστική φωνή για ζητήματα Ανατολικής Μεσογείου και Μέσης Ανατολής.

Εσωτερικό μέτωπο: σύγκρουση με το CHP και «άνοιγμα» σε αντιπολιτευόμενους

Στο εσωτερικό, ο πρόεδρος άσκησε σκληρή κριτική στο CHP για την αποχή από την εναρκτήρια συνεδρίαση της Εθνοσυνέλευσης, χαρακτηρίζοντάς την «προσβολή της λαϊκής βούλησης». Με επιθετική εξωστρέφεια, απηύθυνε πρόσκληση σε στελέχη της αντιπολίτευσης να «προσχωρήσουν» στο ΑΚΡ, κατηγορώντας ορισμένους δήμους της αντιπολίτευσης για «συστήματα πελατειακών σχέσεων» και «οικογενειοκρατία». Το πολιτικό μήνυμα: επανάκτηση απογοητευμένων ψηφοφόρων και διεύρυνση πέρα από τα παραδοσιακά σύνορα του κόμματος.

Ανάλυση προοπτικής: «Ευελιξία και αυτοαναθεώρηση ενόψει 2028»

Οι πολιτικοί αναλυτές «διαβάζουν» τις κινήσεις ως πρόωρη προθέρμανση για τις εκλογές του 2028. Το ΑΚΡ –λένε– χρειάζεται νέο αίμα, νέο λεξιλόγιο και νέες γέφυρες με μια νεότερη γενιά που βαραίνει ολοένα και περισσότερο στο εκλογικό σώμα. Η ευελιξία στην οργανωτική αρχιτεκτονική και η αυτοκριτική για χαμένες μητροπόλεις όπως η Κωνσταντινούπολη και η Άγκυρα συνιστούν αναγνώριση πραγματικών προκλήσεων: πίεση εισοδημάτων, ακρίβεια, κόπωση από τη μακρά παραμονή στην εξουσία. Το στοίχημα θα κριθεί στο αν ο οργανωτισμός θα μεταφραστεί σε χειροπιαστή βελτίωση της παρουσίας σε γειτονιές και δήμους – ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.

Τι αλλάζει στην πράξη

• Κομματική καθημερινότητα: κανόνες πειθαρχίας για εξορμήσεις, πόρτα-πόρτα επικοινωνία, μικρές λύσεις για μικρά προβλήματα (δημοτικές υπηρεσίες, τοπικές υποδομές), ώστε να ξαναχτιστεί εμπιστοσύνη.
• Παραγωγή μηνύματος: πιο κεντρικά ενορχηστρωμένη αλλά τοπικά προσαρμοσμένη· από «μία αφήγηση για όλους» σε πολλαπλές μικροαφηγήσεις ανά συνοικία/επαρχία.
• Στελεχιακό μείγμα: ισορροπία μεταξύ εμπειρίας και νεότητας, με σαφείς δείκτες απόδοσης (επαφή με πολίτες, συμμετοχή, επίλυση προβλημάτων).
• Πολιτικό branding: το δίπολο ασφάλεια–σταθερότητα, ενισχυμένο από την ατζέντα «Γάζα» και την εικόνα του «διεθνούς διαμεσολαβητή».

Συμπέρασμα – Από την αποτίμηση στην κάλπη: δρόμος μακρύς, αλλά χαρτογραφημένος

Το σχέδιο που παρουσίασε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν είναι μια στιγμιαία «άσκηση εντυπώσεων». Είναι χάρτης πορείας: οργανωτική αποτίμηση, στοχευμένες αλλαγές και επιθετική διεύρυνση στο εσωτερικό με αιτήματα τάξης, ασφάλειας και αποτελεσματικότητας.

Το αν αυτή η οργανωτική ανασύνταξη θα μετασχηματιστεί σε εκλογική υπεροχή θα φανεί από το αν και πώς το ΑΚΡ θα κερδίσει ξανά τις μητροπόλεις, θα απαντήσει πειστικά στην οικονομική πίεση των νοικοκυριών και θα μιλήσει τη γλώσσα μιας νέας γενιάς που ζητά ευκαιρίες, διαφάνεια και αποτελέσματα. Μέχρι τότε, ένα είναι βέβαιο: η μηχανή του κόμματος ξαναμπαίνει στο πεδίο – και ο δρόμος για το 2028 χαράσσεται ήδη με πυξίδα την ασφάλεια και εργαλείο την ανανέωση.