Σύνοδος για “λύση δύο κρατών” πριν τη ΓΣ του ΟΗΕ-Άλλα 6 κράτη αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη
Το παλαιστινιακό κράτος αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της φετινής Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, ενώ η διεθνής πίεση στο Ισραήλ εντείνεται, λόγω της διεξαγωγής του πολέμου στη Γάζα και της ανθρωπιστικής κρίσης που έχει προκληθεί. Την ίδια ώρα μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας επικρίνει την ισραηλινή κυβέρνηση για τα σχέδιά της στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Η Γαλλία και η Σαουδική Αραβία θα προεδρεύσουν σήμερα συνόδου για τη λύση των δύο κρατών – ενός ισραηλινού και ενός παλαιστινιακού—στην οποία θα συμμετάσχουν δεκάδες χώρες πολλές από τις οποίες αναμένεται να αναγνωρίσουν το κράτος της Παλαιστίνης, μια κίνηση που ενδέχεται να προκαλέσει την έντονη αντίδραση των ΗΠΑ και του Ισραήλ. Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ θα μποϊκοτάρουν τη σύνοδο, προειδοποίησε ο Ισραηλινός πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ντάνι Ντανόν, χαρακτηρίζοντάς την «τσίρκο».
Η Γαλλία ηγείται των προσπαθειών αυτών, με την ελπίδα ότι η ανακοίνωση του Μακρόν τον Ιούλιο ότι το Παρίσι θα αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος θα προσφέρει μεγαλύτερη ώθηση σε ένα κίνημα στο οποίο μέχρι πρότινος συμμετείχαν μικρότερες χώρες.
Ήδη χθες, Κυριακή, η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία αναγνώρισαν την Παλαιστίνη. Η Γαλλία και πέντε άλλες χώρες αναμένεται να το πράξουν σήμερα.
Ενώ η σύνοδος κορυφής θα μπορούσε να ενισχύσει το ηθικό των Παλαιστινίων, δεν αναμένεται να φέρει κοσμογονικές αλλαγές, ενώ η πιο ακροδεξιά κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ έχει δηλώσει ότι δεν θα υπάρξει παλαιστινιακό κράτος καθώς προχωρά στον πόλεμό της εναντίον της Χαμάς στη Γάζα.
Η λύση των δύο κρατών ήταν το θεμέλιο της ειρηνευτικής διαδικασίας που υποστηρίχθηκε από τις ΗΠΑ και η οποία ξεκίνησε με τις Συμφωνίες του Όσλο του 1993. Η διαδικασία προκάλεσε αντιδράσεις και από τις δύο πλευρές και έχει σχεδόν καταρρεύσει.
Ενώ η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών αναγνωρίζει πλέον το παλαιστινιακό κράτος, τόσο η Γερμανία όσο και η Ιταλία έχουν αφήσει να εννοηθεί ότι είναι απίθανο να κάνουν μια τέτοια κίνηση σύντομα.
Η Γερμανία – που εδώ και καιρό υποστηρίζει ένθερμα το Ισραήλ λόγω της ευθύνης της για το Ολοκαύτωμα – έχει γίνει πιο επικριτική απέναντι στην ισραηλινή πολιτική, επιμένοντας παράλληλα ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους θα πρέπει να έρθει στο τέλος μιας πολιτικής διαδικασίας για τη συμφωνία σε μια λύση δύο κρατών.
Ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης δήλωσε τη Δευτέρα ότι δεν πρέπει να υπάρξουν περαιτέρω προσαρτήσεις σε ισραηλινά κατεχόμενα εδάφη. Η Ιταλία δήλωσε ότι η αναγνώριση ενός παλαιστινιακού κράτους θα μπορούσε να είναι «αντιπαραγωγική».
H ισραηλινή αντίδραση
Το Ισραήλ εξετάζει την προσάρτηση μέρους της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης ως πιθανή απάντηση, καθώς και συγκεκριμένα διμερή μέτρα κατά του Παρισιού, δήλωσαν Ισραηλινοί αξιωματούχοι, παρόλο που η αναγνώριση (του παλαιστινιακού κράτους) είναι σε μεγάλο βαθμό συμβολικές. Η προσάρτηση (της Δυτικής Όχθης) θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ και να αποξενώσει βασικές χώρες όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, μια παγκόσμια πετρελαϊκή δύναμη και εμπορικό κόμβο με ευρεία διπλωματική επιρροή σε όλη τη Μέση Ανατολή.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το πιο σημαντικό από τα αραβικά κράτη που ομαλοποίησαν τους δεσμούς τους με το Ισραήλ στο πλαίσιο των Συμφωνιών Αβραάμ που μεσολάβησαν οι ΗΠΑ το 2020, έχουν δηλώσει ότι μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε το πνεύμα της συμφωνίας.
“Γι’ αυτό δηλώσαμε δημόσια ότι η προσάρτηση είναι μια κόκκινη γραμμή για την κυβέρνησή μου, επειδή πλήττει την ίδια την καρδιά αυτού που είχαν ως στόχο να επιτύχουν οι Συμφωνίες Αβραάμ”, δήλωσε η Λάνα Νουσέιμπε, υπουργός Εξωτερικών των ΗΑΕ, στο BBC τη Δευτέρα.
Η Νορβηγία αναγνώρισε το παλαιστινιακό κράτος από κοινού με την Ισπανία και την Ιρλανδία το 2024. Αλλά ο υπουργός Εξωτερικών της Νορβηγίας Έσπεν Μπαρθ Άιντε ήταν επιφυλακτικός σχετικά με τις τελευταίες αναγνωρίσεις…
«Η Παλαιστίνη βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής και βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι. Ενώ η διεθνής πολιτική υποστήριξη για μια λύση δύο κρατών σπάνια ήταν ισχυρότερη, η κατάσταση επί τόπου είναι χειρότερη από ποτέ», δήλωσε ο Άιντε.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει επίσης προειδοποιήσει για πιθανές συνέπειες για όσους λάβουν μέτρα κατά του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, της οποίας ο πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, φιλοξενεί τη σύνοδο κορυφής της Νέας Υόρκης.
Η σύνοδος κορυφής, ενόψει της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών αυτής της εβδομάδας, έρχεται μετά την έναρξη μεγάλης χερσαίας επιχείρησης στην πόλη της Γάζας, την οποία απειλούσε εδώ και καιρό το Ισραήλ, με ελάχιστες προοπτικές για εκεχειρία δύο χρόνια αφότου οι Παλαιστίνιοι ισλαμιστές μαχητές της Χαμάς επιτέθηκαν στο Ισραήλ, πυροδοτώντας τον πόλεμο στον παλαιστινιακό θύλακα.
Η στάση της Γαλλίας
«Εν μέσω της επίθεσης του Ισραήλ στη Γάζα και της κλιμάκωσης της βίας από τους Ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη, υπάρχει μια αυξανόμενη αίσθηση επείγοντος να δράσουμε τώρα πριν η ιδέα μιας λύσης δύο κρατών εξαφανιστεί για πάντα.Η απόφαση που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα παρουσιάσει σήμερα το απόγευμα στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών είναι μια συμβολική, άμεση, πολιτική απόφαση που καταδεικνύει τη δέσμευση της Γαλλίας στη λύση των δύο κρατών», δήλωσε ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Νοέλ Μπαρό στο τηλεοπτικό κανάλι TF1.
Η Γαλλία έχει προωθήσει την κίνηση, ελπίζοντας ότι η ανακοίνωση του Μακρόν τον Ιούλιο ότι θα αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος θα έδινε μεγαλύτερη ώθηση σε ένα κίνημα που μέχρι τώρα κυριαρχούνταν από μικρότερα έθνη που είναι γενικά πιο επικριτικά απέναντι στο Ισραήλ.
Παλαιστινιακές και ισραηλινές σημαίες προβλήθηκαν στον Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι την Κυριακή το βράδυ.
Τα άλλα θέματα στην ατζέντα
Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα βρίσκεται επίσης ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων των ηγετών. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα μιλήσει την Τετάρτη καθώς ο πόλεμος πλησιάζει τη συμπλήρωση 4 ετών.
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έχει επίσης προγραμματίσει να εκφωνήσει ομιλία, αντικαθιστώντας τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν.
Η φετινή συνέλευση αναμένεται επίσης να περιλαμβάνει συζητήσεις σχετικά με περαιτέρω κυρώσεις κατά του Ιράν, στόχους για το κλίμα και την αειφόρο ανάπτυξη, άλλες ανθρωπιστικές κρίσεις, αλλά και μεταρρυθμίσεις στην επιχειρησιακή ικανότητα του ΟΗΕ – την πρωτοβουλία UN80 – η οποία αρχικά ανακοινώθηκε τον Μάρτιο.
Το πρόγραμμα Μητσοτάκη στη Νέα Υόρκη
Το απόγευμα της Δευτέρας 22 Σεπτεμβρίου (τοπική ώρα) ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να αφιχθεί στη Νέα Υόρκη έχοντας ένα πλούσιο πρόγραμμα επαφών που περιλαμβάνει συναντήσεις με αρχηγούς κρατών, με επενδυτές, με εκπροσώπους οργανώσεων και μελών της ελληνικής και της εβραϊκής κοινότητας στις ΗΠΑ, συζητήσεις με κορυφαίες δεξαμενές σκέψης και συνεντεύξεις σε διεθνή ΜΜΕ.
Την Τρίτη, 23 Σεπτεμβρίου, ο πρωθυπουργός θα συμμετάσχει στην δεξίωση που παραθέτει στη Νέα Υόρκη προς τιμήν των ηγετών ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ.
Την Τετάρτη, 24 Σεπτεμβρίου, ο κ. Μητσοτάκης θα έχει δύο παρεμβάσεις στον ΟΗΕ που αφορούν την προστασία των ανηλίκων στο Διαδίκτυο και την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη Διεθνή Ειρήνη και Ασφάλεια.
Η πρώτη παρέμβαση σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη θα γίνει το πρωί της Τετάρτης, σε εκδήλωση της Αυστραλίας για την Προστασία των Παιδιών στην Ψηφιακή Εποχή, ενώ η δεύτερη το μεσημέρι της ίδιας μέρας στην ανοιχτή συζήτηση της Νότιας Κορέας -που ασκεί καθήκοντα προέδρου Συμβουλίου Ασφαλείας για τον μήνα Σεπτέμβριο- με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη και Διεθνής Ειρήνη και Ασφάλεια».
Το μεσημέρι της Τετάρτης, 24 Σεπτεμβρίου, ο Πρωθυπουργός θα απευθύνει επίσης χαιρετισμό σε ομογενειακό γεύμα που συνδιοργανώνουν 28 ομογενειακές οργανώσεις και μεταξύ άλλων, θα παρευρεθούν εκπρόσωποι των AHEPA, HALC, PSEKA, AHI, HANC, HACC. Στην εκδήλωση θα παρασημοφορηθούν επιφανείς ομογενείς.
Το βράδυ της Τετάρτης, 24 Σεπτεμβρίου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραστεί και θα απευθύνει σύντομο μήνυμα στην τελετή βράβευσης του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου με το Βραβείο Templeton. Ο πρωθυπουργός θα έχει συναντηθεί νωρίτερα με τον κ. Βαρθολομαίο.
Την Παρασκευή, 26 Σεπτεμβρίου ο πρωθυπουργός θα απευθύνει ομιλία ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Στην ομιλία του ο Πρωθυπουργός θα αναφερθεί στο ρευστό διεθνές και περιφερειακό γεωπολιτικό περιβάλλον που διαμορφώνεται, στη θέση της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας μέσα σε αυτό, καθώς και στις προκλήσεις και στους κινδύνους από την Ουκρανία μέχρι τη Μέση Ανατολή.
Το πρωί της Παρασκευής θα έχει συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών.