Μητσοτάκης-Ερντογάν: Όγδοη και πιο δύσκολη συνάντηση-Στάσιμος διάλογος, ανοιχτοί δίαυλοι, αβέβαιη προσέγγιση

Η συνάντηση του  Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ταγίπ Ερντογάν την προσεχή Τρίτη, στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, έχει σαν προφανή στόχο να εκπέμψει το μήνυμα πως παρά τη στασιμότητα στη διαδικασία του διαλόγου και το κλίμα καχυποψίας που επικρατεί τους τελευταίους μήνες στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, οι δίαυλοι επικοινωνίας εξακολουθούν να παραμένουν ανοιχτοί στο ανώτατο επίπεδο. Ο πήχης των προσδοκιών από κει και πέρα είναι σαφές πως δεν βρίσκεται ψηλά, καθώς η όγδοη συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών θα γίνει σε ατμόσφαιρα εμφανώς βεβαρημένη από κινήσεις της Άγκυρας που διατηρούν στο προσκήνιο τον τουρκικό αναθεωρητισμό.

Απόστολος Χονδρόπουλος

Το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο που η Άγκυρα επιδιώκει την έγκρισή του και από την Ανατολική Λιβύη, οι τουρκικές αντιδράσεις στον ελληνικό Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό, στα θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο και στο καλώδιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης  που πάντως έχει εμπλακεί τελευταία και σε οικονομικού χαρακτήρα διαφωνίες με την Κύπρο, η πρόσφατη Naftex για έξοδο του Πίρι Ρέις στο Αιγαίο, ρίχνουν την σκιά τους πάνω σε μία διαδικασία διαλόγου που είναι σαφές ότι έχει απολέσει τη δυναμική του πρώτου ενάμιση έτους μετά την επανεκκίνησή του, το καλοκαίρι του 2023. Κάτι που αποτυπώνεται και στις αλλεπάλληλες αναβολές του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας που αρχικά προγραμματιζόταν για τις αρχές του 2025.

Η Αθήνα παρακολουθεί στενά και τις προσπάθειες της Άγκυρας να επαναπροσεγγίσει την Αίγυπτο με την οποία η Ελλάδα διατηρεί στρατηγική σχέση συνεργασίας, ενώ το πλαίσιο των δυσκολιών για τις ελληνοτουρκικές  σχέσεις συμπληρώνεται από τις τουρκικές επιδιώξεις για συμμετοχή στο αμυντικό πρόγραμμα της Ευρώπης, θέμα για το οποίο ο Έλληνας πρωθυπουργός ήταν ξεκάθαρος μετά την πρόσφατη συνάντηση με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου:

“Όσο υπάρχει το casus belli στο τραπέζι και όσο η Τουρκία και σε άλλα πεδία επιδεικνύει έναν αναθεωρητισμό ο οποίος είναι εις βάρος της Ελλάδας, η Ελλάδα θα μπλοκάρει τη συμμετοχή της Τουρκίας στο πρόγραμμα SAFE , όπως έχει την δυνατότητα να κάνει”.

Στο Μαξίμου δεν σταματούν πάντως να επισημαίνουν ότι ο διάλογος έχει δώσει απτά αποτελέσματα όπως ο δραστικός  περιορισμός των παραβιάσεων, η καλύτερη συνεργασία στην διαχείριση του μεταναστευτικού, η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας, ξεκαθαρίζουν όμως ότι δεν υπάρχουν  αυταπάτες ότι συμφωνούμε με την Τουρκία, με την οποία  έχουμε πολλές διαφωνίες, μία μόνο διαφορά, τον καθορισμό ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας.

Θέλουμε  ειλικρινή διάλογο με την Τουρκία, ξέρουμε ότι έχουμε το Διεθνές Δίκαιο με το μέρος μας, επιδιώκουμε τα «ήρεμα νερά», αλλά προχωρήσαμε με τα Θαλάσσια Πάρκα, ολοκληρώσαμε τον διαγωνισμό με την Chevron, ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα,, επισημαίνουν χαρακτηριστικά στην κυβέρνηση.

Μένει να φανεί εάν η συνάντηση της Τρίτης, που θα πραγματοποιηθεί δύο ημέρες πριν και το ραντεβού του κ. Ερντογάν με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Ντ. Τραμπ,  μπορεί να  δώσει και κάποια ώθηση στον στάσιμο ελληνοτουρκικό διάλογο και πέρα από την επαναβεβαίωση των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας που χαρακτηρίζουν την περίοδο των “ήρεμων νερών” τα οποία συνεχίζονται από το καλοκαίρι του 2023, έστω και με… αναταράξεις που προκαλεί ο τουρκικός αναθεωρητισμός.

Κατά την περίοδο αυτή πάντως παραμένει απολύτως αδιάλλακτη  η στάση της Άγκυρας στο Κυπριακό, το οποίο θα συζητηθεί και κατά την συνάντηση που θα έχει ο Κυριάκος Μητσοτάκης με τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, την προσεχή Παρασκευή, πριν την ομιλία του Έλληνα πρωθυπουργού στην Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. 

Την προσεχή Τρίτη ο κ. Μητσοτάκης θα συμμετάσχει και στην δεξίωση που παραθέτει στη Νέα Υόρκη προς τιμήν των ηγετών ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ενώ θα έχει επίσης συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάν Αλιεφ και τον  Πρόεδρο της Υεμένης,  Ρασάντ αλ Αλιμι.

Την Πέμπτη  αναμένεται να συναντηθεί με τον Πρίγκιπα-Διάδοχο του Κουβέιτ Sabah Khlaed Al-Hamad Al-Sabah και με τον μεταβατικό Πρόεδρο της Συρίας Αχμέντ Αλ Σαράα.