Μία (όχι και τόσο) αναπάντεχη σύνδεση-Ποιοτικός χρόνος με τα παιδιά μας σημαίνει αυξημένες πιθανότητες ευημερίας

Πολλοί γονείς στις μεταξύ τους συζητήσεις αναφέρουν ότι τους λείπει ο ποιοτικός χρόνος με τα παιδιά τους. Η δουλειά και οι λοιπές συνεχείς υποχρεώσεις “πιάνουν” τον περισσότερο χρόνο μέσα στην ημέρα ενώ και οι υποχρεώσεις των παιδιών, αν μιλάμε για παιδιά σχολικής ηλικίας, είναι το ίδιο βαριές.

Νίκος Γιαννόπουλος

Υπάρχει, άρα, πρόβλημα. Και πράγματι, ο ποιοτικός χρόνος μαζί με τα παιδιά καθίσταται απαραίτητος για την ομαλή και απρόσκοπτη ανάπτυξή τους αλλά και για την ψυχική ευεξία των ίδιων των γονιών που προφανώς επιθυμούν τα καλύτερα για τα τέκνα τους.

Τι σημαίνει όμως “ποιότητα;” Ο ποιοτικός χρόνος ορίζεται ως ο χρόνος κατά τον οποίο γονείς και παιδιά μοιράζονται εμπειρίες, κάνουν κοινές δραστηριότητες που αρέσουν και στα δύο μέρη απαιτούν αμεριστη προσοχή και συμμετοχή χωρίς αποσπάσεις.

Παραδείγματα τέτοιων δραστηριοτήτων είναι τα παιχνίδια ρόλων, η ζωγραφική, η ανάγνωση παραμυθιών και η μαγειρική, ενώ απλά καθισμένοι μαζί μπροστά στην τηλεόραση χωρίς αλληλεπίδραση δεν θεωρείται ποιοτικός χρόνος.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι οι γονείς να ακούνε ενεργά τα παιδιά και να είναι πνευματικά παρόντες, ενισχύοντας έτσι το αίσθημα ασφάλειας και αγάπης τους.

Η έρευνα δεν καθορίζει ένα συγκεκριμένο χρονικό όριο, καθώς κάθε οικογένεια έχει διαφορετικές ανάγκες και ρυθμούς. Ωστόσο, η σύσταση είναι να γίνεται προσπάθεια να περνούν οι γονείς όσο περισσότερο ποιοτικό χρόνο μπορούν με τα παιδιά τους, ακόμη και με μικρά “κομμάτια χρόνου” μέσα στην ημέρα. Η συχνότητα και η συνέπεια στον ποιοτικό χρόνο θεωρούνται κρίσιμες παράμετροι.

Σε μελέτη, που βασίζεται σε δεδομένα από την Εθνική Έρευνα Υγείας Παιδιών των ΗΠΑ (2019-2020), εξετάστηκε η σύνδεση μεταξύ του ποιοτικού χρόνου γονέα-παιδιού και του επιπέδου ευημερίας (flourishing) σε παιδιά ηλικίας 1-5 ετών.

Η ευημερία μετρήθηκε με ένα σύνθετο σκορ βασισμένο σε 4 παράγοντες: τη συναισθηματική σύνδεση με τον γονέα, την ανθεκτικότητα, τη μάθηση και την ικανοποίηση από τη ζωή.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η έλλειψη συγκεκριμένων ποιοτικών δραστηριοτήτων, όπως το τραγούδι και η αφήγηση ιστοριών με τα παιδιά, σχετίζονται σημαντικά με μεγαλύτερες πιθανότητες χαμηλότερου επιπέδου ευημερίας.

Συγκεκριμένα, λιγότερες από 3 δραστηριότητες ποιοτικού χρόνου την εβδομάδα αύξαναν τις πιθανότητες χαμηλής ευημερίας (OR = 5.06 και 2.92 για αντιστοίχως 0-2 και 3 είδη δραστηριοτήτων).

Η μελέτη καταλήγει ότι ο επαρκής ποιοτικός χρόνος γονέα-παιδιού αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη βελτίωση της ψυχοκοινωνικής και γνωστικής ανάπτυξης των παιδιών και προτείνει την ενίσχυση προγραμμάτων και πολιτικών που υποστηρίζουν τέτοιες ποιοτικές αλληλεπιδράσεις.

Να λοιπόν γιατί οι γονείς χρειάζονται πάνω απ’ όλα χρόνο. Να γιατί οι ώρες της δουλειάς δεν μπορούν να υπερβαίνουν τις 8. Να γιατί η ποιότητα και ο χρόνος εργασίας των γονιών επηρεάζουν, στην πράξυ, τον τρόπο με τον οποίο μεγαλώνει το παιδί ή τα παιδιά μίας οικογένειας.

Ιδού και πέντε βασικά συμπεράσματα που μπορείτε να κρατήσετε:

• Ο ποιοτικός χρόνος ενισχύει τη συναισθηματική σύνδεση γονέα-παιδιού.
• Η ενεργητική παρουσία και προσοχή είναι πιο σημαντική από τη χρονική διάρκεια.
• Κοινές δραστηριότητες που αρέσουν σε γονείς και παιδιά αυξάνουν τη συναισθηματική ασφάλεια.
• Τα αποσπασμένα ή πολυάριθμα ερεθίσματα μειώνουν την ποιότητα του χρόνου (κοινώς, βάλτε το κινητό στο αθόρυβο και απομακρύνετέ το)
• Η σταθερότητα και η συνέχεια στον ποιοτικό χρόνο βοηθούν την ανάπτυξη κοινωνικών και γνωστικών δεξιοτήτων