“Το τέλος της Ελλάδας”- Σχόλιο του Έλον Μασκ και δραματικό άρθρο των FT για το “λουκέτο” σε 750 σχολεία λόγω υπογεννητικότητας

Η Ελλάδα αναγκάζεται να αναστείλει τη λειτουργία περισσότερων από 750 σχολείων από τη νέα σχολική χρονιά, καθώς η μεγάλη πτώση των γεννήσεων έχει μειώσει δραματικά τον αριθμό των μαθητών, αναφέρουν σε εκτενές άρθρο του οι Financial Times.

Πρόκειται για περίπου το 5% του συνολικού αριθμού σχολείων της χώρας. Το φαινόμενο δεν αφορά πλέον μόνο απομονωμένα χωριά ή νησιά, αλλά και περιοχές της Αττικής, περιλαμβανομένης της Αθήνας, όπου οι τοπικές αρχές προειδοποιούν για «δημογραφική κατάρρευση».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Παιδείας, οι μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μειώθηκαν κατά περισσότερους από 111.000 τα τελευταία επτά χρόνια — πτώση σχεδόν 19% από το 2018. Φέτος, τα 766 από τα 14.857 σχολεία της χώρας δεν πληρούν το ελάχιστο όριο των 15 μαθητών και θα αναστείλουν τη λειτουργία τους. Τα περισσότερα είναι δημοτικά, αν και το φαινόμενο επεκτείνεται και σε άλλες βαθμίδες.

Κάποια σχολεία μπορεί να ξανανοίξουν μέσα σε τρία χρόνια αν αυξηθεί ο αριθμός μαθητών, αλλά τις περισσότερες φορές μένουν κλειστά. Εξαίρεση γίνεται μόνο σε νησιά κοντά στην Τουρκία ή σε παραμεθόριες περιοχές, όπου τα σχολεία παραμένουν ανοιχτά ακόμη και με ελάχιστους μαθητές. Ενδεικτικά, στο μικρό νησί Ψέριμος το σχολείο θα ανοίξει ξανά φέτος μετά το 2009, για μόλις πέντε παιδιά συνολικά.

Τα 766 από τα 14.857 σχολεία (τα περισσότερα εξ αυτών δημοτικά) δεν πληρούν το ελάχιστο όριο των 15 μαθητών και θα κλείσουν. Εξαίρεση θα γίνει μόνο για σχολεία σε νησιά κοντά στην Τουρκία ή σε παραμεθόριες περιοχές, που θα παραμείνουν ανοιχτά ακόμη και με ελάχιστους μαθητές –πχ στην Ψέριμο θα λειτουργήσει το σχολείο με 5 μαθητές.

Η υπογεννητικότητα επιταχύνθηκε στη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της προηγούμενης δεκαετίας. Από το 2011 οι θάνατοι υπερβαίνουν σταθερά τις γεννήσεις. Στην εικοσαετία 2001-2021, οι γυναίκες ηλικίας 20-40 ετών, η βασική αναπαραγωγική ομάδα, μειώθηκαν κατά μισό εκατομμύριο, δηλαδή 31%. Σε αυτό προστέθηκε η «διαρροή εγκεφάλων»: δεκάδες χιλιάδες νέοι, μορφωμένοι Έλληνες μετανάστευσαν στο εξωτερικό, περιορίζοντας ακόμη περισσότερο τους πιθανούς γονείς.

Τα αποτελέσματα είναι εμφανή. Το 2022 οι γεννήσεις έπεσαν κάτω από τις 80.000, ενώ το 2023 οι θάνατοι ήταν σχεδόν διπλάσιοι. Η μέση ηλικία στην οποία οι Ελληνίδες αποκτούν το πρώτο τους παιδί ξεπερνά πλέον τα 32 έτη. Ο δείκτης γονιμότητας έχει πέσει στο 1,35 παιδιά ανά γυναίκα — ένας από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη — και οι γεννήσεις εκτός γάμου παραμένουν περιορισμένες.

Οι επιπτώσεις των κλειστών σχολείων είναι ιδιαίτερα έντονες στην περιφέρεια: σε ορισμένες περιπτώσεις τα παιδιά χρειάζεται να ταξιδεύουν έως και 80 χιλιόμετρα καθημερινά. Η κυβέρνηση υπόσχεται ότι «κανένα παιδί δεν θα μείνει χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση, όσο απομονωμένο κι αν είναι το σπίτι του». Ωστόσο, οι ειδικοί τονίζουν ότι τα οικονομικά κίνητρα από μόνα τους δεν επαρκούν για να ανατραπεί η πορεία. Η Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε ένα δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο δεν απειλεί μόνο τα σχολεία, αλλά και την ίδια τη βιωσιμότητα του κοινωνικού της μοντέλου.

Το σχόλιο του Έλον Μασκ

Το μείζον δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδος σχολίασε ο Έλον Μασκ.

Ο αμερικανός μεγιστάνας σχολίασε στο X την είδηση ότι στην Ελλάδα κλείνουν 700 σχολεία λόγω της παρατεταμένης δημογραφικής κρίσης.

«Το τέλος της Ελλάδας» έγραψε ο Έλον Μασκ, παραθέτοντας τα σχετικά στοιχεία.

Προσλήψεις ζητούν οι καθηγητές

Ενώσεις καθηγητών: Οι προσλήψεις 10.000 μόνιμων και περίπου 20.000 αναπληρωτών σε πρώτη φάση αφήνουν κενές θέσεις σε πολλά σχολεία, σημειώνουν οι Ενώσεις καθηγητών (πέρσι οι προσλήψεις αναπληρωτών έφτασαν τις 40.000, ενώ στο ενδιάμεσο είχαν μεσολαβήσει 4.500 συνταξιοδοτήσεις).
Οι Ενώσεις καθηγητών της Κρήτης ζητούν εκπτώσεις στα ναύλα, οι Ενώσεις των Κυκλάδων ζητούν επίδομα στέγασης και σίτισης, ενώ σήμερα το μεσημέρι καθηγητές πραγματοποιούν συγκέντρωση έξω από το υπουργείο Εσωτερικών για το θέμα της στέγασης.