“Σπαζοκεφαλιά” το στεγαστικό… Τα προγράμματα που “βάλτωσαν”, το νέο ν/σ και οι ανακοινώσεις στη ΔΕΘ

Επανεκκίνηση στη στέγη προετοιμάζει η κυβέρνηση με τρεις βασικούς πυλώνες: ενεργοποίηση των ακινήτων, που παραμένουν κλειστά, παροχή κινήτρων και ιδίως φοροελαφρύνσεων σε ιδιοκτήτες, που αποφεύγουν τις ενοικιάσεις, και πακέτο μέτρων στέγασης για ακίνητα του δημοσίου και ιδιωτικών φορέων ώστε να διευκολυνθούν ευάλωτα νοικοκυριά και νέα ζευγάρια.

Στοιχεία του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής, δείχνουν πως έως το τέλος Ιουνίου είχαν εγκριθεί 8.092 αιτήσεις στο πρόγραμμα «Σπίτι μου ΙΙ», με ποσοστό απορρόφησης μόλις 50,1% έναντι 42,7% τον Μάιο 2025. Το πρόγραμμα «Αναβαθμίζω το σπίτι μου» με προϋπολογισμό 400 εκατ. ευρώ και άτοκα δάνεια δεν κέντρισε το ενδιαφέρον. Υπήρξαν μόνο 2.670 αιτήσεις, δείχνοντας ξεκάθαρα ότι η κοινωνία με τα όσα είδε στην οικονομική κρίση φοβάται τον τραπεζικό δανεισμό.

Αντίθετα, τα προγράμματα άμεσης επιδότησης, όπως το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», γνωρίζουν τεράστια επιτυχία. Σε λίγους μήνες υπήρξαν πάνω από 6.000 αιτήσεις και απορρόφηση σχεδόν του 100% του προϋπολογισμού.

Καθώς τα μέτρα για τη στέγη δεν έχουν δώσει λύση στις μεγάλες ανατιμήσεις στα ενοίκια και επιπλέον πολλά ακίνητα του Δημοσίου είναι σε κακή κατάσταση και δεν απαιτούν μόνο ένα μικρό λίφτινγκ για να φτιαχτούν, η κυβέρνηση αναζητά εφικτές λύσεις, ώστε να διευκολύνει ιδίως τα νεαρά ζευγάρια. Εξάλλου, σε πολλές περιπτώσεις το προηγούμενο διάστημα οι τράπεζες δεν έδωσαν το πράσινο φως για δάνεια.

Σύμφωνα με πληροφορίες εξετάζονται ακόμη και οι σχολάζουσες κληρονομιές, που έχουν μείνει και λιμνάζουν στα δικαστικά συρτάρια έως ακίνητα που είναι δεσμευμένα από τράπεζες.

Παρότι υπήρχαν σκέψεις και μέχρι τώρα για την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στα δικαστήρια άνθρωποι που δεν έχουν καμία σχέση με συγγενείς τους επί χρόνια να φορτώνονται χρέη που δεν γνώριζαν, η πρώτη κίνηση που φαίνεται να κάνει η κυβέρνηση είναι να δώσει λύση σε περίπου 6.500 εκκρεμείς υποθέσεις.

Εξ αυτών δεν είναι σίγουρο ότι όλα τα ακίνητα είναι σε καλή κατάσταση, αφού λόγω των πολύπλοκων διαδικασιών, έχουν μείνει καιρό κλειστά. Άλλο πρόβλημα που καλείται να λύσει είναι το θέμα των εγκαταλειμμένων κτηρίων, εξαιτίας των πολλών κληρονόμων.

Στο πλαίσιο αυτό ετοιμάζεται ένα νέο νομοσχέδιο το φθινόπωρο, που προβλέπει τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας όπου θα συγκεντρωθούν όλες αυτές οι περιπτώσεις.

Με το νέο νομοσχέδιο, τονίζουν κυβερνητικοί παράγοντες, θα υπάρξει Εθνικό Μητρώο Πολιτών για άμεση ενημέρωση σε περίπτωση θανάτου χωρίς κληρονόμους, την υποχρεωτική γνωστοποίηση από δικαστήρια και συμβολαιογράφους όταν το Δημόσιο εμφανίζεται ως κληρονόμος και νέο μητρώο εκκαθαριστών ώστε οι διαδικασίες να τρέχουν ταχύτατα.

Με το νέο νομοσχέδιο αναμένεται να υπάρξει ρύθμιση και για τις μικρές κληρονομιές έως 20.000 ευρώ από τις αποκεντρωμένες διοικήσεις ενώ για μεγαλύτερα ποσά αναμένεται να λαμβάνουν γνώση δικηγόροι ή ακόμη κι ελεγκτικές εταιρείες.

Σε ό, τι αφορά τις τράπεζες και τους servicers η κυβέρνηση πιέζει να βγουν ακίνητα στην αγορά, για να συγκρατηθούν τα ενοίκια. Όμως, αυτό το σενάριο φαίνεται λίγο αδύναμο διότι ούτε οι τράπεζες θέλουν να πέσει η αξία των ακινήτων που διαθέτουν ούτε οι servicers.

Σε κάθε περίπτωση το κυβερνητικό επιτελείο εκτιμά πως υπάρχουν 600.000 κενά ακίνητα σε όλη τη χώρα, που μένουν κλειστά για πολλούς λόγους αλλά κυρίως εξαιτίας του φόβου των κακοπληρωτών ή της κακής συντήρησης. Ετοιμάζονται επιπλέον αλλαγές ώστε οι ιδιοκτήτες να έχουν κίνητρα όχι πλέον για βραχυπρόθεσμες αλλά για μακροχρόνιες μισθώσεις με ενδιάμεσο φορολογικό συντελεστή μεταξύ 15% και 46%.