Βουλή: Αρχίζει η συζήτηση επί του ν/σ για τη μετανάστευση-Τα βασικά σημεία και οι αντιδράσεις

Κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή και εισάγεται σήμερα προς επεξεργασία στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή Δημόσιας, Διοίκησης, Δημόσια Τάξης και Δικαιοσύνης  το νομοσχέδιο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου με τίτλο “Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών”. Το νομοσχέδιο επικαιροποιεί την ελληνική νομοθεσία σύμφωνα με την Οδηγία 2008/115/ΕΚ, ενώ διαμορφώνει και αυστηροποιεί κανόνες και διαδικασίες που εφαρμόζονται για την επιστροφή πολιτών τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα στη χώρα, εφαρμόζοντας τις κατευθύνσεις της πρότασης του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού επιστροφών.

Ανδρέας Μαραθιάς

Όπως επισημαίνει η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης, το νομοσχέδιο “έρχεται να καλύψει διαπιστωμένα κενά στην εφαρμογή του υφιστάμενου πλαισίου, προτάσσοντας την ανάγκη για αποτελεσματική διαχείριση των επιστροφών, αποτροπή της κατάχρησης των διαδικασιών ασύλου και ενίσχυση της έννομης τάξης”.

Τα κύρια σημεία του νομοσχεδίου είναι:

Επικαιροποίηση ορισμών σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του νέου κανονισμού

– Διεύρυνση έννοιας χώρας επιστροφής. Προστίθενται ως χώρες επιστροφής: α) η χώρα συνήθους διαμονής, β) η ασφαλής τρίτη χώρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 91 ν. 4939/2022 (Α’ 111), λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη και γ) η πρώτη χώρα ασύλου λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη.

– Προσθήκη ορισμών κινδύνου διαφυγής σε πιο αυστηρή κατεύθυνση. Προστίθενται ως αντικειμενικά κριτήρια που αποτελούν κίνδυνο διαφυγής α) η μη ύπαρξη κατοικίας ή γνωστής διαμονής, β) η άνευ προηγούμενης ενημέρωσης των αρμόδιων αρχών εγκατάλειψη ή μεταβολή τόπου κατοικίας ή γνωστής διαμονής και γ) η άρνηση υποβολής σε ταυτοποίηση με βιομετρικά ή άλλα μέσα.

Οικειοθελής αναχώρηση

– Μείωση προβλεπόμενων προθεσμιών για οικειοθελή αναχώρηση (από 25 σε 14 ημέρες), καθώς και για παράταση προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης για εξαιρετικούς λόγους (από 120 σε 60 ημέρες).

– Επιβολή ηλεκτρονικής επιτήρησης ως περιοριστικό μέτρο κατά την προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης.

Απαγόρευση εισόδου στη χώρα

– Αυστηροποίηση πλαισίου, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού. Προβλέπεται ως υποχρεωτικός λόγος απαγόρευσης εισόδου ο κίνδυνος από την παρουσία του πολίτη τρίτης χώρας για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, εθνικής ασφάλεια και δημόσια υγεία.

– Επεκτείνεται η διάρκεια χρονικού διαστήματος απαγόρευσης εισόδου (από 5 σε 10 έτη) και εισάγεται δυνατότητα παράτασης αυτής μέχρι και για 5 έτη.

Ποινικοποίηση παράνομης παραμονής στη χώρα μετά την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας

– Φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, χρηματική ποινή 10.000 ευρώ, Μη δυνατότητα μετατροπής ή αναστολής έκτισης ποινής.

– Δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης ποινής υπό τον όρο δήλωσης του καταδικασμένου πολίτη τρίτης χώρας σε εκούσια αναχώρηση από την Ελλάδα. Η αναστολή εκκινεί με την αναχώρηση από τη χώρα.

– Οι επιλογές όποιου παραμένει παράνομα στη χώρα θα είναι δύο: Ή φυλακή ή επιστροφή.

Κράτηση

-Επέκταση των λόγων κράτησης και σε θέματα ασφάλειας. Ρητή πρόβλεψη περί μη αναστολής κράτησης σε περίπτωση υποβολής αντιρρήσεων, επέκταση διάρκειας κράτησης, συμπεριλαμβανομένων προβλεπόμενων παρατάσεων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού από 18 μήνες σε 24 και επανεξέταση συνδρομής προϋποθέσεων κράτησης ανά εξάμηνο.

-Αύξηση χρηματικής ποινής όσων επανέρχονται παράνομα στη χώρα, από 3.000 έως 10.000 ευρώ σε 10.000 έως 30.000 ευρώ.

– Αύξηση ορίων ποινής για όσους εισέρχονται παράνομα στην χώρα, από 3 μήνες σε τουλάχιστον 2 έτη, σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 6 μήνες σε τουλάχιστον 3 έτη.

– Αύξηση χρηματικής ποινής από 1.500 σε 5.000 ευρώ, και σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 3.000 σε 10.000 ευρώ.

– Περιορισμός της δυνατότητας μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας.

– Κατάργηση της χορήγησης άδειας διαμονής για όσους διαμένουν 7 χρόνια παράνομα στη χώρα.
“Μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, όποιος έχει απορριφθεί δεν μπορεί να παραμένει παράνομα. Η επιστροφή θα γίνεται υποχρεωτικά, με την Ε.Ε. να στηρίζει οικονομικά τη διαδικασία” τόνισε ο υπουργός Μετανάστευσης Θάνος Πλεύρης, σημειώνοντας ότι η αναστολή ασύλου είχε άμεσα αποτελέσματα. “Την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου είχαμε 2.642 αφίξεις. Τις επόμενες τρεις εβδομάδες μόλις 913. Μέχρι σήμερα, 26 Αυγούστου, οι αφίξεις είναι κάτω από 500” δήλωσε χθες στο Open.

Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στον έλεγχο των ΜΚΟ, λεγοντας “Υπάρχουν συνεργασίες που είναι χρήσιμες, αλλά και άλλες που πρέπει να αιτιολογήσουν τα χρήματα που λαμβάνουν. Ο έλεγχος θα ολοκληρωθεί μέσα στο έτος, πλήρως τεκμηριωμένος. Οι ΜΚΟ δεν μπορούν να χαράσσουν ανεξάρτητη πολιτική” και υπογράμμισε “Στόχος μας είναι να έχουμε άσυλο μόνο για όσους το δικαιούνται και επιστροφές για όλους τους υπόλοιπους, ώστε η χώρα να ελέγχει πλήρως τις ροές”.

Και αυτό το νομοσχέδιο, το οποίο θα συζητηθεί και θα ψηφιστεί στην Ολομέλεια την Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου, αναμένεται να εξελιχθεί σε πεδίο έντονης  αντιπαράθεσης μεταξύ του κυβερνώντος κόμματος και της αντιπολίτευσης, καθώς έρχεται να επιβεβαιώσει τη “σκληρή γραμμή” της κυβέρνησης στο μεταναστευτικό.

Υπενθυμίζεται ότι στις 10 Ιουλίου η τροπολογία που ψηφίστηκε και σύμφωνα με την οποία προβλέπεται η αναστολή της υποβολής αιτήσεων χορήγησης ασύλου όσων φθάνουν στην Ελλάδα παράνομα από τη Βόρεια Αφρική με πλωτά μέσα και θα επιστρέφονται χωρίς καταγραφή στη χώρα προέλευσης ή καταγωγής είχε αποτελέσει πεδίο σφοδρής σύγκρουσης στην Ολομέλεια, με την αντιπολίτευση να την χαρακτηρίζει αντισυνταγματική και να ζητά τη απόσυρσή της.