“Θα μετρηθούμε στο πεδίο”… η δήλωση Γεραπετρίτη που προοιωνίζεται εξελίξεις στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ

Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ είναι ενταγμένη στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCIs), λαμβάνοντας επιχορήγηση ύψους 657 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι πρόσφατες δηλώσεις του Υπουργού Εξωτερικών προοιωνίζονται εξελίξεις με το θέμα της πόντισης του καλωδίου καθώς οι εργασίες έχουν σταματήσει μετά τις κινήσεις της Άγκυρας. Ο Γιώργος Γεραπετρίτης τόνισε ότι «οι έρευνες θα συνεχιστούν το επόμενο διάστημα» σημειώνοντας παράλληλα πώς «θα μετρηθούμε στο πεδίο».

Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να ολοκληρωθεί το έργο όπως επιβεβαίωσε και ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, χαρακτηρίζοντας το έργο «σύνθετο αλλά στρατηγικά σημαντικό» τόσο για την Ελλάδα, όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Ελλάδα δεν πρόκειται να εγκαταλείψει κανένα δικαίωμα, το οποίο απορρέει από το Διεθνές Δίκαιο, έχει διαμηνύσει ο Υπουργός Εξωτερικών, υπογραμμίζοντας πώς «θα ασκήσει όλα τα δικαιώματά της στο πεδίο, υπό οποιαδήποτε συνθήκη, έχοντας τις συμμαχίες τις οποίες έχει».

Η Αθήνα θεωρεί ότι το έργο είναι σύννομο με το Διεθνές Δίκαιο και δεν μπορεί να παρεμποδιστεί. Υποστηρίζει επίσης ότι πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό έργο και η γείτονα είναι υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήδη, η πορεία της προς ένταξη έχει περιέλθει σε στασιμότητα.

Η Άγκυρα μπλοκάρει την ηλεκτρική διασύνδεση Kρήτης – Κύπρου – Ισραήλ, όπως ακριβώς έκανε και με το υποθαλάσσιο καλώδιο οπτικών ινών EMC που συνδέει τη Σαουδική Αραβία με την Ευρώπη. Η Άγκυρα ακολουθεί την ίδια ρητορική, κάνοντας λόγο περί «τουρκικής υφαλοκρηπίδας».

Τον Ιούλιο του 2024, η Άγκυρα όταν πραγματοποιούσε έρευνες για πόντιση του καλωδίου το σκάφος Ievoli Relume επέβαλε επί του πεδίου το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο, και έστειλε στην περιοχή μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας ζητώντας μην προχωρήσει το πλοίο στην ολοκλήρωση των εργασιών του καθώς πρόκειται για περιοχή της «τουρκικής υφαλοκρηπίδας».

Μερικές εβδομάδες αργότερα, μετά την ολοκλήρωση της τουρκικής ναυτικής άσκησης «MAVI BALINA», τέσσερα τουρκικά πλοία σταμάτησαν στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή της Κάσου. Η τουρκική πλευρά προχώρησε στην ανάπτυξη αυτών των δυνάμεων χωρίς να έχει εκδοθεί NAVTEX. Άμεση ήταν η κινητοποίηση του Πολεμικού Ναυτικού, με τη δύναμη να ενισχύεται με μία ακόμη ελληνική φρεγάτα. Τελικά, τα τουρκικά πλοία αποχώρησαν. Ωστόσο, δεν υπήρξε καμία δραστηριότητα από ερευνητικό πλοίο, όπως συνέβη τον Ιούλιο με το «Ievoli Relume».

Το καλώδιο έχει συνολικό μήκος 1.208 χλμ. και θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων. Όταν ολοκληρωθεί τα εθνικά δίκτυα Κύπρου και Ισραήλ αναμένεται να αποκτήσουν πράσινη διασύνδεση με την Ελλάδα, αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Συνεπώς, αφενός η Κύπρος βγαίνει από την ενεργειακή απομόνωση και αφετέρου η Ελλάδα αναδεικνύεται σε ενεργειακό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου.