Project Syndicate/ Πεθαίνουν από πείνα στη Γάζα, η παγκόσμια ντροπή
Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, η λιμοκτονία ως μέσο πολέμου απαγορεύεται ρητά. Παρ’ όλα αυτά, με την εσκεμμένη στέρηση τροφής και βασικών αγαθών, παρά τις αδιάψευστες αποδείξεις για μαζική πείνα στη Γάζα, το Ισραήλ έχει μετατρέψει τον πόλεμο σε έγκλημα.
Η λιμοκτονία είναι η αργή, σιωπηλή αποδόμηση του σώματος. Στερημένος από τροφή, ο οργανισμός εξαντλεί τα αποθέματα σακχάρου, κατόπιν διαλύει λίπος και μύες για να κρατήσει ζωντανά τα ζωτικά όργανα. Καθώς αυτά τελειώνουν, η καρδιά εξασθενεί, το ανοσοποιητικό σύστημα καταρρέει, το μυαλό θολώνει. Το σώμα μαραζώνει, η αναπνοή εξασθενεί και τα όργανα καταρρέουν ένα προς ένα. Είναι ένας βασανιστικός θάνατος.
Οι εικόνες των αποσκελετωμένων παιδιών της Γάζας που πεθαίνουν στην αγκαλιά των μανάδων τους έχουν κάνει τον γύρο του κόσμου.
Η κατάσταση έχει ξεπεράσει το στάδιο της «απειλής πείνας». «Πρόκειται για λιμοκτονία, καθαρά και ξάστερα», είπε στις 10 Αυγούστου στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ο αξιωματούχος ανθρωπιστικών υποθέσεων Ραμές Ρατζασίνγκαμ. Ο ειδικός σε θέματα λιμού, Άλεξ ντε Ουόλ, εκτιμά ότι χιλιάδες παιδιά είναι πλέον τόσο αδύναμα που δεν μπορούν καν να φάνε.
Αναπτύσσεται ολοένα και πιο ισχυρή πεποίθηση ότι το Ισραήλ διαπράττει το σοβαρότερο από τα εγκλήματα: Τη χρήση της πείνας ως όπλο πολέμου. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, παλαιστινιακές και διεθνείς, είχαν κρούσει τον κώδωνα από τους πρώτους μήνες, εύρημα που σήμερα επιβεβαιώνουν κυβερνήσεις ανά τον κόσμο, αλλά και φωνές μέσα στο ίδιο το Ισραήλ. Ο πρώην πρωθυπουργός Εχούντ Ολμέρτ μίλησε ανοιχτά για εγκλήματα πολέμου, ενώ οργανώσεις χαρακτηρίζουν την τακτική αυτή γενοκτονία.
Από τις 9 Οκτωβρίου 2023, όταν ο τότε υπουργός Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ ανακοίνωσε «πλήρη πολιορκία» – χωρίς ηλεκτρικό, χωρίς τρόφιμα, χωρίς καύσιμα – η Γάζα βρέθηκε αντιμέτωπη με συλλογική τιμωρία. Για εβδομήντα ημέρες δεν επιτράπηκε καμία προμήθεια. Μόνο σταδιακά, το 2024, άρχισε να επιτρέπεται μερική είσοδος βοήθειας, όμως ήδη τον Απρίλιο η επικεφαλής της USAID προειδοποιούσε για λιμό, ενώ τον Μάιο το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα μίλησε για «πλήρη λιμοκτονία» στο βορρά της Γάζας.
Το διεθνές δίκαιο ορίζει ότι η δύναμη κατοχής οφείλει να διασφαλίζει επαρκή σίτιση, νερό και φάρμακα για τον άμαχο πληθυσμό, ακόμα και με δικές της προμήθειες. Ωστόσο, οι εκκλήσεις δεκάδων κρατών και οργανισμών προσκρούουν συστηματικά σε εμπόδια που θέτει το Ισραήλ. Ακόμη και μετά τις δεσμευτικές αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης το 2024, που το υποχρέωναν να διευκολύνει την ανθρωπιστική βοήθεια, η πρόσβαση εμποδίστηκε ξανά.
Αντί να επιτρέψει στον ΟΗΕ να διαχειριστεί την κρίση, το Ισραήλ έστησε δικούς του μηχανισμούς διανομής μέσω του Gaza Humanitarian Foundation, που συνδυάστηκαν με βίαιες επιθέσεις. Περίπου 1.400 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν όταν προσπαθούσαν να πάρουν τρόφιμα. Ανεξάρτητες αναλύσεις κατέδειξαν ότι το σύστημα αυτό δεν θα μπορούσε ποτέ να αποτρέψει μαζική πείνα.
Πολλοί Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν μιλήσει δημόσια για την πείνα ως στρατηγικό εργαλείο. Δηλώσεις όπως του υπουργού Οικονομικών Σμότριτς, ότι «ίσως να είναι δικαιολογημένο και ηθικό να πεθάνουν δύο εκατομμύρια πολίτες από πείνα», ή του υπουργού Εθνικής Ασφαλείας Μπεν-Γκβιρ, που πρότεινε να βομβαρδιστούν αποθήκες τροφίμων, υποδηλώνουν πρόθεση.
Η σκόπιμη στέρηση τροφής συνιστά έγκλημα πολέμου. Όταν συνδυάζεται με την πρόθεση εξόντωσης πληθυσμού λόγω εθνικής ή θρησκευτικής ταυτότητας, συνιστά γενοκτονία. Παρά τα προειδοποιητικά σημάδια, πολλές κυβερνήσεις συνέχισαν να εξοπλίζουν το Ισραήλ αντί να αποτρέψουν το έγκλημα.
Η ιστορία θα καταγράψει τις εικόνες σκελετωμένων παιδιών δίπλα σε άλλες στιγμές παγκόσμιας αδράνειας. Το ερώτημα είναι αν θα υπάρξει, έστω και τώρα, η βούληση να σωθεί ένα κομμάτι από την κοινή μας ανθρωπιά, πριν χαθούν κι άλλα παιδιά.
Πηγή: Starvation in Gaza and Our Global Shame, Project Syndicate– Απόδοση από το KREPORT