Στην κόψη του ξυραφιού: Ο Τραμπ παρουσιάζει στον Ζελένσκι τα συμφωνηθέντα με Πούτιν-Τέσσερα βασικά σενάρια

 Στην κόψη του ξυραφιού: Ο Τραμπ παρουσιάζει στον Ζελένσκι τα συμφωνηθέντα με Πούτιν-Τέσσερα βασικά σενάρια

Φαινομενικά στη Σύνοδο Κορυφής στην Αλάσκα δεν υπήρξε συμφωνία μεταξύ των προέδρων των ΗΠΑ και της Ρωσίας για κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία. Οι δηλώσεις όμως του Ντόναλντ Τραμπ στο Fox News, ενδεχομένως διαφοροποιούν την εκτίμηση ότι δεν συμφωνήθηκε τίποτα. Αντιθέτως η επικείμενη επίσκεψη Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο σηματοδοτεί την έναρξη του νέου γύρου διαπραγματεύσεων επί των “συμφωνηθέντων”.

Στην πρώτη του αντίδραση ο πρόεδρος Ζελένσκι δήλωσε ότι η «Ουκρανία επιβεβαιώνει την ετοιμότητά της να εργαστεί με τη μέγιστη δυνατή προσπάθεια για την επίτευξη της ειρήνης» και ότι στηρίζει την αμερικανική πρόταση για τριμερή συνάντηση με Τραμπ και Πούτιν.

Ήδη υπήρξε ένα πρώτος γύρος τηλεφωνημάτων με Ζελένσκι και Ευρωπαίους αμέσως μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής στην Αλάσκα χωρίς να έχουν γίνει μέχρι στιγμής γνωστές λετπομέρειες. Και τώρα ο βαθύτερος φόβος όλων είναι αν ο Τραμπ έχει υποχωρήσει στις εδαφικές απαιτήσεις του Ρώσου προέδρου κάτι που θα ανάγκαζε τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε μια επώδυνη επιλογή: είτε να παραδώσει πάνω από το 20% της χώρας του, είτε να απορρίψει μια ειρηνευτική συμφωνία που διαπραγματεύτηκε ο Τραμπ.

Και μπορεί η πλειονότητα των αναλυτών να μιλά για πλαίσιο μη συμφωνίας ωστόσο πρέπει να σταθούμε σε τέσσερα σημεία των δηλώσεων Τραμπ στο Fox News:

  1. Αυτός και ο Πούτιν έχουν συμφωνήσει σε πολλές παραμέτρους της συμφωνίας για την Ουκρανία. Υπάρχουν ένα ή δύο ανεπίλυτα ζητήματα, αλλά ο Τραμπ είναι αισιόδοξος και γι’ αυτά.
  2. Τώρα η μπάλα είναι στο γήπεδο του Ζελένσκι: εξαρτάται πλέον από αυτόν αν θα υπάρξει ειρηνευτική συμφωνία ή όχι. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας πρέπει να κάνει μια συμφωνία. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε επίσης ότι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει επίσης να συμμετάσχουν στη συμφωνία. Ταυτόχρονα, ο Τραμπ παραδέχτηκε ότι ο Ζελένσκι μπορεί να αρνηθεί.
  3. Ο Τραμπ δεν σκοπεύει να επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας και των εμπορικών της εταίρων προς το παρόν, καθώς οι διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν, κατά τη γνώμη του, πήγαν πολύ καλά.
  4. Η Ρωσία είναι μια μεγάλη πυρηνική δύναμη και είναι σωστό που οι Ηνωμένες Πολιτείες αποκαθιστούν τον διάλογο μαζί της.

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε σε ποια σημεία υπήρξε συμφωνία ενώ πολλά δυτικά Μέσα έγραψαν ότι κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων συζητήθηκε η επιλογή της «ανταλλαγής εδαφών». Ειδικότερα η Ουκρανία να αποσύρει στρατεύματα από την περιοχή του Ντόνετσκ (ο Ζελένσκι έχει ήδη αρνηθεί δημόσια να το κάνει αυτό) και οι Ρώσοι – από τις περιοχές του Σούμι και του Χάρκοβο. Ταυτόχρονα, να παγιωθεί η κατάσταση στην πρώτη γραμμή στις περιοχές Ζαπορίζια και Χερσώνα.

Δεν είναι ακόμη γνωστό εάν έχει συμφωνηθεί ένα τέτοιο σχέδιο ή όχι.

Υπάρχει όμως και ένα άλλο βασικό σημείο:

Πριν από τις διαπραγματεύσεις στην Αλάσκα, η θέση του Τραμπ ήταν: «Πρότεινα κατάπαυση του πυρός, ο Ζελένσκι συμφώνησε, τώρα ο Πούτιν πρέπει να συμφωνήσει και, αν δεν συμφωνήσει, τότε θα επιβάλω τις πιο αυστηρές κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Τώρα, με βάση τις δηλώσεις Τραμπ, η κατάσταση φαίνεται ριζικά διαφορετική: αυτός και ο Πούτιν έχουν συμφωνήσει σχεδόν σε όλα (εκτός από ένα ή δύο σημεία) και τώρα εξαρτάται από τον Ζελένσκι. Ο ίδιος ο Τραμπ μίλησε για μία από τις συνέπειες μιας τέτοιας «αλλαγής αντίληψης» – δεν σχεδιάζει να εισαγάγει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια νέα μεγάλη αλλαγή του αμερικανού προέδρου.

Τα βασικά σενάρια με βάση τις δηλώσεις Τραμπ:

  • Πρώτο: Ο Ζελένσκι συμφωνεί με όσα έχουν συμφωνήσει ο Πούτιν και ο Τραμπ (ή εναλλακτικά, επιτυγχάνεται συμβιβασμός μεταξύ και των τριών κατά τη διάρκεια χωριστών διαπραγματεύσεων). Η συμφωνία κλείνει σε τριμερή συνάντηση, στην οποία θα επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.
  • Δεύτερο: Ο Ζελένσκι αρνείται να αποδεχτεί τους συμφωνημένους όρους. Και ο Τραμπ αρχίζει να τον πιέζει για να τον αναγκάσει να αποδεχτεί, κάτι που θα μπορούσε να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες για το Κίεβο, ενώπιον του οποίου ο Ζελένσκι θα αναγκαστεί να κάνει μια δύσκολη επιλογή – είτε να αποδεχτεί τους όρους είτε να κηρύξει πόλεμο σε δύο μέτωπα – τόσο με τη Μόσχα όσο και με την Ουάσινγκτον.
  • Τρίτο: Σε ενδεχόμενη άρνηση Ζελένσκι ο Τραμπ δεν θα χρησιμοποιήσει σκληρά καταναγκαστικά μέτρα εναντίον του ως απάντηση, αλλά απλώς θα το χρησιμοποιήσει αυτό ως δικαιολογία, ελαχιστοποιώντας τη συμμετοχή των ΗΠΑ στον πόλεμο. Ο Τραμπ δεν θα εισαγάγει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας και, υπό ορισμένες συνθήκες, μπορεί ακόμη και να αρχίσει να ακυρώνει τις παλιές, διαχωρίζοντας έτσι τα ζητήματα των σχέσεων ΗΠΑ-Ρωσίας από το θέμα της Ουκρανίας. Ο πόλεμος θα συνεχιστεί, αλλά η θέση του Κιέβου θα αποδυναμωθεί σημαντικά λόγω της «αυτοεξόντωσης» των ΗΠΑ.
  • Τέταρτο: Ο Ζελένσκι, οι Ευρωπαίοι και τα «γεράκια» στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα πείσουν τον Τραμπ να «αλλάξει ξανά την αντίληψη»: να επιστρέψει στο τελεσίγραφο προς τον Πούτιν για άμεση και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός με την απειλή κυρώσεων κατά των κύριων εμπορικών εταίρων της Ρωσίας. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορεί να ξεκινήσει ένας νέος γύρος κλιμάκωσης. Και όχι μόνο στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας.

Η αποτίμηση της συνάντησης

Απολογίζοντας τη συνάντηση, ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στον ΟΗΕ και σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Τζον Μπόλτον δήλωσε στο CNN ότι «ο Τραμπ δεν έχασε, αλλά ο Πούτιν κέρδισε σαφώς».

«Ο Τραμπ δεν αποκόμισε τίποτα εκτός από το ενδεχόμενο περισσότερων συναντήσεων. Ο Πούτιν, νομίζω, έχει κάνει βήματα ως προς το σκέλος της αποκατάστασης των σχέσεων, κάτι που πάντα θεωρώ ότι ήταν ο βασικός του στόχος. Εχει αποφύγει τις κυρώσεις, δεν φαίνεται να πηγαίνει σε κατάπαυση του πυρός, η επόμενη συνάντηση δεν έχει καθοριστεί, ο [Ουκρανός πρόεδρος] Ζελένσκι δεν ενημερώθηκε για τίποτα από αυτά πριν από την συνέντευξη τύπου. Βρισκόμαστε μακριά από το τέλος, αλλά θα έλεγα ότι ο Πούτιν πέτυχε τα περισσότερα από αυτά που ήθελε και ο Τραμπ πέτυχε πολύ λίγα».

«Και θα ήθελα να προσθέσω κάτι ακόμα. Ο Τραμπ φαινόταν πολύ κουρασμένος», πρόσθεσε ο Μπόλτον. «Οχι απογοητευμένος, κουρασμένος. Και θα πρέπει να σκεφτούμε τι σημαίνει αυτό».

Ανάλυση του BBC, πάντως, θέτει το εξής ερώτημα: Μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών και με δεδομένη τη μη επίτευξη συμφωνίας, πώς θα προχωρήσει ο Τραμπ όσον αφορά τις νέες κυρώσεις με τις οποίες είχε απειλήσει πρόσφατα τη Ρωσία; Ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν έδωσε λεπτομέρειες στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News, αναφέροντας απλώς ότι «θα εξετάσει το θέμα σε δύο ή τρεις εβδομάδες».

Ο Στιβ Ρόζενμπεργκ του BBC από την πλευρά του, σε μια άμεση ανάλυση, θέτει το εξής ερώτημα: «Πότε μια συνέντευξη Τύπου, δεν είναι συνέντευξη Τύπου;». «Μα φυσικά όταν δεν τίθενται ερωτήσεις», δίνει ο ίδιος ο δημοσιογράφος την απάντηση, αναφερόμενος στην ιδιαίτερη συνθήκη να μην τεθούν ερωτήσεις στους δύο ηγέτες από τους παρόντες δημοσιογράφους. «Ο Τραμπ πίεσε για μια κατάπαυση του πυρός την οποία ο Πούτιν δεν του έδωσε», συνεχίζει ο Ρόζενμπεργκ, εκτιμώντας πως το ραντεβού στην Αλάσκα έβγαλε τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο προσκήνιο της γεωπολιτικής σκηνής.

Και ως προς το κλίμα στο Κίεβο πριν, μετά και κατά τη διάρκεια της συνάντησης Τραμπ – Πούτιν; Ο δημοσιογράφος Βιτάλι Σεβτσένκο του BBC κάνει λόγο, μάλλον, για ανακούφιση.

Οπως τονίζει ο ίδιος, ο λαός της Ουκρανίας γνωρίζει ότι σημαντικές συμφωνίες με τη Ρωσία έχουν οδηγηθεί σε αποτυχία, οπότε ακόμη και αν χτες ανακοινωνόταν κάποια συμφωνία στο Ανκορατζ, θα την «διάβαζαν» με πολλές επιφυλάξεις.

Αναμφίβολα, πάντως, οι Ουκρανοί προσλαμβάνουν αρνητικά το γεγονός ότι κατά την κοινή εμφάνισή Τραμπ-Πούτιν ενώπιον των μέσων ενημέρωσης, ο Ρώσος πρόεδρος αναφέρθηκε για άλλη μια φορά στις «βασικές αιτίες» του πολέμου με την Ουκρανία σημειώνοντας ότι μόνο η εξάλειψή τους θα οδηγήσει σε διαρκή ειρήνη.

Κατά τον Σεβτσένκο αυτή η ρητορική υποδεικνύει ότι ο Πούτιν εξακολουθεί να είναι αποφασισμένος να διεκδικήσει τον αρχικό στόχο της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως την έχει χαρακτηρίσει, της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο πρόεδρος Ζελένσκι, άλλωστε, έχει δηλώσει ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Πούτιν θέλει να τερματίσει αυτόν τον πόλεμο.

Πώς περιγράφουν το αποτέλεσμα της συνάντησης κορυφαία Δυτικά Μέσα

Ας δούμε τι αναφέρουν κορυφαία δυτικά μέσα ενημέρωσης στα πρωτοσέλιδα σχετικά με τη συνάντηση.

photo 2025 08 16 07 22 33 (2)

Οι New York Times σημειώνουν ότι ο Τραμπ επιφύλαξε στον Πούτιν «θερμή υποδοχή, τερματίζοντας ουσιαστικά την διπλωματική του απομόνωση, αλλά ο Πούτιν δεν έχει συμφωνήσει να τερματίσει τον πόλεμο».

«Ο Πούτιν και ο Τραμπ δείχνουν φιλία αλλά τερματίζουν τη συνάντησή τους χωρίς συμφωνία για την Ουκρανία», αναφέρει ο τίτλος. 

photo 2025 08 16 07 22 31 (2)

Το Politico τιτλοφόρησε το άρθρο του «Θρίαμβος του Πούτιν στην Αλάσκα».

photo 2025 08 16 07 22 31

Η Washington Post γράφει ότι η συνάντηση περιελάμβανε «θερμά λόγια αλλά καμία συμφωνία για την Ουκρανία». Η εφημερίδα γράφει ότι η συνάντηση ξεκίνησε με μια πλούσια δεξίωση και κόκκινο χαλί, αλλά κατέληξε σε «μια σιωπηλή έξοδο χωρίς αποτελέσματα». 

photo 2025 08 16 07 22 32

Η γερμανική εφημερίδα Bild είδε «μυστηριώδεις νύξεις μετά τη σύνοδο κορυφής» σχετικά με τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων.

photo 2025 08 16 07 22 32 (2)

Η γαλλική Le Monde αναφέρει ότι «ο Ντόναλντ Τραμπ απέτυχε να εξασφαλίσει κατάπαυση του πυρός από τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία». 

photo 2025 08 16 07 22 32 (3)

Η ιταλική Corriere della Sera γράφει ότι «ο Τραμπ και ο Πούτιν είχαν τρίωρες συνομιλίες στην Αλάσκα και δήλωσαν «μεγάλη πρόοδο», αλλά δεν υπάρχει ακόμη εκεχειρία στην Ουκρανία».

photo 2025 08 16 07 22 33

Ο ίδιος ο Τραμπ, σε συνέντευξή του στο Fox News μετά τη σύνοδο κορυφής, δήλωσε ότι είχε καταλήξει σε συμφωνία με τον Πούτιν στα περισσότερα σημεία σχετικά με την Ουκρανία και τώρα αυτές οι συμφωνίες πρέπει να γίνουν δεκτές από τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι.