Ευρωπαϊκό μπλόκο στο Ισραήλ για πρόσβαση σε κονδύλια-Αντίδραση Τελ Αβίβ- Αυστηρή κριτική Τραμπ για Γάζα

Μερική αναστολή της πρόσβασης του Ισραήλ στα κονδύλια του προγράμματος ερευνών Horizon Research fund προτείνει η Κομισιόν ως συνέπεια της ανθρωπιστικής κρίσης στη Γάζα και ενώ είχε προηγηθεί, πριν από λίγες ημέρες, ειδική συμφωνία μεταξύ της Ε.Ε. και της ισραηλινής κυβέρνησης, ώστε να επιτραπεί μεγαλύτερος όγκος ανθρωπιστικής βοήθειας στον παλαιστινιακό θύλακα.

Το κολλέγιο των Επιτρόπων αποφάσισε συγκεκριμένα την αναστολή της συμμετοχής οντοτήτων εγκατεστημένων στο Ισραήλ σε δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του λεγόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Καινοτομίας (EIC). 

Με επίκληση του άρθρου 2 της συμφωνίας σύνδεσης Ε.Ε. – Ισραήλ, η Κομισιόν αναφέρει στη σχετική ανακοίνωση ότι υπάρχει σαφής δέσμευση για «τήρηση υποχρεώσεων» που αποτελούν «ουσιαστικό μέρος της συνεργασίας» των δύο πλευρών, συμπεριλαμβανομένης της διμερούς επιστημονικής και τεχνολογικής συνεργασίας μεταξύ τους. 

«Ενώ το Ισραήλ έχει ανακοινώσει καθημερινή ανθρωπιστική παύση στις μάχες στη Γάζα και έχει εκπληρώσει ορισμένες από τις δεσμεύσεις του στο πλαίσιο της κοινής συμφωνίας για την ανθρωπιστική βοήθεια και την πρόσβαση, η κατάσταση παραμένει σοβαρή», υπογραμμίζει η Κομισιόν. 

Έως πολύ πρόσφατα το κολλέγιο των Επιτρόπων αρνούνταν να προχωρήσει σε ενέργειες εναντίον του Ισραήλ. 

Για την έγκριση, πάντως, της πρότασης της Κομισιόν απαιτείται από τα κράτη-μέλη ειδική πλειοψηφία. Σύμφωνα με πληροφορίες, αυτό μπορεί να συμβεί ακόμα και αύριο σε συνεδρίαση των πρέσβεων των κρατών-μελών της Ε.Ε. 

Καθώς η πρόταση απαιτεί ειδική πλειοψηφία, το πιο πιθανό είναι τα κράτη-μέλη να δώσουν το «πράσινο φως» για την έγκρισή της. 

Η αναστολή της συμμετοχής του Ισραήλ από το εν λόγω πρόγραμμα αποτελούσε μία από τις δέκα επιλογές που παρουσίασε η Κομισιόν στο τελευταίο συμβούλιο εξωτερικών υποθέσεων της Ε.Ε, ως συμπληρωματικό της σχετικής έκθεσης, που προετοίμασε και σύμφωνα με την οποία υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις ότι η ισραηλινή κυβέρνηση είχε παραβιάσει το διεθνές δίκαιο σε ό,τι αφορά τη Γάζα. 

Στις 10 Ιουλίου, η Ε.Ε. είχε παρουσιάσει συμφωνία με το Ισραήλ όπου περιλαμβανόταν «σημαντική» βελτίωση της πρόσβασης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, με αύξηση της κυκλοφορίας φορτηγών και προστασίας της ζωής των εργαζόμενων στους σχετικούς οργανισμούς. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Κάγια Κάλας είχε μάλιστα στείλει για τη σύναψη της εν λόγω συμφωνίας ειδική αποστολή με επικεφαλής τον ειδικό απεσταλμένο της Ε.Ε. για τη Μέση Ανατολή, Κριστόφ Μπιγκό. 

Τα Ηνωμένα Έθνη εκτιμούν ότι, μόνο τις τελευταίες ημέρες, πάνω από 1.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί σε χώρους διανομής τροφίμων και δεκάδες έχουν πεθάνει από την πείνα. 

Αντίδραση του Τελ Αβίβ: «Εσφαλμένη, λυπηρή» ενέργεια

Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε σήμερα Δευτέρα ότι η σύσταση από Ευρωπαίους Επιτρόπους να περιοριστεί η συμμετοχή του Ισραήλ στο πρόγραμμα χρηματοδότησης της έρευνας Horizon (Ορίζοντας) της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι «εσφαλμένη, λυπηρή και αδικαιολόγητη».

«Το Ισραήλ θα εργαστεί για να διασφαλίσει ότι η σύσταση αυτή δεν θα υιοθετηθεί από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και ελπίζουμε ότι πράγματι αυτό θα γίνει», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών στην ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ.

Τραμπ: Στην Γάζα υπάρχει πραγματική πείνα – Το Ισραήλ φέρει ευθύνη

Ο Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ ισχυρίστηκε ότι οι κάτοικοι της Γάζας υφίστανται «πραγματική πείνα», προσθέτοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες σκοπεύουν να δημιουργήσουν κέντρα διανομής τροφίμων στον παλαιστινιακό θύλακα. 

«Θα δημιουργήσουμε κέντρα τροφίμων, χωρίς φράχτες ή όρια για να διευκολύνουμε την πρόσβαση. Εχουμε πολλά χρήματα και θα ξοδέψουμε για τρόφιμα. Κάποια κράτη θα μας ακολουθήσουν, ξέρω ότι το δικό σας [η Βρετανία] θα μας ακολουθήσει, και όλα τα ευρωπαϊκά κράτη θα μας ακολουθήσουν», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους στη συνάντησή του με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Κιρ Στάρμερ σε θέρετρο γκολφ στη Σκωτία. 

Ο Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε στη συνέχεια ότι το Ισραήλ έχει «μεγάλη ευθύνη» για τη ροή της βοήθειας στη Γάζα, εκτιμώντας ότι «μπορεί να κάνει πολλά» σχετικά με την πρόσβαση των Παλαιστινίων της περιοχής σε τρόφιμα. «Είναι ένα χάος. Πρέπει να λάβουν τρόφιμα και ασφάλεια τώρα», πρόσθεσε. 

Ο Τραμπ επέκρινε επίσης τη Χαμάς επειδή «δεν συμφώνησε να απελευθερώσει περισσότερους ομήρους, νεκρούς και ζωντανούς», και δήλωσε πως είπε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό, Μπέντζαμιν Νετανιάχου ότι η προσέγγιση του Ισραήλ θα χρειαστεί πιθανόν να αλλάξει. «Είπα στον Μπίμπι ότι πρέπει ίσως να το κάνεις με διαφορετικό τρόπο», είπε ο Τραμπ.

Απαντώντας σε ερώτηση αν είναι ακόμη πιθανή μια κατάπαυση του πυρός, ο Τραμπ είπε: «Ναι, μια κατάπαυση του πυρός είναι πιθανή, αλλά πρέπει να την εξασφαλίσεις, πρέπει να την τελειώσεις». 

Η Χαμάς έχει πει ότι «είναι πρόθυμη να απελευθερώσει ομήρους βάσει μιας συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ». Υπέβαλε τη απάντησή της σε μια πρόταση κατάπαυσης του πυρός με την υποστήριξη των ΗΠΑ την Πέμπτη σε συνομιλίες στην Ντόχα. Ωρες μετά, το Ισραήλ απέσυρε την αντιπροσωπεία του από τις συνομιλίες.

Την Κυριακή, ο Τραμπ είπε πως το Ισραήλ θα πρέπει να λάβει μία απόφαση για τα επόμενα βήματα, προσθέτοντας: «Ξέρω τι θα έκανα εγώ, αλλά δεν νομίζω ότι πρέπει να το πω».