Τι σημαίνει η απόφαση Μακρόν να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη- Ενισχύεται το μπλοκ που αντιδρά στη συνεχιζόμενη εθνοκάθαρση στη Γάζα από το Νετανιάχου

Πόση αξία έχει η ανακοίνωση του Εμανουέλ Μακρόν ότι η Γαλλία θα αναγνωρίσει επίσημα το κράτος της Παλαιστίνης και θα ενισχύσει το μπλοκ των ευρωπαϊκών κρατών που ήδη το έχουν πράξει; Κάποιοι επισημαίνουν ότι η κίνηση αποσκοπεί και σε μία εσωτερική πολιτική συσπείρωση, ή έστω ανοχή, των Σοσιαλιστών και της Ανυπότακτης Γαλλίας του Ζαν Λυκ Μελανσόν, απέναντι στους Ρεπουμπλικανούς και την ακροδεξιά της Μαρίν Λεπέν που διαφωνούν.

Η Γαλλία που αντιμετωπίζει το φάσμα της οικονομικήςκατάρρευσης επιδεικνύει αντανακλαστικά ως προς την εξωτερική της πολιτική και ο Μακρόν που διανύει την τελευταία και πολύ δύσκολη θητεία του κάνει ένα συμβολικό βήμα επίδειξης ισχύος. Μπορεί να αποδώσει; Το Euronews επιχειρεί να αναλύσει τις επιπτώσεις.

Η Γαλλία στο μπλοκ υπέρ της Παλαιστίνης

Η Γαλλία είναι η πιο ισχυρή χώρα στην Ευρώπη που έχει δηλώσει ότι θα αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, εντασσόμενη σύντομα στα 147 κράτη που το έχουν ήδη πράξει

Θα ενταχθεί επίσης στις 11 ευρωπαϊκές χώρες που αναγνωρίζουν επίσημα την παλαιστινιακή κρατική υπόσταση, συμπεριλαμβανομένων της Ισπανίας, της Ιρλανδίας, της Σουηδίας, της Ρουμανίας, της Ουγγαρίας και της Βουλγαρίας.

Για πολλές από αυτές τις χώρες, η πράξη αναγνώρισης σημαίνει αναγνώριση της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της Παλαιστίνης εντός των συνόρων της πριν από το 1967 (δηλαδή, στη Δυτική Όχθη, τη Γάζα και την Ανατολική Ιερουσαλήμ) και σύναψη πλήρων διπλωματικών σχέσεων με τη χώρα. Η Γαλλία θα ενταχθεί στη συνέχεια στις χώρες που ήδη φιλοξενούν μια πλήρη παλαιστινιακή πρεσβεία.

Γιατί έχει (κάπως) σημασία;

Η Γαλλία έχει τον μεγαλύτερο εβραϊκό πληθυσμό στην Ευρώπη, καθώς και τον μεγαλύτερο μουσουλμανικό πληθυσμό στη Δυτική Ευρώπη. Ως ένας από τους ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η φωνή της έχει σημαντικό βάρος όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Η απόφασή του να αναγνωρίσει την Παλαιστίνη είναι πιθανό να ασκήσει πρόσθετη πίεση στο Ισραήλ σε μια εποχή που η λέξη γενοκτονία χρησιμοποιείται από έναν αυξανόμενο αριθμό ιστορικών και νομικών εμπειρογνωμόνων για να περιγράψει τον πόλεμο του Τελ Αβίβ στη Λωρίδα της Γάζας.

Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, περισσότεροι από 100 κορυφαίοι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, της Διεθνούς Αμνηστίας και της Oxfam, δήλωσαν ότι ο λιμός είναι εκτεταμένος σε όλη τη Γάζα. Ωστόσο, η ανθρωπιστική κατάσταση επί τόπου είναι απίθανο να βελτιωθεί. Οι συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός, υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, στη Ντόχα απέτυχαν μετά την αποχώρηση της Ουάσινγκτον, λέγοντας ότι η Χαμάς δεν ενεργούσε «καλή τη πίστει».

«Η αναγνώριση της Παλαιστίνης από τη Γαλλία στέλνει ένα μήνυμα στο Ισραήλ ότι πληρώνει ένα πολιτικό τίμημα μεταξύ των συμμάχων του για τις ενέργειές του στη Γάζα», δήλωσε ο Μάρτιν Κονέτσι, ο οποίος διευθύνει το European Middle East Project στις Βρυξέλλες. «Επίσης, αντιτίθεται στην ισραηλινή προσπάθεια να εξαλείψει την πιθανότητα ενός παλαιστινιακού κράτους».

Είναι επίσης απίθανο μια τέτοια κίνηση να έχει οποιαδήποτε νομική επίπτωση, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών σχέσεων με την Παλαιστίνη. Ωστόσο, ο Konecny δήλωσε ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε δικαστικές διαδικασίες στο μέλλον, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο ή σε εθνικά δικαστήρια «όπου αυτό το επιχείρημα θα μπορούσε να διαδραματίσει κάποιο ρόλο».

Οι παρατηρητές επισημαίνουν ότι ο Μακρόν ελπίζει να πιέσει τους Ευρωπαίους συμμάχους του, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γερμανίας και της Ιταλίας, να λάβουν θέση και να αναβιώσουν την από καιρό ανενεργή λύση των δύο κρατών, σύμφωνα με την οποία θα δημιουργούνταν ένα παλαιστινιακό κράτος παράλληλα με το Ισραήλ στη Δυτική Όχθη και τη Γάζα, με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Αυτή η ρύθμιση αποτελούσε τη βάση των ισραηλινοπαλαιστινιακών διαπραγματεύσεων από την ειρηνευτική συμφωνία του Όσλο του 1993.

Η κίνηση Μακρόν

Η αναγνώριση από τον Μακρόν καθιστά τη λύση των δύο κρατών «ακόμα πιο επείγουσα από πριν», δήλωσε ο Κονέτσι, αλλά θα χρειαστούν «πρόσθετα μέτρα για το Ισραήλ» προκειμένου να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα καθώς και η επέκταση των οικισμών στη Δυτική Όχθη.

Ενώ η Παλαιστινιακή Αρχή εξακολουθεί να υποστηρίζει την ιδέα των δύο κρατών, το Ισραήλ δεν υποστηρίζει πλέον αυτή τη λύση στη σύγκρουση, ούτε και ο σύμμαχός του, οι ΗΠΑ. Στην πραγματικότητα, η εποικιστική δραστηριότητα στη Δυτική Όχθη έχει επεκταθεί περαιτέρω τα τελευταία χρόνια, καθιστώντας αδύνατη τη δημιουργία ενός συνεχούς παλαιστινιακού κράτους.

Προσθέστε σε αυτό, την αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ το 2017, η οποία ώθησε την αμερικανική πρεσβεία να μεταφερθεί εκεί από το Τελ Αβίβ. Η λύση των δύο κρατών που υποστηρίζει ο Μακρόν φαίνεται εξαιρετικά συμβολική και ανέφικτη όπως έχουν τα πράγματα στην πράξη.

Την Παρασκευή, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, καταδίκασε επίσης την κίνηση του Μακρόν να αναγνωρίσει ένα παλαιστινιακό κράτος, χαρακτηρίζοντάς την «απερίσκεπτη απόφαση» που «υπηρετεί μόνο την προπαγάνδα της Χαμάς και υπονομεύει την ειρήνη».
Ο Μακρόν αντιμετωπίζει αντιδράσεις από ΗΠΑ και Ισραήλ για την αναγνώριση της Παλαιστίνης
Αντιθέτως, πολλές κυβερνήσεις της ΕΕ υποστηρίζουν ήδη μια λύση δύο κρατών, αλλά υποστηρίζουν ότι η επίσημη αναγνώριση της Παλαιστίνης θα πρέπει να συμβαδίζει με μια μακροπρόθεσμη λύση στη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.

«Δεν μπορούμε πλέον να ανεχόμαστε σφαγές και λιμό», δήλωσε την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας, Αντόνιο Ταγιάνι, στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA. «Η Ιταλία είναι υπέρ της λύσης δύο λαών και δύο κρατών, αλλά η αναγνώριση ενός νέου κράτους της Παλαιστίνης θα πρέπει να γίνει ταυτόχρονα με την αναγνώριση ενός κράτους του Ισραήλ από τους Παλαιστίνιους». Ενώ η Παλαιστινιακή Αρχή αναγνωρίζει το Ισραήλ, η Χαμάς δεν το κάνει.

«Αυτό που μας ενδιαφέρει είναι η ειρήνη, όχι η νίκη του ενός επί του άλλου», είπε ο Ταγιάνι.

Τι ακολουθεί;

Η πίεση για την αναγνώριση της Παλαιστίνης έχει ενταθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ να έχει προγραμματισμένη έκτακτη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Μακρόν και τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς.
Αλλά πολλοί πολιτικοί αναλυτές λένε επίσης ότι η κίνηση του Μακρόν είναι ένα σε μεγάλο βαθμό συμβολικό εργαλείο εξωτερικής πολιτικής που θα ενίσχυε το προφίλ του Γάλλου προέδρου, αλλά είναι απίθανο να οδηγήσει σε αλλαγές στην κατάσταση επί τόπου.

Ο κάποτε παντοδύναμος πρόεδρος έχει επικεντρώσει την τελευταία δυνατή θητεία του στην εξωτερική πολιτική, αφήνοντας τον πρωθυπουργό του να ασχολείται με το γιγαντιαίο έλλειμμα του προϋπολογισμού της Γαλλίας και την αμφιλεγόμενη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος.

«Είναι σημαντικό για την εξωτερική πολιτική της Γαλλίας, αλλά όχι για τους Παλαιστίνιους», δήλωσε η Μαρία Λουίζα Φρανταπιέ, επικεφαλής του Προγράμματος Μεσογείου, Μέσης Ανατολής και Αφρικής στο ιταλικό think tank Instituto Affari Internazionali. «Θα ενισχύσει κυρίως την αξιοπιστία της Γαλλίας», είπε, ειδικά μεταξύ των παγκόσμιων παραγόντων του Νότου.

«Ο κίνδυνος είναι ότι πολλή διπλωματική ενέργεια θα επικεντρωθεί σε κάτι που είναι εντελώς ανεπαρκές μπροστά σε αυτά που βλέπουμε στο έδαφος», δήλωσε ο Konecny.

Και οι δύο αναλυτές συμφώνησαν ότι μια πολύ πιο επακόλουθη ενέργεια θα ήταν για την Ευρώπη, η οποία ιστορικά έχει παραγκωνιστεί στην προσπάθεια μεσολάβησης για μια πολιτική λύση στη σύγκρουση, να επανεξετάσει τους εμπορικούς της δεσμούς με το Ισραήλ μέσω της συμφωνίας σύνδεσης ΕΕ-Ισραήλ.

Διχασμένη η ΕΕ- “Βαρόμετρο” η Γερμανία

Ωστόσο, η ΕΕ είναι υπερβολικά διχασμένη επί του θέματος. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αποφάσισαν να αναβάλουν τη συμφωνία σε έναν κατάλογο 10 επιλογών για την αντιμετώπιση της δράσης του Ισραήλ στη Γάζα, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων. Συμφώνησαν επίσης να «παρακολουθούν στενά» τη συμμόρφωση του Ισραήλ με μια πρόσφατη συμφωνία για τη βελτίωση της πρόσβασης της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.

Τέλος, αλλά εξίσου σημαντικό, μια αλλαγή στάσης θα πρέπει να προέλθει από τη Γερμανία, μια χώρα που μέχρι στιγμής κυβερνάται από το λεγόμενο «Staatsraison», ένα αίσθημα ευθύνης απέναντι στο Ισραήλ που προέρχεται από την κληρονομιά του ναζιστικού Ολοκαυτώματος.
Μέχρι στιγμής, η Γερμανία δεν έχει σχέδια να ακολουθήσει τα βήματα του Μακρόν βραχυπρόθεσμα. Την Παρασκευή, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφαν Κορνήλιος δήλωσε στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης ότι η Γερμανία εξακολουθεί να θεωρεί την αναγνώριση της Παλαιστίνης ως «ένα από τα τελευταία βήματα στην πορεία προς την επίτευξη μιας λύσης δύο κρατών».