POLITICO: Ο Ζελένσκι διόρισε Γενικό Εισαγγελέα για να ελέγχει τις ανεξάρτητες αρχές που… ελέγχουν τη διαφθορά στην κυβέρνησή του!

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι ενέκρινε την Τρίτη νόμο που έθεσε τις προηγουμένως ανεξάρτητες υπηρεσίες καταπολέμησης της διαφθοράς υπό εκτελεστικό έλεγχο. Το POLITICO περιγράφει πώς ο Ουκρανός πρόεδρος παρακάμπτει τις αρμόδιες αρχές και με διορισμένο δικό του Γενικό Εισαγγελέα κρατά εκτός λογοδοσίας τις υπερεξουσίες του και την διαχείριση κονδυλίων ευρωπαϊκής βοήθειας πολλών δισεκατομμυρίων.

Οι μεταρρυθμίσεις, η τελευταία κίνηση του προεδρικού γραφείου να εδραιώσει την εξουσία μέσα σε έναν κύκλο πιστών, έχουν προκαλέσει τους επικριτές να φοβούνται ότι ο Ζελένσκι και η ομάδα του θα μπορούσαν να καταχραστούν την ειδική εξουσία που έχουν σε καιρό πολέμου.

Εκατοντάδες διαμαρτυρήθηκαν στο κέντρο του Κιέβου και σε άλλες πόλεις της Ουκρανίας την Τρίτη για πρώτη φορά από τότε που ο Ρώσος ηγέτης Βλαντιμίρ Πούτιν ξεκίνησε την ολοκληρωτική εισβολή του τον Φεβρουάριο του 2022, αναστατωμένοι από την κίνηση να περάσει η νομοθεσία.

Τι προβλέπει η νομοθεσία κατά της διαφθοράς;

Ο νέος νόμος δίνει στο γραφείο του γενικού εισαγγελέα, ο οποίος διορίζεται από τον πρόεδρο, άμεση εξουσία επί του προηγουμένως ανεξάρτητου Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς (NABU) και της Ειδικής Εισαγγελίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAP).

Η NABU έχει ως αποστολή τη διερεύνηση υποθέσεων διαφθοράς στην κυβέρνηση. Η SAP είναι υπεύθυνη για την επίβλεψη των ποινικών ερευνών που κινούνται από την NABU.

Η NABU, σε δήλωση στο Telegram πριν από την υπογραφή του νομοσχεδίου σε νόμο, περιέγραψε τις νέες, εκτεταμένες εξουσίες που έχουν παραχωρηθεί στον γενικό εισαγγελέα. Αυτές περιλαμβάνουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες που σχετίζονται με όλες τις υποθέσεις της NABU, το δικαίωμα να δίνει δεσμευτικές οδηγίες στους ερευνητές της NABU και να παραπέμπει τις υποθέσεις τους εάν αυτές οι οδηγίες δεν ακολουθηθούν, καθώς και το δικαίωμα να κλείνει τις έρευνες.

«Εάν ψηφιστεί αυτό το νομοσχέδιο, ο επικεφαλής της SAP θα γίνει μια τυπική προσωπικότητα και η NABU θα χάσει την ανεξαρτησία της και θα γίνει υποδιαίρεση του Γραφείου του Γενικού Εισαγγελέα», δήλωσε η NABU, προειδοποιώντας ότι η νομοθεσία «θα μπορούσε τελικά να καταστρέψει την ανεξαρτησία του συστήματος καταπολέμησης της διαφθοράς στην Ουκρανία».

Πώς δικαιολογήθηκε ο Ζελένσκι

Σε βιντεοσκοπημένη ομιλία μετά την υπογραφή του νομοσχεδίου την Τρίτη το βράδυ, ο Ζελένσκι ήταν προκλητικός παρά τις εκτεταμένες επικρίσεις και διαμαρτυρίες.

«Η υποδομή κατά της διαφθοράς θα λειτουργήσει, μόνο χωρίς τη ρωσική επιρροή — πρέπει να απαλλαγεί από αυτήν», δήλωσε ο πρόεδρος . «Φυσικά, η NABU και η SAP θα λειτουργήσουν… ο γενικός εισαγγελέας είναι αποφασισμένος να διασφαλίσει ότι στην Ουκρανία θα διασφαλιστεί πράγματι η αναπόφευκτη τιμωρία όσων παραβιάζουν τον νόμο».
Η αναφορά στην εξάλειψη της ρωσικής επιρροής έρχεται μετά την έναρξη μιας σειράς επιδρομών από την κρατική υπηρεσία ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) τη Δευτέρα, με στόχο πράκτορες της NABU, οι οποίοι, όπως ισχυρίζεται, συνεργάστηκαν με τη Ρωσία .

Ο Ζελένσκι επέκρινε επίσης την NABU και την SAP για τον χειρισμό των υποθέσεων, υπονοώντας ότι οι εποπτικές αρχές καθυστερούσαν ορισμένες έρευνες.

«Οι υποθέσεις που παρέμεναν αδρανείς πρέπει να διερευνηθούν», δήλωσε ο Ζελένσκι. «Δεν υπάρχει λογική εξήγηση για το γιατί ποινικές διαδικασίες αξίας δισεκατομμυρίων έχουν μείνει εκκρεμείς εδώ και χρόνια».

Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έναν έλεγχο της NABU που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος , μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων που συγκλήθηκε από την Transparency International Ukraine διαπίστωσε ότι ήταν μόνο «μέτρια αποτελεσματική» και σημείωσε ότι δεν ήταν άτρωτη σε πολιτικές πιέσεις. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ελλείψεις, όπως η «απουσία συστηματικής παρακολούθησης των ερευνών σε τομείς προτεραιότητας, η έλλειψη εξουσίας για τη διεξαγωγή ανεξάρτητων τηλεφωνικών υποκλοπών και η περιορισμένη πρόσβαση σε έγκαιρες εγκληματολογικές εξετάσεις».