Αποκαλυπτική έρευνα: Πώς βλέπουν οι Έλληνες διαφθορά, πολιτική, καθημερινότητα εν μέσω διαρκών εξελίξεων

Αποκαλυπτική είναι η έρευνα τη QED την εβδομάδα από 8/7 έως 14/7 όσον αφορά στη στάση των Ελλήνων για τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τη διαφθορά στην πολιτική όσο και τις θέσεις τους για την καθημερινότητα, τις διακοπές αλλά και τα κοινωνικά στερεότυπα εν μέσω διαρκών πολιτικών εξελίξεων. Την εβδομάδα αυτή κυριάρχησαν στην επικαιρότητα οι νέες αποκαλύψεις διαλόγων μεταξύ πολιτικών, της διοίκησης του ΟΠΕΚΕΠΕ και τρίτων προσώπων σχετικά με το σκάνδαλο παράνομων χρηματοδοτήσεων.

Παράλληλα η κυβέρνηση προώθησε στη Βουλή νομοθετική ρύθμιση που αναστέλλει προσωρινά τις διαδικασίες χορήγησης ασύλου, λόγω των αυξημένων μεταναστευτικών ροών στα νότια της Κρήτης. Η στάση των κομμάτων διαφοροποιήθηκε: το ΠΑΣΟΚ επέλεξε αποχή, η Ελληνική Λύση στήριξε τη ρύθμιση, ενώ τα αριστερά κόμματα την καταψήφισαν.

Επίσης το Υπ. Δικαιοσύνης ανέστειλε τη λειτουργία της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Πατρών, μετά από ανεπαρκή διαχείριση στην υπόθεση δολοφονίας βρεφών από την Ειρήνη Μουρτζούκου. Στην Αθήνα, ξεκίνησε πιλοτικά η 24ωρη λειτουργία των μέσων μαζικής μεταφοράς.

Την ίδια εβδομάδα, ερευνήθηκαν κοινωνικά στερεότυπα για τα ορόσημα της ζωής των Ελλήνων—όπως πότε θεωρείται σωστή ηλικία για εργασία, γάμο ή συνταξιοδότηση—και καταγράφηκαν τα χαρακτηριστικά των συνδρομητών τηλεοπτικών πλατφορμών ψυχαγωγίας.

Στάσεις για διαφθορά και πολιτική εμπιστοσύνη

Η έρευνα δείχνει ότι οι σημερινοί Έλληνες εξακολουθούν να υιοθετούν παραδοσιακές προσδοκίες για την επίτευξη βασικών στόχων ζωής, συχνά αποκομμένες από τη σύγχρονη πραγματικότητα. Διατηρούνται έμφυλα στερεότυπα για την εξωτερική εμφάνιση, ενώ η ατομική αυτονομία και οικονομική ανεξαρτησία τοποθετούνται πλέον χρονικά μετά τα βιολογικά και οικογενειακά ορόσημα.

Όσον αφορά τη συνδρομή σε πλατφόρμες τηλεοπτικού περιεχομένου, επτά στους δέκα Έλληνες έχουν υπάρξει ή είναι συνδρομητές, με τους άνδρες μέσης ηλικίας να πρωταγωνιστούν. Τέσσερις στους πέντε θεωρούν ότι η διερεύνηση της υπόθεσης ΟΠΕΚΕΠΕ πλήττει την κυβερνητική εικόνα περισσότερο ακόμη και από το δυστύχημα των Τεμπών.

Σχεδόν οι μισοί δηλώνουν ότι θα ψήφιζαν βουλευτή που εμπλέκεται στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αν εισηγείτο αυστηρή μεταναστευτική πολιτική. Τρεις στους τέσσερις επικροτούν τις αποφάσεις της κυβέρνησης για προσωρινή διακοπή ασύλου και αναθεώρηση επιδομάτων σε μετανάστες.

Διαφθορά, θεσμοί και κοινωνική ανοχή

Το 23% των Ελλήνων θα ψήφιζαν διεφθαρμένο πολιτικό αν ήταν αποτελεσματικός. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται στο 34% αν υπήρχε προσωπικό όφελος. Στους ψηφοφόρους της ΝΔ αγγίζει το 45%. Η αντίληψη περί γενικευμένης ανοχής στη διαφθορά φτάνει το 50%, με εννέα στους δέκα να αξιολογούν θετικά την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, πιστεύοντας ότι η ελληνική δικαιοσύνη δεν θα προχωρούσε σε τόσο βαθιά διερεύνηση.

Η επέτειος του δημοψηφίσματος του 2015 επανέφερε μνήμες και ερωτήματα για τη διαφάνεια: τέσσερις στους πέντε ζητούν δημοσιοποίηση των πρακτικών της συνάντησης αρχηγών μετά το δημοψήφισμα. Οι πυρκαγιές αποδίδονται κατά κύριο λόγο σε καταπατητές (40%) και δευτερευόντως στην ανεπαρκή κρατική προετοιμασία (26%).

Καλοκαιρινές συνήθειες: διακοπές, παραλίες και κατανάλωση

Σχεδόν ένας στους τρεις πίνει περισσότερο αλκοόλ το καλοκαίρι—με τη μπύρα να είναι κορυφαία επιλογή—και τέσσερις στους δέκα παρακολουθούν πάνω από τρεις πολιτιστικές εκδηλώσεις τη θερινή περίοδο. Οι νέοι και οι γυναίκες συμμετέχουν περισσότερο στις εκδηλώσεις αυτές.

Οι μισοί Έλληνες θα κάνουν φέτος διακοπές, αλλά κυρίως για λίγες ημέρες· βασικά κριτήρια επιλογής αποτελούν το κόστος (60%), η πρόσβαση (35%) και η φυσική ομορφιά (26%). Το αυτοκίνητο και το πλοίο είναι τα δημοφιλέστερα μέσα μεταφοράς. Τα ξενοδοχεία, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια αλλά και σπίτια φίλων ή συγγενών μοιράζονται εξίσου τις προτιμήσεις.

Οι ανοργάνωτες παραλίες προτιμώνται από την πλειονότητα—68% στους Baby Boomers και 62% στη Gen-Z—ενώ οι οργανωμένες αφορούν κυρίως τους Millennials.

Πολιτικές εξελίξεις: Τέμπη, ΣΥΡΙΖΑ & νέα κόμματα

Η κοινωνία συνεχίζει να ζητά λογοδοσία για το δυστύχημα των Τεμπών, χωρίς όμως να πιστεύει ότι η προανακριτική θα φέρει την αλήθεια. Το πρόσφατο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ πέρασε απαρατήρητο για τους περισσότερους, επιβεβαιώνοντας κρίση αντιπροσώπευσης. Οι πρόωρες εκλογές αντιμετωπίζονται κυρίως ως σενάριο παρά ως λύση.

Οι πολίτες υποεκτιμούν το ποσοστό παιδικής φτώχειας στην Ελλάδα – κάτι που αναδεικνύει πόσο η φτώχεια έχει γίνει «αόρατη». Διεθνώς, η εμπλοκή Ιράν–Ισραήλ εντείνει τον σκεπτικισμό για τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως μεσολαβητή.

Νέα κόμματα & κομματική εικόνα

Δύο στους τρεις προβλέπουν ίδρυση κόμματος από τον Αλέξη Τσίπρα, με δυνητικό ακροατήριο έως 20%. Το «κόμμα Σαμαρά» εμφανίζει περιορισμένη δυναμική (1% σίγουρων ψηφοφόρων). Το ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με το 42% των ερωτηθέντων, δεν διαθέτει ισχυρές θέσεις σε κανένα ζήτημα· η αλλαγή ηγεσίας θεωρείται πιθανό πλεονέκτημα.

Η διάλυση των Σπαρτιατών, με δικαστική έκπτωση βουλευτών τους, θεωρείται πλήγμα στον χώρο που παλιότερα εξέφραζε η Χρυσή Αυγή. Οι Έλληνες διχάζονται για τη συμμετοχή κομμάτων που δεν αποδέχονται τις δημοκρατικές αρχές στις εκλογές.

Kαθημερινότητα: ευημερία, εμπιστοσύνη & κατανάλωση

Τα επίπεδα υποκειμενικής ευημερίας παραμένουν σταθερά σε σχέση με πέρυσι αλλά χαμηλότερα από την περίοδο μετά τον covid. Οι άνδρες και οι Baby Boomers εμφανίζουν υψηλότερους δείκτες well-being. Ωστόσο, γενικευμένη δυσπιστία προς τους θεσμούς – ιδιαίτερα τη Βουλή και τη Δικαιοσύνη – συνδέεται αρνητικά με την ευημερία.

Ορθολογισμός, συνήθεια αλλά και στιγμιαίος συναισθηματισμός καθορίζουν εξίσου την εκλογική επιλογή των Ελλήνων. Η πολιτική συζήτηση είναι έντονη μεταξύ αριστερών και δεξιών, ενώ οι κεντρώοι τείνουν να αποφεύγουν τέτοιους διαλόγους.

Kατανάλωση & ψηφιακές αγορές

Pάνω από τους μισούς Έλληνες, κυρίως νεότεροι, αγοράζουν προϊόντα online από πλατφόρμες όπως TEMU και SHEIN – ακόμη κι έπειτα από επιβολή ειδικού φόρου. Τα φυσικά καταστήματα supermarket παραμένουν βασικό κανάλι αγορών καθημερινότητας, ωστόσο οι online παραγγελίες κερδίζουν συνεχώς έδαφος στις νεότερες γενιές.

Tο 35%, και πάνω από τους μισούς κάτω των 34 ετών, δηλώνουν ότι καταναλώνουν προϊόντα ως τρόπο κοινωνικής αυτοτοποθέτησης ή αποσυμπίεσης από την ένταση της καθημερινότητας. Οι γυναίκες εμφανίζουν υψηλότερη τάση σύνδεσης της κατανάλωσης με τη διάθεση ή την αυτοπεποίθησή τους.

Aυτοπεποίθηση σώματος & κοινωνικές πιέσεις

Xαμηλότερη σωματική αυτοπεποίθηση εμφανίζουν οι γυναίκες συγκριτικά με τους άνδρες· οι νέοι ηλικίας 17-34 ετών βιώνουν επίσης μεγαλύτερη ανασφάλεια λόγω κοινωνικών προτύπων. Το βάρος αποτελεί βασικό παράγοντα ανασφάλειας για τις γυναίκες.

Tρεις στους τέσσερις ασκούνται τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα· το γυμναστήριο κυριαρχεί στους νέους έως 35 ετών ενώ το περπάτημα στις μεγαλύτερες ηλικίες. Περίπου έξι στους δέκα έχουν χρησιμοποιήσει συμπληρώματα διατροφής κατά διαστήματα.

Xαρακτηριστικά ιδανικού ηγέτη & ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα

Eντιμότητα, σαφήνεια θέσεων αλλά και κοινωνική ευαισθησία αποτελούν τα κορυφαία χαρακτηριστικά του ιδανικού ηγέτη σύμφωνα με τους Έλληνες. Οι νεότερες γενιές προτιμούν συναινετικό στιλ ηγεσίας εκτός παραδοσιακής πολιτικής σκηνής· οι μεγαλύτεροι δίνουν έμφαση στην εμπειρία και κομματική νομιμοποίηση.

Mόνο ένας στους πέντε έχει θετική στάση απέναντι στις εκδηλώσεις της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας – όμως στα νεότερα στρώματα αυτό ξεπερνά το 30%. Η εξοικείωση με τρανς ή κουίρ ταυτότητες παραμένει χαμηλή συνολικά αλλά υψηλότερη στους κάτω των 35 ετών.

Kοινωνικές τάσεις: ελληνικά προϊόντα & ευρωπαϊκές εξελίξεις

Tρεις στους τέσσερις δηλώνουν πρόθυμοι να αγοράσουν ελληνικά προϊόντα ακόμη κι αν κοστίζουν ακριβότερα· πάνω από τους μισούς ελέγχουν πάντα τη χώρα προέλευσης στην ετικέτα. Παράλληλα, δύο στους τρεις ζητούν περισσότερη προστασία της εγχώριας αγοράς έναντι πλατφορμών όπως TEMU/SHEIN από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διαβάστε το αρχικό άρθρο εδώ.