Τελωνειακός Κώδικας: Σαρωτικές αλλαγές μετά από 23 χρόνια και μία… που αφορά τον ΟΠΕΚΕΠΕ

Συζητείται και ψηφίζεται σήμερα στην Ολομέλεια το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τον νέο Εθνικό Τελωνειακό Κώδικα και τις συναφείς ρυθμίσεις, που φέρνει σαρωτικές αλλαγές μετά από 23 χρόνια, όπως  ψηφιοποίηση διαδικασιών, ενοποίηση των ελέγχων, καθώς επίσης και μεταφορά του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ,  που προκαλεί τις έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, και θεσμική πρόσβαση της Ανεξάρτητης Αρχής σε όλα τα στοιχεία του ΟΠΕΚΕΠΕ με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση των κρατικών ενισχύσεων, τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ισχυροποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού. 

Ανδρέας Μαραθιάς

Επίσης συζητείται και ψηφίζεται η τροπολογία σχετικά με τις χρεώσεις των Τραπεζών που θα ισχύσει από 11 Αυγούστου. Δείτε την τροπολογία: 13016437.pdf

Κατα την επεξεργασία του νομοσχεδίου στην επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων, υπέρ του νομοσχεδίου ψήφισε η ΝΔ, κατά τάχθηκε το ΚΚΕ και η Νέα Αριστερά,  ενώ το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η Ελληνική Λύση, η Νέα Αριστερά, η Νίκη και η Πλεύση Ελευθερίας, δήλωσαν ότι επιφυλάσσονται να τοποθετηθούν στην Ολομέλεια.

Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης σε σύντομη παρέμβασή του στην επιτροπή, μίλησε για τον εκσυγχρονισμό που συντελείται στον τελωνειακό αυτό νόμο μετά από 23 χρόνια, όπου πλέον, το θεσμικό πλαίσιο εκσυγχρονίζεται, τα τελωνεία ψηφιοποιούνται, αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά τα πρόστιμα και τους ελέγχους. Ειδική μνεία έκανε ο αρμόδιος υπουργός στις φορολογικές διατάξεις του νομοσχεδίου, οι οποίες – όπως είπε – έρχονται και θεσπίζουν ελαφρύνσεις για πολίτες και επιχειρήσεις, καθώς και μεταρρυθμίσεις όπως αυτή της μεταφοράς του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ και την ενοποίηση των ελέγχων.

Μάλιστα στο πλαίσιο της ακρόασης των εξωκοινοβουλευτικών φορέων, ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, αναφέρθηκε ιδιαιτέρως στην διάταξη που αφορά την πρόσβαση της ΑΑΔΕ σε κάθε είδους στοιχεία που αφορούν τη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ και των συνδεόμενων με αυτών φορέων, δημόσιων και ιδιωτικών, δηλαδή: ό,τι στοιχεία μπορεί να αφορούν, είτε τις οικονομικές υποχρεώσεις του Οργανισμού, είτε τις υποχρεώσεις που έχει για την παροχή των ενισχύσεων, τα στοιχεία που αφορούν την ίδια τη λειτουργία του Οργανισμού, τα οργανωτικά του στοιχεία, το ανθρώπινο δυναμικό και τα πληροφοριακά συστήματα τα οποία σήμερα χρησιμοποιεί.

“Όλες αυτές οι πληροφορίες είναι εξαιρετικά χρήσιμες για εμάς, την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, προκειμένου να υλοποιήσουμε στους χρόνους που τίθενται, τη μετάβαση και την ενσωμάτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ” τόνισε και εξήγησε ότι η ΑΑΔΕ αυτά τα χρόνια, έχει αποκτήσει μια πολύ σημαντική εμπειρία στον τομέα των πληρωμών (όπως το επίδομα θέρμανσης, την επιστροφή του ειδικού φόρου κατανάλωσης του αγροτικού πετρελαίου, την κρατική αρωγή στις κάθε είδους καταστροφές) αλλά και μια εμπειρία που απέκτησε στα χρόνια του κορονοϊού από την καταβολή ενισχύσεων στις επιχειρήσεις, οι οποίες άγγιξαν τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ, μέσω της πλατφόρμας “myBnusinessSupport”.

“Με την ίδια τεχνογνωσία λοιπόν, και λαμβάνοντας υπόψη και τις ιδιαιτερότητες και τη φύση των αγροτικών ενισχύσεων, ο στόχος μας είναι να ενσωματώσουμε τις διαδικασίες πληρωμών και ελέγχου ταυτόχρονα, όπως σήμερα έχει ο ΟΠΕΚΕΠΕ, μέσα από τις δικές μας διαδικασίες. Προς το σκοπό αυτό, πριν ακόμα νομοθετηθεί όλη αυτή η διαδικασία, είναι αναγκαίο από τώρα να έχουμε άμεση πρόσβαση στα στοιχεία αυτά, ώστε να σχεδιάσουμε τη μετάβαση αυτή, το συντομότερο δυνατό” ανέφερε, χαρακτηρίζοντας  επίσης, “πολύ σημαντική” τη διάταξη μεταφοράς των αρμοδιοτήτων και των λειτουργιών του ΣΔΟΕ και του προσωπικού του, στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.

Υπογράμμισε ότι ουσιαστικά επανέρχεται στην φορολογική Αρχή ο βραχίονας αυτός. “Ο στόχος της διάταξης είναι να αθροιστούν δυνάμεις για να πολλαπλασιάσουμε αποτελέσματα” τόνισε, και με αφορμή την κοιτικής της αντιπολίτευσης λόγω του συνδυασμού της απορρόφησης από την ΑΑΔΕ, τόσο του ΟΠΕΚΕΠΕ, όσο και του ΣΔΟΕ με το επιχείρημα ότι “ο ελεγκτής γίνεται και ελεγχόμενος”, ο κ. Πιτσιλής ξεκαθάρισε προς τα μέλη της επιτροπής, ότι ελεγχόμενοι είναι αυτοί οι οποίοι έχουν λάβει τις επιδοτήσεις, δεν είναι ο ΟΠΕΚΕΠΕ, ενώ προσέθεσε ότι αυτονοήτως τις εισαγγελικές παραγγελίες θα τις συνεχίσει η ΑΑΔΕ, και αν ζητηθούν και από την Αρχή (πλέον ως έχουσα απορροφήσει τον ΟΠΕΚΕΠΕ) να εκτελέσει παραγγελίες, εννοείται ότι θα τις εκτελέσει. 

“Ουδόλως εμποδίζει αυτή η μετάβαση τον ρόλο των δικαστικών αρχών, με τις οποίες ούτως η άλλως, εμείς συνεργαζόμαστε πάρα πολύ στενά, σε μια σειρά από έρευνες πολύ σημαντικές και με πολύ μεγάλο αντίκτυπο. Αντιθέτως, ουσιαστικά ενισχύεται ο ελεγκτικός ρόλος στον τομέα των επιδοτήσεων, με τον συντονισμό όλων των δυνάμεων σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα καίριας σημασίας και για την Οικονομία” ξεκαθάρισε ο κ. Πιτσιλής.

Οι 16 βασικές αλλαγές παρουσιάζονται με τη μορφή ερωταπαντήσεων από το ΥΠΟΙΚ, προκειμένου να γίνουν κατανοητές από φορολογούμενους, επιχειρήσεις και επαγγελματίες, είναι:

1. Γιατί αλλάζει ο Εθνικός Τελωνειακός Κώδικας;

Ο ισχύων Κώδικας έχει θεσπιστεί πριν από 24 χρόνια και θεωρείται πλέον ξεπερασμένος. Το νέο πλαίσιο εναρμονίζεται με την ευρωπαϊκή τελωνειακή νομοθεσία, στοχεύοντας σε πλήρη ψηφιοποίηση, διαφάνεια και απλοποίηση των διαδικασιών.

2. Τι αλλάζει στις τελωνειακές συναλλαγές;

Ψηφιακές υπογραφές σε ελέγχους
Ηλεκτρονικές κοινοποιήσεις προστίμων
Ένταξη ηλεκτρονικών τσιγάρων στο μητρώο καπνού
Πρόσβαση των τελωνείων στα συστήματα άλλων διωκτικών αρχών
Ευελιξία στο ωράριο λειτουργίας κατόπιν αίτησης
Αυστηρότερα πρόστιμα για παραβάσεις

3. Πώς λειτουργεί το διευρυμένο ωράριο τελωνείων;

Δίνεται η δυνατότητα σε επιχειρήσεις να ζητούν, μέσω ψηφιακής αίτησης, εκτέλεση εργασιών και εκτός ωραρίου, με δική τους επιβάρυνση. Συνοριακά σημεία και βασικοί κόμβοι λειτουργούν ήδη 24/7.

4. Τι προβλέπεται για αποκλίσεις στη δηλωθείσα αξία εμπορευμάτων;

Επιβάλλεται πρόστιμο 100% επί της διαφοράς μεταξύ δηλωθείσας και τελικά προσδιορισθείσας αξίας, με ελάχιστο ποσό 1.500 ευρώ ανά παραστατικό.

5. Τι είναι το νέο ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης οχημάτων και κοντέινερ;

Εισάγεται νέο τεχνολογικό σύστημα με σαρωτές X-RAY, κάμερες αναγνώρισης πινακίδων και ψηφιακούς ελέγχους σε οδικά, θαλάσσια και χερσαία σημεία, με στόχο τον περιορισμό του λαθρεμπορίου.

6. Πώς αυστηροποιείται το πλαίσιο για παραβάσεις στα καύσιμα;

Τα πρόστιμα για πρατήρια που δεν συμμορφώνονται τριπλασιάζονται, ενώ θεσπίζονται ποινές υποτροπής, ακόμα και αναστολή λειτουργίας για 6 μήνες.

7. Πώς επηρεάζεται ο ΟΠΕΚΕΠΕ;

Μεταφέρονται οι αρμοδιότητές του στην ΑΑΔΕ, για ενίσχυση της διαφάνειας και καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών. Προβλέπονται πρόστιμα έως 100.000 ευρώ για πλημμελή εκτέλεση υποχρεώσεων.

8. Τι σημαίνει η ενσωμάτωση του ΣΔΟΕ στην ΑΑΔΕ;

Η ενοποίηση ενισχύει τον φορολογικό έλεγχο, με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την ενίσχυση της τεχνικής επάρκειας και τη διοικητική ανεξαρτησία των ελέγχων.

9. Πώς αλλάζει ο τρόπος πληρωμής ενοικίων;

Καθιερώνεται η υποχρεωτική καταβολή μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, χάνεται η φορολογική έκπτωση 5% και το ποσό δεν αναγνωρίζεται ως δαπάνη ή εισόδημα.

10. Τι είναι το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ);

Ένα νέο ψηφιακό μητρώο με πλήρη διασύνδεση όλων των στοιχείων ενός ακινήτου (ιδιοκτησία, χρήση, ενοίκιο κ.λπ.), το οποίο φιλοδοξεί να λειτουργεί ως ψηφιακός φάκελος για κάθε ακίνητο.

11. Ποια είναι τα νέα πρόστιμα για διακίνηση χωρίς παραστατικά;

Το πρόστιμο αυξάνεται στα 5.000 ευρώ για απλογραφικά και 10.000 ευρώ για διπλογραφικά συστήματα. Ενισχύεται η χρήση ψηφιακών δελτίων αποστολής και ηλεκτρονικής τιμολόγησης.

12. Τι προβλέπεται για μεταβιβάσεις από μετόχους εταιρειών με χρέη;

Δίνεται η δυνατότητα μεταβίβασης περιουσίας με μειωμένη παρακράτηση φόρου (7% αντί 70%) εφόσον η εταιρεία έχει ρυθμίσει τα χρέη και ο πωλητής παρέχει εξασφαλίσεις με υποθήκη σε άλλο ακίνητο.

13. Η κάλυψη εξόδων νοσηλείας από τον εργοδότη θεωρείται παροχή;

Όχι, εφόσον η παροχή γίνεται απευθείας στον πάροχο ή ο εργαζόμενος προσκομίσει παραστατικό. Η σχετική δαπάνη εξαιρείται από τη φορολόγηση εισοδήματος.

14. Τι ισχύει για τις άμεσες πληρωμές μέσω IRIS;

Καθιερώνεται η αποδοχή πληρωμών IRIS μέσω POS στα φυσικά καταστήματα. Η μη συμμόρφωση επισύρει πρόστιμα έως 20.000 ευρώ.

15. Ποια είναι τα νέα κίνητρα για επενδυτές από το εξωτερικό;

Φυσικά πρόσωπα που επενδύουν τουλάχιστον 500.000 ευρώ απαλλάσσονται πλήρως από φόρους κληρονομιάς και δωρεάς για την κινητή περιουσία που διαθέτουν στο εξωτερικό, ακόμη και όταν αυτή περιέρχεται σε τρίτους.

16. Τι αλλάζει για Έλληνες της διασποράς που επιστρέφουν;

Η προϋπόθεση διαμονής στο εξωτερικό μειώνεται από 10 σε 5 χρόνια για την απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς επί κινητής περιουσίας που αποκτήθηκε πριν την επάνοδο στην Ελλάδα.