Επινοικίαση γηπέδων από το κράτος; Η Μπάγερν το έκανε αλλιώς και δικαιώθηκε…  

Η είδηση ότι η Πολιτεία συμφώνησε οριστικά με την ΚΑΕ Ολυμπιακός για την παραχώρηση του ΣΕΦ για τα επόμενα 49 χρόνια σήκωσε πολλή σκόνη αν και ήταν απολύτως αναμενόμενη. Η σχετική ανακοίνωση απέμενε έτσι ώστε να επισημοποιηθεί η παραχώρηση και αυτή ήρθε τη Δευτέρα. Ανάλογη σκόνη άλλωστε είχε σηκώσει και η είδηση της παραχώρησης του ΟΑΚΑ στον Παναθηναϊκό πέρυσι με όρους αντίστοιχους της παραχώρησης του ΣΕΦ στον Ολυμπιακό.

Νίκος Γιαννόπουλος

Αμφότερες οι περιπτώσεις παρουσιάζουν την εξής χαρακτηριστική ομοιότητα: Δύο από τα μεγαλύτερα κλειστά γήπεδα της χώρας, παραδοσιακές έδρες του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού αντίστοιχα, που έχουν κατασκευαστεί με εξ’ ολοκλήρου κρατικό χρήμα δόθηκαν με εξαιρετικά ευνοϊκούς όρους σε ιδιωτικές εταιρίες (γιατί τέτοιες είναι η ΚΑΕ Παναθηναϊκός και η ΚΑΕ Ολυμπιακός).

Πρόκειται έτσι και αλλιώς για ένα μοντέλο που εφαρμόζεται κατά κόρον στον ελληνικό αθλητισμό. Γήπεδα και Στάδια τα οποία το κράτος δεν μπορεί ή δεν θέλει να συντηρήσει παραχωρούνται σε επαγγελματικές ομάδες. Τα παραδείγματα είναι άφθονα. 

Αναρωτιέστε μήπως αν το ίδιο μοντέλο επικρατεί στην Ευρώπη; Καλώς αναρωτιέστε γιατί η περιέργεια ίσως σας οδηγήσει σε καταγραφή παραδειγμάτων όπως αυτό της ανέγερσης της Alianz Arena στο Μόναχο. Το μοντέλο, όπως θα διαπιστώσετε στις παρακάτω γραμμές, δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το κρατικοδιαίτο ελληνικό.

Οταν η Μπάγερν, μία από τις μεγαλύτερες ομάδες του κόσμου, θέλησε να αποκτήσει καινούργιο, ιδιόκτητο γήπεδο δεν ενόχλησε φυσικά τις βαυαρικές αρχές. Εκανε αυτό που κάθε ιδιωτική επιχείρηση που σέβεται τον εαυτό της θα προτιμούσε να κάνει. Στηρίχθηκε στις δικές της δυνάμεις, στον τραπεζικό δανεισμό και σε ισχυρές χορηγίες.

Η κατασκευή της Allianz Arena έγινε λοιπόν χωρίς κρατική χρηματοδότηση και στηρίχθηκε αποκλειστικά σε ιδιωτικά κεφάλαια και δάνεια που έλαβε ο σύλλογος της Μπάγερν Μονάχου.

Το κόστος της ανέγερσης που έφτασε στα 346 εκατομμύρια ευρώ καλύφθηκε από τις εξής πηγές:

• Τραπεζικός δανεισμός και ιδία κεφάλαια

Το μεγαλύτερο μέρος της χρηματοδότησης προήλθε από τραπεζικό δάνειο που σύναψε η Μπάγερν Μονάχου το 2005, με σχέδιο αποπληρωμής επί 25 έτη (έως το 2030). Η ομάδα δεσμεύτηκε να το αποπληρώσει μέσω των μελλοντικών της εσόδων, όπως εισιτήρια, εμπορικά δικαιώματα και τηλεοπτικά συμβόλαια.

• Χορηγίες και εξωτερικές επενδύσεις

Ο κολοσσός των ασφαλειών, η Allianz AG απέκτησε το όνομα του σταδίου καταβάλλοντας σημαντικά ποσά στην Αρένα, ενώ αργότερα έγινε και μέτοχος της FC Bayern München AG. Το 2014, η Allianz επένδυσε 110 εκατ. ευρώ, αποκτώντας 8,33% των μετοχών της ομάδας.

Αντίστοιχες μεγάλες επενδύσεις πραγματοποίησαν και οι Adidas (10% για 75 εκατ. ευρώ) και Audi (9,09% για 90 εκατ. ευρώ), γεγονός που έδωσε στη Μπάγερν περαιτέρω ρευστότητα για την εξόφληση των υπολοίπων υποχρεώσεων του σταδίου. Σημειώνουμε ότι καμία ιδιωτική εταιρία, βάσει της γερμανικής νομοθεσίας, δεν μπορεί να γίνει βασικός μέτοχος ποδοσφαιρικής ομάδας.

• Εμπορικά έσοδα και διακανονισμοί

Στα πρώτα χρόνια, τις δαπάνες κάλυπταν και τα εμπορικά έσοδα από τη συνεκμετάλλευση του σταδίου (αρχικά συνιδιοκτησία με την TSV 1860 Μόναχο).

Το 2006, η Μπάγερν εξαγόρασε το ποσοστό της 1860 για 11 εκατ. ευρώ και έγινε ο μοναδικός ιδιοκτήτης του σταδίου, αναλαμβάνοντας και τις συνολικές οικονομικές υποχρεώσεις του έργου.

Εν τέλει, όλα τα παραπάνω είχαν την εξής κατάληξη: Η Μπάγερν κατάφερε να εξοφλήσει το σύνολο του δανείου σε διάστημα μόλις 9,5 ετών (!) αντί των προβλεπόμενων 25 ετών, κυρίως λόγω της οικονομικής ευρωστίας του συλλόγου και των εξαιρετικών εσόδων από χορηγίες και δραστηριότητες του γηπέδου. 

Ως γνωστόν στην Αrena το καλοκαίρι διοργανώνονται σειρά από event όπως συναυλίες ενώ για άλλους είδους δραστηριότητες παραχωρούνται και άλλοι χώροι του γηπέδου.

Είναι σαφές ότι τόσο η διαχείριση όσο και η ταχεία αποπληρωμή του έργου προβάλλονται ως παράδειγμα επιτυχημένης οικονομικής διοίκησης στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.

Θα πει κανείς: Οκ αλλά είναι τελείως διαφορετικά τα οικονομικά δεδομένα στη Γερμανία και ειδικά αυτά της Μπάγερν η οποία, λόγω φήμης και μεγέθους, μπορεί να προσελκύσει κάθε είδους χορηγία.

Ναι αλλά ο Ολυμπιακός και ο Παναθηναϊκός, κατέχονται και διοικούνται από πανίσχυρους Ελληνες επιχειρηματίες με τεράστια οικονομική άνεση και ρευστότητα. Εκτός αυτού, τα ονόματα των δύο συλλόγων είναι βαριά και μιλώντας για το ευρωπαϊκό μπάσκετ, διαθέτουν πολύ μεγάλη δυναμική.

Παρά όμως αυτά τα πλεοκτήματα, αμφότεροι οι αιώνιοι προτίμησαν την εύκολη λύση. Να επινοικιάσουν κρατικά γήπεδα, επιλογή σαφώς πιο διαχειρίσιμη οικονομικά και πιο … σύντομη σε ότι αφορά την υλοποίηση. Αλλωστε ποιος εκπονεί μακρόπνοα σχέδια στην Ελλάδα για να το κάνουν δύο ομάδες μπάσκετ;