Ζαχαράκη στο libre: Εξετάζουμε το θέμα της ΕΒΕ-Τέλος Αυγούστου 10.000 μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών, 45.000 αναπληρωτές

«Το νέο σύστημα εισαγωγής που σχεδιάζουμε, στοχεύει σε μια πιο δίκαιη, αξιοκρατική και ευέλικτη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με βασικό γνώμονα το συμφέρον των μαθητών, την ποιότητα των σπουδών, τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, αλλά και της αγοράς εργασίας», δηλώνει στη συνέντευξη που ακολουθεί η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη.

Αναφέρεται αναλυτικά σε θέματα τα οποία το υπουργείο επανεξετάζει και μελετά, μεταξύ αυτών και την ελάχιστη βάση εισαγωγής στα Πανεπιστήμια.

Η κ. Ζαχαράκη μιλά επίσης για τον ρόλο των Πανεπιστημίων, την προσπάθεια δημιουργίας σύγχρονων και ελκυστικών βιβλίων, που θα ενισχύουν τη μάθηση και όχι τη μηχανική απομνημόνευση, αλλά και την εξάλειψη των κενών θέσεων των εκπαιδευτικών σε όλες τις σχολικές βαθμίδες.

Συνέντευξη

Χρόνης Διαμαντόπουλος

–Κυρία υπουργέ, ανακοινώνοντας το εθνικό απολυτήριο δηλώσατε ότι η εφαρμογή του δεν είναι απλά μία μεταρρύθμιση. Είναι στρατηγική επιλογή με ορίζοντα και συνέχεια. Ποιος είναι ο στόχος της εφαρμογής του;

Πράγματι, η εφαρμογή του Εθνικού Απολυτηρίου αποτελεί μια στρατηγική επιλογή που στοχεύει στον πυρήνα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, και δεν είναι άλλη από την αναβάθμιση του ρόλου του Λυκείου και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης της μαθητικής κοινότητας προς το σχολείο. Θέλουμε τα παιδιά μας να αγαπήσουν ακόμη περισσότερο το σχολείο και να μην βλέπουν την μορφωτική διαδικασία ως μία εξεταστική διεκπεραίωση για την επόμενη μέρα, αλλά ως το «σκαλοπάτι» για την επιτυχία.

Στόχος μας είναι το Εθνικό Απολυτήριο να αποτελέσει ένα αξιόπιστο, αντικειμενικό και αδιάβλητο πιστοποιητικό γνώσεων και δεξιοτήτων, το οποίο θα αποτυπώνει την πραγματική προσπάθεια και πρόοδο του μαθητή καθ’ όλη τη διάρκεια των τριών τάξεων του Λυκείου και που δεν θα προσθέτει επιπλέον «βάρη» στα παιδιά.

Το νέο σύστημα εισαγωγής που σχεδιάζουμε, στοχεύει σε μια πιο δίκαιη, αξιοκρατική και ευέλικτη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση

Αντιθέτως, θα διαπνέεται από δικαιοσύνη και αξιοκρατία, και θα αποσυνδέει σε μεγάλο βαθμό μία ψυχοφθόρο τρίωρη εξέταση, από το μέλλον ενός νέου ανθρώπου. Δίνουμε επιπλέον ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση και διαρκή αναβάθμιση της Τράπεζας Θεμάτων, καθώς στο νέο Σύστημα με το Εθνικό Απολυτήριο, η Τράπεζα Θεμάτων θα αποτελεί ένα βασικό εργαλείο, ίσως από τα βασικότερα, προς όφελος τελικά των μαθητών. 

Επιδιώκουμε, δηλαδή, ένα σύστημα όπου οι μαθητές δεν θα βλέπουν το Λύκειο ως προθάλαμο των Πανελλαδικών, αλλά ως μια δημιουργική εκπαιδευτική εμπειρία που διαμορφώνει προσωπικότητες, όχι απλώς βαθμούς.

–Σ’ ό,τι αφορά το νέο σύστημα εισαγωγής τι ακριβώς σχεδιάζετε;

Το νέο σύστημα εισαγωγής που σχεδιάζουμε, στοχεύει σε μια πιο δίκαιη, αξιοκρατική και ευέλικτη πρόσβαση στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, με βασικό γνώμονα το συμφέρον των μαθητών, την ποιότητα των σπουδών, τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, αλλά και της αγοράς εργασίας.

Ήδη εργαζόμαστε πάνω σε έναν κεντρικό σχεδιασμό για την ενίσχυση της αξιοπιστίας των εξετάσεων, μέσα από ένα σύστημα πιο σταθερό και απλό, με σαφείς κανόνες, που θα μειώνει την αβεβαιότητα για τους μαθητές και τις οικογένειες.

Εξετάζουμε εκ νέου το θέμα της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, με αναγκαίες βελτιώσεις

Βασική παράμετρος αυτού του συστήματος είναι αυτό που πιστεύω πολύ και αφορά το δόγμα των περισσότερων επιλογών για τους υποψηφίους, μέσω της δυνατότητας πρόσβασης σε περισσότερα πανεπιστημιακά τμήματα, χωρίς υπερβολικούς περιορισμούς, αλλά με βασικά ακαδημαϊκά κριτήρια.

Επιπλέον, εξετάζουμε εκ νέου το θέμα της ελάχιστης βάσης εισαγωγής, με αναγκαίες βελτιώσεις, ενώ εξαιρετικής σημασίας, είναι η αναβάθμιση του θεσμού του επαγγελματικού προσανατολισμού για τα παιδιά, ώστε πριν την τελική επιλογή σπουδών και με την ορθή καθοδήγηση, να επιλέγουν τις σχολές τους με γνώμονα την γνώση και τις ανάγκες της σύγχρονης αγοράς εργασίας.

Βασική επιδίωξή μία ισορροπία στις επιλογές και τις αποφάσεις από τα Πανεπιστήμια και την διατήρηση κεντρικού ελέγχου σε κρίσιμες παραμέτρους από την Πολιτεία

Όπως γίνεται αντιληπτό, επενδύουμε πολλά στην ποιότητα της εκπαιδευτικής διαδρομής και όχι απλώς στην «είσοδο» στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Όλα αυτά, θα τεθούν ασφαλώς σε δημόσια διαβούλευση με τους εκπαιδευτικούς φορείς, τους μαθητές και την πανεπιστημιακή κοινότητα, προκειμένου οι τελικές αποφάσεις να είναι πλήρως αξιόπιστες και επωφελείς για όλους.

–Γιατί να μην αποφασίζουν τα ίδια τα Πανεπιστήμια για τον τρόπο εισαγωγής τα Ανώτατα Ιδρύματα καθώς και για τον αριθμό των φοιτητών που θα δέχονται;

Η κυβέρνηση θέτει τα δημόσια Πανεπιστήμια στο κέντρο της εθνικής της στρατηγικής για ανάπτυξη, διεθνοποίηση, και διασύνδεση με την αγορά εργασίας, με ξεκάθαρους κανόνες και ευθύνες, προκειμένου να διατηρηθούν ψηλά σε ποιότητα, ανταγωνιστικότητα και κοινωνική συνοχή.

Πρέπει να γίνει κατανοητό, ότι βασική επιδίωξή μας είναι να υπάρξει μία ισορροπία ανάμεσα στις επιλογές και τις αποφάσεις από τα ίδια τα Πανεπιστήμια και την διατήρηση του κεντρικού ελέγχου σε κρίσιμες παραμέτρους από την Πολιτεία.

Στόχος είναι η δημιουργία πιο κατανοητών, σύγχρονων και ελκυστικών βιβλίων, που θα ενισχύουν τη μάθηση και όχι τη μηχανική απομνημόνευση

Γι’ αυτό και η κουλτούρα που έχουμε καλλιεργήσει όλους αυτούς τους μήνες με τις Πρυτανικές Αρχές, διαπνέεται από συνεργασία και συναντίληψη σε πολλά σημαντικά ζητήματα.

Η πολιτική που εμείς προκρίνουμε, προϋποθέτει ένα κεντρικό, διαφανές πλαίσιο με ξεκάθαρους κανόνες για όλους, όπου αφενός θα υπάρχει η αυτονομία των πανεπιστημίων, όσον αφορά συγκεκριμένες επιλογές εισαγωγής και λειτουργικά ζητήματα, και αφετέρου το Υπουργείο Παιδείας, θα είναι ο βασικός εγγυητής ενός ποιοτικού πανεπιστημιακού περιβάλλοντος, μέσω ελέγχου ενεργών φοιτητών, εμπέδωσης του κλίματος ασφάλειας και μίας σειράς άλλων θεσμικών παρεμβάσεων.

–Υπάρχει ένα πρόβλημα που αφορά στα σχολικά βιβλία. Πολλά από αυτά είναι κακογραμμένα με αποτέλεσμα τα παιδιά να δυσκολεύονται να τα κατανοήσουν. Θα ήθελα να σας ρωτήσω ποιος ελέγχει τα βιβλία πριν καταλήξουν στα χέρια των μαθητών; Μήπως πρέπει να γίνει επαναξιολόγησή τους;

Η ποιότητα και η αξιοπιστία των σχολικών βιβλίων, αποτελεί σταθερή προτεραιότητα του Υπουργείου Παιδείας. Τα σχολικά βιβλία που χρησιμοποιούνται στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ελέγχονται και εγκρίνονται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).

Έναν θεσμοθετημένο ανεξάρτητο φορέα επιστημονικής και παιδαγωγικής υποστήριξης της εκπαιδευτικής πολιτικής. Οι συγγραφικές ομάδες συγκροτούνται μετά από ανοικτές προσκλήσεις και οι προτάσεις τους αξιολογούνται με βάση αυστηρά κριτήρια επιστημονικής εγκυρότητας, παιδαγωγικής καταλληλότητας και ευθυγράμμισης με τα ισχύοντα προγράμματα σπουδών. 

Η ύπαρξη δεκάδων χιλιάδων ανενεργών φοιτητών στρεβλώνει την πραγματική εικόνα του φοιτητικού πληθυσμού

Ήδη, σε συνεργασία με το ΙΕΠ, έχουμε ξεκινήσει μια μεγάλη και συστηματική προσπάθεια αναθεώρησης των Προγραμμάτων Σπουδών και ανανέωσης του εκπαιδευτικού υλικού, με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στόχος είναι η δημιουργία πιο κατανοητών, σύγχρονων και ελκυστικών βιβλίων, που θα ενισχύουν τη μάθηση και όχι τη μηχανική απομνημόνευση.

Παράλληλα, προβλέπεται η δυνατότητα του πολλαπλού βιβλίου, ώστε να δίνεται στους εκπαιδευτικούς περισσότερη ελευθερία επιλογής παιδαγωγικών εργαλείων, ενώ προχωρούμε και στη ψηφιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού, ώστε να υποστηρίζεται η διαφοροποιημένη και εξατομικευμένη μάθηση.

–Πρόσφατα ανακοινώσατε κάποια «μέτρα» για τους λεγόμενους «αιώνιους» φοιτητές. Αυτό για ποιον λόγο συμβαίνει; Και γιατί δεν αφήνετε τα ίδια τα Πανεπιστήμια να βρουν τη λύση που αυτά θεωρούν καλύτερη, εάν υπάρχει πραγματικά κάποιο πρόβλημα; Ποιους επηρεάζουν οι εγγεγραμμένοι για πολλά χρόνια φοιτητές στα Πανεπιστήμια;

Επαναλαμβάνω, ότι τηρούμε την ισορροπία που επιτάσσουν οι κανόνες, ανάμεσα στην Πολιτεία και τα ΑΕΙ, για μία σειρά από κρίσιμα θέματα. Με στόχο την θεσμική αξιοπιστία των ιδρυμάτων μας, προχωρούμε σε μία κρίσιμη νομοθετική πρωτοβουλία.

Η αντιμετώπιση του φαινομένου των φοιτητών που παραμένουν για πολλά χρόνια εγγεγραμμένοι στα Πανεπιστήμια χωρίς να συμμετέχουν ουσιαστικά στις σπουδές τους δεν είναι μια τιμωρητική πολιτική, αλλά μια αναγκαία θεσμική παρέμβαση που ενισχύει τη σοβαρότητα και τη λειτουργικότητα του δημόσιου πανεπιστημίου. Μέσω αυτής της απόφασης, που τις επόμενες μέρες θα είναι νόμος του κράτους, ενισχύουμε την θεσμική ευθύνη και την λογοδοσία: Ένα δημόσιο πανεπιστήμιο οφείλει να λειτουργεί με διαφάνεια και αποτελεσματικότητα.

Για τη νέα σχολική χρονιά στοχεύουμε στην έγκαιρη πρόσληψη αναπληρωτών, αλλά και σε νέους μόνιμους διορισμούς

Η ύπαρξη δεκάδων χιλιάδων ανενεργών φοιτητών στρεβλώνει την πραγματική εικόνα του φοιτητικού πληθυσμού, επηρεάζει στατιστικά δεδομένα, χρηματοδοτικούς μηχανισμούς και διεθνείς αξιολογήσεις. Δεν είναι τυχαίο ότι σε κανένα προηγμένο διεθνές πανεπιστημιακό σύστημα, δεν υφίσταται η έννοια της απεριόριστης φοίτησης.

Το δημόσιο πανεπιστήμιο οφείλει να εστιάζει στην ποιότητα και την ουσία των σπουδών, ενώ τα νέα μέτρα προβλέπουν μεταβατικές διατάξεις, ευελιξία για ειδικές κατηγορίες (εργαζόμενους, φοιτητές με προβλήματα υγείας, μητέρες κ.λπ.), και θεσπίζουν πλαίσιο που δεν αιφνιδιάζει, αλλά αντίθετα δίνει σαφές χρονοδιάγραμμα.

Στόχος μας δεν είναι να αποκόψουμε φοιτητές από τη γνώση, αλλά να ενισχύσουμε την υπευθυνότητα που αρμόζει στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σε κάθε περίπτωση, είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο και αναγνωρίζουμε τις διαφορετικές συνθήκες και προκλήσεις κάθε Ιδρύματος. Η πολιτική μας έχει στόχο να στηρίξει τα ΑΕΙ και να αναβαθμίσει το ελληνικό πτυχίο, ώστε να ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της νέας γενιάς και στις ανάγκες της χώρας.

–Ένα από τα τεράστια προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης είναι τα κενά που υπάρχουν στα σχολεία. Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για να λυθούν ενόψει της νέας σχολικής χρονιάς;

Έχουμε ζητήσει ήδη την έγκαιρη καταγραφή των εκπαιδευτικών αναγκών και των κενών που υπάρχουν, προκειμένου η νέα σχολική χρονιά να ξεκινήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Δεν περιμένουμε τον Σεπτέμβριο, αλλά δουλεύουμε ήδη με τις Περιφερειακές Διευθύνσεις Εκπαίδευσης, με στόχο να μην υπάρχουν ελλείψεις με το «πρώτο» κουδούνι.

Παράλληλα, στοχεύουμε στην έγκαιρη πρόσληψη αναπληρωτών, αλλά και σε νέους μόνιμους διορισμούς.

Στο τέλος Αυγούστου, θα προστεθούν επιπλέον 10.000 μόνιμοι διορισμοί στις 38.000 προσλήψεις εκπαιδευτικών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.

Θέλουμε να δώσουμε μία οριστική λύση για τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ΤΕΙ. εργαζόμαστε για την επίλυση αυτής της εκκρεμότητας, με τεκμηριωμένο τρόπο

Επίσης, για το 2025 προβλέπονται 45.000 προσλήψεις αναπληρωτών, με προτεραιότητα στις απομακρυσμένες περιοχές και την παράλληλη στήριξη. Πρόθεσή μου είναι να υπάρξουν περισσότεροι διορισμοί Νηπιαγωγών, δημιουργώντας νέες οργανικές θέσεις, αλλά και επιπλέον προσλήψεις Ψυχολόγων και Κοινωνιολόγων στα σχολεία μας.

Με έμφαση λοιπόν στην έγκαιρη στελέχωση με αναπληρωτές, τους 10.000 μόνιμους διορισμούς, την ενίσχυση της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης, και την λειτουργική ανακατανομή μέσω αποσπάσεων, στοχεύουμε σε σημαντική μείωση των κενών, προς όφελος τελικά των μαθητών και των μαθητριών μας.

–Θα ήθελα να σας ρωτήσω και κάτι τελευταίο για το οποίο μερίδιο ευθύνης φέρει και το υπουργείο του οποίου ηγείστε και αφορά τα επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων ΤΕΙ. Πολλοί από αυτούς ενώ είχαν γραπτές διαβεβαιώσεις ότι μετά την αποφοίτησή τους θα έχουν επαγγελματικά δικαιώματα (Π.Δ. 95/2013 -ΦΕΚ  Φύλλο 133/5-6-2013). Ωστόσο το κράτος τους εξαπάτησε. Αυτό το θέμα γιατί δεν μπορεί να λυθεί;

Κατανοώ πλήρως την απογοήτευση που εκφράζουν πολλοί απόφοιτοι των πρώην ΤΕΙ αναφορικά με την εκκρεμότητα των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων. Πράγματι, η ύπαρξη διατάξεων όπως το Π.Δ. 95/2013 και άλλες συναφείς ρυθμίσεις, δημιούργησαν την εύλογη προσδοκία σε εκείνους, ότι με την ολοκλήρωση των σπουδών τους, θα είχαν πλήρη και σαφώς καθορισμένα επαγγελματικά δικαιώματα.

Το πρόβλημα είναι υπαρκτό, είναι δίκαιο το αίτημα των αποφοίτων, και η ευθύνη —πολιτική και θεσμική— είναι διαχρονική. Δεν αφορά όμως μόνο μία κυβέρνηση, αλλά αβελτηρίες, καθυστερήσεις για πάνω από μία δεκαετία, για ένα ζήτημα αρκετά σύνθετο, καθώς η κατάργηση των ΤΕΙ και η απορρόφησή τους από Πανεπιστήμια δημιούργησε νομικά και θεσμικά κενά, κυρίως ως προς την αντιστοίχιση των πτυχίων και των προγραμμάτων σπουδών, ενώ για πολλά επαγγέλματα – ιδίως τεχνικά – εμπλέκονται επαγγελματικές οργανώσεις και επιμελητήρια, τα οποία κάποιες φορές αντιδρούν στην αναγνώριση ισοδυναμίας με πανεπιστημιακού τύπου πτυχία.

Στο τέλος Αυγούστου, θα προστεθούν επιπλέον 10.000 μόνιμοι διορισμοί στις 38.000 προσλήψεις εκπαιδευτικών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια

Επίσης, απαιτείται στοχευμένη συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία, για την έκδοση ή αναθεώρηση των απαραίτητων Προεδρικών Διαταγμάτων ανά ειδικότητα. Στο Υπουργείο Παιδείας εργαζόμαστε για την επίλυση αυτής της εκκρεμότητας, με τεκμηριωμένο τρόπο, με αναγνώριση των σπουδών και των προσόντων των αποφοίτων και με σεβασμό στις ευρωπαϊκές και εθνικές νομοθετικές επιταγές.

Οι αποσπασματικές λύσεις δεν οδηγούν πουθενά. Εδώ θέλουμε να δώσουμε μία οριστική λύση. Το χρωστάμε σε μια γενιά νέων ανθρώπων που επένδυσαν στις σπουδές τους με εμπιστοσύνη στο κράτος και θέλω να πιστεύω ότι σύντομα θα έχουμε καλά νέα.