Γάζα: Όλα δείχνουν δίμηνη εκεχειρία- Η πίεση των ΗΠΑ και το “παράθυρο πολέμου”

Η Χαμάς φέρεται να προσεγγίζει θετικά την πρόταση για κατάπαυση του πυρός διάρκειας δύο μηνών στη Γάζα, μετά την ανακοίνωση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ  ότι το Ισραήλ έχει ήδη αποδεχθεί τους όρους του σχεδίου. Η νέα δυναμική που αναπτύσσεται γύρω από τις συνομιλίες φέρει τη σφραγίδα ισχυρών διεθνών πιέσεων, με σκοπό την ανακοπή της αιματοχυσίας που διαρκεί σχεδόν 20 μήνες και έχει προκαλέσει δεκάδες χιλιάδες θύματα. Παρότι η οριστική απάντηση της Χαμάς αναμένεται εντός ωρών, η «προκαταρκτική θετικότητα» που διαρρέει υποδηλώνει ότι οι διαπραγματεύσεις εισέρχονται στην τελική φάση, παρά τα εναπομένοντα εμπόδια, τις ασάφειες και τις σοβαρές επιφυλάξεις εκ μέρους των Παλαιστινίων.

Σύμφωνα με πηγές της Χαμάς, οι οποίες μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας στην εφημερίδα Asharq al-Awsat, η οργάνωση τάσσεται υπέρ θετικής απάντησης (ο Τραμπ είπε εντός 24ωρου). Όπως διευκρινίζεται, απαιτείται επιπλέον χρόνος για τεχνικές προετοιμασίες και συντονισμό επί επιμέρους ζητημάτων, ενώ η κατάσταση θυμίζει τις διεργασίες που προηγήθηκαν της προηγούμενης συμφωνίας του Ιανουαρίου.

«Όλα τα δεδομένα μας είναι θετικά», ανέφερε Παλαιστίνιος αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι «βρισκόμαστε στο στάδιο πριν από την επίσημη ανακοίνωση». Το κείμενο της εκεχειρίας έχει ήδη διανεμηθεί στα παλαιστινιακά κινήματα, ώστε να επιτευχθεί ευρύτερη συναίνεση και να υπάρξει πολιτική κάλυψη σε ενδεχόμενη συμφωνία. Ωστόσο, η διαδικασία συνοδεύεται από προβλήματα: ορισμένες φράσεις του αμερικανικού σχεδίου χαρακτηρίζονται «παγίδες», ενώ το βασικό σημείο – η σαφής αναφορά στη λήξη του πολέμου – παραμένει ασαφές.

Πηγή προσκείμενη στη Χαμάς ανέφερε στο πρακτορείο Reuters ότι το κίνημα αναζητά εγγυήσεις πως η εκεχειρία θα οδηγήσει σε οριστικό τερματισμό των συγκρούσεων. Την ίδια στιγμή, οι ισραηλινές επιδρομές συνεχίζονται με αμείωτη ένταση, προκαλώντας νέο γύρο αιματοχυσίας μεταξύ αμάχων.

Αγώνας δρόμου για προσωρινή εκεχειρία

Οι εν εξελίξει συνομιλίες για κατάπαυση πυρός έχουν μετατραπεί σε αγώνα δρόμου. Μεσολαβητές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την περιοχή αναζητούν πλαίσιο προσωρινής συμφωνίας, που θα λειτουργήσει ως γέφυρα για σταθερή πολιτική λύση. Το μοντέλο προβλέπει δύο φάσεις: αρχικά αναστολή των επιχειρήσεων, και στη συνέχεια διαπραγματεύσεις για συνολική διευθέτηση.

Ωστόσο, στο πεδίο, οι εξελίξεις είναι δραματικές. Την Πέμπτη, ισραηλινές δυνάμεις βομβάρδισαν δεκάδες στόχους σε όλη τη Λωρίδα της Γάζας, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν περισσότεροι από 100 Παλαιστίνιοι, μεταξύ των οποίων και 44 άτομα που περίμεναν ανθρωπιστική βοήθεια. Η υγειονομική υπηρεσία της Χαμάς ανακοίνωσε ότι από το πρωί της Πέμπτης έως το βράδυ της ίδιας ημέρας, 118 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 581 τραυματίστηκαν. Το παλαιστινιακό πυροσβεστικό σώμα επιβεβαίωσε ότι 10 από τα θύματα προέρχονται από επίθεση σε σχολείο που φιλοξενούσε εκτοπισμένους στη δυτική Γάζα.

Ανθρωπιστική κρίση και καταγγελίες για τις δομές βοήθειας

Η σοβαρότητα της κατάστασης δεν αποτυπώνεται μόνο στον αριθμό των θυμάτων αλλά και στον ανθρωπιστικό αποκλεισμό. Η Χαμάς, μέσω του υπουργείου Εσωτερικών, εξέδωσε αυστηρή προειδοποίηση προς τους πολίτες να μην έχουν καμία σχέση με τη λεγόμενη «Ανθρωπιστική Οργάνωση της Γάζας», την οποία κατηγορεί ότι χρηματοδοτείται και ελέγχεται από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ.

Στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για μεθοδευμένη παγίδευση του πληθυσμού μέσω των δομών βοήθειας. Όπως αναφέρεται, «η εν λόγω οργάνωση έχει μετατραπεί σε μηχανισμό θανάτου και εξευτελισμού», καθώς λειτουργεί χωρίς διεθνή εποπτεία και προσφέρει βοήθεια μέσα από στρατιωτικοποιημένα δίκτυα, που οδηγούν σε μαζικές απώλειες.

Τη σκληρή αυτή καταγγελία επανέλαβε και η Διεθνής Αμνηστία, η οποία σε νέα έκθεσή της κατηγορεί το ισραηλινο-αμερικανικό σύστημα διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας ότι αποτελεί εργαλείο συνειδητής πείνας και βασανιστικής αναμονής. Η οργάνωση καταγγέλλει ότι το δίκτυο διανομής λειτουργεί υπό την καθοδήγηση της UNRWA, αλλά με στρατιωτική επιτήρηση, παραβιάζοντας τη βασική αρχή της ουδετερότητας.

Η γενική γραμματέας της Διεθνούς Αμνηστίας, Ανιές Καλαμάρ, δήλωσε ότι «η καθημερινή αιμορραγία σε ανθρώπινες ζωές, καθώς οι απελπισμένοι Παλαιστίνιοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν βοήθεια, είναι το άμεσο αποτέλεσμα στοχευμένων επιθέσεων του Ισραήλ και της εγκληματικής αμέλειας στον σχεδιασμό του συστήματος διανομής».

Η έκθεση σημειώνει ότι η ανθρωπιστική κρίση έχει πάρει διαστάσεις λιμού, με το θανατηφόρο μείγμα πείνας και ασθενειών να σπρώχνει τον άμαχο πληθυσμό στα όριά του.

Το δίλημμα της Χαμάς και η διεθνής σκηνή

Σε αυτό το περιβάλλον διπλής πίεσης, τόσο από τον λαό της Γάζας όσο και από τις διεθνείς πρωτεύουσες, η Χαμάς καλείται να αποφασίσει αν θα αποδεχθεί την πρόταση εκεχειρίας. Η επιλογή είναι δύσκολη: από τη μία πλευρά, η αποδοχή μπορεί να οδηγήσει σε εξομάλυνση και παύση των βομβαρδισμών, από την άλλη, υπάρχει φόβος πολιτικού κόστους, σε περίπτωση που η συμφωνία δεν οδηγήσει σε πραγματικό τερματισμό της κατοχής.

Η έντονη κινητικότητα των τελευταίων ημερών υποδηλώνει ότι κάτι αλλάζει στο τοπίο.

Η Ουάσινγκτον φαίνεται διατεθειμένη να αναλάβει εγγυητικό ρόλο, εφόσον η Χαμάς δώσει το «πράσινο φως». Το κρίσιμο ερώτημα, ωστόσο, παραμένει:

Θα υπάρξει ουσιαστική ειρήνη ή ακόμη μία εύθραυστη ανακωχή που σύντομα θα καταρρεύσει;