Σχέδιο αμερικανικής έμπνευσης για τη διάσωση Νετανιάχου με στόχο εκλογές και αμνηστία

Σε μια περίοδο όπου η εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Ιράν έχει τεθεί σε ισχύ, διαμορφώνεται σταδιακά ένα πολυσύνθετο σχέδιο πολιτικής διάσωσης του Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τη συμμετοχή του Ντόναλντ Τραμπ, του Ισαάκ Χέρτσογκ και του πρώην προέδρου του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ααρών Μπαράκ. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ισραηλινών και διεθνών μέσων, η λήξη του πολέμου στη Γάζα, η εσωτερική πίεση για πρόωρες εκλογές και η δικαστική απαλλαγή του Νετανιάχου από τις υποθέσεις διαφθοράς, συγκλίνουν σε ένα στρατηγικό σχέδιο αναδιανομής εξουσίας στην περιοχή. Ο Ντόναλντ Τραμπ, μέσω δηλώσεών του, κάλεσε για προεδρική αμνηστία υπέρ του Νετανιάχου, τον οποίο αποκάλεσε «ηγέτη σε ιστορική στιγμή».

Ο πρόεδρος του Ισραήλ, Ισαάκ Χέρτσογκ, άφησε να εννοηθεί ότι μια συμβιβαστική λύση μέσω συμφωνίας ενοχής θα ήταν ενδεδειγμένη, ενώ ο Ααρών Μπαράκ φέρεται να διαδραματίζει ρόλο διαμεσολαβητή σε μυστικές συνομιλίες μεταξύ υπεράσπισης και εισαγγελίας.

Απαλλαγή με όρους και παρασκηνιακή διαπραγμάτευση

Οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη με στόχο μια συμφωνία ενοχής χωρίς πολιτικό αποκλεισμό, όπως απαιτεί η υπεράσπιση του Νετανιάχου, την ώρα που οι δικαστικοί κύκλοι επιμένουν στην ανάγκη αποχώρησής του από την πολιτική σκηνή. Η συγκυρία δεν είναι τυχαία: η στρατιωτική επιχείρηση κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος και η προσωρινή παύση πυρός στη Γάζα δημιουργούν ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για μεταβατική συνεννόηση.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Μπεν Κασπίτ, η ιδέα της αμνηστίας είχε συζητηθεί από την πρώτη επίσκεψη του Νετανιάχου στην Ουάσιγκτον, με τις πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ να αποτελούν μέρος συντονισμένου σχεδίου που στοχεύει όχι μόνο στη διακοπή των διώξεων, αλλά και στην προώθηση νέας περιφερειακής εξίσωσης στη Μέση Ανατολή.

Νίκη χωρίς πολιτικό κόστος – ήττα με κέρδη εξουσίας

Ο προσωρινός τερματισμός της σύγκρουσης με το Ιράν και οι εντυπώσεις νίκης που καλλιεργούνται στο εσωτερικό του Ισραήλ, έχουν προκαλέσει εκτίναξη της δημοτικότητας του Νετανιάχου σε ορισμένες δημοσκοπήσεις.

Όμως η παράταση του πολέμου στη Γάζα, που τείνει να εξελιχθεί σε πόλεμο φθοράς, λειτουργεί αντιστρόφως.

Αναλυτές όπως ο Κόμπι Μαρόμ και ο Ελί Φόντα θεωρούν ότι η συνέχιση της επιχείρησης στη Γάζα δεν προσφέρει στρατηγικά οφέλη, ενώ καθυστερεί και την εσωτερική πολιτική ανασύνταξη. Από την άλλη, ο Τζαμάλ Ζαχάλκα χαρακτηρίζει τα επιτεύγματα του Ισραήλ ως τακτικά και όχι στρατηγικά, υποστηρίζοντας ότι η «νίκη» που εμφανίζεται είναι τεχνητή και προϊόν επικοινωνιακής διαχείρισης.

Εκλογικός σχεδιασμός και εξάρτηση από τις ΗΠΑ

Καθώς τα βλέμματα στρέφονται στο ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών, οι αναλύσεις συγκλίνουν ότι ο Νετανιάχου δεν θα τολμήσει κάλπες χωρίς ισχυρή εικόνα νίκης και συμφωνία για δικαστική απαλλαγή.

Σύμφωνα με τον Φεράς Γιαγκί, η πιθανότητα για μερική συμφωνία κατάπαυσης πυρός στη Γάζα, σε συνεννόηση με τις ΗΠΑ, εντάσσεται σε ένα πλάνο εξασφάλισης εσωτερικής νομιμοποίησης, που θα ανοίξει τον δρόμο για εκλογές τον Μάρτιο του 2026 ή και νωρίτερα.

Οι προσδοκίες Τραμπ για ευρύτερες συμφωνίες εξομάλυνσης στην περιοχή, προϋποθέτουν διαφορετική ισραηλινή ηγεσία ή τουλάχιστον ευέλικτη κυβέρνηση.

Οι υπερδεξιοί εταίροι του Νετανιάχου, όπως ο Μπεζαλέλ Σμοτρίτς, θεωρούνται εμπόδιο στις αμερικανικές πρωτοβουλίες, με το Λικούντ να προχωρά σε πολιτικά και νομικά βήματα για τον αποκλεισμό αραβικών κομμάτων, ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες σχηματισμού δεξιάς κυβέρνησης.

Η επόμενη μέρα: διάλυση κυβέρνησης και διαπραγμάτευση με τη Χαμάς;

Το σενάριο που φαίνεται να προκρίνεται από την Ουάσιγκτον περιλαμβάνει δίμηνη ανακωχή στη Γάζα (με δυνατότητα παράτασης), διαπραγματεύσεις για τη «μετα-πολεμική» διοίκηση του θύλακα, και διάλυση του κυβερνητικού σχήματος. Ο Νετανιάχου επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει επικοινωνιακά την «ιστορική νίκη» επί του Ιράν, όμως το κρίσιμο ζητούμενο είναι να παρουσιάσει τη λήξη του πολέμου στη Γάζα ως πολιτικό και στρατιωτικό θρίαμβο.

Αν αποτύχει να το κάνει αυτό, δεν θα προχωρήσει σε εκλογές, ούτε θα διακινδυνεύσει την ακεραιότητα της κυβέρνησής του. Σε αντίθετη περίπτωση, θα επιδιώξει ολική επανεκκίνηση, με συμμαχίες στο κέντρο, ίσως ακόμη και με νέα πολιτική πλατφόρμα.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η πορεία της κυβέρνησης Νετανιάχου είναι άμεσα συνδεδεμένη με τη στρατηγική των ΗΠΑ, τις εξελίξεις στη Γάζα, και τον δικαστικό του φάκελο. Ο πόλεμος μπορεί να φαίνεται ότι τελειώνει, όμως η μάχη της εξουσίας μόλις ξεκινά.