Γάζα: 56.500 νεκροί–Οι φωνές για κατάπαυση του πυρός, ο Τραμπ και το ενδεχόμενο συμφωνίας

Στους 56.500 ανέρχονται οι νεκροί από τις ισραηλινές επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα, Κυριακή, το παλαιστινιακό υπουργείο Υγείας. Όπως επισημαίνεται, «αρκετά θύματα παραμένουν κάτω από τα ερείπια και στους δρόμους, καθώς τα σωστικά συνεργεία και τα ασθενοφόρα αδυνατούν να προσεγγίσουν».

Από τις 7 Οκτωβρίου 2023 μέχρι σήμερα, τουλάχιστον 56.500 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί και 133.419 έχουν τραυματιστεί, ενώ μόνο το τελευταίο 24ωρο περισσότεροι από 85 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 365 τραυματίστηκαν.

Μέσα σε αυτό το τοπίο της ωμής βίας και της ολοκληρωτικής ανθρωπιστικής καταστροφής, ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, επανήλθε δημόσια με προβλέψεις για συμφωνία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για την απελευθέρωση των ομήρων. «Είναι μια τρομερή κατάσταση στη Γάζα», δήλωσε την Παρασκευή. «Νομίζω ότι είμαστε κοντά… Πιστεύουμε ότι μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα έχουμε κατάπαυση του πυρός». Παρότι οι ΗΠΑ δεν εμπλέκονται επίσημα, πρόσθεσε, «στην πράξη είμαστε μέσα. Άνθρωποι πεθαίνουν».

Παρά τον τόνο αισιοδοξίας, δεν είναι σαφές αν οι δηλώσεις του βασίζονται σε πραγματικές διαπραγματευτικές εξελίξεις ή αν πρόκειται για προσωπικές εκτιμήσεις. Η αμερικανική πολιτική πίεση παραμένει, πάντως, καθοριστική, καθώς τόσο οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ όσο και ο στρατηγικός σχεδιασμός δείχνουν να συγκλίνουν στην ανάγκη για έναν τερματισμό του πολέμου μέσω συνολικής συμφωνίας, που θα περιλαμβάνει και την επιστροφή των ομήρων.

Εκστρατεία με φόντο τα ερείπια – Από το Ιράν στη Γάζα

Η εικόνα παραμένει τραγική. Παιδιά παίζουν δίπλα στα κατεστραμμένα σπίτια στην Τζαμπαλίγια της βόρειας Γάζας, ενώ οι βομβαρδισμοί συνεχίζονται. Την ίδια ώρα, ο Τραμπ, έχοντας ήδη δώσει «πράσινο φως» στον Νετανιάχου για την επίθεση στο Ιράν στις 13 Ιουνίου, με τις ΗΠΑ να συμμετέχουν στις 22 του μήνα στο χτύπημα στην εγκατάσταση του Φορντό, εμφανίζεται τώρα ως εγγυητής μιας κατάπαυσης του πυρός. Την Πέμπτη, με ανάρτησή του, παρενέβη άμεσα στο νομικό σύστημα του Ισραήλ, ζητώντας την ακύρωση της δίκης του Νετανιάχου και υποσχόμενος ότι οι ΗΠΑ θα τον «σώσουν», όπως «έσωσαν και το Ισραήλ».

Η πίεση της Ουάσινγκτον για συμφωνία ευθυγραμμίζεται και με τη στάση της ηγεσίας των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων. Ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, Εγιάλ Ζαμίρ, βρέθηκε την Παρασκευή στη Γάζα, όπου επισκέφθηκε στρατεύματα και δήλωσε ότι ο στρατός πλησιάζει στην ολοκλήρωση των στόχων του για την παρούσα φάση της επιχείρησης. «Το Ιράν υπέστη ισχυρό πλήγμα και αυτό μπορεί να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων μας και στη Γάζα», σημείωσε.

Η τοποθέτησή του ερμηνεύεται ως σαφής ένδειξη ότι αυξάνονται εντός της στρατιωτικής ηγεσίας οι φωνές που ζητούν άμεσο τερματισμό της επιχείρησης, μέσω μιας συνολικής συμφωνίας. Οι επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού –με αργή πρόοδο, κατεδάφιση κτιρίων, επιθέσεις σε μικρές ομάδες μαχητών και καθημερινές δολοφονίες κοντά σε σημεία διανομής τροφίμων– δεν φαίνεται να εξυπηρετούν πλέον τον στρατηγικό στόχο του Ισραήλ.

Η υπόθεση των ομήρων και το «παιχνίδι εξουσίας»

Παρότι η επιτυχία της επιχείρησης στο Ιράν δεν σχετίζεται άμεσα με τη Γάζα, ο στρατός τη χρησιμοποιεί πλέον ως εργαλείο πίεσης για μια συμφωνία ανταλλαγής ομήρων. Ο Ζαμίρ, που δεν έχει συνδεθεί με τις αποτυχίες του στρατού στις σφαγές της 7ης Οκτωβρίου, θεωρείται πιο ανεξάρτητη φωνή εντός της στρατιωτικής ηγεσίας – και ίσως πιο ειλικρινής στην επιδίωξη πολιτικής λύσης.

Ο Νετανιάχου από την πλευρά του φέρεται να προσπαθεί να κερδίσει χρόνο. Σύμφωνα με δημοσίευμα των Times of Israel, ο στενός του συνεργάτης Νάθαν Εσέλ δήλωσε πως «μέχρι τις εκλογές όλοι θα έχουν ξεχάσει την 7η Οκτωβρίου». Μια άποψη που δεν φαίνεται να ευσταθεί. Η μνήμη της σφαγής –και ο ρόλος του Νετανιάχου σε αυτή– δύσκολα θα σβηστεί.

Όλες οι εξελίξεις δείχνουν ότι η υπόθεση των ομήρων και μια πιθανή εκεχειρία θα «κλείσουν» μεταξύ Τραμπ και Νετανιάχου, χωρίς θεσμική εμπλοκή των επαγγελματιών της διπλωματίας ή της άμυνας. Ακόμα και η ειδική μονάδα ομήρων και αγνοουμένων των IDF φέρεται να έχει τεθεί στο περιθώριο.

Ένταση και στη Δυτική Όχθη – Η απειλή της εσωτερικής υπονόμευσης

Την Πέμπτη σημειώθηκε μια ακόμη σοβαρή επίθεση από εξτρεμιστές Εβραίους εποίκους στο παλαιστινιακό χωριό Μαλίκ, κοντά στη Ραμάλα – η δεύτερη μέσα σε μία εβδομάδα. Αυτή τη φορά υπήρξε άμεση σύγκρουση με τάγμα εφέδρων του ισραηλινού στρατού, με τον διοικητή και αρκετούς στρατιώτες να δέχονται επίθεση, ξυλοδαρμούς και λιθοβολισμούς.

Ο Ζαμίρ και ο υπουργός Άμυνας, Ισραέλ Κατζ, καταδίκασαν δημόσια το περιστατικό. Ωστόσο, οι δηλώσεις τους θεωρούνται κενές περιεχομένου όσο η ίδια η κυβέρνηση περιλαμβάνει εκπροσώπους των λεγόμενων «παιδιών των λόφων» – του πολιτικού βραχίονα των πιο ακραίων εποίκων, που στηρίζουν τη βία και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πολιτική του Ισραήλ τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη.

Αξίζει να σημειωθεί πως τον περασμένο Νοέμβριο, ο ίδιος ο Κατζ ήταν εκείνος που ακύρωσε όλες τις διοικητικές κρατήσεις –χωρίς δίκη– για Εβραίους εποίκους. Έτσι, μετά το αρχικό σοκ των επιθέσεων, οι ταραχοποιοί αναμένεται να επιστρέψουν σύντομα στις συνήθεις πρακτικές τους. Εάν υπάρξει τελικά συμφωνία για τη Γάζα, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επιχειρήσουν να την υπονομεύσουν μέσω νέας, στοχευμένης κλιμάκωσης στη Δυτική Όχθη.