Ρεπορτάζ libre: Διαβάζοντας πίσω από την έρευνα της ΕΛΣΑΤ για την εργασία-Τα ανησυχητικά σημάδια

Από την έρευνα για την κατάσταση του εργατικού δυναμικού κατά το πρώτο τρίμηνο του 2025 οι περισσότεροι, προφανώς, θα συγκρατήσουν το νούμερο που έχει να κάνει με την ανεργία. Αυτό κυμαίνεται στο 10,4% και όπως χαρακτηριστικά τονίζει η ΕΛΣΤΑΤ είναι ελαφρώς αυξημένο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και κατά πολύ μειωμένο σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του περσινού έτους.

Νίκος Γιαννόπουλος

Αν μείνουμε σ’ αυτό το νούμερο και μόνο, θα καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι όλα πάνε καλά. Ωστόσο, μία προσεκτικότερη παρατήρηση στα δεδομένα της έρευνας καταδεικνύει προβλήματα και αντιφάσεις που σαφώς θα πρέπει να προσεχθούν τα επόμενα χρόνια έτσι ώστε η ανεργία να συνεχίσει να μειώνεται.

Παράλληλα, αυτά τα προβλήματα και αντιφάσεις χτυπούν καμπανάκια κινδύνου αφού υπενθυμίζουν, εκτός των άλλων, ότι ο πληθυσμός της χώρας γερνάει έτος με το έτος, γεγονός που φυσικά δεν είναι δυνατόν να μην έχει αντίκτυπο στην αγορά εργασίας.

• Είναι χαρακτηριστικό εδώ ότι, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, τα άτομα εκτός του εργατικού δυναμικού κάτω των 75 ετών, ανήλθαν σε 3.065.957. Ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 0,5% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αυξήθηκε κατά 0,6% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους.

Επίσης, το σύνολο του πληθυσμού που δεν συμπεριλαμβάνεται στο εργατικό δυναμικό (άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία) είναι πλέον 4.301.807 κάτι που σημαίνει ότι είναι περισσότερα από τα άτομα που εργάζονται (και ανέρχονται στα 4.216.757). Πάντα υπό τον αστερίσκο ότι άτομα από την πρώτη ομάδα μπορεί να εργάζονται χωρίς αυτή η δραστηριότητά τους να καταγράφεται επισήμως (“μαύρη” εργασία κτλ)

Στα ειδικότερα στοιχεία φαίνεται για μία ακόμη φορά ότι στις γυναίκες η ανεργία είναι σαφώς μεγαλύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη που αφορά τους άνδρες. Η ανεργία των γυναικών ανέρχεται στο 12,9% ενώ αυτή την ανδρών μόλις στο 8,3%.

Η ανεργία επίσης “χτυπάει” και τους νέους. Στην ηλιακή κατηγορία από 20 μέχρι 29 ετών το συνολικό ποσοστό της ανεργίας αθροίζεται σχεδόν στο 40%, ποσοστό που ανεβαίνει σαφώς αν προσθέσουμε σ’ αυτό τους 18άρηδες και τους 19άρηδες. Στις ηλικίες, αντίθετα, από 45 μέχρι 64 ετών τα ποσοστά ανεργίας παραμένουν σε μονοψήφια νούμερα και συκγεκριμένα στο 7,3%.

Περισσότερο “προστατευμένοι” από την ανεργία, ως προς το εκπαιδευτικό επίπεδο του πληθυσμού, μοιάζουν να είναι οι πτυχιούχοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι παρουσιάζουν ποσοστό ανεργίας μόλις 6,6%. Τα αντίστοιχα ποσοστά για τους αποφοίτους Λυκείου αλλά και σχολών μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι σαφώς πιο μεγάλα και φτάνουν το 12,1 και 13,5% αντίστοιχα.

Συνολικά, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας παρατηρούνται στις γυναίκες, στα άτομα ηλικίας έως 15-19 ετών, στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων και στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει έως λίγες τάξεις Δημοτικού.

Αντιθέτως, το μεγαλύτερο ποσοστό εργατικού δυναμικού παρατηρείται στους άνδρες, στα άτομα ηλικίας 30-44 ετών,στην Περιφέρεια Αττικής, στα άτομα που έχουν ολοκληρώσει τριτοβάθμια εκπαίδευση και στα άτομα ξένης ιθαγένειας.

Μειώνονται οι αυτοαπασχολούμενοι

Αυτό που γίνεται σαφές και ξεκάθαρο στην έρευνα είναι η μείωση του αριθμού των αυταποασχολούμενων (που σημαίνει πρακτικά μείωση των πολύ μικρών επιχειρήσεων)

Οι αυτοαπασχολούμενοι χωρίς προσωπικό ανέρχονται πλέον σε 784.00 άτομα, αριθμός που είναι μειωμένος κατά 6,9% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο αλλά και 8,7% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο πέρυσι.

Πτώση καταγράφουν και οι απασχολούμενοι με προσωπικό, αλλά τα ποσοστά της μείωσης καταγράφονται σαφώς μικρότερα (1% και 0,2% αντίστοιχα).

Επιπλέον λιγοστεύουν ραγδαία όσοι δηλώνουν βοηθοί σε οικογενειακή επιχείρηση. Σ’ αυτήν την εργασιακή κατηγορία η πτώση σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο είναι 19,5% και σε σχέση με πέρυσι 23,2%.

Αντιθέτως, αυξάνονται οι μισθωτοί οι οποίοι καταμετρούνται πλέον πάνω από 3.000.000. Σε σχέση με πέρυσι ειδικά η άνοδος του ποσοστό τους είναι αξιοσημείωτη (5,4%).

Τέλος, τα επαγγέλματα που συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ποσοστό των απασχολουμένων είναι οι επαγγελματίες (23,8%) και οι απασχολούμενοι στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές (22,0%). Σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, αύξηση παρατηρείται στους τεχνικούς και ασκούντες συναφή επαγγέλματα (4,2%) και στους επαγγελματίες (2,9%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στους ειδικευμένους γεωργούς, κτηνοτρόφους, δασοκόμους και αλιείς (-8,2%).

Σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, η μεγαλύτερη αύξηση παρατηρείται στους επαγγελματίες (8,7%) ενώ η μεγαλύτερη μείωση παρατηρείται στους ειδικευμένους γεωργούς, κτηνοτρόφους, δασοκόμους και αλιείς.

Τουτέστιν, ολοένα και λιγότεροι πλέον προτιμούν τον πρωτογενή τομέα για απασχόληση με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την οικονομία της χώρας και τα θεμέλια στα οποία στηρίζεται.