Γεραπετρίτης-Αμπντελάτι: Παρατεταμένες συνομιλίες για τη Μονή Σινά- “Αγκάθι” το ιδιοκτησιακό καθεστώς

Μπορεί η Ελλάδα και η Αίγυπτος να επιβεβαίωσαν κατά τη χθεσινή συνάντηση των δύο υπουργών Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη και  Μπάντρ Αμπντελάτι τη διάθεσή τους να συνεχίσουν να κινούνται στην κατεύθυνση αναζήτησης συμφωνίας στο ζήτημα που έχει ανακύψει μετά τη δικαστική απόφαση για την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά, τα ερωτηματικά ωστόσο παραμένουν σε σχέση με το ιδιοκτησιακό, το οποίο θα συζητηθεί σε επόμενη φάση.

Απόστολος Χονδρόπουλος

Η χθεσινή συνάντηση των δύο υπουργών ΥΠΕΞ σηματοδότησε επί της ουσίας την αφετηρία της συζήτησης ανάμεσα στις δύο χώρες, η οποία θα συνεχιστεί, όπως καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να υπάρξει τις αμέσως επόμενες ημέρες περαιτέρω συνεργασία.

Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα χαρακτηρίζει “παραγωγική” τη χθεσινή συνάντηση και μεταξύ άλλων επισημαίνει από την πλευρά της το γεγονός ότι στην διάρκειά της επιβεβαιώθηκε και η βαθιά στρατηγική σχέση Ελλάδας και Αιγύπτου.

Αυτή συνιστά άλλωστε και το υπόβαθρο πάνω στο οποίο ευελπιστεί η χώρα μας να στηριχθεί  η προσπάθεια για ολοκλήρωση της συμφωνίας στην βάση πάντα της τήρησης των συμφωνηθέντων, την υπαναχώρηση από τα οποία σηματοδότησε η πρόσφατη δικαστική απόφαση της Αιγύπτου.

Η ελληνική πλευρά έθεσε κατά την χθεσινή συνάντηση ιδίως τη θρησκευτική, πολιτισμική και διεθνή διάσταση του μνημείου παγκόσμιας κληρονομιάς και ζήτησε να προστατευθεί το status quo του ιστορικού μοναστηριού, να διασφαλιστεί η νομική προσωπικότητα και η συνέχειά του, ενώ η αιγυπτιακή πλευρά διαβεβαίωσε για την πρόθεσή της να παραμείνει αναλλοίωτος ο λατρευτικός και ελληνορθόδοξος χαρακτήρας της Μονής.

Ειδικότερα η ελληνική αντιπροσωπεία, σύμφωνα με πληροφορίες, επικεντρώθηκε στις επισημάνσεις της στη μοναδική αξία της μονής ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, για να υπογραμμίσει τις ιδιαίτερες παραμέτρους του διεθνούς δικαίου και της σημασίας που έχει να διατηρηθεί το status quo της Μονής Σινά, η οποία αποτελεί αναγνωρισμένο από την UNESCO μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς. Φαίνεται, πάντως, ότι υπάρχουν δύο προσεγγίσεις.

Από την αιγυπτιακή πλευρά αναλύθηκαν τα δεδομένα που ανακύπτουν μετά τη δικαστική απόφαση, η οποία επηρεάζει τις νομικές πτυχές οποιασδήποτε νέας συμφωνίας. Επαναβεβαιώθηκε, βεβαίως, η βούληση της αιγυπτιακής προεδρίας και της αιγυπτιακής κυβέρνησης για διαφύλαξη του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της μονής και για ανεμπόδιστη άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων.

Να σημειωθεί, ωστόσο, ότι αυτό δεν ήταν το επίδικο στις μέχρι τώρα διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, οι οποίες είχαν αντικείμενο τη διευθέτηση των προβλημάτων που προέκυψαν από την έγερση αμφισβητήσεων επί των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων της μονής στις κτιριακές εγκαταστάσεις της και σε κτήματα πέριξ αυτής. Η σημασία διατήρησης των ιδιοκτησιών της μονής επισημάνθηκε από ελληνικής πλευράς.

Ενδεικτική του κλίματος που διαμορφώνεται μετά την συνάντηση ήταν η δήλωση του Γιώργου Γεραπετρίτη ότι «συμφωνήσαμε το αμέσως επόμενο διάστημα να εργαστούμε προς την κατεύθυνση της κατοχύρωσης των δικαιωμάτων της Μονής, καθώς επίσης και της νομικής της μορφής και προσωπικότητας”.

Σύμφωνα με τον Έλληνα ΥΠΕΞ, η πρόθεση της Αιγύπτου και της Ελλάδας είναι να προχωρήσουμε με βάση τη μακραίωνη παράδοση και το ήδη διαμορφωμένο,status μίας εμβληματικής Μονής για τον ελληνορθόδοξο λατρευτικό χαρακτήρα της”.

Η Ελλάδα επαναλαμβάνει σε όλους τους τόνους ότι υποστηρίζει το από αιώνων διαμορφωθέν πάγιο καθεστώς της Μονής και δηλώνει αποφασισμένη να επιδιώξει την ολοκλήρωση της συμφωνίας με την αιγυπτιακή πλευρά  στην βάση όλων όσων συζητήθηκαν  και ανακοινώθηκαν στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, στις αρχές Μαίου. Αυτά άλλωστε συνιστούν και τις «κόκκινες γραμμές» της χώρας μας, όπως έχει δηλώσει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Η χθεσινή συνάντηση και η προοπτική συνέχισης των διαβουλεύσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές δείχνουν ότι η επίσκεψη της ελληνικής αντιπροσωπείας στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα αποτελεί μάλλον την έναρξη ενός νέου κύκλου συζητήσεων και διαπραγματεύσεων, παρά μια κίνηση για την άμεση και οριστική διευθέτηση του ζητήματος.

Πηγές κοντά στη Μονή Σινά θεωρούν ότι οι εξελίξεις συνηγορούν σε μια παράταση της εκκρεμότητας, η οποία πιθανότατα έχει πρώτο στόχο να φύγει το θέμα από την πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και να ελαττωθεί η πίεση που αυτή τη στιγμή ασκείται για την επίλυσή του. Μάλιστα, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι η σύνθεση της αιγυπτιακής αντιπροσωπείας και η επιλογή να συμμετέχουν σε αυτή αρκετά στελέχη με νομικό υπόβαθρο καθιστά σαφές ότι η όποια συζήτηση γίνεται εξελίσσεται πλέον πάνω σε νέα δεδομένα που έχει διαμορφώσει η δικαστική απόφαση. Υπό αυτή την έννοια ενισχύεται η πεποίθηση ότι η καθυστέρηση στην υπογραφή της συμφωνίας που είχε επιτευχθεί, κάθε άλλο παρά τυχαία ήταν.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη από την πλευρά της μονής και με πιθανό το ενδεχόμενο μιας νέας παρατεταμένης εκκρεμότητας, η οποία απειλεί να διαμορφώσει τετελεσμένα επί των διεκδικήσεων που είχαν εγερθεί και για τις οποίες πλέον υπάρχει δικαστική απόφαση, εξετάζονται όλες οι δυνατότητες και οι εναλλακτικές, με πρώτη την προσπάθεια διεθνοποίησης του ζητήματος, αλλά και την προσφυγή σε διεθνείς οργανισμούς και όργανα της Ε.Ε., με αιτήματα που θα μπορούσαν να φτάσουν και μέχρι τη διακοπή χρηματοδότησης προς την Αίγυπτο για ανθρωπιστικές και πολιτιστικές δράσεις.

Αντιδράσεις της αντιπολίτευσης

Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Ν. Ανδρουλάκης, ο οποίος προγραμμάτισε επίσκεψη στην Αλεξάνδρεια, στο Κάιρο και συναντήσεις με τον Πατριάρχη Θεόδωρο, τον Αρχιεπίσκοπο Σινά και τους εκπροσώπους της μονής, δήλωσε μεταξύ άλλων: «Υπάρχει πρόβλημα και έπρεπε να το αντιμετωπίσει η κυβέρνηση σε πρότερο χρόνο».

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος, με επιστολή του στον πρόεδρο της Βουλής Νικ. Κακλαμάνη, ζήτησε την «άμεση συγκρότηση διακομματικής κοινοβουλευτικής αποστολής στην Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης».

Ο πρόεδρος της Ελλ. Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος υποστήριξε: «Αν αμφισβητείς τα χρυσόβουλα, είτε είναι ακόμη και τα κιτάπια τα οθωμανικά ότι είναι προστατευόμενο μέρος το Σινά, τότε σημαίνει ότι αμφισβητείς τα πάντα».

Από πλευράς του ΚΚΕ ο κ. Ν. Καραθανασόπουλος δήλωσε: «Η υπόθεση της Μονής του Σινά θυσιάζεται στον βωμό των τεράστιων επιχειρηματικών συμφερόντων που υπάρχουν».

Ο πρόεδρος της Νίκης Δημ. Νατσιός, μεταξύ άλλων, είπε: «Το ελληνικό κράτος είναι απόν και εδώ από την προσπάθεια διαφύλαξης της μοναδικής μας πολιτιστικής ελληνορθόδοξης κληρονομιάς. Ο κ. Γεραπετρίτης είναι ο υπουργός-κερκόπορτα για τα εθνικά μας θέματα, άγευστος του μεγαλείου της Ορθοδοξίας».

Από την Πλεύση Ελευθερίας, ο κ. Αλ. Καζαμίας σημείωσε: «Ανησυχούμε ότι ο τρόπος με τον οποίο η ελληνική κυβέρνηση έχει διαχειριστεί την υπόθεση είναι μάλλον αποτυχής».