Ρεπορτάζ libre: Γιατί το σκληρό νομοσχέδιο για τη μετανάστευση μπορεί να προκαλέσει πολλαπλό αδιέξοδο  

To επικείμενο νομοσχέδιο Βορίδη για τη μετανάστευση υπό τον αθώο, φαινομενικά, τίτλο “Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών” αναμένεται να προκαλέσει θύελλα διαμαρτυρίων ως προς τη λογική που διέπει τις διατάξεις του και ως προς το αν αυτές οι διατάξεις είναι τελικά εφαρμόσιμες. Ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου φαίνεται ότι έχει εκπονήσει έναν νόμο ιδιαίτερα σκληρό, που απηχεί μεγάλο μέρος των δικών του, εκφρασμένων εδώ και πολλά χρόνια, ιδεολογικών του απόψεων αλλά και την εν γένει πολιτική της κυβέρνησης η οποία υιοθετεί μία ολοένα και πιο σκληρή γραμμή στα ζητήματα μετανάστευσης για να περιορίσει τις δημοσκοπικές απώλειές της στα δεξιά της.

Πρακτικά, το μήνυμα που θα δοθεί με το εν λόγω νομοθέτημα είναι ότι η Ελλάδα δεν επιθυμεί μετανάστες και ότι αυτοί που βρίσκονται ήδη εδώ χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα θα λογίζονται ως εν δυνάμει εγκληματίες και θα έχουν την ανάλογη κρατική αντιμετώπιση.

Υπερβολή; Καθόλου αν σκεφτεί κανείς ότι το νομοσχέδιο φέρεται να προβλέπει “φυλάκιση (σε φυλακές και όχι διοικητική κράτηση σε προαναχωρησιακά κέντρα) επί τουλάχιστον τρία έτη και πρόστιμο 10.000 ευρώ, χωρίς αναστολή, και χωρίς δυνατότητα μετατροπής της ποινής, σε πολίτη τρίτης χώρας παραμένει στην Ελλάδα μετά την απόρριψη του αιτήματος ασύλου σε δεύτερο βαθμό” αλλά και “παράταση του ανώτατου ορίου διοικητικής κράτησης από 18 μήνες σε 24”.

Νομική πηγή που γνωρίζει το θέμα εις βάθος τόνισε στο Libre ότι η παράταση του ορίου διοικητικής κράτησης στους 24 μήνες είναι παράνομη με ότι αυτό συνεπάγεται για την τύχη του μέτρου.

Η αυστηρότητα όμως δεν εξαντλείται μόνο σ’ αυτές τις διατάξεις. Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου προσανατολίζεται στην κατάργηση του δικαιώματος έκδοσης άδειας διαμονής μετά την πάροδο 7ετίας από την είσοδο χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα.

Πρόκειται, όπως τονίζει η ίδια πηγή για “ιδιαίτερα αρνητική εξέλιξη” η οποία μπορεί να αφορά ανθρώπους που, αν και δεν διαθέτουν έγγραφα, έχουν στήσει τη ζωή τους στη χώρα, προσφέρουν στην οικονομία της (σε κλάδους, μάλιστα, στους οποίους δεν υπάρχουν πολλά εργατικά χέρια) και αισθάνονται ενσωματωμένα, όσο είναι δυνατόν, μέλη των τοπικών κοινωνιών.

• Ακόμα και η μείωση στο χρονικό όριο για οικειοθελή απέλαση είναι μέτρο που δύσκολα μπορεί να εφαρμοστεί και αυτό ο κρατικός μηχανισμός θα το βρει μπροστά του αν το νομοσχέδιο γίνει νόμος του κράτους.

Η μάχη που θα δοθεί το αμέσως προσεχές διάστημα (μέχρι τα τέλη του Ιούνη το νομοθέτημα θα εισαχθεί στη Βουλή για ψήφιση) θα έχει δύο πτυχές, την πολιτική-ιδεολογική και την καθαρά νομική.

Ως προς την πρώτη, ο Υπουργός φρόντισε να ανοίξει ήδη τα χαρτιά του σε τηλεοπτικές συνεντεύξεις του την περασμένη εβδομάδα. Οταν ισχυρίζεται ότι η οικονομική ανάγκη δεν μπορεί να αποτελεί αιτία νόμιμης μετανάστευσης, καταλαβαίνει κανείς ότι είναι έτοιμος να υιοθετήσει ακόμα και πιο ακραία επιχειρήματα, που ίσως τον φέρνουν κοντά σε ότι ισχυρίζεται ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Προφανώς απόψεις σαν και αυτές θα είναι δύσκολα υπερασπίσιμες γενικά από την κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό αλλά ο Βορίδης έχει αποδείξει και άλλες φορές στο παρελθόν ότι ξέρει να ελίσσεται.

Ως προς τη νομική διάσταση Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και άλλες συλλογικότητες πολιτών ετοιμάζονται να ρίξουν στη μάχη όλα τα νομικά τους όπλα έτσι ώστε να καταδείξουν το αδιέξοδο του πράγματος. Η διαβούλευση του νομοσχεδίου θα αποτελέσει μία πρώτης τάξεως ευκαιρία να αναδειχθούν τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς και να “φωτιστούν” όσο το δυνατόν περισσότεροι οι προβληματικές διατάξεις και η συμμόρφωσή τους με το ελληνικό και ευρωπαϊκό διεθνές πλαίσιο.

Την ίδια ώρα στις τάξεις όσων μεταναστών βρίσκονται στη χώρα και δεν έχουν εξασφαλίσει νομιμοποιητικά έγγραφα επικρατεί αναστάτωση. Οπως θα θυμάστε το Libre είχε πληροφορήσει για οικογένεια Σύρων (δύο γονείς με τρία ανήλικα παιδιά) με δεύτερη απορριπτική η οποία εκδιώχθηκε από τη δομή της Ριτσώνας και επιχείρησε να βρει προσωρινό κατάλυμα σ’ αυτή του Σχιστού. Αυτό όμως δεν κατέστη δυνατό με αποτέλεσμα εδώ και μία εβδομάδα η οικογένεια να παραμένει άφαντη! Κανείς δεν γνωρίζει που τελικά έχουν πάει αυτοί οι άνθρωποι.

Σε περίπτωση ψήφισης του νομοσχεδίου με τις δρακόντειες διατάξεις που περιγράφηκαν πιο πάνω, η ανασφάλεια θα μετατραπεί σε αγωνία και πανικό αφού οι άνθρωποι, υπό προϋποθέσεις, θα απειλούνται με σύλληψη, φυλάκιση και εξοντωτικά, για το οικονομικό τους στάτους, πρόστιμα.
Φαινόμενα όπως αυτό της οικογένειας Σύρων, ανθρώπων δηλαδή που ουσιαστικά θα κρύβονται ανά την επικράτεια για να μην φυλακιστούν  δεν αποκλείεται να πολλαπλασιαστούν.

Ολα αυτά λαμβάνουν χώρα στην Ελλάδα που αντιμετωπίζει οξύ δημογραφικό πρόβλημα, το οποίο, όπως έχουν επισημάνει οι ειδικοί, δεν μπορεί να λυθεί με πολιτικές που απλώς θα διευκολύνουν τις γεννήσεις. Είναι σαφές ότι η χώρα δεν χρειάζεται απλώς εργατικά χέρια, αλλά πληθυσμό που θα ριζώσει και θα ενσωματωθεί στην κοινωνία της, ανθρώπους που θα δουν στην Ελλάδα την επιλογή μίας μόνιμης δεύτερης πατρίδας γι’ αυτούς και τα παιδιά τους (στα πρότυπα των αλβανικών πληθυσμών που ζουν στην Ελλάδα τα τελευταία 35 χρόνια).

Φαίνεται όμως ότι η λογική του νομοσχεδίου απέχει παρασάγγας από αυτήν την ανάγκη.