ΟΠΕΚΕΠΕ: Τι βρήκε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία στους ελέγχους- Πώς έγινε η απάτη

Στο επίκεντρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) βρίσκονται πλέον όχι μόνο οι απάτες με τις επιδοτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ (Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων), αλλά και η παράνομη υφαρπαγή κρατικής γης μέσω αυτών. Συγκεκριμένα, άτομα που, εδώ και χρόνια, έχουν υποβάλει ψευδείς δηλώσεις για καλλιέργειες και έχουν λάβει επιδοτήσεις με την έγκριση της ΕΕ, διεκδικούν πλέον αυτές τις εκτάσεις, οι οποίες σε πολλές περιπτώσεις ανήκουν στο δημόσιο.

Πέρα από τις παλιές καταγγελίες σχετικά με επιδοτήσεις για ανύπαρκτες καλλιέργειες που σχετίζονται με τον αμαρτωλό ΟΠΕΚΕΠΕ, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία εξετάζει πληθώρα νέων καταγγελιών που έχουν κατατεθεί μεταξύ 2019 και 2024. Η έρευνα της EPPO έχει ήδη διαρκέσει αρκετούς μήνες και χθες μετατράπηκε σε επιτόπια έρευνα, με κατασχέσεις υπολογιστών στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ στην Αθήνα και την Κρήτη.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει στη διάθεσή της τεχνολογικά μέσα, όπως αλγόριθμους και αναλύσεις δεδομένων μεγάλης κλίμακας, που της επιτρέπουν να συγκρίνει τις δηλωμένες εκτάσεις και καλλιέργειες με τις πραγματικές, αποκαλύπτοντας τυχόν αποκλίσεις.

Τα αποτελέσματα αυτών των αναλύσεων θα επιτρέψουν στην EPPO να προχωρήσει σε στοχευμένες έρευνες. Για παράδειγμα, αν αποδειχθεί ότι 100.000 στρέμματα είναι εικονικά, θα εξεταστούν τα επιμέρους ΑΦΜ που τα έχουν δηλώσει. Η επιβεβαίωση τέτοιων αποκλίσεων θα αποκαλύψει και το μέγεθος της απάτης.

Παράλληλα, η EPPO χειρίζεται και πολλές νέες δικογραφίες πέρα από αυτές που ήρθαν στο φως από την πρώην Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Εσωτερικού Ελέγχου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Παρασκευή Τυχεροπούλου. Η υπάλληλος αυτή αποκάλυψε το σκάνδαλο με τις αγροτικές επιδοτήσεις και τιμωρήθηκε με τρία πειθαρχικά και την αναστολή της απόσπασής της στο Γραφείο των Εντεταλμένων Ευρωπαίων Εισαγγελέων.

Το σκάνδαλο με τα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ)

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μέρος της έρευνας που αφορά στα Κέντρα Υποβολής Δηλώσεων (ΚΥΔ), αφού φαίνεται ότι επιτήδειοι είχαν διασυνδέσεις και εξασφάλιζαν στοιχεία μέσα από τα κέντρα.

Για την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, το θέμα δεν είναι μία ακόμα απάτη κατάχρησης ευρωπαϊκών κονδυλίων, αλλά ένα μεγάλο σκάνδαλο που έχει δύο σοβαρές επιπτώσεις για την Ελλάδα και την ΕΕ:

Πρώτον, αφαιρεί εισόδημα από τους αγρότες, γιατί αυτό διοχετεύεται στους επιτηδείους με τις πλαστές δηλώσεις. Δεύτερον και πολύ βασικό: Οι συγκεκριμένοι απατεώνες, έχοντας κάνει επανειλημμένες δηλώσεις ψεύτικων καλλιεργειών και έχοντας πάρει επιδοτήσεις με την πιστοποίηση της ΕΕ, διεκδικούν πλέον αυτές τις εκτάσεις οι οποίες, στις περισσότερες περιπτώσεις, είναι κρατικές.

Υπάρχει δηλαδή απώλεια κρατικής γης, την οποία εμφανίζουν ως δική τους επειδή πήραν επιδοτήσεις μέσω ψεύτικων δηλώσεων.

Περαιτέρω, η ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα το πρωί η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία αναφέρει τα εξής:

«Από χθες μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) στην Αθήνα (Ελλάδα) διεξήγαγε έρευνες στο πλαίσιο συνεχιζόμενης έρευνας για φερόμενο οργανωμένο σχέδιο απάτης που αφορά γεωργικά ταμεία και διαφθορά στην οποία εμπλέκονται δημόσιοι υπάλληλοι του Ελληνικού Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ).

Μεταξύ 2019 και 2022, σημαντικός αριθμός ατόμων παρουσιάστηκαν ως νέοι ή νέοι αγρότες και έλαβαν δικαιώματα ενίσχυσης από το εθνικό απόθεμα, το οποίο χρηματοδοτείται από την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), βάσει ψευδών δηλώσεων.

Αυτές περιλάμβαναν ψευδείς δηλώσεις σχετικά με την ιδιοκτησία ή τη μίσθωση βοσκοτόπων που ήταν επιλέξιμοι για επιδοτήσεις, δίνοντας την ψευδή εντύπωση ενεργών γεωργικών δραστηριοτήτων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα δηλωθέντα βοσκοτόπια ήταν στην πραγματικότητα δημόσιες εκτάσεις, οι οποίες προηγουμένως είχαν διατεθεί μόνο για χρήση από κτηνοτρόφους που δεν διέθεταν ιδιωτική γεωργική γη. Αυτά τα βοσκοτόπια βρίσκονταν συχνά μακριά από τον πραγματικό τόπο κατοικίας των ατόμων που ισχυρίζονταν ότι τα κατείχαν ή τα μισθώνουν.

Τα επόμενα χρόνια, έως το 2024, τα ίδια άτομα συνέχισαν να υποβάλλουν ψευδείς δηλώσεις ζώων, επιτρέποντάς τους να τους παραχωρηθούν δημόσιοι βοσκότοποι, οι οποίοι στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν για την ενεργοποίηση και διατήρηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης που τους παρείχαν.

Μια τέτοια παράνομη πρακτική ενδέχεται να έχει οργανωθεί συστηματικά με τη συμμετοχή μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και υπαλλήλων του Ελληνικού Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ)».

Τσιάρας: Αποφασισμένοι να χυθεί άπλετο φως

Αποφασισμένος να μην υπάρξει καμία ανοχή σε φαινόμενα κακοδιαχείρισης στον ΟΠΕΚΕΠΕ, ούτε συγκάλυψη υπευθύνων, όποιοι κι αν είναι υπεύθυνοι, δήλωσε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας, σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ και τους δημοσιογράφους, Βασίλη Χιώτη και Νότη Παπαδόπουλο.

Ο κ. Τσιάρας επισήμανε ότι το επίμαχο ζήτημα έρχεται από το παρελθόν, τονίζοντας όμως ότι η ανάγκη κάθαρσης στον ΟΠΕΚΕΠΕ είχε αναγνωριστεί από την πρώτη ημέρα ανάληψης των καθηκόντων του: «Το πρώτο στοίχημα που έθεσα, και το είπα δημόσια, ήταν να εξυγιανθεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ. Να γίνει ένας διαφανής, αξιόπιστος οργανισμός που θα διαχειρίζεται με απόλυτη δικαιοσύνη τους ευρωπαϊκούς πόρους. Και για αυτό προχωρήσαμε σε αλλαγή διοίκησης, με σκοπό να φέρουμε πρόσωπα που διαθέτουν θεσμικό βάρος και ανεπίληπτο κύρος – ακόμη και πρώην δικαστικό λειτουργό».

Σημείωσε μάλιστα ότι η προηγούμενη διοίκηση του ΟΠΕΚΕΠΕ είχε καταβάλει σημαντική προσπάθεια, αλλά πλέον υπήρχε ανάγκη για μια νέα εποχή «με καθαρές λύσεις και πλήρη λογοδοσία». Γι’ αυτό, πρόσθεσε, την διοίκηση του Οργανισμού ανέλαβε ένας πρώην δικαστικός, ο Νίκος Σαλάτας.

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ, σύμφωνα με τον Κώστα Τσιάρα, διαχειρίζεται πάνω από 3 δις ετησίως, εκ των οποίων περίπου 2,4 δις ευρώ διανέμονται σε περίπου 660.000 δικαιούχους παραγωγούς. Όπως επισήμανε: «Τυχόν μπλοκάρισμα της λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ θα σήμαινε αναστολή πληρωμών. Και αυτό δεν θα ήταν ένα πολιτικό πρόβλημα, αλλά κοινωνική βόμβα».

Γι’ αυτό –όπως τόνισε– απαιτείται απόλυτη σοβαρότητα και ψυχραιμία, ώστε να προστατευθεί τόσο η φήμη του Οργανισμού όσο και η εμπιστοσύνη των παραγωγών.

«Πρέπει να προφυλάξουμε και τους ανθρώπους που δουλεύουν στον ΟΠΕΚΕΠΕ και δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με όσα λέγονται. Δεν μπορούμε να αφήνουμε τη δημόσια συζήτηση να γενικεύει, να θίγονται υπολήψεις», υπογράμμισε.

Απόλυτη συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και την Κομισιόν – «Να τελειώνουμε με τις σκιές»

Ο κ. Τσιάρας τόνισε ότι υπάρχει πλήρης συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία,  την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα με τη Γενική Διεύθυνση Γεωργίας, η οποία έχει εγκρίνει Action Plan μεταρρύθμισης του Οργανισμού.

«Δεν υπάρχει καμία σκιά, καμία κρυφή ατζέντα. Συνεργαζόμαστε με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Ό,τι εκκρεμεί πρέπει να ξεκαθαρίσει. Αυτό είναι το ζητούμενο – να τελειώνουμε μια και καλή με το παρελθόν, να μην αφήσουμε τίποτα να αιωρείται», είπε και προσέθεσε ότι «δεν κρύφτηκε τίποτα κάτω από το χαλί. Αντίθετα, ανοίξαμε πλήρως τα στοιχεία, συνεργαστήκαμε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την Εισαγγελία ώστε να ξεκαθαριστούν όλα – και να φτάσουμε στο τέλος αυτής της διαδρομής χωρίς καμία εκκρεμότητα».

Απαντώντας στο ερώτημα εάν είναι διατεθειμένος να φτάσει ως το τέλος, ακόμα κι αν πρέπει να «πέσουν κεφάλια», ο Υπουργός δήλωσε: «Απολύτως! Είμαστε υποχρεωμένοι να προχωρήσουμε σε πλήρη κάθαρση. Αυτό δεν είναι μόνο δική μου απόφαση. Είναι σαφής εντολή του Πρωθυπουργού στο πρόσωπό μου: να μην μείνει τίποτα στο σκοτάδι».

«Ο κάθε παραγωγός θα ξέρει τι δικαιούται – Τέρμα στις αμφιβολίες»

Ερωτηθείς τι θα γίνει με τις περιπτώσεις που έχουν εντοπισθεί παρατυπίες, ανέφερε ότι τα χρήματα πρέπει να επιστραφούν στον Οργανισμό αλλά, τόνισε ότι  την τελική απόφαση θα λάβει η Δικαιοσύνη.

Ο Υπουργός επανέλαβε τη δέσμευσή του για μια νέα εποχή διαφάνειας  στον Οργανισμό. «Ο κάθε παραγωγός θα ξέρει τι δικαιούται. Πόσα λαμβάνει. Για ποιο λόγο. Βασική ενίσχυση, συνδεδεμένες, οικολογικά σχήματα – όλα θα είναι ξεκάθαρα. Και δεν θα υπάρχει ούτε ένα σημείο αμφισβήτησης», τόνισε.

Ολοκληρώνοντας τη συνέντευξη, ο κ. Τσιάρας στάθηκε στο γενικότερο διακύβευμα: «Ο ΟΠΕΚΕΠΕ βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής. Αντιλαμβάνομαι πλήρως τον κλυδωνισμό που προκαλείται από τις πρόσφατες αποκαλύψεις. Όμως είναι ακριβώς αυτή η στιγμή που πρέπει όλοι να δείξουμε ψυχραιμία, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα. Γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι η αξιοπιστία ενός θεσμού-πυλώνα για την ελληνική αγροτική οικονομία».

Σαρωτικοί έλεγχοι της Ευρωπαϊκής εισαγγελίας για τις επιδοτήσεις – Πάνω από 80 διώξεις

Σαρωτικοί έλεγχοι βρίσκονται σε εξέλιξη από τις εισαγγελικές αρχές σε Αθήνα και Κρήτη, στο πλαίσιο της διερεύνησης του σκανδάλου του ΟΠΕΚΕΠΕ. Οι αρχές προχώρησαν σε εφόδους στα γραφεία του Οργανισμού, ερευνώντας υποθέσεις επιχορηγήσεων εκατομμυρίων ευρώ.

Μέχρι στιγμής έχουν ασκηθεί ποινικές διώξεις σε περισσότερα από 80 άτομα, ωστόσο, πηγές με γνώση της υπόθεσης επισημαίνουν ότι η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε αρχικό στάδιο και οι αποκαλύψεις ενδέχεται να πάρουν μεγαλύτερες διαστάσεις το προσεχές διάστημα.

Σύμφωνα με πληροφορίες, στο πλαίσιο προκαταρκτικής έρευνας,  – με τη συνδρομή της Υπηρεσίας Εσωτερικών Υποθέσεων – έχουν πραγματοποιήσει εφόδους στα γραφεία του οργανισμού τόσο στην Αθήνα όσο και στην Κρήτη. Κατά τις επιχειρήσεις αυτές κατασχέθηκε υλικό, προκειμένου να εξεταστεί αν τα ευρωπαϊκά κονδύλια που δόθηκαν την περίοδο 2020-2022 κατευθύνθηκαν σε πραγματικά δικαιούχους.

Η έρευνα δεν περιορίζεται μόνο σε όσους φέρονται να έλαβαν αχρεωστήτως τις επιδοτήσεις, αλλά επεκτείνεται και σε εκείνους που ενέκριναν τις πληρωμές, ενδεχομένως παρακάμπτοντας τις προβλεπόμενες διαδικασίες.

Καπούνης: «Έρχονται άλλοι στη Νάξο και δηλώνουν εκτάσεις»

Για τουρισμό επιδοτήσεων έκανε λόγο στην τηλεόραση του OPEN, o πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Νάξου, Δημήτρης Καπούνης.

«Εγώ το 2020, 2021, και 2022 τα είχα καταγγείλει ότι είχαν έρθει άλλοι και δηλώνουν εκτάσεις στη Νάξο και εμείς οι ίδιοι δεν μπορούσαμε να δηλώσουμε. Έπαιρναν τα χρήματα άλλοι. Τους τα έδειχνα αυτά που γινόντουσαν στη Νάξο. Είχα πάει να κάνω ο ίδιος αίτηση, και αντί να ασχολούνται με το θέμα τώρα, δέχτηκε απειλές και μηνύσεις για να με φιμώσουν και να κάνουν αυτά που κάνουν» ανέφερε.

Ο ίδιος κατήγγειλε στο OPEN ότι και φέτος δεν έχει γίνει κανένας έλεγχος και θα γίνουν πάλι δηλώσεις εσκεμμένα λανθασμένες.