ΑΡΘΡΟ LIBRE/Θράσος Ευτυχίδης: Λέων 14ος. Ο Πάπας που θα χτίσει γέφυρες

Ο Καρδινάλιος Ρόμπερτ Φράνσις Πρέβοστ, εξελέγη ως Πάπας Λέων ΙΔ’ και έτσι γίνεται ο πρώτος βορειοαμερικάνος Πάπας στην ιστορία της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας. Για πολλούς ήταν ένα ξάφνιασμα μια που ακόμη και στον πίνακα πιθανοτήτων, η εκλογή ενός Πάπα από τις ΗΠΑ φάνταζε μάλλον απίθανη μια που η Ρωμαιοκαθολική εξουσία απέφευγε συστηματικά να το πράξει, ώστε να μην υπάρχει ταύτιση της  πνευματικής ηγεσίας με την κλασσική κοσμική εξουσία μιας υπερδύναμης όπως οι ΗΠΑ.

Του Θράσου Ευτυχίδη*

Άλλωστε το όνομά του δε φιγουράριζε στα φαβορί της εκλογής. Ποιος είναι λοιπόν ο νέος Πάπας; Πως και γιατί επικράτησε; Τι θα πρέπει να περιμένουμε από το νέο Πάπα Λέοντα ΙΔ’;

Ποιος είναι ο νέος Πάπας;

 Ο Ρόμπερτ Φράνσις Πρέβοστ, γεννήθηκε στο Σικάγο των ΗΠΑ το 1955 από πατέρα γαλλοιταλικής και μητέρα ισπανικής καταγωγής. Είναι πολίτης των ΗΠΑ αλλά ταυτόχρονα και του Περού, όπου υπηρέτησε το ιεραποστολικό έργο επί εικοσαετία. Σπούδασε μαθηματικά στο Αυγουστιανό Πανεπιστήμιο Βιλανόβα και εντάχθηκε στο μοναστικό τάγμα των Αυγουστιανών το 1977, ενώ υπήρξε επικεφαλής από το 2001 έως το 2013. Το 2014 ορίστηκε Επίσκοπος Τσικλάγιο Βορείου Περού. Νομικός με διδακτορική διατριβή στο Κανονικό Δίκαιο από το Ποντιφικό Πανεπιστήμιο Θωμά Ακινάτη – Angelicum. Αν και έγινε καρδινάλιος μόλις το 2023, επιλέχθηκε από τον Πάπα Φραγκίσκο για να ηγηθεί του Επισκοπικού Γραφείου του Βατικανού. Όσοι τον γνωρίζουν μιλούν για μια συνέχεια του έργου του Φραγκίσκου, αλλά με μεγαλύτερη έμφαση στην πειθαρχία και τη συντηρητική μετριοπάθεια. Άνθρωπος που χτίζει γέφυρες και ενώνει.

Ποια είναι τα ζητήματα που απασχολούν σήμερα το Βατικανό;

Καταρχήν υπάρχει μια συνολική αναγνώριση στο έργο του Πάπα Φραγκίσκου. Έφερε τον καθολικισμό πιο κοντά στον άνθρωπο και τον ανανέωσε. Πολιτικά προοδευτικός έκανε ανοίγματα σε πρόσφυγες, μετανάστες, στην οικολογία και την πολυπολιτισμικότητα. Έκανε ανοίγματα στην κοινωνία που προξένησαν σκεπτικισμό μια που σε μεγάλο βαθμό υιοθέτησε τη woke agenda αλλά και ανοιχτές αντιδράσεις στο εσωτερικό της εκκλησίας. Στα διοικητικά και στα οικονομικά η περίοδος Φραγκίσκου δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιδιαίτερα επιτυχής για το Βατικανό μια που τα ελλείματα διευρύνθηκαν. Τέλος, στο πνευματικό επίπεδο το Βατικανό βρέθηκε ανοιχτό σε επιθέσεις από νεότερα είδη Προτεσταντισμού όπως οι Ευαγγελικοί και άλλες αιρέσεις και ομολογίες που κερδίζουν στο έργο της Ιεραποστολής στον Παγκόσμιο Νότο και την Ασία αφαιρώντας ποίμνιο από τον καθολικισμό. Αυτά είναι εν πολλοίς τα κύρια ζητήματα που θα έχει να διαχειριστεί ο νέος Πάπας. Ουσιαστικά θα πρέπει να βρει την χρυσή τομή στη συνέχεια του έργου του Φραγκίσκου συνθέτοντας και χτίζοντας γέφυρες.

Γιατί λοιπόν ο Λέων και όχι κάποιος από τους ετέρους μνηστήρες;

Το κονκλάβιο που σε ένα μεγάλο βαθμό ανανεώθηκε επί Φραγκίσκου, εκτίμησε ακριβώς ότι ο καταλληλότερος των υποψηφίων που θα μπορούσε να ανταποκριθεί στα ζητήματα αυτά ήταν ο νυν Πάπας.

Είναι σεμνός και ταπεινός και ζει με απλότητα σύμφωνα με τις διδαχές του Τάγματος των Αυγουστιανών. Διαθέτει την εκπαίδευση αλλά και τη λογική της διαχείρισης ώστε να ανατάξει διοικητικά και οικονομικά το Βατικανό. Διαθέτει αποδεδειγμένα ορθή κρίση, αλλά και την ικανότητα να δημιουργεί σχέσεις, κάτι που αποδείχθηκε στη θητεία του στο Γραφείο Επισκόπων. Έχει εργασθεί χρόνια σε ιεραποστολές και γνωρίζει από πρώτο χέρι τι θα αντιμετωπίσει.   

Τέλος και ίσως όχι με μικρότερη σημασία, πολλοί θεωρούν ότι στην εκλογή έπαιξε ρόλο και η εκλογή Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ. Ο νέος Πάπας θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει τη φωνή της λογικής στο εσωτερικό των ΗΠΑ κοντράροντας τον Πρόεδρο σε μια σειρά ζητήματα όπως η μετανάστευση, το προσφυγικό, η πολυπολιτισμικότητα. Ο πρώτος Βορειοαμερικανός Πάπας είναι ταυτόχρονα και Νοτιοαμερικάνος και μπορεί να κατανοήσει τα προβλήματα.

Από την άλλη τοποθετημένος απέναντι στη woke agenda, επαναφέρει τη γαλήνη στους κόλπους της εκκλησίας.

Είναι όλα αυτά τα στοιχεία που οδήγησαν στην εκλογή του.

Τι θα πρέπει να περιμένουμε από το Νέο Πάπα;

Ο Λέων ο 14^ος θα συνεχίσει το έργο του Φραγκίσκου, επιφέροντας τις απαραίτητες διορθώσεις. Αν υπήρχε προοδευτικός συντηρητισμός ως έννοια πιστεύω ότι θα ανταποκρινόταν πλήρως σε αυτό που έχουμε να περιμένουμε από εδώ και πέρα.

Ο νέος Πάπας αναμένεται να βελτιώσει τις Διεθνείς Σχέσεις του Βατικανού διατηρώντας ουδετερότητα αλλά με εκφρασμένη άποψη. Θα φέρει μια πιο ορθολογική διαχείριση στα διοικητικά που θα βελτιώσουν και τα οικονομικά του Βατικανού. Θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο Ιεραποστολικό έργο στον Παγκόσμιο Νότο και την Ασία όπου μετακινείται το βάρος του Καθολικισμού.

Θα συνεχίσει το Διάλογο μεταξύ Βατικανού και Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο τις σχέσεις των Εκκλησιών.

Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναμένεται να παρευρεθεί στην επίσημη ενθρόνιση που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Κυριακή 18 Μαΐου.

Από την πλευρά του ο Λέων 14^ος επιβεβαιώνει τη συνάντηση στη Νίκαια (Τουρκία) στα πλαίσια του εορτασμού των 1700 χρόνων από την Α’ Οικουμενική Σύνοδο. Σύντομα επομένως θα έχουμε το πρώτο δείγμα γραφής σε επιβεβαίωση των όσων αναφέρουμε.

* Ο Θράσος (Θρασύβουλος) Ευτυχίδης είναι διεθνολόγος οικονομολόγος.