Συνάντηση Μητσοτάκη-Μερτς στο Βερολίνο: Οικονομία, μεταναστευτικό, Eurofighter στην ατζέντα- Ικανοποίηση στην Αθήνα για Μελόνι

Μετά την Ρώμη όπου συναντήθηκε χθες με την Τζόρτζια Μελόνι, ενώ συνεδρίασε και το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας- Ιταλίας, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συνεχίζει τις διεθνείς επαφές στο Βερολίνο όπου θα συναντηθεί στη μία σήμερα το μεσημέρι με το νέο Γερμανό καγκελάριο, Φρίντριχ Μερτς. Στην Αθήνα σημειώνουν με ικανοποίηση το γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης με τον οποίο θα συναντηθεί ο κ. Μερτς στην καγκελαρία μετά την εκλογή του από το γερμανικό κοινοβούλιο και μάλιστα θα ακολουθήσει το μεσημέρι κοινή συνέντευξη Τύπου των δύο ηγετών.

Απόστολος Χονδρόπουλος

Είναι η πρώτη συνάντηση αφότου ανέλαβε ο κ. Μερτς καγκελάριος, αλλά η τρίτη από τις αρχές του 2025, καθώς έχουν προηγηθεί συναντήσεις τον Ιανουάριο στο περιθώριο συνάντησης ηγετών του ΕΛΚ για την στήριξη των Χριστιανοδημοκρατών πριν τις εκλογές την Γερμανία και στα τέλη Απριλίου στο περιθώριο του Συνεδρίου του ΕΛΚ, στην Βαλένθια.

• Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, βασικά θέματα στην ατζέντα της σημερινής συνάντησης αναμένεται να είναι η οικονομία, οι  επενδύσεις, το διμερές εμπόριο, οι διεθνείς εξελίξεις, η νέα γεωπολιτική εικόνα της Ευρώπης και το μεταναστευτικό.

Η οικονομία,  όχι μόνο έχει πάψει να αποτελεί εστία έντασης στις  σχέσεις Αθήνας- Βερολίνου όπως συνέβαινε στα χρόνια της μεγάλης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα και της γερμανικής εμμονής στην πολύ σκληρή δημοσιονομική πειθαρχία, αλλά ο κ. Μητσοτάκης πρόκειται να βραβευθεί σήμερα το βράδυ από το γερμανικό Οικονομικό Συμβούλιο για τις μεταρρυθμίσεις της κυβέρνησης και την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

Γερμανία και Ελλάδα είναι εξάλλου και οι δύο πρώτες χώρες που υπέβαλαν αίτημα για ενεργοποίηση της ρήτρας διαφυγής για τις αμυντικές δαπάνες βάσει την απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο Μάρτιο.

• Η υποχώρηση εντάσεων, αλλά και προκαταλήψεων σε ζητήματα οικονομίας δεν σημαίνει πάντως ότι έχουν εκλείψει όλα τα σημεία τριβής στις ελληνογερμανικές σχέσεις, όπως αυτό που αφορά στις δευτερογενείς ροές στο μεταναστευτικό που σταθερά τίθεται από γερμανικής πλευράς.

Μία απόφαση του Ομοσπονδιακού Διοικητικού Δικαστηρίου της Γερμανίας για δυνατότητα επιστροφής δύο προσφύγων που είχαν πάει στην Γερμανία την Ελλάδα, επανέφερε στο προσκήνιο συζητήσεις για το ενδεχόμενο να ζητηθεί από την χώρα μας να δεχτεί πίσω πρόσφυγες.

Όσο δεν υπάρχει ισοκατανομή εντός της ΕΕ, η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία επιστροφή, έχει τονίσει ωστόσο ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μακης Βορίδης.

Για την Ελλάδα πάντως η μεγάλη συζήτηση αφορά όχι μια συζήτηση με την Γερμανία αλλά το πώς θα οργανώσουν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες μαζί ένα ευρωπαϊκό σύστημα επιστροφών.

• Μηνύματα σε σχέση με το μεταναστευτικό εστάλησαν και μετά το χθεσινό Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Ιταλία από τους Κυριάκο Μητσοτάκη και Τζόρτζια Μελόνι που επιβεβαίωσαν την κοινή προσέγγιση των δύο χωρών στο ζήτημα αυτό.

Ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε μάλιστα ως κοινή επιτυχία το γεγονός ότι “σήμερα στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια δεν μιλάμε πια για εσωτερικές ανακατανομές προσφύγων, για τις δευτερογενείς ροές, αλλά μιλάμε για την ανάγκη να προστατεύσουμε τα σύνορά μας, να “τσακίσουμε” τα δίκτυα των διακινητών, να μπορούμε εμείς οι ίδιοι να καθορίζουμε ποιοι εισέρχονται στις χώρες μας και στην ευρωπαϊκή ήπειρο, να υλοποιήσουμε μία πολιτική επιστροφών η οποία θα είναι αποτελεσματική και ταυτόχρονα να μπορούμε να έχουμε και πολιτικές υποδοχής  νόμιμων μεταναστών, ανάλογα με τις πραγματικές ανάγκες της οικονομίας μας”.

Η σημερινή συνάντηση θα γίνει πάντως και σε ένα περιβάλλον όπου δεν έχει περάσει απαρατήρητη  και η πρόσφατη δήλωση Μερτς από την έδρα του ΝΑΤΟ που άφηνε “παράθυρο” για προμήθεια Eurofighter στην Τουρκία.

Ερωτηθείς μάλιστα χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης εάν ο πρωθυπουργός θα θέσει στην συνάντηση με τον κ. Μερτς το ζήτημα των Eurofighter, αφού επισήμανε πως η χώρα μας  έχει προχωρήσει και σε πολύ μεγάλο βαθμό  υλοποιεί το πιο σημαντικό εξοπλιστικό πρόγραμμα των τελευταίων δεκαετιών και αυτό που την ενδιαφέρει είναι να ισχυροποιείται αμυντικά και διπλωματικά, διαμήνυσε ότι “υπάρχουν ξεκάθαρες διατυπώσεις, κανόνες, οι οποίοι δεν μπορούν να παραβιαστούν, ότι τα εξοπλιστικά προγράμματα δεν μπορούν να χρησιμοποιούνται ή να απειλούν συμμαχικά κράτη”.

“Είναι, νομίζω, ένας κανόνας απαράβατος που ισχύει και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να παραβιαστεί. Και το τονίζουμε σε κάθε ευκαιρία”, πρόσθεσε.

• Μηνύματα σε σχέση με την ευρωπαϊκή άμυνα εξέπεμψε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από την Ρώμη αφήνοντας έμμεσες αιχμές για την προσπάθεια της Τουρκίας να εισέλθει σε projects του ReArm Europe.

Αναφερόμενος στην απαραίτητη προσπάθεια ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως «είναι πολύ κρίσιμο να επιλέξουμε τους συνομιλητές μας με βασικό κριτήριο αν τελικά ευθυγραμμίζονται με την εξωτερική πολιτική και με τα συμφέροντα της Ένωσης”.

Προειδοποίησε ότι “η ευρωπαϊκή άμυνα, η στρατηγική μας αυτονομία, σίγουρα δεν εξυπηρετούνται δημιουργώντας νέες εξαρτήσεις» και πρόσθεσε πως η Ελλάδα είναι ανοιχτή στις συνεργασίες, «με την προϋπόθεση ότι υπάρχει μια συμπόρευση ως προς τα κοινά μας ενδιαφέροντα, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες κάθε χώρας».

Οι δύο σημαντικές συμφωνίες που υπογράφηκαν στη Ρώμη

Όσον αφορά την δεύτερη σημαντική συμφωνία που υπεγράφη χθες στην ιταλική πρωτεύουσα, μνημόνιο για τον σιδηρόδρομο, προβλέπει πως η χώρα μας θα επενδύσει πάνω από 400 εκατομμύρια ευρώ για την αναβάθμιση των υποδομών και των μέτρων ασφαλείας στις μεταφορές.

• Σε αυτά περιλαμβάνονται η υπογραφή των συμβάσεων για την αποκατάσταση της γραμμής στη Θεσσαλία, η υπογειοποίηση των Σεπολίων, η συνεχιζόμενη εγκατάσταση του ETCS, οι πρόνοιες για ανάπτυξη Ενιαίου Κέντρου Εποπτείας και συστήματος ακριβούς γεωεντοπισμού τρένων, αλλά και τα μέτρα αποτροπής των δολιοφθορών στο δίκτυο.

Οι δεσμεύσεις για επενδύσεις ύψους 360 εκατομμυρίων ευρώ του ιταλικού κρατικού ομίλου Ferrovie dello Stato, στον οποίο ανήκει η Hellenic Train, αφορούν την αγορά 23 επιβατικών συρμών- οκτώ υπεραστικών ταχείας κυκλοφορίας και 15 προαστιακού τύπου- και στη διαμόρφωση σύγχρονων αμαξοστασίων όπου θα συντηρούνται τα τρένα.

Στόχος είναι η παραλαβή των νέων τρένων να γίνει ως το 2027 και όπως επισημαίνεται από ελληνικής πλευράς στη νέα αναθεωρημένη σύμβαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με την Hellenic Train, θα προβλέπονται ρήτρες για τα χρονοδιαγράμματα.

• Όσον αφορά την συμφωνία για την αναβάθμιση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Ιταλίας προβλέπει τη δημιουργία μίας νέας υποθαλάσσιας γραμμής που θα λειτουργεί παράλληλα με την υφιστάμενη διασύνδεση, η οποία τέθηκε σε λειτουργία το 2002.

Από τα περίπου 300 χιλιόμετρα συνολικού μήκους, περίπου 240 θα αναλογούν στο υποβρύχιο τμήμα και όπως δήλωσε ο πρωθυπουργός, με την προσθήκη της νέας γραμμής η υφιστάμενη ισχύς των 500 MW, θα τριπλασιαστεί σε 1.500 MW.

Οι δύο διαχειριστές δικτύου αναμένεται να επενδύσουν  περίπου 1,9 δισ. ευρώ και το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2031.

Στην Αθήνα θεωρούν ότι πρόκειται για μία  συμφωνία που επιβεβαιώνει την αναβάθμιση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου και παρόχου ενεργειακής ασφάλειας στην ευρύτερη νοτιοανατολική Ευρώπη, αλλά και τη σημασία των διακρατικών ηλεκτρικών διασυνδέσεων, στις οποίες επιμένει σταθερά η Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.