Βατικανό: Τι όνομα θα πάρει ο νέος Πάπας; Η πρώτη απόφαση με ισχυρό συμβολισμό

Η πρώτη πράξη ενός νεοεκλεγέντος Πάπα, πριν ακόμη εμφανιστεί στο μπαλκόνι της Βασιλικής του Αγίου Πέτρου, είναι να διαλέξει το παπικό του όνομα — μια επιλογή που μόνο τυχαία δεν είναι. Το όνομα δηλώνει από την αρχή τις προθέσεις του νέου Ποντίφικα, τις αξίες που θέλει να προτάξει και συχνά την ιστορική ή θεολογική παράδοση που επιθυμεί να συνεχίσει.

Ο Πάπας Φραγκίσκος, για παράδειγμα, τίμησε τον άγιο της φτώχειας, της ειρήνης και της φύσης, Φραγκίσκο της Ασίζης, δίνοντας σαφές στίγμα για την αποστολή που επρόκειτο να αναλάβει. Ήταν ο πρώτος Πάπας που επέλεξε αυτό το όνομα στα σχεδόν 20 αιώνες ιστορίας της Καθολικής Εκκλησίας.

Ο προκάτοχός του, Βενέδικτος ΙΣΤ’, πήρε το όνομά του από τον Βενέδικτο ΙΕ’, αναγνωρίζοντας τον ρόλο του τελευταίου στη διατήρηση της συνοχής της Εκκλησίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Αν και υπήρξαν 44 ονόματα που χρησιμοποιήθηκαν μία μόνο φορά, κάποια είναι διαχρονικά δημοφιλή:

• Ιωάννης (21 φορές)
• Γρηγόριος (16 φορές)
• Βενέδικτος (15 φορές)
• Ιννοκέντιος και Λέων (13 φορές έκαστος)

Ορισμένοι Πάπες κράτησαν το βαπτιστικό τους όνομα, όπως ο Αδριανός ΣΤ’ τον 16ο αιώνα, αλλά αυτό αποτελεί εξαίρεση.

Υπάρχουν επίσης ονόματα που θεωρούνται “ταμπού”. Το Πέτρος, για παράδειγμα, αποφεύγεται λόγω σεβασμού στον πρώτο Πάπα, τον Απόστολο Πέτρο. Το Πίος έχει συνδεθεί με τον αμφιλεγόμενο ρόλο του Πίου ΙΒ’ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ το Ουρβανός θυμίζει τον Πάπα που έφερε τον Γαλιλαίο ενώπιον της Ιεράς Εξέτασης.

Έτσι, η επιλογή ονόματος δεν είναι μόνο τελετουργική: είναι μήνυμα, δήλωση προθέσεων και γέφυρα με την ιστορία.