Ουκρανία-Βουλή: Επικύρωσε τη συμφωνία για το υπέδαφος- Φωτιές ανάβει “κρυφό” έγγραφο με σκληρούς αμερικανικούς όρους

Το ουκρανικό Κοινοβούλιο επικύρωσε τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για τους ουκρανικούς φυσικούς πόρους, ανακοίνωσε η υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας. Συνολικά 338 βουλευτές ψήφισαν υπέρ της επικύρωσης, δήλωσε ο Ολεξάντρ Μερέζκο, επικεφαλής της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της ουκρανικής Βουλής.

«Το ουκρανικό κοινοβούλιο επικύρωσε την ιστορική συμφωνία οικονομικής συνεργασίας μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ», δήλωσε η υπουργός Γιούλια Σβιριντένκο με ανάρτηση στο X, εκφράζοντας την ελπίδα ότι αυτό το έγγραφο θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για να λάβει το Κίεβο νέα αμερικανική στρατιωτική βοήθεια για να αποκρούσει τη ρωσική εισβολή.

Έπειτα από εβδομάδες έντονων διαπραγματεύσεων, Κίεβο και Ουάσινγκτον υπέγραψαν την προηγούμενη εβδομάδα συμφωνίες για τα ουκρανικά ορυκτά και χρηματοδότηση επενδύσεων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.

Το σχέδιο συμφωνίας-πλαίσιο, είχε δημοσιευτεί προηγουμένως από το Υπουργικό Συμβούλιο και περιγράφει τις αρχές της συμφωνίας.

Σύμφωνα με αυτό:

• Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία δημιουργούν ένα Ταμείο Ανάκαμψης Επενδύσεων, το οποίο περιλαμβάνει την κρατική υπηρεσία DFC από την πλευρά της Ουάσινγκτον και μία από τις κυβερνητικές υπηρεσίες από την πλευρά του Κιέβου.
• Η Ουκρανία πρέπει να μεταφέρει το 50% των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης και των πληρωμών από τις νέες άδειες εξόρυξης στο ταμείο. Οι ΗΠΑ μπορούν να θεωρήσουν την στρατιωτική βοήθεια (εάν υπάρχει) ως επενδυτική συνεισφορά, αλλά η υποχρέωση των Αμερικανών να παράσχουν αυτήν την στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία δεν ορίζεται ρητά στη συμφωνία.
• Το ταμείο δεν καταβάλλει φόρους στην Ουκρανία και οι όροι της συμφωνίας υπερισχύουν των ουκρανικών νόμων. Η Ουκρανία εγγυάται την ελεύθερη μετατροπή του χρίβνια σε δολάρια και την ανάληψη κεφαλαίων από το εξωτερικό. Όπως διευκρίνισε αργότερα το Υπουργικό Συμβούλιο, το Ταμείο θα εγγραφεί στην πολιτεία του Ντέλαγουερ και ο λογαριασμός για την αναπλήρωσή του θα ανοίξει στην Ουκρανία.
• Όλα τα επενδυτικά έργα στον τομέα της εξόρυξης υποχρεούνται να γνωστοποιούν πληροφορίες στο ταμείο. Δεν είναι δυνατόν να προσφερθούν σε τρίτους καλύτεροι όροι από το ταμείο.

Ταυτόχρονα, υπάρχουν τουλάχιστον δύο επιπλέον συμφωνίες, τις οποίες η ουκρανική κυβέρνηση χαρακτηρίζει «τεχνικές». Δεν έχουν δημοσιευτεί και η ουκρανική κυβέρνηση επιμένει ότι οι διαπραγματεύσεις σχετικά με αυτές βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη.

Πληροφορίες και μέσα ενημέρωσης, τόσο Ουκρανικά όσο και Δυτικά, αναφέρουν ότι αυτά τα έγγραφα έχουν ήδη υπογραφεί. Μάλσιστα τα πιο σημαντικά σημεία της συμφωνίας, καθώς και τα οφέλη για τις ΗΠΑ περιέχονται εκεί.

Διαρροές στον Τύπο, αναφέρουν ότι με βάση τις πρόσθετες συμφωνίες, οι οποίες δεν έφτασαν στη ουκρανική βουλή, ο αμερικανικός έλεγχος στην ανάπτυξη νέων ουκρανικών κοιτασμάτων θα είναι σχεδόν ολοκληρωτικός. Ωστόσο, το έγγραφο δεν περιέχει καμία υποχρέωση για επενδύσεις στην Ουκρανία ή για προμήθεια όπλων. Από την άλλη πλευρά η Ουκρανία έχει πολλές υποχρεώσεις και προβλέπονται ακόμη και αυστηρές κυρώσεις για την παραβίασή τους.

Όπως αναφέρει η Zerkalo Nedeli, «οι ΗΠΑ θα έχουν πλεονέκτημα τόσο στη διαχείριση του Ταμείου όσο και στη συμμετοχή σε ουκρανικά επενδυτικά έργα».

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το ταμείο θα διαχειρίζεται ένα Συμβούλιο με ίσο αριθμό εκπροσώπων από την Ουκρανία και τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά θα επικουρείται από τέσσερις επιτροπές, οι οποίες θα έχουν περισσότερους Αμερικανούς:

• Επιτροπή Επενδύσεων – τρεις διευθυντές από τις ΗΠΑ, δύο Ουκρανοί διευθυντές·
• Διοικητική Επιτροπή – τρεις διευθυντές από τις ΗΠΑ και δύο Ουκρανοί διευθυντές·
• μια επιτροπή ελέγχου υπεύθυνη για την πρόσληψη εξωτερικών ελεγκτών και την πρόσληψη και επίβλεψη συμβούλων αξιολόγησης εισφορών – δύο διευθυντές από τις ΗΠΑ και δύο Ουκρανοί διευθυντές·
• Επιτροπή Αναζήτησης Έργου – τρεις Ουκρανοί διευθυντές και δύο Αμερικανοί διευθυντές.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τους όρους των συμφωνιών, εάν ο «ουκρανός εταίρος» παραβιάσει κάτι, «δεν θα δει καμία διανομή και οι Ουκρανοί διαχειριστές θα χάσουν όλα τα δικαιώματα ψήφου στο Συμβούλιο και στις αρμόδιες επιτροπές του Ταμείου». Οι συμφωνίες δεν προβλέπουν ευθύνη των ΗΠΑ για παραβιάσεις εκ μέρους τους.

Αναφέρεται επίσης ότι οι Αμερικανοί επενδυτές θα είναι οι πρώτοι που θα λάβουν πληροφορίες για πιθανά έργα στον τομέα της εξόρυξης και των υποδομών, θα τα εξετάσουν για έως και τρεις μήνες και μόνο σε περίπτωση άρνησής τους, άλλοι επενδυτές θα μπορούν να λάβουν το έργο, αλλά για έξι μήνες οι όροι δεν μπορούν να είναι πιο οικονομικά συμφέροντες από αυτούς που προσφέρονται στους Αμερικανούς. Αυτό έχει ήδη επιβεβαιωθεί εν μέρει από την ουκρανική κυβέρνηση .

Το ίδιο ισχύει και για την αγορά προϊόντων που εξορύσσονται από κοιτάσματα. Δηλαδή, για όλα τα έργα στον τομέα της εξόρυξης ορυκτών και σε άλλους τομείς που προβλέπονται από τη συμφωνία, οι ΗΠΑ θα προηγούνται.

«Σε γενικές γραμμές, η συνεργασία θα έχει ως εξής: οι Αμερικανοί παρέχουν όπλα (αν το κάνουν). Εμείς, εις βάρος του ενοικίου που ενδεχομένως χάνεται από τον προϋπολογισμό, δημιουργούμε ένα ταμείο (50% όλων των πληρωμών ενοικίου, των τελών αδειοδότησης και των ποσών που καταβάλλονται στην ουκρανική κυβέρνηση βάσει συμφωνιών κατανομής παραγωγής σχετικά με άδειες που εκδίδονται μετά την έναρξη ισχύος του εγγράφου και τις λεγόμενες αδρανείς άδειες – Ed .) και επιλέγουμε επενδυτικά έργα για αυτά. Τα εισέρχονται (ή δεν τα εισέρχονται), αλλά για έξι μήνες και κανείς άλλος δεν τα εισέρχεται. Για τα πρώτα δέκα χρόνια, όλα τα κέρδη που εισπράττονται επανεπενδύονται στην Ουκρανία (και αυτά θα είναι πολύ μικρά ποσά, επειδή μιλάμε για νέες ή «αδρανείς» άδειες, όπου δεν πραγματοποιήθηκε ούτε εξερεύνηση ούτε παραγωγή). Στη συνέχεια, τα χρήματα διαιρούνται και αποσύρονται από τα κράτη από την Ουκρανία χωρίς φορολογία», συνοψίζει η Zerkalo Nedeli.

Εφόσον τα παραπάνω είναι ακριβή τότε ανοίγει ο δρόμος για μια πλήρη αναδιανομή των περιουσιακών στοιχείων στην Ουκρανία. Για παράδειγμα, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας επιβάλλει κυρώσεις κατά Ουκρανών επιχειρηματιών που κατέχουν άδειες καταθέσεων, πράγμα που σημαίνει ότι στερούνται αυτόματα αυτών των δικαιωμάτων. Μετά από αυτό, εκδίδονται νέες άδειες σε αμερικανικές εταιρείες. Επιπλέον, το 50% του κόστους των αδειών δεν θα πάει στον ουκρανικό προϋπολογισμό, αλλά στο Ταμείο, το οποίο ελέγχεται de facto από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Έχε ενδιαφέρον ότι η επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων της ουκρανικής Βουλής, η οποία ενέκρινε την επικύρωση της συμφωνίας, διατύπωσε μια σημαντική επιφύλαξη. Σύμφωνα με αυτήν, «οποιεσδήποτε πρόσθετες συμφωνίες απαραίτητες για την εφαρμογή της Συμφωνίας… δεν μπορούν να υπερβούν τις διατάξεις της παρούσας Συμφωνίας και να θεσπίσουν διεθνείς νομικές υποχρεώσεις για την Ουκρανία που δεν προβλέπονται από αυτήν».

Δηλαδή, σύμφωνα με τη λογική αυτής της τροπολογίας, η υπερψήφιση της συμφωνίας-πλαισίου δεν σημαίνει ότι η ουκρανικής Βουλή ενέκρινε αυτόματα άλλες συμφωνίες που συνήφθησαν στο πλαίσιο αυτής. Και όλες οι επόμενες συμφωνίες δεν μπορούν να υπερβούν την επικυρωμένη συμφωνία.

Ωστόσο η συμφωνία είναι εξαιρετικά αφηρημένη. Και σε όλες τις λεπτομέρειες υπάρχουν αναφορές στη Σύμβαση Ετερόρρυθμης Συνεργασίας η οποία υπερβαίνει την επικυρωμένη συμφωνία, καθώς θα είναι πολύ πιο λεπτομερές και συγκεκριμένο.

Έτσι, εάν στη συμφωνία για το υπέδαφος προστεθεί και αυτή η τροπολογία, αυτό θα σημαίνει ότι είτε ο Ζελένσκι θα πρέπει να υποβάλει τη Συμφωνία Ετερόρρυθμης Συνεργασίας για επικύρωση, είτε τότε θα είναι δυνατό να αμφισβητηθεί η επικυρωθείσα συμφωνία ανά πάσα στιγμή και να κηρυχθεί άκυρη, καθώς δεν επικυρώθηκε πλήρως από το κοινοβούλιο.