Από τον Γκεοργκέσκου στον πιο σκληρό ακροδεξιό τραμπιστή Σιμιόν- Οι Ρουμάνοι πολίτες πάλι στις κάλπες

Στη Ρουμανία, οι πολίτες (ξανα)προσέρχονται στις κάλπες έως τις 20:00 προκειμένου να εκλέξουν νέο πρόεδρο. Πριν από έξι μήνες οι εκλογές του πρώτου γύρου ακυρώθηκαν όταν προκρίθηκε ο Καλιν Γκεοργκέσκου. Πέντε δικαστές έκριναν ότι οι εκλογές πρέπει να ακυρωθούν “επειδή οι μυστικές υπηρεσίες έχουν στοιχεία ότι η προεκλογική εκστρατεία του χρηματοδοτήθηκε από τη Ρωσία”! Πολλοί αμφισβήτησαν τη διαδικασία ως μην δημοκρατική.

Τώρα παρουσιάζεται με 30% ένας άλλος ακροδεξιός υποψήφιος με “τραμπικές” θέσεις, ο Γκεόργκε Σιμιόν.

Δεκάδες κορυφαίοι συγγραφείς, κινηματογραφιστές και ιστορικοί στη Ρουμανία με ανοιχτή επιστολή καλούν τους ψηφοφόρους να υποστηρίξουν φιλοευρωπαίο υποψήφιο, έναντι του ακροδεξιού υποψηφίου που θεωρείται ο επικρατέστερος. Στην επιστολή τους επικρίνουν τους «εξτρεμιστές υποψηφίους», χωρίς να τους κατονομάζουν, και η πρωτοβουλία αυτή συνιστά μια σαφή προσπάθεια να πειστούν οι Ρουμάνοι να προσέλθουν στις κάλπες και να καταψηφίσουν τον σκληροπυρηνικό δεξιό Γκέοργκε Σιμιόν.

Οι δημοσκοπήσεις θέλουν τον Σιμιόν, υποψήφιο της ακροδεξιάς Συμμαχίας για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR, το ακρώνυμο σχηματίζει τη λέξη «χρυσός» στα ρουμανικά) να έχει τις περισσότερες πιθανότητες να αναδειχτεί νικητής. Ωστόσο κανένας από τους 11 υποψήφιους δεν αναμένεται να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία σήμερα, που σημαίνει πως πιθανότατα θα χρειαστεί δεύτερος γύρος — σε αυτή την περίπτωση, θα διεξαχθεί τη 18η Μαΐου— ανάμεσα στους δυο επικρατέστερους.

Στις εκλογές του Νοεμβρίου, στον πρώτο γύρο επικράτησε ο υποψήφιος της άκρας δεξιάς με ρητορική υπέρ της Ρωσίας, ο Καλίν Τζορτζέσκου, που διεξήγαγε εκστρατεία κυρίως μέσω TikTok.

Ωστόσο, λίγο πριν από τη διεξαγωγή του δεύτερου γύρου, το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφάσισε την ακύρωση του πρώτου, εξαιτίας παρατυπιών στη χρηματοδότηση της προεκλογικής εκστρατείας. Στον κ. Τζορτζέσκου απαγορεύτηκε να θέσει εκ νέου υποψηφιότητα για το αξίωμα και η εισαγγελία άρχισε να διενεργεί τον Φεβρουάριο έρευνα σε βάρος του για υποβολή ψευδών δηλώσεων για τη χρηματοδότηση της εκστρατείας του.

Δεν είναι σαφές ποιος από τους υπόλοιπους υποψήφιους θα καταλάβει τη δεύτερη θέση στη σημερινή ψηφοφορία. Ο υποψήφιος της κεντροδεξιάς παράταξης Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL), ο συντηρητικός-φιλελεύθερος δήμαρχος του Βουκουρεστίου Νικουσόρ Νταν και ο άλλοτε πρωθυπουργός των Σοσιαλδημοκρατών Βίκτορ Πόντα θεωρούνται όλοι διεκδικητές της.

Το φαβορί, ο κ. Σιμιόν, δηλώνει πως βασικός σκοπός του αν κερδίσει θα είναι να εγγυηθεί «δικαιοσύνη» για τον κ. Τζορτζέσκου. Δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να τον ονομάσει πρωθυπουργό.

Στη Ρουμανία είναι ο πρόεδρος της χώρας αυτός που παίρνει αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας.

Το προφίλ του Γκεόργκε Σιμιόν

Ο Σιμιόν θεωρεί ότι η στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας δεν ωφελεί πλέον, αλλά σημειώνει ότι πρέπει να ενισχυθεί το ΝΑΤΟ. Σε κοινωνικά θέματα μοιράζεται πολλές κοινές απόψεις με τον Μελόνι. Σημειωτέον ότι στην Ρουμανία ο πρόεδρος έχει πολλές και ουσιαστικές αρμοδιότητες – είναι “τύπου Γαλλίας” το πολίτευμα της χώρας.

Ο Σιμιόν, που έχει σπουδάσει ιστορικός και οικονομολόγος, τον Νοέμβριο είχε έρθει τέταρτος, όμως τώρα συγκεντρώνει το 30.2%, καθώς οι διώξεις εναντίον του Γκεοργκέσκου, μάλλον εκνεύρισαν τους Ρουμάνους και έφεραν το αντίθετο από το προσδοκώμενο αποτέλεσμα, καθώς “έστειλαν” στον Σιμιόν όλους όσους ψήφισαν τον Γκεοργκέσκου, αλλά και όσους απλά θύμωσαν με την ακύρωση των εκλογών.

Οι αρχές, συνέλαβαν τον Γκεοργκέσκου επειδή είχε δηλώσει προεκλογικά λιγότερες δαπάνες από όσες οι εισαγγελείς εκτιμούν ότι δαπανήθηκαν στο TikTok για την προβολή του. Εν συνεχεία τον απέκλεισαν από υποψήφιο επειδή έλειπε η διεύθυνση του σπιτιού του, από ένα από τα έγγραφα που κατέθεσε. Αυτά ενόχλησαν πολλούς εκλογείς, που ίσως μάλιστα να μην ήταν καν ψηφοφόροι του Γκεοργκέσκου τον περασμένο Νοέμβριο.

Ο 38χρονος Σιμιόν έχει δηλώσει ότι η Ρωσία δεν συνιστά σημαντική απειλή για το ΝΑΤΟ και ότι ο μόνος κίνδυνος είναι να διαλυθεί η Ατλαντική Συμμαχία. Αποκαλούσε τον Πούτιν «εγκληματία πολέμου», αλλά αμέσως μετά την εκλογή Τραμπ άλλαξε στάση. Είναι ευρωσκεπτικιστής και εθνικιστής. Τώρα τάσσεται κατά της στρατιωτικής βοήθειας προς τη γειτονική Ουκρανία, είναι επικριτής της ηγεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υποστηρικτής του κινήματος του Ντόναλντ Τραμπ, MAGA (Make America Great Again).

Ο Σιμιόν δήλωσε ότι ο μόνος τρόπος για να προχωρήσει η συμμαχία είναι να διασφαλιστεί ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να ηγούνται του ΝΑΤΟ, αν και υποστήριξε την αύξηση των αμυντικών δαπανών των ευρωπαϊκών κρατών.

Αναλυτές έχουν πει ότι μια νίκη του Σιμιόν θα κινδύνευε να απομονώσει τη Ρουμανία στο εξωτερικό, να υπονομεύσει τις ιδιωτικές επενδύσεις και να αποσταθεροποιήσει την ανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ, ενώ θα πρόσθετε έναν ακόμη “διασπαστή” δίπλα στην Ουγγαρία και τη Σλοβακία.

Ο Σιμιόν είναι υπέρ της ενοποίησης Ρουμανίας και Μολδαβίας. Έχει συμμετάσχει σε πολλές ενέργειες υπέρ των Μολδαβών, που μιλούν εξάλλου ρουμανικά, με εξαίρεση την ρωσόφωνη Υπερδνειστερία και την τουρκόφωνη Γκαγκαουζία. Του έχει απαγορευθεί εν τω μεταξύ η είσοδος στη Μολδαβία. Είναι υπέρ της επέκτασης των Ισραηλινών στα κατεχόμενα εδάφη και είναι αντικομουνιστής.

Ο Σιμιόν είπε ότι θα μπορούσε να τοποθετήσει τον Γκεοργκέσκου στην θέση του πρωθυπουργού. Ο Γκεοργκέσκου είχε δηλώσει ότι σχεδιάζει να εθνικοποιήσει εταιρείες, προκαλώντας ανησυχία στους επενδυτές.

Ο Σιμιόν είπε επίσης ότι θα ήθελε η Ρουμανία να επανακτήσει το πλειοψηφικό πακέτο μετοχών στον όμιλο πετρελαίου και φυσικού αερίου OMV Petrom, ο οποίος έχει στα σκαριά ένα σημαντικό υπεράκτιο έργο φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα. Προσπάθησε πάντως να καθησυχάσει τους επενδυτές, λέγοντας ότι δεν θα έκανε κάτι που δεν θα έκανε η Ιταλίδα Τζόρτζια Μελόνι.

Οι άλλοι υποψήφιοι

Οι άλλοι υποψήφιοι έπονται, αλλά κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει στο δεύτερο γύρο. Υποψήφιος είναι ο σοσιαλδημοκράτης και φιλοευρωπαίος Κριν Αντονέσκου, 65 ετών, πρώην βουλευτής, που τον στηρίζει η κυβέρνηση, αλλά και η ουγγρική μειονότητα – ο οποίος φαίνεται να λαμβάνει στις δημοσκοπήσεις το 24.3%.

Ο άλλος υποψήφιος είναι ο 55χρονος Νικουσόρ Νταν (στο 22.4%), δήμαρχος στο Βουκουρέστι και Κεντρώος. Κατέρχεται ως ανεξάρτητος με παντιέρα την καταπολέμηση της διαφθοράς. Και οι δύο είναι υπέρ της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και υποστηρίζουν την Ουκρανία. Οι Βρυξέλλες θεωρούν ασφαλέστερη επιλογή τον Αντονέσκου ή τον Νταν.

Ως ανεξάρτητος κατέρχεται και ο πρώην πρωθυπουργός των Σοσιαλδημοκρατών Βίκτορ Πόντα, που παραιτήθηκε το 2015 εν μέσω οργής για το θάνατο 64 ατόμων σε νυχτερινό κέντρο. Τον κατήγγειλαν και για διαφθορά, αλλά αθωώθηκε. Αυτός είναι προσώρας στο 11.3%. Είναι “λίγο” “τραμπικός” σε αρκετές απόψεις του και θέλει λιγότερες εν λευκώ διευκολύνσεις προς την Ουκρανία, αλλά είναι σε γενικές γραμμές ΝΑΤΟϊκός και φιλοευρωπαίος.

Υποψήφια είναι και η πρώην τηλεπερσόνα και δήμαρχος σε κωμόπολη, η 55χρονη Έλενα Λασκόνι, που κινείται στο 6.3% και είναι γενικά φιλοευρωπαία και συστημική, αλλά δεν θεωρείται επαρκώς αξιόπιστο πολιτικό πρόσωπο για τόσο υψηλό αξίωμα. Στις προηγούμενες εκλογές στον δεύτερο γύρο είχαν περάσει ο Γκεοργκέσκου και η Λασκόνι. Το κόμμα που την στήριξε τον Νοέμβριο, τώρα στηρίζει τον Νικουσόρ Νταν.