Προσοχή: Η μόδα του αυταρχισμού σκοτώνει 

Ακόμα και σε εποχές που το πολιτικό σύστημα απολαμβάνει ποσοστά αποδοχής πολύ μεγαλύτερα από τα σημερινά, πάντα υπήρχαν πολίτες των οποίων η φιλοσοφία στην πολιτική συμπυκνωνόταν στο συμπέρασμα “ε, ρε Παπαδόπουλος που μας χρειάζεται”. Ο αυταρχισμός ο οποίος εκμεταλλεύεται πάντα την τάση μερίδας ανθρώπων να πιστεύουν σε απομηχανής θεούς και σε επι γης σωτήρες ήταν διαχρονικά δημοφιλής. Τώρα, όπως κατέδειξαν και τα αποτελέσματα της έρευνας του Eteron, έγινε πολιτικό προϊόν της μοδός.

Ισως γιατί φοριέται πολύ, σε διάφορες παραλλαγές, δημοκρατικές και μη, σε όλο τον πλανήτη. Η Ρωσία τύποις χαρακτηρίζεται πολιτεία δημοκρατική (υπάρχουν κόμματα και κοινοβούλιο, γίνονται εκλογές) ωστόσο όλοι γνωρίζουμε ότι βασιλεύει το θέλημα του Βλαντίμιρ Πούτιν τα τελευταία 25 χρόνια. Ο εν λόγω θα πάψει να είναι πρόεδρος της Ρωσίας μόνο όταν το θελήσει ο ίδιος.

Η Κίνα δε δεν έχει κανένα δημοκρατικό άγχος. Διοικείται αυταρχικά και…κομμουνιστικά (από το πανίσχυρο ακόμα και σήμερα Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας) εφαρμόζοντας έναν ακραίο καπιταλισμό που διασφαλίζει εκείνα τα ποσοστά ανάπτυξης και τα εμπορικά ισοζύγια που κάνουν τη Δύση να ζαλίζεται.

Αλλά και στη δημοκρατική Δύση τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα ή τουλάχιστον τείνουν να μπουν σε ατραπούς ιδιαίτερα επικίνδυνες. Ο Τραμπ στις ΗΠΑ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να διεκδικήσει και τρίτη προεδρική θητεία κάτι που απαγορεύεται ρητά από το Αμερικανό Σύνταγμα.

Ο Ορμπαν στην Ουγγαρία βρίσκει τον τρόπο (ελέγχοντας σχεδόν απόλυτα τα media) να εξασφαλίζει συνεχείς εκλογικές νίκες. Αμφότεροι (Ορμπαν και Τραμπ) επιδεικνύουν τα αυταρχικά τους “μούσκουλα” όπου σταθούν και όπου βρεθούν. Επιχειρούν να κυβερνήσουν με την πειθώ της δύναμης και όχι με τη δύναμη της πειθούς.

• Γιατί, όμως, αρέσει αυτό το μοντέλο σε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους;
• Τι είναι αυτό που τους κάνει να εμπιστεύονται το μέλλον τους σε brutal πολιτικούς ηγέτες;

Ειδικά σε χρονικές περιόδους κρίσεων και αβεβαιότητας όπως αυτή που διανύουμε, σε πλανητικό επίπεδο από το 2020 έως και σήμερα, οι μάζες, που επιζητούν ασφάλεια, έχουν την ψευδαίσθηση ότι αυτή θα την χαρίσουν δυναμικοί ηγέτες που μπορούν να χτυπήσουν το χέρι τους στο τραπέζι. Οι δημοκρατικές ευαισθησίες υποχωρούν, προτεραιοποιείται η επίτευξη του στόχου και όταν ο στόχος είναι η ασφάλεια κάθε παρέκκλιση από τους δημοκρατικούς κανόνες μπορεί και να συγχωρεθεί.

Αλλωστε, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Στην αντιπροσωπευτική δημοκρατία των τελευταίων αιώνων ο κόσμος δεν αρέσκεται στη άσκηση καθημερινών δημοκρατικών καθηκόντων του, δεν μαθαίνει δημοκρατία ούτε συμμετέχει αποφασιστικά στη λήψη των αποφάσεων. Ανάθεση κάνει, μέσω της ψήφου του, και έτσι διατηρεί στο μυαλό του την ικανοποίηση ότι κατά κάποιον τρόπο συναποφασίζει.

Πρόκειται, το δίχως άλλο, για φενάκη. Γι’ αυτό και όταν τα πράγματα ζορίζουν, όταν η ασφάλεια διακυβεύεται, όταν πολεμικές συρράξεις βρίσκονται προ των πυλών, ο αυταρχισμός γιγαντώνεται, φορά το επίσημο κοστούμι του και αποκτά θεσμική διάσταση και εξουσία ακόμα και σε δυτικές δημοκρατίες.

Στην Αγγλία δημοσκοπικά προηγείται, αν είναι δυνατόν, το κόμμα του άκρατου λαϊκιστή Φάρατζ και στη Γερμανία οι νεοναζί του AfD. Oλοι αυτοι πωλούν με το κιλό ανέξοδο αυταρχισμό, κυρίως κατά των αδύνατων κοινωνικών ομάδων (κατά προτίμηση των μεταναστών που είναι και “ευάλωτοι” εθνικά). Εκμεταλλευόνται επίσης ότι η διεθνής συγκυρία τους ευνοεί, ο αυταρχισμός έχει αρχίσει να αρέσει σε ολοένα και περισσότερους.

Το έργο βέβαια έχει ξαναπαιχθεί στο σινεμά της ιστορίας αλλά οι τωρινοί θεατές φαίνεται ότι δεν το έχουν παρακολουθήσει και προτιμούν να το δουν σε σίκουελ. Αλλοίμονο στον πλανήτη αν η επιθυμία τους γίνει πραγματικότητα. Οι “τσαμπουκάδες” ηγέτες του Μεσοπολέμου πρόσφεραν στο πιάτο τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και τη θηριωδία του ολοκαυτώματος. Φανταστείτε τι μπορεί να γίνει σήμερα, 85 χρόνια αργότερα και με την πολεμική τεχνολογία να καλπάζει με τη βοήθεια του AI.

Προσοχή, λοιπόν, στη μόδα του αυταρχισμού. Σκοτώνει και το έχει αποδείξει…