“Ενιαία γραμμή” για απευθείας διαπραγματεύσεις Ρωσίας-Ουκρανίας – Τα δεδομένα, οι πιέσεις και το οργιώδες παρασκήνιο

Παρά τα φαινομενικά δυσμενή μηνύματα από τις ΗΠΑ για τερματισμό της διπλωματικής διαμεσολάβησης αν διαβάσει κάποιος προσεκτικά τις δηλώσεις από όλες τις πλευρές θα αντιληφθεί ότι το ζήτημα οδεύει σε απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου.

Καταρχάς τις τελευταίες εξελίξεις: Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κάνει αρκετές δηλώσεις ότι η Ουκρανία και η Ρωσία θα πρέπει να ξεκινήσουν άμεσες διαπραγματεύσεις και να συνεργαστούν για να αποφασίσουν πώς θα τερματίσουν τον πόλεμο.

• Αυτό συζητήθηκε, ειδικότερα, από την εκπρόσωπο του Υπουργείου Εξωτερικών, Τάμι Μπρους , καθώς και από τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ, Τζ. Ντ. Βανς.

Παράλληλα ο Λευκός Οίκος υπονοεί συνεχώς μια έξοδο από τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο προειδοποίησε σήμερα ότι εάν Ρωσία και Ουκρανία δεν μπορέσουν να καταλήξουν σε συμφωνία για μια ειρηνική διευθέτηση, ο Ντόναλντ Τραμπ θα στρέψει την προσοχή του σε άλλα προβλήματα.

Από την άλλη πλευρά αεκτιμήσεις αναφέρουν ότι αυτές οι δηλώσεις αποτελούν στοιχείο πίεσης από την Ουάσιγκτον προς Κίεβο και Μόσχα. Επιπλέον, δεν θα φαινόταν πολύ λογικό μια πλήρης αποχώρηση μετά την υπογραφή της συμφωνίας για τους πόρους, την οποία ο Λευκός Οίκος παρουσιάζει ως μεγάλη επιτυχία για τον Τραμπ, δηλώνοντας ότι η Ουκρανία βρίσκεται πλέον de facto υπό αμερικανική προστασία.

Στο διπλωματικό παζλ με έντονο παρασκήνιο σε όλα τα επίπεδα πρέπει να προστεθούν τα εξής:

Πριν από μια εβδομάδα, σχολιάζοντας τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του Βλαντιμίρ Πούτιν και του Στίβεν Βίτκοφ, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι τα μέρη συζήτησαν το ζήτημα των άμεσων διαπραγματεύσεων μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας, μετά τις οποίες ο Ντμίτρι Πεσκόφ σημείωσε ότι το Κρεμλίνο είναι έτοιμο για τέτοιες διαπραγματεύσεις και χωρίς όρους. Το μόνο 
που απαιτείται είναι να ακυρωθεί το διάταγμα Ζελένσκι που απαγορεύει τις διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν.

Επιπλέον, ο Πεσκόφ εξέφρασε ακόμη δύο θέσεις:

• Πρώτον ότι το ζήτημα μιας ειρηνικής διευθέτησης θα πρέπει να επιλυθεί απευθείας με την Ουκρανία και όχι με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
• Δεύτερον, είπε ότι αν και η Μόσχα έχει αμφιβολίες για τη νομιμοποίηση του Ζελένσκι, μια διευθέτηση του πολέμου είναι πιο σημαντική. Δηλαδή, ξεκαθάρισε ότι το Κρεμλίνο συμφωνεί να διαπραγματευτεί με τον Ζελένσκι, κάτι που από μόνο του αποτελεί σημαντική εξελιξη, αν θυμηθούμε τις πρόσφατες δηλώσεις για το θέμα αυτό από εκπροσώπους της ρωσικής κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του Πούτιν. 

Έτσι αν λάβουμε υπόψιν τις δηλώσεις της Ουάσινγκτον σχετικά με την ανάγκη για άμεσες διαπραγματεύσεις και τις δηλώσεις της Μόσχας σχετικά με την ετοιμότητά της για αυτές, τότε δημιουργείται σαφώς η εντύπωση ότι πρόκειται για μέρος μιας ενιαίας γραμμής.

Από την άλλη πλευρά η στάση του Κιέβου απέναντι σε αυτή τη γραμμή δεν είναι απολύτως σαφής. Οι ουκρανικές αρχές δηλώνουν έτοιμες να διαπραγματευτούν με τη Ρωσία μόνο μετά από κατάπαυση του πυρός. Ταυτόχρονα, δεν προκύπτει ότι ΗΠΑ και Ρωσία επιθυμούν άμεσες διαπραγματεύσεις μετά τη σύναψη εκεχειρίας και όχι πριν από αυτήν.

Ένα άλλο ερώτημα είναι τι ακριβώς θα συζητηθεί σε αυτές τις διαπραγματεύσεις, όποτε και αν πραγματοποιηθούν. Οι όροι μιας εκεχειρίας μπορούν επίσης να συμφωνηθούν τεχνικά μέσω μεσαζόντων. Δεν απαιτούνται άμεσες διαπραγματεύσεις για αυτό. Έχουν νόημα μόνο εάν και οι δύο πλευρές είναι δεσμευμένες να καταλήξουν σε ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ τους. Και ακριβώς οι όροι μιας τέτοιας συμφωνίας μπορούν να συζητηθούν μόνο μέσω άμεσου διαλόγου.  

Αν και δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι ουκρανικές και ρωσικές αρχές είναι κατ’ αρχήν έτοιμες να συζητήσουν τέτοια ζητήματα, η δημοσία επίμονη τοποθέτηση του Λευκού Οίκου για απευθείας διαπραγματεύσεις προϊδεάζει για κάτι περισσότερο που δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό.

Bloomberg: Οι επιλογές για πιέσεις στον Τραμπ

Παράλληλα σύμφωνα με το Bloomberg αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προετοιμάσει σειρά επιλογών για τον Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία, ώστε ο Βλαντιμίρ Πούτιν να λάβει ταχύτερα τις αποφάσεις για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Σύμφωνα με τις πηγές που επικαλείται το πρακτορείο, ο Τραμπ δεν έχει λάβει ακόμη καμία απόφαση, καθώς οι διπλωματικές προσπάθειες συνεχίζονται.

Αρνήθηκαν να δώσουν λεπτομέρειες σχετικά με τις επιλογές που βρίσκονται στο τραπέζι και δήλωσαν ότι οιαδήποτε απόφαση θα ληφθεί αποκλειστικά από τον Αμερικανό πρόεδρο.

• Η Ουκρανία και τα συμμαχικά της κράτη πιέζουν την Ουάσινγκτον να αυξήσει τις κυρώσεις, ειδικά στον τομέα της ενέργειας, ώστε να αναγκαστεί η Ρωσία να αποδεχτεί μία συμφωνία για κατάπαυση του πυρός, με όρους που έχει προτείνει ο Τραμπ.

Η Μόσχα εξακολουθεί να ζητά την πλήρη κυριαρχία στις τέσσερις ουκρανικές επαρχίες: Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Ζαπορίζια και Χερσώνας, παρά το γεγονός ότι δεν τις ελέγχει εξ ολοκλήρου.

Από την άλλη πλευρά, όπως προαναφέραμε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπέγραψε τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για το υπέδαφος η οποία σύμφωνα με αποκάλυψη των FT περιλαμβάνει και ακόμη δύο έγγραφα ακόμη την πλήρη συμφωνία για το ταμείο επένδυσης και ανοικοδόμησης και ένα τεχνικό παράρτημα.