“Θρίλερ” στη συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά- Εμπόδιο της τελευταίας στιγμής και αντικρουόμενες πληροφορίες

Σε θρίλερ εξελίσσεται η συμφωνία ΗΠΑ-Ουκρανίας για τα ορυκτά, καθώς σύμφωνα με τους Financial Times προέκυψε αιφνιδιαστικό εμπόδιο την τελευταία στιγμή. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το Κίεβο ζήτησε την επανεξέταση όρων που είχαν συμφωνηθεί το περασμένο Σαββατοκύριακο, γεγονός που καθυστερεί την οριστικοποίηση της συμφωνίας. Ωστόσο, υπάρχει ακόμη περιθώριο υπογραφής, εφόσον η Ουκρανία επιστρέψει στους αρχικούς όρους.

Από την πλευρά της, η ουκρανική κυβέρνηση διευκρίνισε ότι οποιαδήποτε συμφωνία απαιτεί πρώτα κοινοβουλευτική επικύρωση και δεν μπορεί να υπογραφεί άμεσα.

Η συμφωνία, η οποία —όπως μετέδωσαν και οι FT— αναμενόταν να υπογραφεί ακόμη και εντός της ημέρας, προβλέπει ότι ΗΠΑ και Ουκρανία θα συνεργαστούν για την ανάπτυξη των φυσικών πόρων της Ουκρανίας μέσω της δημιουργίας ενός κοινού επενδυτικού ταμείου. Στόχος είναι η ενίσχυση των επενδύσεων στην εξόρυξη, την ενέργεια και τη σχετική τεχνολογία.

Το πλαίσιο αυτό διαμορφώθηκε αφότου το Κίεβο πέτυχε σημαντική παραχώρηση από την κυβέρνηση Τραμπ: ότι μόνο η μελλοντική στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ θα υπολογίζεται ως αμερικανική συνεισφορά στη συμφωνία.

Τραμπ: Είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε και σήμερα – Οι Ουκρανοί έκαναν αλλαγές της τελευταίας στιγμής

Ο Ντόναλντ Τραμπ, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού του συμβουλίου, δήλωσε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να υπογράψουν συμφωνία με την Ουκρανία για τα ορυκτά «σήμερα το απόγευμα», αν και η ουκρανική πλευρά έκανε αλλαγές της τελευταίας στιγμής.

Ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ ανέφερε ότι «η ουκρανική πλευρά αποφάσισε να κάνει αλλαγές στη συμφωνία που είχε επιτευχθεί το Σαββατοκύριακο», ενώ ο Τραμπ πρόσθεσε: «Είμαστε σίγουροι ότι θα το ξανασκεφτούν αυτό. Εμείς είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε, αλλά εκείνοι δεν είναι».

Στη συνέχεια, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξαπέλυσε επίθεση κατά της κυβέρνησης Μπάιντεν για τη διαχείριση της βοήθειας προς την Ουκρανία: «Έριξαν στην Ουκρανία περίπου 350 δισεκατομμύρια δολάρια ανασφάλιστα. Δεν έχω ξαναδεί κάτι τέτοιο», ανέφερε, συγκρίνοντας τη στάση των ΗΠΑ με αυτήν της Ευρώπης. «Η Ευρώπη έδωσε λιγότερα, αλλά χρησιμοποίησε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Τα δικά τους χρήματα είναι ασφαλή. Εμείς τα πετάξαμε από το παράθυρο».

Αναφερόμενος στη συμφωνία για τα μεταλλεύματα, τόνισε: «Δεν ήθελα μια περίπλοκη συμφωνία. Η Ουκρανία δεν έχει πολλά χρήματα. Κάναμε μια συμφωνία όπου τα δικά μας χρήματα είναι ασφαλή, μπορούμε να αρχίσουμε να σκάβουμε και να κάνουμε αυτό που πρέπει. Η παρουσία μας εκεί θα κρατήσει πολλούς κακούς παράγοντες μακριά».

Κατέληξε λέγοντας: «Υποθέτω ότι θα τηρήσουν τη συμφωνία. Δεν έχουμε δει ακόμη τους καρπούς της, αλλά υποψιάζομαι ότι θα τους δούμε».

Τι προβλέπει η συμφωνία

Σύμφωνα με το προσχέδιο που είδε το Reuters, η συμφωνία μεταξύ Κιέβου και Ουάσινγκτον για τα ορυκτά, παρέχει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε νέες συμφωνίες για τους ουκρανικούς φυσικούς πόρους, αλλά δεν παραχωρεί αυτόματα στην Ουάσινγκτον μερίδιο του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας ή κάποια από τις υποδομές φυσικού αερίου της.

Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ενός κοινού αμερικανο-ουκρανικού ταμείου ανασυγκρότησης, το οποίο θα λαμβάνει το 50% των κερδών και των δικαιωμάτων που θα εισρέουν στο ουκρανικό κράτος από τις νέες άδειες εκμετάλλευσης φυσικών πόρων στην Ουκρανία.

Ακόμη, η συμφωνία προβλέπει ότι οποιαδήποτε μελλοντική στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία θα προσμετράται στην αμερικανική συνεισφορά στο κοινό ταμείο.

Ωστόσο, το έγγραφο δεν διευκρινίζει πώς θα δαπανηθούν τα έσοδα του κοινού ταμείου, ποιος ωφελείται ή ποιος ελέγχει τις αποφάσεις σχετικά με τις δαπάνες.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, οι ΗΠΑ, ή άλλες οντότητες που θα οριστούν, θα έχουν προνομιακή – αλλά όχι αποκλειστική – πρόσβαση σε νέες άδειες, εγκρίσεις και επενδυτικές ευκαιρίες στον τομέα των ουκρανικών φυσικών πόρων. Οι υφιστάμενες συμφωνίες δεν καλύπτονται.

Το πρόβλημα στο αεροπλάνο

Η πρώτη αναπληρώτρια πρωθυπουργός της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, έχει πετάξει στην Ουάσινγκτον για να υπογράψει τη συμφωνία με τον υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ ​​Μπέσεντ, δήλωσαν τρεις Ουκρανοί αξιωματούχοι.

Ωστόσο, προέκυψαν προβλήματα καθώς το αεροπλάνο της Σβιριντένκο κατευθυνόταν προς την Ουάσινγκτον και η ομάδα της Μπέσεντ της είπε ότι θα έπρεπε «να είναι έτοιμη να υπογράψει όλες τις συμφωνίες ή να επιστρέψει στην πατρίδα της», δήλωσαν τρία άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Αντικρουόμενες πληροφορίες

Οι Αμερικανοί θέλουν οι Ουκρανοί να υπογράψουν τόσο τη συμφωνία-πλαίσιο όσο και μια λεπτομερή συμφωνία για τα ορυκτά, η οποία θα ολοκληρώσει την πλήρη συμφωνία την Τετάρτη, δήλωσαν δύο Ουκρανοί αξιωματούχοι. Ένα άτομο που γνωρίζει τον τρόπο σκέψης των ΗΠΑ δήλωσε την Τετάρτη ότι οι διαπραγματεύσεις δεν είχαν ολοκληρωθεί επειδή η Ουκρανία είχε επιδιώξει να επανεξετάσει τους όρους που συμφωνήθηκαν το Σαββατοκύριακο.

Το άτομο αυτό ανέφερε ότι ανώτεροι Αμερικανοί αξιωματούχοι ανησυχούν ότι αυτό θα μειώσει τη διαφάνεια και την λογοδοσία, αλλά η συμφωνία θα μπορούσε να υπογραφεί ακόμη και την Τετάρτη εάν η Ουκρανία επιστρέψει στους αρχικούς όρους.

«Ο Πρόεδρος Τραμπ έχει δηλώσει ότι η ώρα να γίνει αυτό είναι τώρα και κινούμαστε με κάθε σκόπιμη ταχύτητα προς αυτή την κατεύθυνση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν δεσμευτεί για την ταχεία ολοκλήρωση αυτής της ζωτικής σημασίας συμφωνίας και για την εξασφάλιση μιας διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία», δήλωσε εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ.

Οι Ουκρανοί είπαν ότι η αμερικανική δήλωση ήταν ανακριβής και ότι δεν μπορούσαν να υπογράψουν και τα δύο έγγραφα την Τετάρτη, επειδή η συμφωνία για το ταμείο πρέπει να επικυρωθεί από το κοινοβούλιο της χώρας τους προτού υπογραφεί.

Ένας Ουκρανός αξιωματούχος που συμμετείχε στις συνομιλίες εξέφρασε την απογοήτευσή του για τις ΗΠΑ, λέγοντας ότι ανησυχούν ότι «δεν θα ικανοποιηθούν με τίποτα».

«Είμαστε έτοιμοι να υπογράψουμε τη συμφωνία-πλαίσιο σήμερα», δήλωσε ο αξιωματούχος, αλλά πρόσθεσε ότι οι πιθανότητες ήταν ελάχιστα καλύτερες από «50-50».

Καθώς η διαμάχη συνεχιζόταν την Τετάρτη, ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Ντένις Σμιχάλ δήλωσε στην εθνική τηλεόραση ότι ελπίζει ότι η συμφωνία-πλαίσιο θα υπογραφεί εντός «των επόμενων 24 ωρών».

«Μόλις διευθετηθούν όλες οι τελικές λεπτομέρειες, κάτι που ελπίζω ότι θα συμβεί εντός των επόμενων 24 ωρών, η συμφωνία θα υπογραφεί και θα κάνουμε το πρώτο βήμα», είπε.

Ενώ η συμφωνία-πλαίσιο δεν προσφέρει ρητά εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ για την Ουκρανία, αποκαλεί τη συμφωνία «έκφραση μιας ευρύτερης, μακροπρόθεσμης στρατηγικής ευθυγράμμισης… και μια απτή επίδειξη της υποστήριξης των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής για την ασφάλεια, την ευημερία, την ανοικοδόμηση και την ένταξη της Ουκρανίας στα παγκόσμια οικονομικά πλαίσια».

«Πιστεύουμε ότι οι ομάδες έχουν κάνει καλή δουλειά και η συμφωνία είναι πολύ καλύτερη και για τις δύο χώρες», δήλωσε ένας από τους Ουκρανούς αξιωματούχους που γνωρίζει το θέμα.