ΤτΕ/ Με αυστηρούς όρους τα νέα στεγαστικά δάνεια: Στο 90% της αξίας του ακινήτου- Δόσεις έως και το 50% του εισοδήματος δανειολήπτη

Με απόφαση της ΤτΕ, από 1/1/2025 θα πρέπει το ύψος του δανείου να μην υπερβαίνει το 90% της αξίας του ακίνητου και το κόστος εξυπηρέτησης να μην υπερβαίνει το 50% του εισοδήματος του δανειολήπτη. Θεωρητικά, κάποια από τα μέτρα που ανακοινώθηκαν θα έπρεπε να ισχύουν εδώ και χρόνια, ακόμα και την περίοδο της ασυδοσίας, όταν, δηλαδή, οι τράπεζες προσέφεραν με ευκολία και χωρίς τήρηση των κανόνων στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια. Ακολούθησαν, ως γνωστόν, η χρεοκοπία και τρεις ανακεφαλοποιήσεις των τραπεζών.

Αναλυτικά, αποφασίζεται:

• Η Τράπεζα της Ελλάδος θέσπισε μακροπροληπτικά μέτρα σχετικά με τη δανειακή επιβάρυνση που εφαρμόζονται σε επίπεδο δανειολήπτη για δάνεια και λοιπές πιστώσεις προς φυσικά πρόσωπα με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο στην Ελλάδα.

• Τα μέτρα αυτά έχουν δεσμευτικό χαρακτήρα και λαμβάνουν τη μορφή ανώτατων επιτρεπόμενων ορίων για το δείκτη εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση και το δείκτη δανείου προς αξία κατά την έγκριση για τα νέα δάνεια και λοιπές πιστώσεις.
• Τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή την 1^η Ιανουαρίου 2025.

Με την Πράξη Εκτελεστικής Επιτροπής 227/1/08.03.2024 (ΦΕΚ Β 1716, 15.03.2024), η Τράπεζα της Ελλάδος θέσπισε μακροπροληπτικά μέτρα σχετικά με τη δανειακή επιβάρυνση που εφαρμόζονται σε επίπεδο δανειολήπτη για δάνεια και λοιπές πιστώσεις προς φυσικά πρόσωπα με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο στην Ελλάδα.

Ειδικότερα, θέσπισε:

• ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για το δείκτη εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση (debt service-to-income at origination – DSTI-O) 50% για τους αγοραστές για πρώτη φορά και 40% για τους λοιπούς δανειολήπτες, και
• ανώτατο επιτρεπόμενο όριο για το δείκτη δανείου προς την αξία του υπέγγυου ακινήτου κατά την έγκριση (loan-to-value at origination – LTV-O) 90% για τους αγοραστές για πρώτη φορά και 80% για τους λοιπούς δανειολήπτες.

Τα εν λόγω μακροπροληπτικά μέτρα δεν εφαρμόζονται σε μη εξυπηρετούμενα δάνεια και σε δάνεια υπό καθεστώς ρύθμισης (κατά την έννοια των άρθρων 47α και 47β αντίστοιχα του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 575/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου), σε δάνεια και λοιπές πιστώσεις που συνδέονται με προγράμματα εθνικής στεγαστικής πολιτικής ή πράσινης μετάβασης, τα οποία διέπονται από ειδικότερους όρους και προϋποθέσεις (όπως π.χ. το πρόγραμμα «Σπίτι Μου»), καθώς επίσης σε μεταβιβαζόμενα χαρτοφυλάκια από εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις του ν. 5072/2023.

Επίσης, δίνεται η δυνατότητα εκταμίευσης δανείων και λοιπών πιστώσεων καθ’ υπέρβαση των ανώτατων επιτρεπόμενων ορίων DSTI-O και LTV-O. Η υπέρβαση ανά δείκτη δύναται να ανέρχεται σε ποσοστό έως 10% του συνολικού αριθμού των δανείων και λοιπών πιστώσεων που εγκρίνονται και έχουν έστω εν μέρει εκταμιευθεί εντός έκαστου ημερολογιακού τριμήνου.

Η αρμοδιότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να λαμβάνει μακροπροληπτικά μέτρα σχετικά με τη δανειακή επιβάρυνση προκύπτει από το άρθρο 133A του ν. 4261/2014.

Περισσότερες πληροφορίες:

• Μακροπροληπτικά μέτρα σχετικά με τη δανειακή επιβάρυνση που εφαρμόζονται σε επίπεδο δανειολήπτη: τα μέτρα αυτά συνίστανται στη θέσπιση ορίων σε επιμέρους δείκτες που συνδέονται με την πίστωση ή με το δανειολήπτη ή με επιμέρους χαρακτηριστικά της πίστωσης. Στοχεύουν στην πρόληψη ή τον περιορισμό των συστημικών κινδύνων που απορρέουν από την αγορά ακινήτων στην Ελλάδα και συνδέονται με τη χρηματοδότηση νοικοκυριών ή/και επιχειρήσεων με εξασφάλιση οικιστικά ή επαγγελματικά ακίνητα. Συμβάλλουν επίσης ευρύτερα στην πρόληψη της υπέρμετρης χαλάρωσης των πιστοδοτικών κριτηρίων και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Τα μέτρα αυτά είναι συμπληρωματικά προς άλλα μακροπροληπτικά μέτρα για την αντιμετώπιση των κυκλικών και διαρθρωτικών συστημικών κινδύνων που επηρεάζουν τις κεφαλαιακές απαιτήσεις των ιδρυμάτων, όπως το απόθεμα ασφαλείας για τα λοιπά συστημικά σημαντικά ιδρύματα (απόθεμα O-SII).
• Δείκτης εξυπηρέτησης χρέους προς εισόδημα κατά την έγκριση (debt service–to–income at origination – DSTI–O): το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του συνολικού χρέους σε σχέση με το συνολικό ετήσιο διαθέσιμο εισόδημα του δανειολήπτη κατά το χρόνο έγκρισης του δανείου ή της πίστωσης.
• Δείκτης δανείου προς αξία κατά την έγκριση (loan–to–value at origination – LTV–O): το σύνολο των δανείων ή τμημάτων δανείων και λοιπών πιστώσεων που εξασφαλίζονται με ακίνητο από το δανειολήπτη κατά το χρόνο έγκρισης σε σχέση με την αξία του υπέγγυου ακινήτου κατά το χρόνο έγκρισης.
• Αγοραστής για πρώτη φορά: δανειολήπτης στον οποίο δεν έχει χορηγηθεί στο παρελθόν δάνειο ή πίστωση με εξασφάλιση οικιστικό ακίνητο.