Στο ”κόκκινο” Ιράν – ΗΠΑ λόγω της ”ναυμαχίας” στην Ερυθρά Θάλασσα – Η Ισπανία δεν στέλνει πολεμικά πλοία

Οι επιθέσεις με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους από μαχητές Χούθι που έχουν ως ορμητήριό τους την Υεμένη, έχουν ανατρέψει τα ναυτιλιακά δεδομένα μέσω της Ερυθράς Θάλασσας και της Διώρυγας του Σουέζ, από όπου διέρχεται περίπου το 10% του παγκόσμιου εμπορίου.

Η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ το Σαββατοκύριακο δήλωσε ότι κατέρριψε «14 μη επανδρωμένα εναέρια συστήματα που εκτοξεύτηκαν ως κύμα drones από περιοχές της Υεμένης που ελέγχονται από τους Χούθι».

Σε ανακοίνωση που εκδόθηκε σήμερα Κυριακή (24/12) , η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ ανέφερε ότι το ναυτικό της είχε «καταρρίψει τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που προέρχονταν από περιοχές ελεγχόμενες από τους Χούτι στην Υεμένη και προσέγγισαν το USS Laboon» την προηγούμενη ημέρα. Το αμερικανικό αντιτορπιλικό περιπολούσε στην περιοχή στο πλαίσιο της επιχείρησης Prosperity Guardian, της αποστολής υπό την ηγεσία της Ουάσινγκτον για την πρόληψη της εξάπλωσης της βίας στη στρατηγική πλωτή οδό.

"Our military operations will not stop unless the genocide in Gaza stops."

Yemen's Houthis say they will keep attacking ships in the Red Sea, even after the US announcement of a new maritime protection force ⤵️ pic.twitter.com/DF9uEvKrBV

— Al Jazeera English (@AJEnglish) December 23, 2023

Το Σάββατο, το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι ένα ιαπωνικής ιδιοκτησίας δεξαμενόπλοιο με σημαία Λιβερίας, το Chem Pluto, είχε χτυπηθεί από μη επανδρωμένο αεροσκάφος στον Ινδικό Ωκεανό, δηλώνοντας ότι η επίθεση ξεκίνησε από το Ιράν.

Σύμφωνα με στοιχεία από την πλατφόρμα ανάλυσης Kpler, τα οποία είδε το Politico, το Chem Pluto μετέφερε σχεδόν 43.000 βαρέλια εξαιρετικά εύφλεκτου βενζολίου καθ’ οδόν προς το λιμάνι του Μανγκαλούρου, αλλά δεν έχουν αναφερθεί θύματα. Η επίθεση ήταν πολύ έξω από τη συνήθη περιοχή επιχειρήσεων για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη των Χούτι, περίπου 300 ναυτικά μίλια από τις ακτές της Ινδίας. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ κατηγόρησαν ευθέως το Ιράν ότι στοχεύει την εμπορική ναυτιλία από τότε που ξεκίνησε η κρίση.

Since Oct 7, Houthi militants in Yemen have been targeting commercial cargo ships in the Red Sea.

These attacks are pushing shipping companies to avoid the Red Sea, preventing access to the Suez Canal, through which nearly 12% of global maritime trade passes through. pic.twitter.com/gM2DUPOhsW

— Xavi Ruiz (@xruiztru) December 22, 2023

Η Ουάσινγκτον έχει δηλώσει προηγουμένως ότι οι μυστικές υπηρεσίες αποκάλυψαν ότι το Ιράν «συμμετείχε» στον σχεδιασμό επιθέσεων σε πλοία, συνεργαζόμενη στενά με τους αντάρτες Χούτι της Υεμένης για να προκαλέσει μια κρίση που οι ειδικοί φοβούνται ότι απειλεί ήδη την παγκόσμια οικονομία. Οι δυνάμεις των Χούτι λένε ότι στοχεύουν πλοία που συνδέονται με το Ισραήλ σε αντίποινα για τον πόλεμό του στη Γάζα.

Το βράδυ του Σαββάτου, δύο πολιτικά πλοία στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας σήμαναν συναγερμό ότι δέχονταν επίθεση. Το Blaamanen, ένα πλοίο με νορβηγική σημαία που μεταφέρει ένα τέταρτο του εκατομμυρίου τόνων ηλιελαίου, ανέφερε ότι είχε αποφύγει οριακά ένα επιθετικό drone, ενώ το υπό ινδική σημαία δεξαμενόπλοιο αργού πετρελαίου Saibaba επιβεβαίωσε ότι είχε δεχθεί άμεσο χτύπημα.

Στην πρώτη του συνέντευξη από τότε που διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον, δήλωσε στην Telegraph την Παρασκευή ότι η Δύση πρέπει να στείλει «ένα σαφές μήνυμα ότι αυτή η κλιμάκωση δεν θα γίνει ανεκτή» στην Τεχεράνη.

A few updates:

– Pentagon: One-way attack drone fired from Iran struck ship in the Indian Ocean
– 9 attacks since Op. Prosperity Guardian launched—5 yesterday
– Destroyer USS LABOON shot down 4 inbound drones
– Nearly 300 ships diverted from Red Sea
– Chinese warships shadow IKE https://t.co/P1mIiBU69p

— Ian Ellis (@ianellisjones) December 24, 2023

Μαζί με τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μία από τις λίγες χώρες που ενώνουν τις δυνάμεις τους με τις ΗΠΑ στο πλαίσιο της επιχείρησης Prosperity Guardian.

Πολλά δεξαμενόπλοια και φορτηγά πλοία που κανονικά διέρχονται μέσω της Διώρυγας του Σουέζ στον Ινδικό Ωκεανό επαναδρομολογούνται στην ήπειρο της Αφρικής, γεγονός που προσθέτει 14 έως 15 ημέρες κατά μέσο όρο στο θαλάσσιο ταξίδι τους.

Οι αλλαγές έχουν ήδη εκτοξεύσει τα ασφάλιστρα στα πλοία και έχουν συμβάλει στην άνοδο των τιμών του πετρελαίου. Για τα εμπορικά πλοία που διέρχονται από τη ζωτικής σημασίας υδάτινη οδό που συνδέεται με τη Διώρυγα του Σουέζ, το κόστος ασφάλισης εκτινάχθηκε αυτήν την εβδομάδα από περίπου 0,1% με 0,2% στο 0,5% της αξίας του φορτίου. Δηλαδή ένα πλοίο 100 εκατομμυρίων δολαρίων πρέπει να πληρώσει περίπου 500.000 δολάρια ανά ταξίδι! Διαφορετικά θα πρέπει να διαλέξει το αυξημένο κόστος για το ταξίδι γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Η Ισπανία αρνείται να ενταχθεί στον στρατιωτικό συνασπισμό στην Ερυθρά Θάλασσα

Οι ισπανικές ένοπλες δυνάμεις δεν πρόκειται να συμμετάσχουν στον διεθνή συνασπισμό ο οποίος σχηματίστηκε για την προστασία των εμπορικών πλοίων που διασχίζουν την Ερυθρά Θάλασσα από τις επιθέσεις των σιιτών ανταρτών Χούθι της Υεμένης, πάντως η Μαδρίτη δεν θα εναντιωθεί στη συμμετοχή άλλων ευρωπαϊκών κρατών, στο πλαίσιο συγκεκριμένης αποστολής.

Έπειτα από αρκετές ημέρες δισταγμών κι εμφανούς αμηχανίας, η ισπανική κυβέρνηση συμμαχίας (κεντροαριστερά/αριστερά) διευκρίνισε, με ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας που δημοσιοποιήθηκε προχθές Σάββατο το βράδυ, πως αντιτίθεται στη διεύρυνση της ευρωπαϊκής επιχείρησης «Αταλάντη», η οποία από το 2008 μάχεται κατά της πειρατείας στον Ινδικό Ωκεανό.

The Houthis’ reckless attacks on commercial shipping in the Red Sea threaten the free flow of commerce in the region’s vital water ways, endanger innocent ship workers, and are a flagrant affront to international law. Simply put, these attacks threaten global prosperity. pic.twitter.com/Of7gbadOYG

— Matthew Miller (@StateDeptSpox) December 20, 2023

Το υπουργείο θύμισε πως η «Αταλάντη», έχει περιοριστεί σε βαθμό που πλέον συμμετέχει μόνο μια χώρα (η Ισπανία), με μόλις ένα πλοίο (τη φρεγάτα Victoria), προειδοποιώντας ότι η αναζωπύρωση των πειρατειών στην περιοχή «απαιτεί» να γίνει η «μέγιστη επένδυση» στην αποστολή αυτή.

«Η φύση και οι σκοποί της αποστολής (…) δεν έχουν καμιά σχέση με αυτό που φιλοδοξείται να επιτευχθεί στην Ερυθρά Θάλασσα», επέμεινε.

Η κυβέρνηση του σοσιαλιστή πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ θεωρεί για τον λόγο αυτό «απαραίτητο» να δημιουργηθεί «νέα και συγκεκριμένη» αποστολή, αφιερωμένη στην προστασία της θαλάσσιας κίνησης στην Ερυθρά Θάλασσα.

Αυτή η ad hoc αποστολή θα πρέπει να έχει «πεδίο δράσης», τα προσήκοντα «μέσα» και «στόχους», που θα «αποφασιστούν από τους αρμόδιους οργανισμούς της ΕΕ», έκρινε το υπουργείο διαβεβαιώνοντας πως «η Ισπανία δεν θα πρόβαλε αντίσταση με κανέναν τρόπο στη δημιουργία της».

Ερωτηθείς σχετικά από το Γαλλικό Πρακτορείο χθες Κυριακή, εκπρόσωπός του σημείωσε μολαταύτα πως η Ισπανία «δεν θα συμμετείχε» σε τέτοια επιχείρηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμη κι αν αποφασιζόταν. Το υπουργείο δεν εξήγησε τους λόγους της άρνησης της Μαδρίτης, που ανακοινώθηκε την επομένη τηλεφωνικής συνδιάλεξης του αμερικανού προέδρου Τζο Μπάιντεν με τον κ. Σάντσεθ.

Spain says that it would not join a US-led coalition to protect Red Sea shipping from attacks by Yemen's Huthi rebelshttps://t.co/9RKGXJtUOa pic.twitter.com/xgstkN5Omu

— AFP News Agency (@AFP) December 24, 2023

Ο Λευκός Οίκος ανέφερε στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε ότι κατά τη συνδιάλεξη εκφράστηκε η καταδίκη από πλευράς Ουάσιγκτον και Μαδρίτης «των συνεχιζόμενων επιθέσεων των Χούθι εναντίον εμπορικών πλοίων στην Ερυθρά Θάλασσα», ζήτημα που δεν έθιξε καν η ισπανική κυβέρνηση στη δική της ανακοίνωση για τη συνομιλία.

«Μέγιστη σύνεση»

«Εκτιμάμε στον υψηλότερο βαθμό την άρνηση της Ισπανίας να αφεθεί να παρασυρθεί από τα αμερικανικά και τα βρετανικά ψέματα για το ζήτημα της ναυσιπλοΐας», ανέφερε μέσω X ο Χουσέιν αλ Έζι, υφυπουργός Εξωτερικών των Χούθι.

Κατά δημοσιεύματα στον κυριακάτικο Τύπο της Ισπανίας, η άρνηση της Μαδρίτης να συμμετάσχει στον υπό αμερικανική διοίκηση συνασπισμό οφείλεται σε εσωτερικές πολιτικές σκοπιμότητες.

Ο κ. Σάντσεθ συγκυβερνά με συμμαχία της ριζοσπαστικής αριστεράς, την παράταξη Sumar, που γενικά αντιμετωπίζει με εχθρότητα την αμερικανική εξωτερική πολιτική.

Σε συνέντευξή της σε ισπανικό ραδιοφωνικό σταθμό, η επικεφαλής της, η Γιολάντα Ντίας, η οποία είναι επίσης αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, είπε πως βρίσκει άκρως «υποκριτική» τη σπουδή δυτικών χωρών να προστατεύσουν τη διεθνή ναυσιπλοΐα, αντιπαραβάλλοντάς τη με την αδυναμία τους να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό στη Λωρίδα της Γάζας.

Η ίδρυση του στρατιωτικού συνασπισμού στην Ερυθρά Θάλασσα, που βαφτίστηκε «Φύλακας της Ευημερίας» (Prosperity Guardian), ανακοινώθηκε από τον υπουργό Άμυνας των ΗΠΑ, τον Λόιντ Όστιν, την περασμένη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον.

Ο κ. Όστιν αρχικά ανέφερε πως θα συμμετείχαν στον συνασπισμό αυτόν δέκα χώρες, ανάμεσά τους και η Ισπανία. Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό ιστότοπο El Confidencial και την εφημερίδα El País, η ανακοίνωση αυτή προκάλεσε πολύ έντονη δυσαρέσκεια στην ισπανική κυβέρνηση, διότι δεν είχε υπάρξει διαβούλευση μαζί της εκ των προτέρων.

Η εκπρόσωπος της ισπανικής κυβέρνησης Πιλάρ Αλεγρία τόνισε χαρακτηριστικά πως η Ισπανία δεν θα συμμετάσχει «ποτέ» σε επιχείρηση που αποφασίζεται «μονομερώς» και θα επιδείξει «τη μέγιστη σύνεση».

Ο σχηματισμός αυτού του συνασπισμού αποτελεί επιπλέον αιτία εντάσεων στις σχέσεις της Μαδρίτης και της Ουάσιγκτον, που κλόνισε πρόσφατα υπόθεση κατασκοπείας: η Ισπανία απέλασε —διακριτικά— δυο αμερικανούς κατασκόπους που είχαν παρεισφρήσει στις ισπανικές μυστικές υπηρεσίες κι είχαν στρατολογήσει πράκτορες του εθνικού κέντρου πληροφοριών (CNI).

Στην ανακοίνωσή του, το υπουργείο Άμυνας διαβεβαιώνει πάντως ότι «η Ισπανία είναι και θα παραμείνει πάντα σοβαρός και αξιόπιστος εταίρος» στις στρατιωτικές αποστολές της ΕΕ, του NATO και του ΟΗΕ, κάτι που πιστοποιούν «οι 3.000 άνδρες και γυναίκες των ισπανικών ενόπλων δυνάμεων» που υπηρετούν το τρέχον διάστημα σε ειρηνευτικές αποστολές.

Η Maersk επανέρχεται στην Ερυθρά Θάλασσα

Η AP Moller-Maersk A/S, η δεύτερη μεγαλύτερη εταιρία μεταφοράς κοντέινερ στον κόσμο, δήλωσε ότι ετοιμάζεται να ξαναρχίσει τις πλεύσεις μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, χάρη στην πολυεθνική ναυτική ομάδα δράσης για την προστασία των πλοίων από επιθέσεις ανταρτών Χούτι από την Υεμένη.

«Εργαζόμαστε επί του παρόντος σε σχέδια για τα πρώτα πλοία που θα πραγματοποιήσουν τη διέλευση και αυτό θα συμβεί όσο το δυνατόν συντομότερα επιχειρησιακά», ανέφερε η εταιρεία την Κυριακή σε σχετική ανακοίνωση. «Η διασφάλιση της ασφάλειας των εργαζομένων μας είναι υψίστης σημασίας και η νούμερο ένα προτεραιότητά μας για τον χειρισμό της δύσκολης κατάστασης στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας/Κόλπου του Άντεν», προσθέτει.

Η ανακοίνωση ήρθε μόλις δύο ημέρες αφότου η εταιρεία με έδρα την Κοπεγχάγη είπε ότι φοβόταν ότι το χάος στην Ερυθρά Θάλασσα – που προκαλείται από επιθέσεις με drone από τους Χούτι, αντιδώντας για τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς – θα συνεχιστεί για μήνες.

Στη δήλωσή της την Κυριακή, η Maersk είπε ότι η δημιουργία της Επιχείρησης Prosperity Guardian, μιας ναυτιλιακής ομάδας δράσης που συστάθηκε από τις ΗΠΑ και συμμαχικές χώρες, είναι «τα πιο ευπρόσδεκτα νέα για ολόκληρο τον κλάδο». Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους λένε ότι εξετάζουν πιθανή στρατιωτική δράση κατά των Χούτι, τους οποίους υποστηρίζει το Ιράν.

Εν μέσω ανησυχιών ότι ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς μπορεί να εξελιχθεί σε περιφερειακή σύγκρουση, οι ΗΠΑ κατηγόρησαν το Ιράν αυτό το Σαββατοκύριακο ότι βρίσκεται πίσω από μια επίθεση σε δεξαμενόπλοιο στον Ινδικό Ωκεανό.

Εν τω μεταξύ, ευρωπαϊκές χώρες δήλωσαν ότι αρνούνται να τεθούν υπό αμερικανική διοίκηση στις επιχειρήσεις προστασίας των εμπορικών πλοίων από τις επιθέσεις των Χούτι στην Ερυθρά Θάλασσα, προκαλώντας σύγχυση στη διεθνή ναυτιλία.

Η Maersk τόνισε την Κυριακή ότι, ενώ επανέρχεται η διέλευση στην Ερυθρά Θάλασσα, «ο συνολικός κίνδυνος δεν εξαλείφεται στην περιοχή». Η εταιρεία είπε ότι «δεν θα διστάσει» να επανεκτιμήσει την κατάσταση ασφάλειας για τα πλοία και τους υπαλλήλους της.

Τις προηγούμενες εβδομάδες, οι επιθέσεις των Χούτι είχαν προκαλέσει ευρεία αποφυγή της Ερυθράς Θάλασσας από δεκάδες εμπορικά πλοία.