Θέμης Ανδρεάδης στο libre: Η επιστροφή του “Ταρζάν”

Θέλω να ξεκινήσω αυτόν τον πρόλογο με τη φράση: ο Θέμης Ανδρεάδης είναι ένας μεγάλος καλλιτέχνης. Γιατί διεκδίκησε, από τα πρώτα εφηβικά του χρόνια, τη θεμελίωση των ονείρων του. Γιατί όρισε το πεπρωμένο του, ξεκινώντας δίπλα σε δασκάλους, όπως ο Νότης Μαυρουδής και ο Γιάννης Μαρκόπουλος. Γιατί κράτησε και κρατά το στίγμα του στην τέχνη μακριά από ότι το φθείρει και το αποδυναμώνει.

Ακόμη και με τη σιωπή συστήνει δρόμους. Η χρονιά που πέρασε, εκτός από ιδιαίτερα παραγωγική για τον ίδιο, είναι μια χρονιά γεμάτη από συναντήσεις. Απόλυτα σημερινός, χωρίς να χάνει πόντο από το εκρηκτικό συναίσθημα της νεότητάς του, τραγουδάει, γράφει, κάνει σχέδια, καταφέρνει και πείθει την Άννα Ανδρεάδη, το άλτερ έγκο του, να τραγουδήσει μαζί του (μια τέλεια αμοιβαία στιγμή), καμαρώνει τα παιδιά και τα εγγόνια του, παρατηρεί, με χιούμορ και οξυδέρκεια, την πραγματικότητα, είναι παρών με όλες του τις δυνάμεις. Ακούραστος για κάθε νέα αρχή.

Αφήνει την ασφάλεια της όποιας επανάληψης, για να αναμετρηθεί με ο, τι τον εξακοντίζει από καθετί συντηρητικό. Το καλοκαίρι που διανύουμε μοιάζει γεμάτο για τον Θέμη Ανδρεάδη. Κι αυτή η πληρότητα είναι η λογική συνέχεια ενός άξιου και διαρκούς αγώνα.

Συνέντευξη

Κύριε Ανδρεάδη, σας διαβάζω, πολλές φορές, και μπορώ να πω ότι αυτές οι παράγραφοι που δημοσιεύετε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μοιάζουν με μικρά διηγήματα. Άνθρωποι, τόποι, στιγμές, μια κιθάρα, που δεν γερνάει με τίποτα, κι ένας δημιουργικός αγώνας που σας κρατά σε εγρήγορση. Εκτός από ωραίος, (βεβαίως, βεβαίως), είστε κι ανεξάντλητος.

Μπα! Τι λέτε; Με παρακολουθείτε βλέπω. Είναι αλήθεια πως από τότε που -μετά από σοβαρές περιπέτειες που είχα με την υγεία μου- αποφάσισα να επικοινωνήσω, πρώτα με τον εαυτό μου κι ύστερα με το περιβάλλον, έχοντας ως μοναδικό μέσο επικοινωνίας το διαδίκτυο, άρχισα να γράφω – σαν ναυαγός σε ξερονήσι που έριχνε μπουκαλάκια με σημειώματα, που βρίσκετε, για να τον «σώσουν»  στον ωκεανό – με προσωπική γραφή. Διάφορες αληθινές ιστοριούλες από την 73χρονη ζωή μου, αλλά κι από την 55χρονη θητεία μου ως καλλιτέχνης. Περισσότερο για να επαναπροσδιορίσω και να ξαναθυμίσω και ξαναθυμηθώ την «αλήθεια» τους. Αλήθεια είναι πως είχαν -κι εξακολουθούν να έχουν- ιδιαίτερα μεγάλη ανταπόκριση στους φίλους που με ακολουθούν και με μεγάλο ενδιαφέρον ανταποκρίνονται.

–Σας χαρακτηρίζει μιαν αποφασιστικότητα. Την εποχή, που ξεκινούσατε, ήταν πιο εύκολο για έναν διεκδικητικό άνθρωπο, να συνδεθεί με τα όνειρα και τους στόχους του;

Όταν έχεις αποφασίσει, και στην δική μου περίπτωση από 6-7 χρόνων, να γίνεις αυτό που είσαι, απόλυτα, χωρίς τι και πώς, κι αμετάκλητα. Όταν έχεις αποφασίσει να γίνεις τραγουδιστής, όσες κι όποιες δυσκολίες, που στους καλλιτεχνικούς χώρους και ιδιαίτερα στο τραγούδι είναι τεράστιες, κι αν συναντήσεις θα τις υπερβείς. Φτάνει να έχεις την ελάχιστη ανταπόκριση και βεβαίως το ταλέντο. Εγώ τις είχα από παιδάκι. Από την μητέρα μου, που είχε μια καταπληκτική φωνή και τραγουδούσαμε μαζί με τον αδελφό μου.

Τους έκανα δεύτερες φωνές και με χειροκροτούσαν. Αργότερα, στις εκδρομές, όταν μ’ έβαζαν να τραγουδώ στα πούλμαν από το μικρόφωνο του εισπράκτορα (γέλια) και με χειροκροτούσαν όλοι! Ε, λοιπόν, όσες δυσκολίες, που ήταν πολλές, τις ξεπέρασα με σθένος και ψυχικά μεγάλα αποθέματα και κατάφερα να γίνω αυτό, που εξακολουθώ να υπηρετώ. Να κάνω τον κόσμο να νιώθει ευχάριστα και να χαμογελά.

Έχετε πιάσει ποτέ τον εαυτό σας να νοσταλγεί; Ειδικά την ανατρεπτικότητα εκείνων των ανθρώπων, που μεταξύ άλλων, επιχείρησαν -και το πέτυχαν ως έναν βαθμό- την επανασύνδεση της τέχνης με την κοινωνία;

Νοσταλγώ. Ναι, νοσταλγώ τις εποχές που το τραγούδι ήταν πολιτική πράξη, όχι κομματική να μην παρεξηγηθώ, αλλά πολιτική πράξη. Να φέρει σ’ έναν λαό, που υπέφερε από τον σκοταδισμό της μετεμφυλιακής πραγματικότητας, τον λόγο των ποιητών, μετουσιωμένο με υψηλή αισθητική, καταθέτοντας παράλληλα ένα ύψιστο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Έργα που τραγουδήθηκαν και παρέμειναν εσαεί στις συνειδήσεις των ανθρώπων. Είχα την μεγάλη τύχη να συμβαδίσω, να συμπορευτώ και να γαλουχηθώ (εγκαινιάζοντας με την παρουσία μου κι εγώ ένα καινούριο είδος τραγουδιού, το σατιρικό τραγούδι) με όλους εκείνους τους μεγάλους δημιουργούς, συνθέτες, ποιητές, στιχουργούς, τραγουδιστές, αλλά και τις δισκογραφικές εταιρείες που παρήγαγαν μεγάλο έργο. Ε, ναι, νοσταλγώ, αν κι όλες αυτές οι εποχές, πέρασαν ανεπιστρεπτί. Τις σάρωσε το διαδίκτυο. Η ψηφιακή πραγματικότητα.

–Φοβηθήκατε ποτέ μιαν αποκλειστική ταύτισή σας με ένα συγκεκριμένο είδος τραγουδιού; Η σαρωτική, σχεδόν, παρουσία σας και η επίσης έντονη αποδοχή σας από τον κόσμο πόσο πυροδότησε την μετέπειτα (καλλιτεχνική) σιωπή σας;

Αν φοβήθηκα; Πολύ. Και αντιστάθηκα. Λοιπόν, όταν το 1973, σε ηλικία 23 χρόνων, είχα την τεράστια τύχη να τραγουδήσω τραγούδια του μέγιστου Γιάννη Μαρκόπουλου, «Του άντρα του πολλά βαρύ» και τον αξεπέραστο «Ταρζάν», μεγάλες επιτυχίες που τραγουδάω ακόμα και σήμερα, πενήντα χρόνια μετά. Κατόπιν, βρέθηκα με τον γελοιογράφο και στιχουργό Γιάννη Λογοθέτη κι αποφασίσαμε να κάνουμε τραγούδια μαζί. Εγώ έγραφα τις μουσικές, αργότερα ο Γιάννης Κιουρκτσόγλου, αλλά κι ο Λογοθέτης, και κάναμε τεράστια επιτυχία. Εξαιτίας αυτής της επιτυχίας και της ιδιαίτερης σκηνικής μου παρουσίας, καθότι ήμουν ο «πρεσβευτής» αυτού του είδους (Σατιρικό Τραγούδι), άρχισε από τις δισκογραφικές εταιρείες όλο αυτό να γίνεται ένα εμπορικό προϊόν και δεν ενδιέφερε καθόλου, θα έλεγα, η καλλιτεχνική του αξία.

• Εν τω μεταξύ, οι «αντιγραφείς» του είδους άρχισαν να φυτρώνουν και η μία εταιρεία να ανταγωνίζεται την άλλη, με όρους της εποχής. ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΟΥΜΕ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΥΜΕ, διαφημίζουμε ό,τι πουλάει, ασύδωτα. Υπήρχε εκείνη την εποχή -τώρα πολύ περισσότερο- τους τραγουδιστές να τους «τελειώνουν»  σαν αναπτήρες bic.

Τους χρησιμοποιείς, τελειώνουν -σε συγκεκριμένο χρόνο- και τους πετάς! Για περάστε, ο επόμενος. Αντέδρασα. Έκανα καμιά εικοσαριά προσωπικά LP & Cd, κάποιες συμμετοχές με ανάλογα τραγούδια, επιτυχίες μεγάλες που ακόμα θέλει και θυμάται ο κόσμος, και που ακόμα δεν λείπουν από τα live μου. Κι αφού βρέθηκα εκτός εταιρειών -γιατί επέμενα πως η καλλιτεχνική μου αξία δεν είναι με ημερομηνία λήξης- έκανα από το ’82 έως το ’92  κάποιες παραγωγές μόνος μου. Κι αφού το δίκτυο τότε διανομής και παραγωγής ήταν αποκλειστικά στα χέρια των παντοδύναμων δισκογραφικών εταιρειών, το πάλεψα, κουράστηκα και γλίστρησα στο (καλλιτεχνικό) σκοτάδι.

–Ο Καμύ έλεγε «η τέχνη δεν είναι για μένα μια απόλαυση μοναχική. Είναι ένα μέσο για να αγγίζω τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό ανθρώπων, προσφέροντάς τους μια προνομιακή εικόνα για τους κοινούς πόνους και τις χαρές». Κι απολαμβάνοντάς σας, φέτος, στις εμφανίσεις στην Απανεμιά, νομίζω ότι η παραπάνω φράση σας περιέχει απόλυτα.

Αλήθεια είναι! Με εκφράζει, με περιέχει, απόλυτα. Ακούστε, το 2012 αποφάσισα να επιστρέψω σ΄αυτό που αγαπώ, μετά από μεγάλη σιωπή είκοσι χρόνων. Έκανα κι έναν δίσκο με 15 τραγούδια και πάνω που είπα, «άντε πάμε πάλι, ζωή», ήρθαν απανωτά χτυπήματα με την υγεία μου. Καρκίνος, εγκεφαλικό αιμάτωμα. Διάφορες εγχειρήσεις, μη αναμενόμενες. 

Τρεις φορές, μετωπικά με τον θάνατο. Εκεί που είπα «όλα καλά, θα τα αντέξω», έρχεται μετά από μια ολική νάρκωση, μια απίστευτα βαριά κατάθλιψη να με γονατίσει.

Πάρα πολύ σκληρή κατάσταση, που μετά από επτά χρόνια, ψυχιατρικής, φαρμακευτικής βοήθειας και με την απόλυτη κατανόηση και συμπαράσταση της οικογένειάς μου, αλλά και με τιτάνιες προσωπικές προσπάθειες, κατάφερα να επανέλθω στην πραγματικότητα και ν΄αρχίσω πάλι ν΄αγαπώ και να εκτιμώ τον εαυτό μου. Ως δια μαγείας, άρχισαν να με αγαπούν και να με εκτιμούν και οι συνάνθρωποί μου -που πάντα υπήρχε αυτό, αλλά δεν το έβλεπα-. Και.. άρχισαν να με καλούν στην τηλεόραση, στο ραδιόφωνο, ορίστε, όπως κι εσείς τώρα. Και παράλληλα πήγα σ΄έναν ιστορικό χώρο, την μπουάτ Απανεμιά, να τραγουδήσω, με παραίνεση του φίλου μου Πάνου Δημητρόπουλου, ιδιοκτήτη της Απανεμιάς, που μου είπε «Θέμαρε, έλα, ρε αδερφέ, να τραγουδήσεις για δύο Τετάρτες». 

Πήγα! Οι δύο έγιναν δεκαοκτώ, όλες sold out, με εμένα να τραγουδάω 45 τραγούδια την κάθε φορά και τον  κόσμο να περνάει θαυμάσια. Και θα συνέχιζα ακόμα, αν δεν είχα να μπω στο στούντιο να ηχογραφήσω τα καινούρια τραγούδια μου. Ένα, που το έλεγα τον χειμώνα στην απανεμιά, το «toi jamais» με μεγάλο γέλιο, για το έπος του Κατάρ! Το κυκλοφόρησα στο youtube και το λέω μαζί με τον αγαπημένο μου, Φοίβο Δεληβοριά. Η χαρά, η αισθητική, το χιούμορ, αλλά και η εσωτερικότητα (μέχρι L. Cohen έλεγα) ήταν παρούσες και σε μεγάλο βαθμό σ΄αυτές τις υπέροχες, ανεπανάληπτες βραδιές, που κάθε μια τίμησαν αγαπημένοι μου φίλοι- συνάδελφοι, καλεσμένοι μου.. Θα συνεχίσω πάλι τον χειμώνα.

–Αν κάνατε μια συζήτηση με τα εγγόνια σας, πώς θα τους περιγράφατε τη σημερινή πραγματικότητα; Με δεδομένο ότι κανείς και τίποτα δεν μπορεί να κρυφτεί από τα παιδιά.

Μα πώς να την περιγράψω. Την ζουν. Εγώ παρατηρώ -και στο βαθμό που αντέχω- προσπαθώ να κατανοήσω, πολλές φορές, ακατανόητες συμπεριφορές των σημερινών νεαρών. Μια ψηφιακή πραγματικότητα. Η πληροφορία διαρκής και με ιλιγγιώδεις ρυθμούς. Δεν προλαβαίνεις ούτε να την αντιληφθείς. Μαθαίνω απ’ τα εγγόνια μου. Ναι, μαθαίνω. Έχουμε, όμως, και ώρες που μας συνδέει η μουσική και το τραγούδι. Καθότι και τα δυο μου εγγόνια μαθαίνουν μουσική. Βοηθάω κι εγώ λίγο.

–Μιλήστε μου για την πρόσφατη συνεργασία σας με την σύζυγό σας, την γλύπτρια Άννα Ανδρεάδη. Πώς και δεν είχε προκύψει νωρίτερα; Και επιτρέψτε μου να κάνω ένα (κοινότοπο) σχόλιο. Έχετε τόση ενέργεια και οι δύο, που δίνετε την εντύπωση ότι πάντα ξαναρχίζετε. Δεν είναι κάτι εύκολο κι αυτονόητο αυτό που έχετε καταφέρει.

 Αυτή η «πρόσφατη» συνεργασία έχει ξεκινήσει εδώ και 47 χρόνια! Για να μην ξεφεύγω σε φιλοσοφικές αναλύσεις για το τι και πώς, επιγραμματικά θα σας πω πως από τότε που συναντηθήκαμε, το πολύ μακρινό 1976, είχαμε πάντα στον νου και την ψυχή, ότι αυτό που (θα) μας ενώνει είναι το να υπάρχουμε μέσα στην σχέση αυτόνομοι, ΜΑΖΙ. Παράδειγμα, όταν εγώ αποσύρθηκα από το τραγούδι, βρέθηκα να προστατεύω, αλλά και να προστατεύομαι από την εργασία της Άννας, που είναι γλύπτρια, στον επαγγελματικό της χώρο, κάνοντας πράγματα, που δεν έκανα στον δικό μου επαγγελματικό χώρο. Αυτό κράτησε είκοσι και κάτι χρόνια. Με μεγάλη επιτυχία. Καλλιτεχνική κι εμπορική. Τώρα, μετά από τις περιπέτειες που σας ανέφερα, που είμαι σε μια ιδιαίτερα εντυπωσιακή καλλιτεχνική εποχή, η Άννα είναι το alter ego μου, σε διαδικαστικές πράξεις.

Μην παραλείποντας κι ενεργώντας απόλυτα βοηθητικά σε πράγματα, που μου διαφεύγουν του…γέροντα (γέλια). Τώρα τελευταία, τής ξύπνησα, τραγουδιστικά ενδιαφέροντα. Είχα μεγάλη δυσκολία να την πείσω όμως. Κι ένα τραγούδι μου αποφασίσαμε να το πούμε μαζί, με εντυπωσιακά αποτελέσματα. Την «Αριθμητική της αγάπης», που κυκλοφορεί στις πλατφόρμες Youtube κλπ. και στο κανάλι μου στο Youtube: Themis Andreadis – Official (εκεί θα βρείτε 630 videos από ό, τι υπάρχει στο διαδίκτυο για την 55χρονη παρουσία μου και βεβαίως όλη τη δισκογραφία μου. Πράγματα, τα οποία ο ίδιος επιμελήθηκα). Τελειώνοντας, να σας πω, αυτό το μεγάλο ζητούμενο του «ΜΑΖΙ», είναι ο ένας να μπει στην θέση του άλλου. Με όλες τις αισθήσεις, εν εγρηγόρσει.

–Είστε ενεργότατος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ειδικά όσον αφορά στα βίντεο που ανεβάζετε, πιστεύω ότι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που τα περιμένουν κάθε πρωί, πώς και πώς.

Ναι. Φαίνεται από αυτά που σας είπα πιο πάνω. Εν κατακλείδι, συνειδητοποίησα πως αν δεν ενδιαφερθείς εσύ ο ίδιος για τον εαυτό σου, δεν πρόκειται να το κάνει κανείς άλλος. Εκτός κι αν πληρώνεις, αδρά! Οπότε, με μεγάλη όρεξη -αν και ήμουν άσχετος με την ψηφιακή τεχνολογία- φρόντισα με μέγιστη προσπάθεια και μεγάλο ενδιαφέρον, να τα μάθω να τα δημιουργώ και να τα χειρίζομαι όλα μόνος μου. Χαίρομαι που η παρουσία μου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι διαδραστική και ευχάριστη. Πολύ χαίρομαι, που υπάρχει αυτός ο δρόμος και τον περπατώ όρθιος!

–Τι ετοιμάζετε αυτόν τον καιρό;

Το καλοκαίρι, ετοιμάζω κάποιες συναυλίες, παράλληλα ηχογραφώ τα καινούρια μου πολιτικο -σατιρικά τραγούδια, αλλά και κάποιες μπαλάντες. Ενώ στα σκαριά είναι και διάφορες συνεργασίες -ως τραγουδιστής- με φίλους συνθέτες και στιχουργούς. Ετοιμάζω, επίσης, και τις προσεχείς εμφανίσεις μου για το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Τηλεοράσεις, ραδιόφωνα έντυπα κλπ. Φαίνεται ότι σας έλειψα τόσα χρόνια. Με τιμάτε όμως και σας ευχαριστώ από βάθους καρδιάς. Όλους σας.

–«Μονάχα με σώζει το ανήλεο φως». Την έχετε τραγουδήσει τη φράση αυτή, κ. Ανδρεάδη, και μας έχετε πείσει γι’ αυτό. Σημάδι ότι το πιστεύετε.

Μάλιστα. Το ανήλεο φως της αλήθειας μου, που νόμιζα πως έκρυβα, επιμελώς. Σας ευχαριστώ για την χαρά της επικοινωνίας μας. Οι ερωτήσεις σας ήταν εξαιρετικές. Χαιρετώ σας.

–Κι εγώ σας ευχαριστώ.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:

• ΓΑΒΡΙΗΛ ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ
• ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΥΛΛΙΑΣ
• ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΑΚΡΗΣ