Τελικά υπάρχει τηλεδιοίκηση στη Λάρισα;- Νέα αποκάλυψη για όσα συνέβησαν μετά το 2019- Το “άδειασμα” των εργαζομένων στον Υφυπουργό (vid)

Οι πολίτες εξακολουθούν να ζητούν δικαίωση για τα θύματα στην τραγωδία των Τεμπών, η επίσημη έρευνα προχωράει με αργούς ρυθμούς, ενώ σε πολιτικό επίπεδο η αντιπαράθεση έχει επικεντρωθεί στο θέμα της τηλεδιοίκησης στη Λάρισα με την κυβέρνηση να υποστηρίζει ότι λειτουργούσε κανονικά, να έχει επαναφέρει το αφήγημα του ανθρώπινου λάθους, και να υποστηρίζει ότι ο μοιραίος σταθμάρχης έχει την αποκλειστική ευθύνη για την τραγωδία.

Εν τω μεταξύ, σε νέα αποκάλυψη του in.gr διαπιστώνεται πώς δεν λειτούργησε μετά το 2019 το Κέντρο Τηεδιοίκησης που υπήρχε μέχρι τότε, ενώ σχετική ανακοίνωση εξέδωσε αργά το βράδυ ο ΟΣΕ.

Στη συζήτηση για τα Τέμπη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας, κλήθηκαν οι υπουργοί Μεταφορών από το 2013 και έπειτα, κ. Καραμανλή, Σπίρτζη και Χρυσοχοϊδη, αλλά και τον κ. Γεραπετρίτη που έχει αναλάβει διοικητής του Υπ. Μεταφορών μετά την παραίτηση Καραμανλή.

• Όπως ήταν φυσικό το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στον παραιτηθέντα υπουργό Μεταφορών Κώστα Καραμανλή ο οποίος αναφέρθηκε στην περίφημη σύμβαση 717 και στην κατάσταση που η κυβέρνηση της ΝΔ την παρέλαβε, ενώ στο επίκεντρο της ομιλίας του βρέθηκαν τα λάθη και οι παραλείψεις του σταθμάρχη που έχει ήδη προφυλακιστεί, των άλλων δύο συναδέλφων του που έφυγαν νωρίτερα το μοιραίο βράδυ.

Στην συνέχεια ανέφερε για την σύμβαση 717 ότι αποτελεί μία σύμβαση που εάν είχε ολοκληρωθεί η λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου θα ήταν ασφαλέστερη. Παραλάβαμε το έργο βαλτωμένο. Το προχωρήσαμε από το 18% στο 70%», σημείωσε τονίζοντας ότι δεν ισχύουν όσα υποστήριξε ο κ. Σπίρτζης για ολοκλήρωση του 60% του έργου μέχρι το 2019. Ακόμη, ανέφερε πως μεταξύ των σταθμών που παραδόθηκαν τα τελευταία τρία χρόνια με το σύστημα τηλεδιοίκησης είναι και ο σταθμός της Λάρισας.

Ο υπουργός ανέφερε ότι ο Σταθμός της Λάρισας διαθέτει τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης. Είναι εγκατεστημένο από τον Νοέμβριο του 2022 και χρησιμοποιήθηκε έως και τις 22:12 τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου, δηλαδή έως μία ώρα και κάτι πριν την ώρα του δυστυχήματος. Αυτό φανερώθηκε από το «μαύρο κουτί» του συστήματος. Επαναχρησιμοποιήθηκε δοκιμαστικά τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης Μαρτίου, μετά το δυστύχημα, και λειτούργησε κανονικά, αποκλείοντας την περίπτωση τεχνικής βλάβης.

Όταν ο κ. Σπίρτζης πήρε τον λόγο ανέφερε ότι η τηλεδιοίκηση είναι αυτό που ορίζεται στη σύμβαση 717. Σύμφωνα με τη σύμβαση είναι ο εξ αποστάσεως χειρισμός της διαχείρισης της κυκλοφορίας, όπως η εκτροπή των τρένων. Όχι ο πίνακας που είδαμε στις τηλεοράσεις στον σταθμό Λάρισας, αλλά ένα άλλο μεγαλύτερο κέντρο που αφορά σε όλους τους σταθμούς.

• Αυτό το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Κέντρο ελέγχου δεν υπήρχε από 29/7/2019 μέχρι σήμερα. Δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος στον σταθμό της Λάρισας.
• Αυτό το κέντρο τηλεδιοίκησης στη Λάρισα λειτουργούσε μέχρι το καλοκαίρι του 2019. Κέντρο ελέγχου δεν υπήρχε από 29/7/2019 μέχρι σήμερα. Δεν υπήρχε ασφαλιστική δικλείδα ώστε αν γίνει λάθος στον σταθμό της Λάρισας.

Αναφορικά με το τι σύστημα λειτουργεί στην Λάρισα ο νυν υπουργός κ. Γεραπετρίτης είπε πως δίπλα από την αίθουσα συνολικής τηλεδιοίκησης βρίσκεται το κέντρο τοπικής τηλεδιοίκησης που λειτουργεί πλήρως.

• «Από το καταγραφικό προκύπτει ότι έως τις 22:12 όλα τα δρομολόγια έγιναν με αυτόματη χάραξη. Το επίμαχο δρομολόγιο που οδήγησε στο τραγικό δυστύχημα έγινε δυστυχώς με χειροκίνητη χάραξη. Και περίπου 2 ώρες μετά το δυστύχημα έγινε δοκιμαστική λειτουργία και διαπιστώθηκε ότι το σύστημα αυτόματης χάραξης λειτουργούσε απόλυτα» ανέφερε ο κ. Γεραπετρίτης.

Τις τελευταίες μέρες υπάρχουν όλο και περισσότερες αναφορές στο ανθρώπινο λάθος του σταθμάρχη, όμως η τακτική αυτή δεν ικανοποιεί τον κόσμο που ζητά δικαίωση. Η κυβέρνηση αναφέρει ότι υπήρχε τηλεδιοίκηση και λειτουργούσε.

Η τηλεδιοίκηση έχει εισέλθει στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης, με την κυβέρνηση να λέει πως λειτουργεί και την αξιωματική αντιπολίτευση να αναφέρει ότι η τηλεδιοίκηση δεν είναι ο τοπικός πίνακας χειρισμού που βρίσκεται στην Λάρισα.

• Την διαφορά μεταξύ των δύο έδειξαν με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο οι σιδηροδρομικοί υπάλληλοι στον υφυπουργό.

Μετά την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στο κέντρο τηλεδιοίκησης στην Λάρισα και την καταγγελία ότι η κυβέρνηση λέει ψέματα, ο υφυπουργός Μεταφορών επισκέφθηκε το σταθμαρχείο με σκοπό να απαντήσει στον πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ. Ο κ. Παπαδόπουλος πήγε στη Λάρισα προκειμένου να αποδείξει ότι η «τηλεδιοίκηση» λειτουργούσε και μάλιστα είχε δίπλα του έναν σταθμάρχη για να υπάρξουν χειροπιαστές αποδείξεις και «απτή εικόνα». Τελικά, όμως οι απαντήσεις που δόθηκαν μάλλον εξέθεσαν τον υφυπουργό με την επίσκεψη από «φιέστα» να εκτυλίσσεται σε φιάσκο.

• «[…] Είμαστε εδώ στο σταθμαρχείο της Λάρισας για να δείξουμε αυτό που είπαμε στη Βουλή και δυστυχώς κάποιοι δεν το κατάλαβαν και έκαναν ακριβώς το αντίθετο. Να δείξουμε ότι αυτός ο πίνακας το τοπικό σύστημα τηλεδιοίκησης λειτουργεί, ο χειρισμός του οπτικού ελέγχου που έχει αλλά και της χάραξης των διαδρομών. Έχει παραδοθεί από τον Νοέμβριο του 2022. Ένα σύστημα που λειτουργούσε και τη νύχτα του δυστυχήματος, δυστυχώς δεν χρησιμοποιήθηκε» είπε χαρακτηριστικά, μεταξύ άλλων, ο κ. Παπαδόπουλος,

Ο σταθμάρχης ξεκίνησε εξηγώντας πως λειτουργεί ο πίνακας.

«Έχουμε μια εικόνα για 8 χιλιόμετρα. Έχουμε τη γραμμή καθόδου και τη γραμμή ανόδου. Η διαδικασία που ακολουθούμε όταν έχουμε ένα τρένο είναι να κάνουμε την αυτόματη χάραξη. Ο πρώτος κανόνας είναι η αυτόματη χάραξη για την είσοδο του τρένου, είναι πολύ απλή διαδικασία και με δύο κουμπιά, δουλεύει το σύστημα και μας χαράζει τη διαδρομή. Βλέπετε εδώ για την άνοδο και συνεχίζουμε μετά για την έξοδο του τρένου», είπε αρχικά.

«Όταν έχουμε ένα τρένο για Θεσσαλονίκη έχουμε μια χάραξη δρομολογίου από την είσοδο του σταθμού μέχρι την έξοδο του τρένου», προσέθεσε αλλά όπως είπε ξεκάθαρα «αυτό δεν είναι τηλεδιοίκηση είναι τοπικός χειρισμός. Δεν υπάρχει τηλεδιοίκηση αυτή τη στιγμή. Υπάρχει ο τοπικός χειρισμός».

Η αποκάλυψη για τις δικλείδες ασφαλείας που υπήρχαν αλλά δεν υπάρχουν πιά…

«Αν είχε αποκατασταθεί το σύστημα τηλεδιοίκησης στο δίκτυο του ΟΣΕ μετά την πυρκαγιά του Ιουλίου του 2019 θα υπήρχαν τουλάχιστον 10 μηχανισμοί «μπλοκ» με διαδοχική σηματοδότηση και αισθητήρες και των δύο συρμών. Και η αποτροπή της τραγωδίας στα Τέμπη θα ήταν απολύτως βέβαιη. Αυτό επισημαίνει σε αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του ο Βασίλης Λαμπρόπουλος στο in.gr (ολόκληρο το ρεπορτάζ).

Όπως γράφει:

Δεν θα σταματούσε μόνο η επιβατική που ξεκίνησε από την Λάρισα αλλά κι η εμπορική που από την άλλη πλευρά ερχόταν κατά πάνω της. Με ένα πολλαπλό δηλαδή σύστημα ασφαλείας. Με το αναφερόμενο τοπικό ηλεκτρονικό κέντρο αυτόματου χειρισμού, κυρίως των κλειδιών, και σε εμβέλεια περίπου πέντε χιλιομέτρων στο κέντρο της Λάρισας που κατασκευάσθηκε τον Νοέμβριο του 2022, παρεχόταν μόνο η δυνατότητα «ηλεκτρονικής χάραξης» της πορείας του επιβατικού τραίνου. Δηλαδή μόνο μία ασφαλιστική δικλείδα κι η οποία εξουδετερώθηκε λόγω της ομολογημένα, προβληματικής, ελλιπούς εκπαίδευσης του 59χρονου σταθμάρχη -όπως και δεκάδων άλλων- που βρισκόταν διαρκώς σε κατάσταση σύγχυσης».

Σε αυτήν την επισήμανση προχώρησαν μιλώντας προς το «in» σιδηροδρομικοί που γνωρίζουν τα δεδομένα των κινήσεων των συρμών στην περιοχή της Θεσσαλίας κι όχι μόνo, ύστερα από τις πολιτικές προστριβές που υπάρχουν για το σύστημα ελέγχου της κίνησης των συρμών.

Όπως αναφέρουν «μέχρι τις 29 Ιουλίου 2019 οπότε σημειώθηκε η καταστροφική πυρκαγιά σε σταθμό του ΟΣΕ σε απόσταση 8χλμ από το κέντρο της Λάρισας λειτουργούσε το παλιό σύστημα τηλεδιοίκησης από την Λάρισα στο Πλατύ , δηλαδή σε όλο το εύρος της πορείας των δύο τραίνων που συγκρούσθηκαν στα Τέμπη. Αυτό περιελάμβανε αισθητήρες, σύστημα σηματοδοτών και ηλεκτρονικό δίκτυο παρακολούθησης των συρμών σε όλο το δίκτυο της Θεσσαλίας -Πιερίας.

Μέχρι τότε υπήρχαν ειδικοί σταθμάρχες –ανά βάρδιες- στο Κέντρο Τηλεδιοίκησης στην Λάρισα που ήλεγχαν ηλεκτρονικά τις κινήσεις όλων των τραίνων και πολλές φορές είχαν διορθώσει σφάλματα συναδέλφων τους με κλειδιά κατεύθυνσης των συρμών, λάθος πορείες κ.λπ.

Επιπλέον υπήρχε καλύτερη εικόνα στα επιχειρησιακά κέντρα για την κυκλοφορία της Αθήνας.

Όμως μετά την πυρκαγιά, αντί να υπάρξει επισκευή και συνδέσεις των καλωδιώσεων μικρού κόστους, ώστε να υπάρχει προειδοποιητική φωτοσήμανση κλπ οι υπεύθυνοι του ΟΣΕ αρκέσθηκαν σε διαβεβαιώσεις υπευθύνων των εταιρειών ότι το νέο υπό κατασκευή σύστημα (σ.σ. η περιβόητη σύμβαση «717») αισθητήρων θα ήταν έτοιμο σε λίγους μήνες. Κι έτσι δεν χρειαζόταν…άχρηστες διορθώσεις του παλιού. Όμως το νέο έργο παρουσίαζε στασιμότητα κι έτσι αφού δεν διορθώθηκε η ζημιά λίγων χιλιάδων ευρώ μετά την πυρκαγιά, το δίκτυο του ΟΣΕ έμεινε «τυφλό» για τέσσερα χρόνια. Με τις γνωστές οδυνηρές συνέπειες».

Με τους ίδιους σιδηροδρομικούς να αναφέρουν ότι «όταν αποφασίσθηκε να μην επισκευασθεί η ζημιά μετά την πυρκαγιά στα τέλη Ιουλίου 2019, άρχισε εμβαλωματικά η τοποθέτηση σταθμαρχών σε σταθμούς όπως των Ν. Πόρων, στον Ευαγγελισμό, στο Λιτόχωρο κι αλλού που μέχρι τότε δεν έδινε κανείς παρών, έτσι ώστε να ελέγχουν τις κινήσεις των συρμών και να λειτουργούν αντί των… σηματοδοτών που έκλεισαν μετά την φωτιά. Παράλληλα στόχος ήταν να υποβοηθηθούν μονοδρομήσεις, ώστε να προχωρούν τα καθυστερημένα έργα κατά μήκος του σιδηροδρομικού δικτύου.

Οι χειρισμοί

Σε ένα πλήθος χειρισμών από σταθμάρχες που πάντα υπεισερχόταν ο ανθρώπινος παράγοντας κι ο κίνδυνος του λάθους.»

Όπως συμπληρώνουν ότι «ο πίνακας ελέγχου της κίνησης των συρμών που τοποθετήθηκε τον Νοέμβριο του 2022 στον σταθμό της Λάρισας, ουσιαστικά υποβοηθά μόνο στην αυτόματη ρύθμιση των κλειδιών κατεύθυνσης των συρμών-μέσω της επονομαζόμενης «ηλεκτρονικής χάραξης» της πορείας τους- αλλά και της παρακολούθηση της κίνησης τους για 3-5 χιλιόμετρα πέριξ του σταθμού.

Αν κάποιος σταθμάρχης δεν προχωρούσε στην ηλεκτρονική χάραξη κι ήταν εκτός σταθμού και δεν έβλεπε τον ηλεκτρονικό πίνακα για αυτά τα λίγα λεπτά στην εμβέλεια των λίγων χιλιομέτρων- όπως δηλαδή συνέβη με τον 59χρονο το μοιραίο βράδυ- δεν υπήρχε καμιά άλλη δυνατότητα να γίνει αντιληπτή η λάθος πορεία.

Η απάντηση του ΟΣΕ

«Η ενιαία Τηλεδιοίκηση Λάρισας που έλεγχε το τμήμα από Δομοκό μέχρι και Πλατύ, άρχισε σταδιακά να φθίνει και να υπολειτουργεί από το 2015 μέχρι που κατέπεσε εντελώς τα επόμενα χρόνια. Ενδιάμεσα όλη αυτή την περίοδο δεν κατέστη δυνατόν να αναταχθεί και να συντηρηθεί ώστε να λειτουργήσει εκ νέου.

Τα μέσα του 2019 με την επανεκκίνηση της Σύμβασης 717, που είχε σταματήσει, ξεκίνησε το σύνολο των εργασιών για την καταρχήν ανάταξη και θέση σε λειτουργία των τοπικών Τηλεδιοικήσεων από τον ΠΑΛΑΙΟΦΑΡΣΑΛΟ μέχρι το ΠΛΑΤΥ, ώστε εν συνεχεία το σύνολο αυτών (15 στο τμήμα αυτό) να διασυνδεθεί σε ενιαία απεικόνιση και χειρισμό που θα αποτελέσει την ενιαία Τηλεδιοίκηση στο τμήμα από Δομοκό μέχρι Πλατύ.

Στα πλαίσια της σταδιακής ανάταξης και θέση σε λειτουργία των τοπικών Τηλεδιοικήσεων ήδη από τον Νοέμβριο του 2022 έχουν παραδοθεί με ΔΠΧ και λειτουργούν 7 τοπικές Τηλεδιοικήσεις (ΠΑΛΑΙΟΦΑΡΣΑΛΟΥ, ΔΟΞΑΡΑ, ΟΡΦΑΝΑ. ΚΡΑΝΩΝΑ, ΜΕΖΟΥΡΛΟΥ & ΛΑΡΙΣΑΣ) ενώ συνεχίζεται και η ανάταξη των υπολοίπων.

Ιδιαίτερα η τοπική Τηλεδιοίκηση του σταθμού της Λάρισας, την οποία όμως δεν επισκέφθηκε ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, έχει πιστοποιηθεί επίσημα και έχουν κατατεθεί στις Ανακριτικές Αρχές αλλά και στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής όλα τα σχετικά επίσημα έγγραφα που αποδεικνύουν την ύπαρξη αυτής, αλλά και την κανονική & αδιάληπτη λειτουργία της από τον Νοέμβριο του 2022.

Εν συνεχεία ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης είδε τις εγκαταστάσεις της τοπικής Τηλεδιοίκησης στο ΤΧ1 ενώ δεν επισκέφτηκε το Κέντρο Τηλεδιοίκησης Θεσσαλονίκης όπου οι Τηλεδιοικητές Βάρδιας θα τον ενημέρωναν επίσημα αποκομίζοντας με τον τρόπο αυτό προσωπική αντίληψη του αν υπάρχει και λειτουργεί Τηλεδιοίκηση Θεσσαλονίκης.

Η Τηλεδιοίκηση αυτή τέθηκε σε λειτουργία το 2021, εκτείνεται από τον ΣΣ ΠΛΑΤΥ – ΤΧ1 – ΤΧ5 και από ΤΧ1-ΣΣ ΣΤΡΥΜΩΝΑ γίνονται χαράξεις δρομολογίων, απεικόνιση της κίνησης των τρένων με ενδείξεις Φωτοσημάτων, ενώ έχει λάβει και την πιστοποίηση λειτουργίας ETCS.

Τέλος στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί ότι το τοπικό κέντρο Τηλεχειρισμού ΤΧ1 παρουσίαζε προβλήματα λειτουργίας του λόγω παλαιότητας εξοπλισμού και έλλειψης διαθέσιμων ανταλλακτικών. Με σκοπό την επίλυση αυτών η ΕΡΓΟΣΕ υλοποιεί ήδη την Σύμβαση 713 που προβλέπει την ανάταξη και εκσυγχρονισμό του».