Χερσώνα: Μετά τη ρωσική απόσυρση – Εκτιμήσεις αναλυτών για τις κινήσεις Κιέβου και Μόσχας

Μετά την αιφνιδιαστική ανακοίνωση αποχώρησης από το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, την Τετάρτη, οι ουκρανικές δυνάμεις άρχισαν να μπαίνουν στη Χερσώνα και, το βράδυ της Παρασκευής, ο ίδιος ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ανακοίνωσε ότι «η Χερσώνα είναι δική μας».

Με μήνυμά του στο Telegram, ο Ουκρανός πρόεδρος χαιρέτισε τις εξελίξεις σημειώνοντας «ο δικός μας λαός. Δική μας. Η Χερσώνα. Σήμερα είναι μια ιστορική μέρα. Βρισκόμαστε στη διαδικασία να πάρουμε πίσω τη Χερσώνα».

Παράλληλα, επιβεβαίωσε ότι ειδικές μονάδες των ενόπλων δυνάμεων βρίσκονται ήδη μέσα στην πόλη και άλλες δυνάμεις παραμένουν σταθμευμένες κοντά στην πρωτεύουσα της συγκεκριμένης περιφέρειας.

Ήδη από νωρίς το μεσημέρι της Παρασκευής άρχισαν να κυκλοφορούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικόνες και βίντεο που δείχνουν ουκρανικές σημαίες να κυματίζουν σε κτίρια της πόλης, αλλά και πολίτες να πανηγυρίζουν, τόσο στη Χερσώνα όσο και στο Κίεβο.

The Ukrainian flag was hung over the building of the National Police of the #Kherson region. pic.twitter.com/C1B1TBTsvF

— NEXTA (@nexta_tv) November 11, 2022

People in Kherson wave Ukrainian flags and shout "Glory to Ukraine!" as they wait for Ukrainian forces to enter the city.

As of Nov. 11, Russian forces have completely withdrawn from the west bank of the Dnipro River where the city of Kherson sits, said Russia's DM. pic.twitter.com/iu0kUGfMg5

— The Kyiv Independent (@KyivIndependent) November 11, 2022

Οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, μάλιστα, κάλεσαν όσους Ρώσους στρατιώτες παραμένουν στην περιοχή να παραδοθούν, ειδάλλως θα εξοντωθούν.

• Κι ενώ Ουκρανία και Δύση πανηγυρίζουν για μια σημαντική, όπως διαφαίνεται, ήττα του Βλαντιμίρ Πούτιν, τα ερωτηματικά για τις ρωσικές αποφάσεις παραμένουν, ενώ άγνωστο είναι και το ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις στο συγκεκριμένο μέτωπο.

Προς το παρόν, το υπουργείο Άμυνας δήλωσε, παρά τους ουκρανικούς φόβους, ότι η διαδικασία αποχώρησης των στρατευμάτων ολοκληρώθηκε, κάτι που σημαίνει ότι ο ποταμός Δνείπερος αποτελεί, πλέον, φυσικό σύνορο, με τις ουκρανικές δυνάμεις στα δυτικά και τις ρωσικές στα ανατολικά.

Πάντως υπήρξαν αναφορές σε ρωσικά ΜΜΕ ότι οι δυνάμεις του πυροβολικού σφυροκοπούν τα ουκρανικά στρατεύματα που συγκεντρώνονται στη δυτική πλευρά του ποταμού. Επικαλούμενα το υπουργείο Άμυνας σημειώνουν ότι περισσότεροι από 30.000 Ρώσοι στρατιώτες και πάνω από 5.000 κομμάτια στρατιωτικού εξοπλισμού μεταφέρθηκαν στην αριστερή πλευρά του ποταμού.

• Αξίζει να σημειωθεί, ακόμη, ότι ρωσικά μέσα ανακοίνωσαν, υπό το φως των εξελίξεων στη Χερσώνα, μια νίκη της Μόσχας στο άλλο μεγάλο μέτωπο, στο Ντονέτσκ. Σύμφωνα με το Ria οι ουκρανικές δυνάμεις αποχώρησαν από περιοχή στα νότια, περίπου είκοσι χιλιόμετρα από το Ντονέτσκ, καθώς, ήδη από την Τετάρτη το ρωσικό υπουργείο Άμυνας είχε ενημερώσει ότι οι επιχειρήσεις στο συγκεκριμένο μέτωπο θα εντατικοποιηθούν.

Κι ενώ κυκλοφορούν αλληλοσυγκρουόμενες εκτιμήσεις για την απόφαση υποχώρησης από τη Χερσώνα, το Κρεμλίνο δεν δείχνει, προς το παρόν, διάθεση να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.

Χαρακτηριστική η σιωπή από τον εκπρόσωπο του Βλαντιμίρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, ο οποίος υποστήριξε ότι αυτά είναι θέματα του υπουργείου Άμυνας και πως το υπουργείο μπορεί να δώσει τις απαντήσεις.

Έσπευσε, πάντως, να επισημάνει ότι η υποχώρηση δεν αλλάζει το καθεστώς προσάρτησης της ευρύτερης επαρχίας στη Ρωσία.

CNN: Τι σημαίνει η αποχώρηση για το μέλλον του πολέμου

Η ρωσική απόσυρση διατάχθηκε την Τετάρτη κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης στη Μόσχα μεταξύ του Ρώσου υπουργού Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού και του στρατηγού Σεργκέι Σουρόβικιν, διοικητή των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία, η οποία προβλήθηκε από τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.

• Αποχωρώντας από το δυτικό μισό της Χερσώνας, οι Ρώσοι αποσύρθηκαν από χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τις καλύτερες καλλιεργήσιμες εκτάσεις της Ουκρανίας, τις οποίες κατείχαν από τις πρώτες ημέρες της εισβολής.

Ο Σουρόβικιν δήλωσε ότι η αποχώρηση θα προστατεύσει τις ζωές των αμάχων και των στρατευμάτων – οι οποίοι έχουν αντιμετωπίσει μια τιμωρητική ουκρανική αντεπίθεση που στόχευσε ρωσικές αποθήκες πυρομαχικών και θέσεις διοίκησης, παρεμποδίζοντας τις γραμμές ανεφοδιασμού τους.

Οι ρωσικές δυνάμεις έχουν πλέον παραχωρήσει μέσα σε λίγες ημέρες περίπου το 40% της περιοχής της Χερσώνας, η οποία εκτείνεται στον ποταμό Δνείπερο.

Τώρα που οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν ανακαταλάβει τη Χερσώνα μέχρι τον ποταμό Δνείπερο (Ντνίπρο), οι δύο πλευρές έρχονται αντιμέτωπες πέρα από τον ποταμό σε μια απόσταση περίπου 250 χιλιομέτρων – από την περιοχή γύρω από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια μέχρι την άκρη της Μαύρης Θάλασσας.

• Η απόσυρση – ενώ παρουσιάζεται ως μια συνετή στρατιωτική κίνηση για την εξοικονόμηση πόρων και τη δυνατότητά τους να αναπτυχθούν σε άλλα μέτωπα – εντούτοις αποτελεί πλήγμα για την εκστρατεία της Μόσχας στην Ουκρανία.

Μόλις πριν από λίγες εβδομάδες η περιοχή της Χερσώνας προσαρτήθηκε, δηλαδή ενσωματώθηκε παράνομα στη Ρωσική Ομοσπονδία. Τώρα περίπου 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα γης βρίσκονται ξανά στα χέρια της Ουκρανίας και το πυροβολικό της Ουκρανίας που προμηθεύεται από τη Δύση βρίσκεται σε απόσταση βολής από την Κριμαία.

Ωστόσο, η Ρωσία εξακολουθεί να διατηρεί τον έλεγχο περίπου του 60% της περιοχής της Χερσώνας, νότια και ανατολικά του Ντνίπρο, συμπεριλαμβανομένης της ακτογραμμής κατά μήκος της Αζοφικής Θάλασσας. Όσο τα στρατεύματα της Μόσχας ελέγχουν και οχυρώνουν την ανατολική όχθη του Dnipro, οι ουκρανικές δυνάμεις θα δυσκολεύονται να βλάψουν ή να διακόψουν τη διώρυγα που μεταφέρει γλυκό νερό στην Κριμαία.

Η μετακίνηση στην ανατολική όχθη θα διευκολύνει τη Ρωσία να αναπληρώσει τα στρατεύματά της και να ανακτήσει την άμυνα σε βάθος. Οποιαδήποτε προσπάθεια των ουκρανικών δυνάμεων να διασχίσουν το Ντνίπρο θα ήταν δαπανηρή έως απαγορευτική, καθώς οι ρωσικές δυνάμεις είναι καλά οχυρωμένες κατά μήκος ενός τμήματος του ποταμού. Τα φυλάκια-πυργίσκους έχουν γίνει συνηθισμένο θέαμα- χαρακώματα εμφανίστηκαν σε δορυφορικές εικόνες και οι πολίτες απομακρύνθηκαν με συνοπτικές διαδικασίες από τα σπίτια κοντά στον ποταμό.

Στη Μόσχα, ορισμένοι σχολιαστές έχουν θρηνήσει για την αποχώρηση ως ταπείνωση και ντροπή. Αλλά άλλοι που προηγουμένως είχαν επικρίνει το υπουργείο Άμυνας αποδέχθηκαν την κίνηση. Ο ηγέτης της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ δήλωσε ότι ο Σουροβίνικιν έσωσε χίλιους στρατιώτες και «έκανε μια δύσκολη αλλά σωστή επιλογή ανάμεσα σε παράλογες θυσίες για χάρη ηχηρών δηλώσεων και στη διάσωση των ανεκτίμητων ζωών των στρατιωτών».

Ο Καντίροφ πρόσθεσε ότι η Χερσώνα ήταν ένα δύσκολο μέρος για να πολεμήσει κανείς, ειδικά χωρίς εγγυημένες διαδρομές ανεφοδιασμού.

• Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαιρέτισε την Παρασκευή ως «ιστορική ημέρα» για την Ουκρανία. «Επιστρέφουμε τον νότο της χώρας μας, επιστρέφουμε τη Χερσώνα», δήλωσε ο χαρακτηριστικά.

Η νέα επιτυχία του ουκρανικού στρατού, μετά την αστραπιαία προέλαση σε μεγάλο μέρος του Χάρκοβο τον Σεπτέμβριο, θα συμβάλει στην ενίσχυση της διεθνούς υποστήριξης για την πολεμική προσπάθεια της Ουκρανίας, ακόμη και όταν αξιωματούχοι των ΗΠΑ παροτρύνουν τον Ζελένσκι να μαλακώσει τη ρητορική του για τις διαπραγματεύσεις, αν όχι τα βασικά αιτήματά του.

Η επιτυχία στη Χερσώνα μπορεί επίσης να επιτρέψει στις εξαντλημένες ουκρανικές μονάδες να αναπαυθούν, καθώς και να επαναπροσανατολιστεί η προσοχή στο Ντονμπάς, όπου συνεχίζονται οι σφοδρές μάχες τόσο στο Λουχάνσκ όσο και στο Ντονέτσκ.

• Αλλά η Ρωσία διαθέτει άφθονο οπλισμό και δεκάδες χιλιάδες πρόσφατα κινητοποιημένους στρατιώτες για να στείλει στη μάχη, και η εκστρατεία της κατά των ουκρανικών υποδομών έχει αφήσει την παροχή ρεύματος και νερού να κρέμεται από μια κλωστή σε πολλές περιοχές. Η Ουκρανία λαμβάνει σιγά-σιγά προηγμένα συστήματα αεράμυνας από δυτικούς δωρητές, αλλά έχει να υπερασπιστεί μια τεράστια περιοχή.

Οι ουκρανικές αρχές έχουν επίσης μπροστά τους ένα τεράστιο έργο ανοικοδόμησης στη Χερσώνα, όπου οι ρωσικές δυνάμεις κατέστρεψαν κρίσιμες υποδομές και άφησαν πίσω τους τεράστιο αριθμό ναρκών.

Την Παρασκευή, δορυφορικές εικόνες της Maxar Technologies και άλλες φωτογραφίες έδειξαν ότι τουλάχιστον επτά γέφυρες, τέσσερις από τις οποίες διασχίζουν τον ποταμό Dnipro, έχουν καταστραφεί τις τελευταίες 24 ώρες.

Δορυφορική φωτογραφία της εταιρείας Maxar από το φράγμα κοντά στη Χερσώνα / Φωτογραφία: AP
Νέες ζημιές εμφανίστηκαν επίσης σε ένα κρίσιμο φράγμα που διασχίζει το Dnipro στην πόλη Nova Kakhovka της περιφέρειας Χερσώνα, στην ανατολική όχθη του ποταμού. Εδώ και εβδομάδες και οι δύο πλευρές κατηγορούν την άλλη ότι σχεδιάζει να σπάσει το φράγμα, το οποίο αν καταστραφεί θα οδηγήσει σε εκτεταμένες πλημμύρες στην ανατολική όχθη και θα στερήσει από τον πυρηνικό σταθμό στη Ζαπορίζια το νερό για την ψύξη των αντιδραστήρων του.

Η Ουκρανία έθεσε τις βάσεις για τη νίκη της στη Χερσώνα το καλοκαίρι, με ανελέητες επιθέσεις μεγάλων αποστάσεων σε ρωσικές αποθήκες ανεφοδιασμού, σιδηροδρομικούς κόμβους και γέφυρες. Χρησιμοποιεί την ίδια τακτική τώρα στο Λουχάνσκ.

Τα γεγονότα στη Χερσώνα και το Χάρκοβο έδειξαν ότι οι Ουκρανοί διαθέτουν τακτική ευελιξία που φαίνεται ξένη προς τον ρωσικό τρόπο πολέμου, καθώς και πολύ ανώτερη νοημοσύνη στο πεδίο της μάχης, σύμφωνα με το CNN.

Ωστόσο, οι ανελέητοι βομβαρδισμοί της Ρωσίας, ειδικά στο Ντονέτσκ και το Λουχάνσκ, έχουν αναμφίβολα σκοτώσει δεκάδες χιλιάδες Ουκρανούς στρατιώτες από την έναρξη της εισβολής.

Ο Ουκρανός υπουργός Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα δήλωσε σήμερα ότι ο «πόλεμος συνεχίζεται» ύστερα από την επιτυχία της χώρας του στην ανακατάληψη της Χερσώνας (νότια) από τον ρωσικό στρατό.

«Αλλά ο πόλεμος συνεχίζεται», δήλωσε ο Κουλέμπα σε δημοσιογράφους στην Πνομ Πενχ, κατά τη διάρκεια διμερούς συνάντησης με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Άντονι Αλμπανέζι στο περιθώριο της συνόδου της Ένωσης Χωρών Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).

«Καταλαβαίνω ότι όλοι εύχονται ο πόλεμος αυτός να τελειώσει το ταχύτερο δυνατόν. Σίγουρα είμαστε αυτοί που το εύχονται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο», δήλωσε ο ίδιος.

«Αλλά όσο ο πόλεμος συνεχίζεται και βλέπουμε τη Ρωσία να κινητοποιεί περισσότερους στρατεύσιμους και να μεταφέρει περισσότερα όπλα στην Ουκρανία, θα συνεχίσουμε σίγουρα να υπολογίζουμε στη δική σας διαρκή στήριξη», δήλωσε ο Κουλέμπα.

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός δήλωσε ότι η συνεχιζόμενη «στοχοποίηση Ουκρανών αμάχων από τις δυνάμεις του Βλαντίμιρ Πούτιν είναι καταδικαστέα».

Η αμερικανική κυβέρνηση χαιρέτισε τη νίκη του ουκρανικού στρατού, που ανακατέλαβε την πόλη Χερσώνα αφού υποχρέωσε τους Ρώσους εισβολείς σε υποχώρηση.

«Φαίνεται ότι οι Ουκρανοί μόλις κατήγαγαν μια αξιοσημείωτη νίκη: η μόνη περιφερειακή πρωτεύουσα που η Ρωσία κατέλαβε σε αυτόν τον πόλεμο βρίσκεται ξανά υπό ουκρανική σημαία, κάτι που είναι απολύτως αξιοσημείωτο», δήλωσε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν, ο οποίος συνοδεύει τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στη σύνοδο κορυφής του Συνδέσμου Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) που φιλοξενείται στην Καμπότζη.

• Ο Σάλιβαν εκτίμησε ότι η υποχώρηση των δυνάμεων της Μόσχας θα έχει «ευρύτερες στρατηγικές επιπτώσεις», συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της ρωσικής απειλής για άλλες πόλεις στη νότια Ουκρανία, όπως η Οδησσός.

«Είναι μια σπουδαία στιγμή και οφείλεται στην απίστευτη επιμονή και ικανότητα των Ουκρανών, που έχουν την ενωμένη και αδιάκοπη υποστήριξη των ΗΠΑ και των συμμάχων μας», συμπλήρωσε.

Ερωτηθείς σχετικά με αναφορές ότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει αρχίσει να πιέζει τον ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι να διαπραγματευτεί με τη Μόσχα, ο Σάλιβαν είπε ότι η Ρωσία και όχι η Ουκρανία είναι αυτή που πρέπει να αποφασίσει αν θα προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Η Ρωσία, σημείωσε, εξακολουθεί να έχει «αλλόκοτες αξιώσεις» αναφορικά με τις εξαγγελθείσες (από τη Μόσχα) προσαρτήσεις ουκρανικών εδαφών, παρόλο που οι δυνάμεις της υποχωρούν λόγω της αντεπίθεσης του Κιέβου.

• «Η Ουκρανία είναι με την ειρήνη σε αυτήν τη σύγκρουση και η Ρωσία με τον πόλεμο. Η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Εάν η Ρωσία επέλεγε να σταματήσει τις εχθροπραξίες στην Ουκρανία και να αποχωρήσει, θα ήταν το τέλος αυτού του πολέμου. Εάν η Ουκρανία επέλεγε να σταματήσει να πολεμά και να παραδοθεί, θα ήταν το τέλος της Ουκρανίας», ανέφερε.

«Υπό αυτό το πρίσμα, η θέση μας παραμένει αμετάβλητη και ουσιαστικά (η κυβέρνηση των ΗΠΑ) βρίσκεται σε στενή διαβούλευση και στο πλευρό του προέδρου Ζελένσκι», είπε ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας Τζέικ Σάλιβαν.