Μήνυμα Μακρόν σε Σολτς για το “Πρώτα η Γερμανία”:”Όχι στις εθνικές στρατηγικές, χρειαζόμαστε ευρωπαϊκή στρατηγική για την ενέργεια”

Η δημόσια έκκληση του Γάλλου προέδρου Μακρόν προς τον Γερμανό καγκελάριο Σολτς, λίγα 24ωρα πριν την Σύνοδο Κορυφής, δίνει τον τόνο στις συζητήσεις για αναζήτηση μιας ευρωπαϊκής απάντησης στην ενεργειακή κρίση: «Δεν είναι οι εθνικές στρατηγικές αυτές που πρέπει να υιοθετήσουμε, αλλά η ευρωπαϊκή στρατηγική», δηλώνει ο Μακρόν σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Les Echos. «Οι εθνικές πολιτικές (βλ. γερμανικό πακέτο 200 δισ. ευρώ) θα δημιουργούσαν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην ευρωπαϊκή ήπειρο» -τόνισε ο Μακρόν.

Η παρέμβαση του Γάλλου προέδρου γίνεται σε μια χρονική στιγμή όταν, υπό την απειλή του επικεφαλής της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, ότι η επιβολή πλαφόν στις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου θα οδηγούσε σε κλείσιμο της στρόφιγγας των αγωγών προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, και με την γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, να διαμηνύει «όχι σε πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου-ναι σε «στοχευμένα μέτρα στήριξης», η Ευρώπη δοκιμάζει πάλι να επεξεργαστεί ένα μείγμα μέτρων για την διαχείριση της ενεργειακής κρίσης της. Αύριο, η Κομισιόν θα παρουσιάσει μια νέα πρόταση, που θα συζητηθεί στη Σύνοδο Κορυφής των «27» Πέμπτη και Παρασκευή.

Το κολλέγιο των επιτρόπων προσδιόρισε τα δύο βασικά ζητούμενα: Πρώτο, να μειωθούν τα κόστη προμήθειας φυσικού αερίου χωρίς να προκληθούν προβλήματα στη λειτουργία της ενιαίας αγοράς ενέργειας. Δεύτερο, όποια μέτρα αποφασιστούν, να μην αντιστρατεύονται τον στόχο για περιορισμό της ζήτησης, απεξάρτηση από τη Ρωσία και διασφάλιση επαρκών αποθεμάτων. Έτσι, η Κομισιόν αναμένεται να συμπεριλάβει στις προτάσεις της τη διευκόλυνση των κοινών αγορών φυσικού αερίου για το χειμώνα 2023-2024 και την αξιοποίηση της διαπραγματευτικής ισχύος της ΕΕ για την επίτευξη καλύτερων τιμών. Η τύχη της ιδέας για πλαφόν αγνοείται…

Σχετική είναι η ανάλυση της γερμανικής θέσης που επιχειρεί το KReport:

Διεύρυνση της Ε.Ε. δεν νοείται χωρίς αλλαγή των ιδρυτικών συνθηκών, δήλωσε, προχθές Σάββατο, ο Σολτς, επιβεβαιώνοντας ότι για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες, η Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα είναι μια αίθουσα αναμονής αορίστου χρόνου.

Όμως ο Γερμανός καγκελάριος έθεσε και το θέμα της κατάργησης της ομοφωνίας στην λήψη αποφάσεων, για την οποία είναι αναγκαίο να αλλάξουν πρώτα οι συνθήκες. Ωστόσο, ούτε για τη περαιτέρω διεύρυνση, ούτε για την κατάργηση του βέτο υπάρχει σήμερα συμφωνία στο σύνολο των κρατών-μελών και δεν φαίνεται ότι αυτή θα υπάρξει στο ορατό μέλλον.

Γίνεται έτσι φανερό ότι τα όποια συμπεράσματα, σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική της Γερμανίας, προκύπτουν από τα συμφραζόμενα των δηλώσεων Σολτς. Εξάλλου, μέσα στους έντεκα πρώτους μήνες της θητείας του, ο σοσιαλδημοκράτης πολιτικός επιβεβαίωσε την απόλυτη σύμπλευσή του με την προηγηθείσα ευρωπαϊκή πολιτική Μέρκελ, που συνοψίζονταν σε τέσσερις λέξεις: Ευρώπη α λα καρτ.

Από τις ίδιες δηλώσεις Σολτς, επίσης, προκύπτει ότι η Γερμανία είναι μεν υπέρ της διεύρυνσης, αλλά την ίδια στιγμή υποστηρίζει ότι δεν υπάρχουν ακόμα οι προϋποθέσεις γι’ αυτήν.

Έτσι, η μόνη επείγουσα προτεραιότητα της χώρας, σχετικά με το μέλλον της Ε.Ε., δεν είναι άλλη από την κατάργηση της ομοφωνίας στην διαδικασία λήψης αποφάσεων. Όχι για να απομονωθούν οι μινιμαλιστές, που θέλουν την ακινησία του σημερινού στάτους κβο, αλλά για να έχει το Βερολίνο διευρυμένο περιθώριο ελιγμών. Δηλαδή, να μπορεί να επιδιώκει, με μεγαλύτερη άνεση, την ευρωπαϊκή νομιμοποίηση των ήδη ειλημμένων αποφάσεων, στο πλαίσιο μιας εθνικής ατζέντας.

Την ώρα που η κυβέρνηση Σολτς αντιμετωπίζει την επερχόμενη σκληρή δοκιμασία της ενεργειακής επάρκειας με την προσέγγιση «πρώτα η Γερμανία», η συζήτηση για την κατάργηση του βέτο είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Αν για το Βερολίνο μια τέτοια απόφαση αποβλέπει στην κατοχύρωση πρόσθετης ελευθερίας κινήσεων, για μια μεγάλη ομάδα χωρών-μελών η δυνατότητα της άσκησης βέτο είναι το μόνο όπλο για την διασφάλιση των ζωτικών τους συμφερόντων.

Όπως επισημαίνει το Bloomberg:

Το εκτελεστικό σκέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχεδιάζει να προτείνει έναν μηχανισμό για να περιορίσει την αστάθεια των τιμών στη μεγαλύτερη αγορά φυσικού αερίου του μπλοκ και να αποτρέψει ακραίες αυξήσεις τιμών στις συναλλαγές παραγώγων για να χαλιναγωγήσει την ενεργειακή κρίση της περιοχής.

Ο προσωρινός μηχανισμός που σχεδίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επιβάλει ένα δυναμικό όριο τιμών για τις συναλλαγές στην Ολλανδική Διευκόλυνση Μεταβίβασης Τίτλων, της οποίας ο κύριος δείκτης είναι το σημείο αναφοράς για όλο το φυσικό αέριο που διακινείται στην ήπειρο. Η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε νωρίτερα αυτό το μήνα ότι το TTF δεν αντικατοπτρίζει πλέον την ενεργειακή πραγματικότητα του μπλοκ αφού η Ρωσία έκοψε τις προμήθειες στην Ευρώπη και το μερίδιο φυσικού αερίου από τη Μόσχα μειώθηκε από 40% σε περίπου 7%.

«Αυτό θα βοηθήσει να αποφευχθεί η ακραία αστάθεια και οι αυξήσεις των τιμών, καθώς και η κερδοσκοπία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε δυσκολίες στην προμήθεια φυσικού αερίου σε ορισμένα κράτη μέλη», ανέφερε η επιτροπή σε προσχέδιο εγγράφου που είδε το Bloomberg News.

Η δέσμη μέτρων θα περιλαμβάνει επίσης έναν προσωρινό μηχανισμό ανώτατου ορίου τιμών εντός της ημέρας για να αποφευχθεί η ακραία αστάθεια στις αγορές παραγώγων ενέργειας, σύμφωνα με το προσχέδιο. Στόχος είναι να «διασφαλιστεί πιο υγιής μηχανισμός διαμόρφωσης τιμών», προστατεύοντας τις ενεργειακές εταιρείες της περιοχής από μεγάλες αιχμές και βοηθώντας τους να εξασφαλίσουν τον εφοδιασμό μεσοπρόθεσμα.

Η Επιτροπή δέχεται αυξανόμενες πιέσεις από τις εθνικές κυβερνήσεις να επιβάλει ανώτατο όριο στις τιμές του φυσικού αερίου. Η Ιταλία, η Ελλάδα, η Πολωνία και το Βέλγιο πρότειναν την περασμένη εβδομάδα ένα όριο στους μεγαλύτερους εμπορικούς κόμβους της περιοχής, το οποίο θα περιλαμβάνει έναν διάδρομο που θα επιτρέπει στις τιμές να κυμαίνονται κατά περίπου 5% για παράδειγμα. Πρότειναν ότι το εύρος τιμών θα επανεξετάζεται τακτικά για να αντικατοπτρίζει το επίπεδο άλλων βασικών σημείων αναφοράς ενέργειας, όπως οι τιμές του αργού πετρελαίου, του άνθρακα και του φυσικού αερίου στη Βόρεια Αμερική και την Ασία.

Το δυναμικό όριο τιμών θα τεθεί σε ισχύ ενώ η ΕΕ εργάζεται σε ένα νέο συμπληρωματικό σημείο αναφοράς για το υγροποιημένο φυσικό αέριο, σύμφωνα με το προσχέδιο της Επιτροπής. Ο νέος δείκτης θα ξεκινήσει στα τέλη του 2022, με το σημείο αναφοράς να αναμένεται να είναι διαθέσιμο εγκαίρως για την επόμενη περίοδο πλήρωσης αποθήκευσης αερίου στις αρχές του 2023.

Διχασμένη η ΕΕ

Μια συμφωνία για τον περιορισμό των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει άπιαστη καθώς οι εθνικοί ηγέτες προετοιμάζονται για τη σύνοδο κορυφής της επόμενης εβδομάδας για να συζητήσουν τρόπους περιορισμού μιας άνευ προηγουμένου ενεργειακής κρίσης που τροφοδοτεί τον πληθωρισμό και απειλεί να ωθήσει το μπλοκ σε ύφεση.

Η αμφιλεγόμενη ιδέα της επιβολής ορίου στις αυξανόμενες τιμές του φυσικού αερίου συνεχίζει να διχάζει τα κράτη μέλη, των οποίων οι πηγές ενέργειας και η οικονομική ισχύς ποικίλλουν μεταξύ των 27 εθνών, σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ με γνώση του θέματος.

Οι υποστηρικτές ενός ανώτατου ορίου διαφέρουν ως προς το δυνητικό εύρος και τον σχεδιασμό του, ενώ οι αντίπαλοι ανησυχούν για τη διακύβευση της ασφάλειας του εφοδιασμού αφού η Ρωσία έκοψε τις αποστολές στην περιοχή μετά την εισβολή στην Ουκρανία.