Υποκλοπές: Πολιτική καταιγίδα υπό τη σκιά χυδαίας φημολογίας – Η “κρίση” καρέ – καρέ και τα ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις

Το κουβάρι των απαντήσεων σε μια σειρά κρίσιμων ερωτημάτων για την υπόθεση των υποκλοπών που έχει συνταράξει τις τελευταίες μέρες την ελληνική κοινή γνώμη αναμένεται να αρχίσει να ξετυλίγεται από τη σημερινή πρώτη δημόσια τοποθέτηση του πρωθυπουργού. Οι διαστάσεις του πολύκροτου θέματος ξεκινώντας από την πολιτική, έχουν προκαλέσει σοβαρή “κρίση” με απρόβλεπτη εξέλιξη καθώς η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μεγάλο διαστάσεων ζήτημα που αγγίζει τον πυρήνα της.

Από τον τρόπο που ο πρωθυπουργός θα χειριστεί την υπόθεση εξαρτάται τόσο η δυνατότητα του ίδιου και της κυβέρνησης να διαχειριστεί μια δύσκολη, γεμάτη προκλήσεις περίοδο μέχρι την διεξαγωγή των εκλογών, όσο και η πιθανότητα να διατηρήσει ο ίδιος το έως τώρα πολιτικό του κεφάλαιο (ιδίως στον λεγόμενο χώρο του κέντρου). Η πειστικότητα (ή μη) των κυβερνητικών απαντήσεων, αναμένεται να διαμορφώσει τον πολιτικό και εκλογικό ορίζοντα καθώς και τις προεκλογικές και μετεκλογικές σχέσεις μεταξύ των πολιτικών κομμάτων.

Το πολιτικό περιβάλλον, επιβαρύνθηκε τις τελευταίες ώρες από κύματα χυδαίας φημολογίας που από το περιβάλλον του κυβερνώντος κόμματος επιχείρησαν τις τελευταίες ημέρες να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα, άλλοτε αποδίδοντας την πράξη της ΕΥΠ σε αιτήματα ξένων χωρών (που διαψεύδουν ότι έκαναν τέτοιο αίτημα) και άλλοτε διατυπώνοντας απαράδεκτους υπαινιγμούς. 

Εκτός από την πολιτική, η θεσμική διάσταση της υπόθεσης με συνταγματικές αναφορές είναι εξίσου πολύ σοβαρή, καθώς αποκαλύπτεται ότι παρακολουθούνται, νομίμως, αλλά με προβληματικές, εκτός ελέγχου μεθόδους πάνω από 20.000 τηλεφωνικές συνδέσεις κάθε χρόνο.

Παράλληλα καθίσταται επιτακτική η ανάγκη πλήρους και διαφανούς διερεύνησης όλων των διαστάσεών του με την έρευνα του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, με απαντήσεις κυρίως στα ερωτήματα, ποιος, πώς, γιατί και σε γνώση ποιου διέταξε την παρακολούθηση των επικοινωνιών ενός πολιτικού αρχηγού. Επίσης ένα άλλο ζήτημα είναι η αποσαφήνιση του τρόπου λειτουργίας, διεύθυνσης και πολιτικού ελέγχου της ΕΥΠ καθώς και η διερεύνηση των καταγγελιών ότι κέντρα στο εσωτερικό της Υπηρεσίας εργάζονται ή θέτουν τα μέσα της στην υπηρεσία άλλων, ακόμη και ιδιωτικών συμφερόντων.

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ – ΠΩΣ ΦΘΑΣΑΜΕ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Έχει ενδιαφέρον να δούμε το χρονικό της υπόθεσης από τον διορισμό του Π. Κοντολέοντα ως διοικητή της ΕΥΠ και την πρώτη καταγγελία για παρακολούθηση του τηλεφώνου του δημοσιογράφου Θ. Κουκάκη, ως την αποκάλυψη ότι η Υπηρεσία παρακολουθούσε το τηλέφωνο του Ν. Ανδρουλάκη, την περίοδο που διεκδικούσε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, την ίδια περίοδο που είχε εκδηλωθεί και η απόπειρα παγίδευσής του με το παράνομο λογισμικό Predator

• 01/08/19:  Η κυβέρνηση ανακοινώνει ότι νέος Διοικητής της ΕΥΠ ορίστηκε ο Παναγιώτης Κοντολέων. Η αξιωματική αντιπολίτευση αμφισβητεί ότι ο κ. Κοντολέων διαθέτει τα τυπικά προσόντα που προβλέπει ο νόμος για τον διορισμό του, καθώς δεν είναι κάτοχος Πανεπιστημιακού τίτλου σπουδών.
•  06/08/19:  Την άποψη ότι ο κ. Παναγιώτης Κοντολέων έχει τα «τυπικά και ουσιαστικά προσόντα» για να αναλάβει τη θέση στην ΕΥΠ υποστηρίζει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κ. Στέλιος Πέτσας.  
• 30/08/19 : Στη Βουλή ψηφίζεται από την κυβέρνηση φωτογραφική τροπολογία με την οποία προβλέπονται αλλαγές στον νόμο σε ό,τι αφορά τα προσόντα που απαιτούνται για τον διορισμό του διοικητή της ΕΥΠ. Σύμφωνα με αυτή, δεν είναι απαραίτητη πλέον η κατοχή πανεπιστημιακού πτυχίου για το πρόσωπο που θα αναλάβει το συγκεκριμένη θέση.
• 12/08/20 : Ο δημοσιογράφος του inside story Θανάσης Κουκάκης  απευθύνεται στην Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών και καταγγέλλει ότι   το τηλέφωνο του παρακολουθείται. Η Αρχή απαντά στην καταγγελία, στις 29/07/21, ότι «δεν διαπιστώθηκε κάποιο γεγονός που να συνιστά παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας». 
• 31/03/21: Η Βουλή ψηφίζει  τροπολογία και αλλάζει τους κανόνες για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών: Στερεί από την ΑΔΑΕ   τη δυνατότητα να γνωστοποιεί στους πολίτες την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών τους από την ΕΥΠ, μετά  το τέλος της παρακολούθησης, αν ο λόγος της παρακολούθησής τους αφορά την εθνική ασφάλεια.
•  11/04/22: Το inside story, δημοσιεύει εκτενή έρευνα για την παραβίαση  του κινητού του  δημοσιογράφου, κατά το διάστημα 12 Ιουλίου με 24 Σεπτεμβρίου 2021, από το spyware Predator. Για το θέμα παρουσιάζει έκθεση από το Citizen Lab του Πανεπιστημίου του Τορόντο.  «Προφανώς δεν νοείται σε μια χώρα, όπως η Ελλάδα, σε ένα κράτος Δικαίου, οποιοσδήποτε ιδιώτης να μπορεί να παρακολουθεί κάποιον άλλο ιδιώτη. Οι αρμόδιες Αρχές πρέπει να κάνουν τη δουλειά τους σωστά, χωρίς συζήτηση», δηλώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
• 15/04/22: Το Reporters United παρουσιάζει κρατικά έγγραφα για την παρακολούθηση από την ΕΥΠ του τηλεφώνου του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη, επικαλούμενη λόγους εθνικής ασφάλειας.
• 18/04/22: Δεν έχουμε παράνομα λογισμικά παρακολούθησης, το θέμα βλέπει η ΑΔΑΕ, δηλώνει ο   κυβερνητικός εκπρόσωπος.
• 20/05/22:  Η Google σε ανάρτηση της, αποκαλύπτει ότι το λογισμικό παρακολούθησης Predator έχει πωληθεί σε κρατικούς φορείς στην Ελλάδα.
• 03/06/22:   Το Reporters United, δίνει συνέχεια στην έρευνα και βάζει στο κάδρο   επιχειρηματικές συναλλαγές του Γρηγόρη Δημητριάδη, Γενικού Γραμματέα   του πρωθυπουργού. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάζει, ο κ. Δημητριάδης συναλλάχθηκε με επιχειρηματία, ο οποίος με τη σειρά του συνδέεται με φυσικά και νομικά πρόσωπα που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στην υπόθεση των υποκλοπών.
• 26/7/22: Ο  Νίκος Ανδρουλάκης καταθέτει μηνυτήρια αναφορά στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου όταν ενημερώθηκε από την αρμόδια υπηρεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι έχει γίνει απόπειρα να παγιδευτεί το κινητό του με το πρόγραμμα παρακολούθησης Predator. Η απόπειρα είχε γίνει στις 21 Σεπτεμβρίου του 2021, όταν ξεκινούσαν οι διαδικασίες εκλογής νέας ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. «Η μηνυτήρια αναφορά του κ. Ανδρουλάκη   επιβάλλεται να διερευνηθεί άμεσα από την Ελληνική Δικαιοσύνη», δηλώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
• 29/07/22: Συνεδριάζει η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής. Οι κυβερνητικοί παράγοντες επαναλμβάνουν την πάγια δήλωση ότι η Ελλάδα δεν έχει προμηθευτεί ποτέ παράνομο λογισμικό παρακολουθήσεων. ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ σημειώνουν, ότι η απόπειρα παγίδευσης των κινητών του Ν. Ανδρουλάκη και του δημοσιογράφου Κουκάκη,  έγινε με τον ίδιο ακριβώς σύνδεσμο, ενώ ο επικεφαλής της ΕΥΠ παραδέχεται την παρακολούθηση του δημοσιογράφου. «Τα τελευταία χρόνια, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, έχουν γίνει πάρα πολλές απόπειρες παγίδευσης τηλεφώνων πολιτικών προσώπων», δηλώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. 
• 01/08/22: Η κυβέρνηση επιμένει στο αφήγημα ότι …αυτά συμβαίνουν. Ολόκληρη η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με αυτήν την απειλή», δηλώνει ο Γ. Οικονόμου.
•  03/08/22: Η ΑΔΑΕ ξεκινά έρευνα για την τηλεφωνική σύνδεση του Νίκου Ανδρουλάκη, από την οποία προκύπτει μια έκπληξη: Το τηλέφωνό του είχε τεθεί υπό παρακολούθηση από την ΕΥΠ την περίοδο που διεκδικούσε την ηγεσία του κόμματός του μέχρι και μετά την νίκη του στις εσωκομματικές εκλογές. Η «νόμιμη επισύνδεση», σύμφωνα με την επίσημη ορολογία, συμπίπτει χρονικά με την απόπειρα παγίδευσης των επικοινωνιών του με το παράνομο λογισμικό Predator. Η αποκάλυψη αυτή ήταν η θρυαλλίδα για την πολιτική έκρηξη που ακολούθησε.

Η ηθική διάσταση και οι δηλώσεις Ρωμανού που προκάλεσαν σάλο

Από χθες, η πολιτική θύελλα η οποία αναμένεται να κορυφωθεί στη Βουλή με την επίκαιρη ερώτηση της αξιωματικής αντιπολίτευσης προς τον πρωθυπουργό, έλαβε και ηθικές διαστάσεις μετά τη δήλωση του Διευθυντή Γραφείου Τύπου της ΝΔ Νίκου Ρωμανού ο οποίος καλούσε τον Νίκο Ανδρουλάκη “να επιδείξει το θάρρος που χρειάζεται και να κοινοποιήσει τα στοιχεία που θα τα μάθει μόνο ο ίδιος”.

Στις επίμαχες δηλώσεις ο Νίκος Ρωμανός, ανέφερε «ο ίδιος ο κ. Ανδρουλάκης θα πρέπει να δώσει απαντήσεις για τις αιτιάσεις που αφορούν αυτή τη νόμιμη συνακρόαση μέσω της ΕΥΠ» και προχωρώντας τον συλλογισμό του, ανέφερε χαρακτηριστικά: «…να έχει το θάρρος να κοινοποιήσει τα στοιχεία που θα τα μάθει μόνο ο ίδιος, καθώς είναι ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα…».

Πιο συγκεκριμένα, ο κ. Ρωμανός, μιλώντας στον ρ/σ ΣΚΑΪ, έκανε λόγο για «νόμιμη συνακρόαση μέσω της ΕΥΠ» του κ. Ανδρουλάκη, «που δεν έχει τίποτα το παράνομο», ξεκαθαρίζοντας σχετικά με τις παραιτήσεις (σσ Δημητριάδη και Κοντολέοντα) πως ήταν «οι λανθασμένες ενέργειές τους σε μια νόμιμη επισύνδεση που οδήγησαν σε παραιτήσεις».

Μείζον πολιτικό θέμα προκαλουν οι δηλώσεις του εκπροσώπου τυπου της ΝΔ Νίκου Ρωμανός
Χαρακτήρισε νόμιμη την παρακολούθηση #Ανδρουλακη από το κράτος και κάλεσε να έχει το θάρρος να κοινοποιήσει τα στοιχεία που θα μάθει μόνο ο ίδιος.
Που ξέρει ο Ρωμανός τα στοιχεία της ΕΥΠ οέο; pic.twitter.com/g08V5WAspc

— Marka2 (@Marka2_) August 6, 2022

Η πρώτη σφοδρή αντίδραση ήρθε από τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ Νίκο Ανδρουλάκη ο οποίος εξαπέλυσε δριμεία επίθεση κατά της κυβέρνησης και του Μεγάρου Μαξίμου με βαρείς χαρακτηρισμούς και κατηγορίες για τον τρόπο που επιχειρήθηκε η αποποίηση των ευθυνών, με αποτέλεσμα τον διεθνή διασυρμό της χώρας.

Ο κ. Ανδρουλάκης τονίζει: «Τρεις μέρες μετά την αποκάλυψη ότι η ΕΥΠ παρακολουθούσε το κινητό μου τηλέφωνο, την ίδια περίοδο μάλιστα που έγινε απόπειρα παγίδευσης του και με το λογισμικό Predator, που έχει τη δυνατότητα να σε βιντεοσκοπεί 24 ώρες το 24ωρο, η κυβέρνηση κατακλύζει με χυδαίες διαρροές τον δημόσιο διάλογο.

Κυκλοφορούν σενάρια εκτός πραγματικότητας εμπλέκοντας τρίτες χώρες ότι τάχα αυτές ζήτησαν την παρακολούθησή μου διασύροντας τη χώρα διεθνώς. Οι Πρέσβεις της Ουκρανίας και της Αρμενίας τους διέψευσαν δημόσια.

Παράλληλα, στελέχη της Νέας Δημοκρατίας σε αγαστή συνεργασία με ακροδεξιά σταγονίδια διαδίδουν συκοφαντίες αποδεικνύοντας τον πολιτικό εκτσογλανισμό τους.

Έφτασε στο σημείο ο Διευθυντής του Γραφείου Τύπου της ΝΔ να αξιολογεί δημοσίως τις συνακροάσεις της ΕΥΠ σε βάρος μου. Άραγε γνωρίζει το περιεχόμενο των παρακολουθήσεων;

Η χώρα μας και οι θεσμοί της δεν αξίζουν αυτή την κατάντια για την οποία αποκλειστικά υπεύθυνος είναι ο κ. Μητσοτάκης.

Θα επαναλάβω λοιπόν το αίτημα να έρθουν όλα στο φως με διαφάνεια και σεβασμό στους κανόνες της Δημοκρατίας.

Ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος με δική του απόφαση πέρασε η ΕΥΠ στην άμεση και αποκλειστική δικαιοδοσία του, ο οποίος άλλαξε το θεσμικό πλαίσιο ώστε να διορίσει τον εκλεκτό του κ. Κοντολέων, οφείλει να δώσει συγκεκριμένες απαντήσεις:

– Για ποιο λόγο ήμουν υπό παρακολούθηση;

– Ποιοι κατέχουν και για λογαριασμό ποιων χρησιμοποιούν το κατασκοπευτικό «υπερόπλο» Predator στην Ελλάδα σε βάρος πολιτικών και δημοσιογράφων για να συλλέξουν υλικό εκβιασμού προσώπων;».

Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαπέλυσε επίσης σφοδρή επίθεση στην κυβέρνηση αποδίδοντας τη μη αποπομπή του Νίκου Ρωμανού στο γεγονός ότι απλώς υλοποιεί «το ύστατο σχέδιο του Μεγάρου Μαξίμου».

Σε σκληρή δήλωσή του ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, επιτίθεται προσωπικά στον Κυριάκο Μητσοτάκη «όπως κάθε κατηγορούμενος έλαβε 48ωρη προθεσμία για να απολογηθεί», και μιλά για προπαγανδιστικό μηχανισμό της ΝΔ που «λειτουργεί με όρους κοινών εκβιαστών».

«Οι στοχευμένες «διαρροές» για τον Νίκο Ανδρουλάκη, που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, μετά το επίσημο έναυσμα που έδωσε με δήλωσή του ο επικεφαλής του γραφείου τύπου της ΝΔ, επιβεβαιώνουν τους χειρότερους φόβους μας. Ότι οι αυτουργοί των παράνομων παρακολουθήσεων συνδέονται με πρακτικές μαφίας» αναφέρει ο Αλέξης Τσίπρας και καλεί τον πρωθυπουργό να αναλάβει δράση.

«Ο κ. Μητσοτάκης καλά θα κάνει να κλείσει τη βάνα του οχετού, πριν πνιγεί μέσα του ο ίδιος».

Για απαρέδεκτη προσπάθεια να σύρει την πολιτική συζήτηση στο βούρκο των σκοτεινών αποκαλύψεων κατηγορεί τον Νίκο Ρωμανό ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ κρίνει πως δεν είναι τυχαίο ότι δεν αποπέμφθηκε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη μετά από αυτές τις δηλώσεις.

«Προφανώς ο κ. Ρωμανός υλοποιεί το ύστατο σχέδιο του Μεγάρου Μαξίμου. Θα αποτύχει και αυτό» λέει ο εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ και μιλά για το «μεγαλύτερο σκάνδαλο της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας της χώρας θα οδηγήσει την κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στην κατάρρευση».

Το ΚΚΕ έχει ταχθεί υπέρ της σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής για τις παρακολουθήσεις, με τον Περισσό να ζητάει επίσης να συμπεριληφθούν και οι υποθέσεις των συνακροάσεων στην έδρα της Κεντρικής Επιτροπής του κόμματος.

Όπως σημείωσε ο Δημήτρης Κουτσούμπας, «το σκάνδαλο των παρακολουθήσεων φέρνει στην επιφάνεια ένα σκοτεινό περιβάλλον κι ένα διάτρητο θεσμικό πλαίσιο. Το ΚΚΕ συμφωνεί στη σύσταση εξεταστικής επιτροπής για την παρακολούθηση του τηλεφώνου του Νίκου Ανδρουλάκη και θα συμβάλλει για την αποκάλυψη όλων των πτυχών της υπόθεσης. Θα ζητήσει, επίσης, να συμπεριληφθούν ως αντικείμενο της επιτροπής και οι υποθέσεις “συνακροάσεων” στην έδρα της ΚE του ΚΚΕ».

Από την πλευρά της, η Ελληνική Λύση τόνισε πως «για άλλη μια φορά αποδεικνύεται ότι Ν.Δ. – ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ λειτουργούν με γνώμονα το κομματικό και όχι το εθνικό συμφέρον. Η Ελληνική Λύση θα αγωνιστεί ώστε να αποκαλυφθούν όλες οι πτυχές του τεράστιου αυτού σκανδάλου και να οδηγηθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στην Ελληνική δικαιοσύνη».

«Τρία χρόνια το ΜέΡΑ25 προειδοποιεί για την ερντογανοποίηση-εξορμπανισμό της Ελλάδας που επιβεβαιώνεται τώρα με τις παρακολουθήσεις» ανέφερε ο Γιάννης Βαρουφάκης.