Νομικοί, φορείς, πολιτικοί κατά της απαγόρευσης συναθροίσεων – Εκατοντάδες υπογραφές στο κοινό δημοκρατικό κείμενο

Εκπρόσωποι συνδικάτων και μαζικών φορέων, νομικοί, δημοσιογράφοι, βουλευτές, αιρετοί κ.ά., καταδικάζουν την αντισυνταγματική απαγόρευση των συναθροίσεων με αφορμή τους εορτασμούς του Πολυτεχνείου. Το κείμενο υπογράφουν οι βουλευτές του ΚΚΕ ενώ μετά την τηλεφωνική επικοινωνία του Δημήτρη Κουτσούμπα με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Γιάνη Βαρουφάκη, το κείμενο υπογράφουν επίσης οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και οι βουλευτές του ΜέΡΑ25.

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας επικοινώνησε τηλεφωνικά και με την πρόεδρο του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά, η οποία αρνήθηκε οι βουλευτές του κόμματός της να υπογράψουν το κείμενο, γιατί όπως είπε με αυτό τον τρόπο «παίζεται το παιχνίδι του Μητσοτάκη».

Ολόκληρο το κείμενο:

Καταδικάζουμε την αυταρχική απόφαση της κυβέρνησης για την απαγόρευση του αγωνιστικού γιορτασμού της 17ης Νοέμβρη. Η απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, με την οποία απαγορεύονται οι δημόσιες συναθροίσεις άνω των τριών ατόμων σε όλη την χώρα και για τέσσερις ημέρες, υπό την απειλή υψηλών χρηματικών προστίμων, μας οδηγεί σε άλλες εποχές. Πρόκειται για μιαν απόφαση βαθιά αντιδημοκρατική αλλά και αντισυνταγματική, όπως επισημαίνει και η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, αφού πλήττει τον πυρήνα του συνταγματικού δικαιώματος της συνάθροισης (άρθρο 11), επιβάλλοντας συνολική ανεπίτρεπτη αναστολή της ελευθερίας συνάθροισης και όχι απλά έναν ορισμένο τοπικό περιορισμό. Όμως, τέτοιου είδους γενική απαγόρευση επιβάλλεται μόνο σε συνθήκες κατάστασης πολιορκίας (άρθρο 48 του Συντάγματος), και υπό αυστηρά περιορισμένες και οριοθετημένες προϋποθέσεις. Δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δικαιολογηθεί από λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Άλλωστε, οι φορείς του εργατικού και λαϊκού κινήματος έχουν αποδείξει στην πράξη ότι κινητοποιούνται λαμβάνοντας όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας. Δεν καλύπτεται ούτε καν από τον αντιδραστικό νόμο για τις διαδηλώσεις, ο οποίος ρητά εξαιρεί τις συγκεντρώσεις για τις επετείους της Πρωτομαγιάς και της 17ης Νοέμβρη από τη γνωστοποίηση, την απαγόρευση ή τον περιορισμό τους. Τα δημοκρατικά δικαιώματα και οι λαϊκές ελευθερίες αποτελούν κατάκτηση του εργατικού και λαϊκού κινήματος. Η κυβέρνηση έχει τεράστια ευθύνη γι’ αυτήν την εξέλιξη. Ακόμα και τώρα, πρέπει να αποσύρει την απαράδεκτη απόφαση.

Αντιπροσωπεία από τους παραπάνω θα προχωρήσει σήμερα σε διάβημα διαμαρτυρίας και επίδοση του παρακάτω ψηφίσματος στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την κυβέρνηση.

Σφοδρή αντίδραση υπήρξε και από την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων.

Η ΕΔΕ υπογραμμίζει ότι η συγκεκριμένη απόφαση είναι αντισυνταγματική και θα πρέπει να ανακληθεί άμεσα.

Εξηγώντας επισημαίνει τις διατάξεις του άρθρου 11 του Συντάγματος όπου ορίζεται ότι «υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής γενικά αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια…».

Μετά την Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, και η Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕλΕΔΑ) εκφράζει την αντίθεσή της.

Με σχετική της ανακοίνωση, η ΕλΕΔΑ σημειώνει πως τα όποια έκτακτα μέτρα που περιορίζουν την άσκηση των ελευθεριών μπορούν να αξιώνουν την υπακοή μας μόνο εάν και εφόσον ανταποκρίνονται ευλαβικά στους όρους που θέτουν το Σύνταγμα και οι νόμοι της δημοκρατίας μας. Αφού επισημαίνει πως οι δημόσιες αρχές θα πρέπει να μας αντιμετωπίζουν όλες και όλους κατ’ αρχάς ως υπεύθυνους πολίτες, υπογραμμίζει ότι η επίμαχη απόφαση του αρχηγού της Αστυνομίας εν όψει της επετείου του Πολυτεχνείου δεν τηρεί τις προδιαγραφές που θέτουν το Σύνταγμα και οι νόμοι.

Σήμερα το πρωί η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και του Πολίτη (ΕλΕΔΑΠ) καταθέτει αίτηση ακύρωσης της απόφασης στο ΣτΕ, η οποία αναμένεται να εκδικαστεί αμέσως.

Τι λένε νομικοί και συνταγματολόγοι

Ο Καθηγητής Νομικής στο ΕΚΠΑ, Ανδρέας Δημητρόπουλος με ανάρτησή του στο Facebook κάνει λόγο για αντισυνταγματικούς περιορισμούς.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ:

Αντισυνταγματικοί οι περιορισμοί της ανέπαφης κίνησης και συνάθροισης

Το Σύνταγμα προβλέπει τρία επίπεδα λειτουργίας των θεσμών και άσκησης των Συνταγματικών Δικαιωμάτων, την συνταγματική κανονικότητα, την έκτακτη κατάσταση ανάγκης άρθρ.44 παρ.1Σ) και την εξαιρετική κατάσταση ανάγκης (άρθρ.48Σ.) Και στα τρία επίπεδα και κατά συστηματική ερμηνεία των συνταγματικών διατάξεων πραγματοποιείται ι η θεσμική εφαρμογή των συνταγματικών δικαιωμάτων. Α. Στην συνταγματική κανονικότητα τα συνταγματικά δικαιώματα προσαρμόζονται με την είσοδο του ατόμου στους διάφορους θεσμούς όπως π.χ. στον γάμο στα διάφορα σωματεία κλπ κατά συστηματική πάντοτε ερμηνεία των σχετικών διατάξεωνΒ Στην έκτακτη κατάσταση ανάγκης (άρθρ. 44παρ.1Σ) δηλαδή σε έκτακτες περιπτώσεις εξαιρετικά επείγουσας και απρόβλεπτης ανάγκης επιβάλλεται η θεσμική προσαρμογή μόνον των Συνταγματικών δικαιωμάτων, που αιτιωδως συνδέονται με τη συγκεκριμένη ανάγκη -όπως εν προκειμένω για την αντιμετώπιση της πανδημίας – και μόνο κατά το μέτρο που επιβάλλεται από την αιτιώδη συνάφεια. Οι συναθροίσεις εμπεριέχουν μεγάλο κίνδυνο διεύρυνσης της πανδημίας λόγω της συγκέντρωσης μεγάλου αριθμού ατόμων, εφόσον βέβαια δεν λαμβάνονται και δεν τηρούνται τα απαραίτητα μέτρα προληπτικά μέτρα. Είναι επομένως δυνατή στο πλαίσιο της συνταγματικά προβλεπόμενης ειδικής κυριαρχικής σχέσεως δημόσιας υγείας, η κατά το άρθρο 11Σ γενική η τοπική απαγόρευση συναθροίσεων – κατά συστηματική ερμηνεία του άρθρου 11 και των άρθρ. 5παρ.4 ερμ. δήλ., 7παρ.2, 21παρ.3, 22παρ.4, 44παρ1 – μόνο όμως κατά το μέτρο, που πράγματι εμπεριέχουν κίνδυνο παραπέρα μετάδοσης του ιού. Αντίθετα δεν είναι σύμφωνες προς το Σύνταγμα απαγορεύσεις μορφών συνάθροισης που δεν εμπεριέχουν αυτόν τον κίνδυνο όπως πχ κατάθεση στεφάνων από αντιπροσωπείες περιορισμένου αριθμού ατόμων που τηρούν τα προβλεπόμενα προληπτικά μέτρα. Γ Η εξαιρετική κατάσταση ανάγκης συνδέεται συνταγματικά με την κατάσταση πολιορκίας και προβλέπεται από το άρθρο 48 του Συντάγματος μόνον όταν διακυβεύονται δύο κορυφαία συνταγματικά αγαθά, αφενός η εθνική υπόσταση/ασφάλεια και αφετέρου το Δημοκρατικό πολίτευμα.

Αντίθετα ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος εξέφρασε την “έκπληξή” του για την ευκολία με την οποία «ορισμένοι» έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την απαγόρευση συναθροίσεων αντισυνταγματική.

Υποστήριξε πως επιτρέπεται η δυνατότητα απαγόρευσης «δημόσιων συναθροίσεων σε ορισμένη περιοχή ή ακόμη και σε ολόκληρη τη χώρα, εξ αιτίας της τρέχουσας πανδημίας από την πράξη νομοθετικού περιεχομένου του περασμένου Μαρτίου, την οποία έχει από καιρό κυρώσει η Βουλή (άρθρο 68§2 ν. 4683/2020)»

Παρέμβαση Φώτη Κουβέλη μέσω της Εφημερίδας των Συντακτών:

Προσχηματική και ανερμάτιστη είναι η από την κυβέρνηση επίκληση του Συντάγματος για την καθολική και γενικευμένη απαγόρευση “όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας στις οποίες μετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα”.
Προσχηματική και κατά συνέπεια επικίνδυνη για τη δημοκρατία. Προσχηματική και διότι επικαλείται την προστασία της υγείας, όταν σε άλλες περιπτώσεις συναθροίσεων δεν έλαβε ούτε κατ’ ελάχιστον ανάλογα μέτρα.
Η γενικευμένη απαγόρευση αποτελεί αναστολή ισχύος του άρθρου 11 του Συντάγματος σε έκτακτες περιπτώσεις που συγκροτούν συνθήκες “κατάστασης πολιορκίας” του άρθρου 48 του Συντάγματος.
Αλλά και η επίκληση της ερμηνευτικής δήλωσης του Συντάγματος στο άρθρο 5 αυτού δεν είναι μόνο αβάσιμη αλλά και απαράδεκτη συνταγματικά, με το δεδομένο ότι αυτή αναφέρεται στη λήψη ατομικών διοικητικών μέτρων. Όλα όμως αυτά δεν αφορούν στην κυβέρνηση. Αυτή για την επέτειο του Πολυτεχνείου νοιάζεται… Για τα μηνύματα του, την αντίσταση στη δικτατορία και την υπεράσπιση της δημοκρατίας. Για τον αυταρχισμό της νοιάζεται.